Ninja: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m bot Engadido: sq:Shinobi
arranxiños
Liña 6:
Poucas organizacións militares foron tan difundidas e ao mesmo tempo tan incomprendidas como os ninjas de [[Xapón]] e gran parte da historia deste grupo baséase en [[mito|mitos]] ou esaxeracións, o que dificultou o seu estudo e comprensión. Desta forma, ao longo da historia, moitas mortes ocorridas nalgún momento oportuno foron atribuídas a este grupo militar, pero debido ao hermetismo das súas misións é imposible saber exactamente o número de mortes que causaron.
 
Os ninjas foron tanto temidos como utilizados polos líderes militares debido a que a súa natureza era totalmente contraria aos ideais do [[samurai]]. No caso dos samuráisamurai, o [[daimyō]] non podería expoñelos a traballos como o espionaxe ou asasinatos encubertos, debido a que se eran descubertos a suasúa reputación quedaría esnaquizada. Por ese motivo preferían contratar a ninjas, que xeralmente procedían de clases sociais baixas, para que realizasen ese tipo de traballos.
 
As orixes dos shinobi, outra palabra utilizada para referirse a este grupo militar, son incertos, aínda que o seu antecedente máis preciso atópase no [[século VI]] da nosa era e non é ata o [[século XV]] cando se poden identificar plenamente as súas actividades e características. Do mesmo xeito que os samuráisamurai, tiveron o seu momento cume durante o [[periodoperíodo Sengoku]] da historia de Xapón, unha etapa de gran inestabilidade e conflitos bélicos pola loita do poder interna do país, que terminaría ao establecerse o [[shogunato Tokugawa]], época onde terían as súas últimas aparicións.
 
 
Liña 15:
A palabra ninja (忍者, ninja) é a lectura de tipo [[on'yomi]] dos [[kanji]] (忍 e 者), utilizados no término orixinal empregado en [[idioma xaponés]] shinobi-non-mono (忍の者), o cal era utilizado para referirse aos practicantes do [[ninjutsu]] (忍術) como táctica de guerra e non como [[arte marcial]], onde nin (忍) significa «escabullirse» e jutsu (術) significa «arte» ou «destreza», polo que xuntos o significado é o «arte de escabullirse» ou «arte do sixilo».
 
A palabra ninja volveuse recurrenterecorrente na cultura popular posterior á [[Segunda Guerra Mundial]] e prevalecióprevaleceu sobre shinobi-non-mono ou shinobi debido a que era máis fácil de pronunciar para os occidentais.
 
En épocas distintas e dependendo da zona, os ninjas recibiron distintos nomes.
Liña 24:
===Antecedentes===
 
Moitos académicos sitúan a orixe dos ninjas e o [[ninjutsu]] entre o [[500]] e o [[300 a.C.]] como unha adaptación dos preceptos [[China|chineses]] establecidos no capítulo 13 do libro [[A arte da guerra]] de [[Sun Tzu]], que trata sobre o uso de [[espías]] e métodos de [[espionaxe]], que posteriormente transformáronse nunha filosofía propia así como un código de conduta chamado [[ninpo]], aínda que non foi ate o [[século VI]] en que as técnicas de espionajeespionaxe foron introducidas a Xapón cando o [[Príncipe Shōtoku]] utilizou este tipo de sistemas para coñecer os motivos reais en disputas civís.
 
A introdución durante o [[periodoperíodo Heian]] ([[794]] - [[1185]]) do Omyodo, unha [[pseudociencia]] que incluía a arte da adiviñación e a astroloxía de orixe chinesa, supuxo un gran apoio para a implantación do ninjutsu, debido a que foi fortemente asimilado polos [[yamabushi]] e distintos guerreiros no país. Foi finalmente a mediados de devandito período en que o ninjutsu se implantaría definitivamente, cando o [[clan Hattori]] asumiu o control da antiga [[Provincia de Iga]] (hoxe [[Prefectura de Mie]]) e estudaron as técnicas directamente dos yamabushi que vivían no lugar, mediante as cales estableceron as bases da Escola de Iga de ninjutsu.
 
===Actividades no shogunato Kamakura===
 
[[Minamoto no Yoritomo]], vencedor das [[Guerras Genpei]], autoproclamouse [[shōgun]] (将軍) no ano [[1192]], título que ata entón fora temporal, co que se estableceu un goberno militar que duraría preto de 700 anos. O establecemento do [[shogunato]] marcou o inicio da «época dourada do ninjutsu», a cal duraría polos seguintes catro séculos. Durante este período xurdiron 25 escolas diferentes concentradas nas provincias de Iga e Kōga, que se sumaron á máis antiga de todo Xapón: a Yoshitsune-ryū, fundada polo famoso guerreiro do [[clan Minamoto]], [[Yoshitsune]], anterior ata ao establecemento do [[shogunato Kamakura]] (1180 - 1333). Outra escola tempranatemperá de ninjutsu, a Kusunoki-ryū, foi fundada por [[Kusunoki Masashige]] a mediados do [[século XIV]]. A principal diferenza entre ambas escolas anteriormente expostas era que a Yoshitsune-ryū se enfocaba en métodos de pelexa directa, mentres que a Kusunoki-ryū centrábase en actividades de espionaxe, aínda que ambas lle daban suma importancia ao ataque por sorpresa.
 
Cando o [[Emperador Go-Daigo]] intentou recobrar o poder perdido ao establecerse o shogunato como figura máxima do país, o seu movemento desembocou nas [[Guerras Nanbokuchō]] ([[1336]] - [[1392]]), período durante o cal xurdiron dous cortes imperiais que se dicían lexítimas. É no [[Taiheiki]], unha crónica deste suceso, onde se documenta a actuación dun ninja como a responsable de que o [[Castelo Hachimanyama]] se incendiase: "... a caída deste castelo beneficiaría aos inimigos da Corte do Sur[...] Unha noite, baixo o acubillo da choiva e o vento, Hachimayama foi alcanzado por un moi destro shinobi que lle prendeu lume ao templo."
Liña 36:
Máis adiante no mesmo documento atopamos outra referencia ás actividades dos ninja dentro de fortificacións: "En 1367 [...] Tadaoka Rokugoro Saemon eliminou a un shinobi que se introduciu no Castelo Ototsu".
 
===PeriodoPeríodo Sengoku===
 
Unha época decisiva no desenvolvemento deste grupo militar foi durante a [[Guerra de Ōnin]] de [[1466]] - [[1467]], a cal comezou debido a unha serie de disputas pola sucesión no [[shogunato Ashikaga]], a cal trouxo como consecuencia unha etapa de gran inestabilidade chamada [[período Sengoku]] ou «período dos Estados en guerra» ([[1467]]-[[1568]]). Foi nesta época que os poderosos terratenentes locais tomaron para si mesmos o nome de [[daimyō]] (大名, grandes apelidos) e na continua loita de poder recorreron ao uso de ninjas para utilizalos en diversas tarefas como kancho (espías), teisatsu (exploradores), kisho (atacantes por sorpresa) ou koran (axitadores) en provincias inimigas.
Liña 52:
Malia tódalas medidas tomadas, foron poucos os ''daimyō'' que non se enfrontaron a intentos de asasinato polo que vivían rodeados dos seus xenerais de maior confianza, que non se separaban do seu señor en ningún momento.
 
=== PeriodoPeríodo Azuchi-Momoyama ===
==== Ninjas de Iga y Ueno ====
[[Ficheiro:Iga-Mikawa.svg|thumb|right|250px|Localización das antigas [[Provincia de Iga|provincias de Iga]], [[Provincia de Mikawa|Mikawa]] e a cidade de [[Sakai (Osaka)|Sakai]] en Xapón.]]
Liña 64:
 
=== Asedio de Fushimi ===
[[Ficheiro:Ninjamainbattles.svg|thumb|right|250px|Localización dos principais escenarios dondeonde participaron os ninja durante os [[Período Azuchi-Momoyama|periodosperíodos Azuchi-Momoyama]] e [[PeriodoPeríodo Edo|Edo]].]]
Antes de morrer, Hideyoshi nomeara o «[[Consello dos Cinco Rexentes]]» coa finalidade de que eles gobernasen á súa morte e ata que o seu fillo [[Toyotomi Hideyori|Hideyori]] tivese a idade suficiente para facerse cargo do país. Tokugawa Ieyasu, quen servira primeiro baixo as ordes de Oda Nobunaga e baixo as ordes do mesmo Hideyoshi, ademais de ser nomeado como un dos «cinco rexentes», comezou a disputar o goberno para si, o que dividiu ao país en dous grandes bandos, que se enfrontarían na [[Batalla de Sekigahara]], a batalla máis grande que disputada en chan xaponés.
 
Os movementos preliminares consistiron nunha serie de ataques e asedios a diversos [[castelo xaponés|castelos]], incluíndo o [[Castelo Fushimi]] que estaba custodiado polo [[clan Torii]], liderado por [[Torii Mototada]]. As Forzas do «Exército do Oeste», comandadas por [[Ishida Mitsunari]] comezaron o ataque o [[27 de agosto]] de [[1600]], o cal é coñecido como [[Asedio de Fushimi]]. As forzas de Mototada eran excedidas en gran número polo que os esforzos reducíronse en atrasar o máis posible o exército de Mitsunari co obxecto de que Tokugawa Ieyasu tivese tempo suficiente de fuxir e rearmar un exército de grandes proporcións. Para realizar esta tarefa, Mototada contou co apoio de centos de guerreiros de Köga, algúns dentro do castelo mentres que outros facían «guerra de guerrillas» aos alrededoresarredores. Preto de cen destes ninja morreron nos enfrontamentos e unha vez que houbo concluído a batalla de Sekigahara, Ieyasu ofreceu un servizo para os seus espíritos.
 
=== Batalla de Sekigahara ===
Liña 82:
==== Asedio de Osaka ====
 
A última ameaza real para o novo shogunato tivo lugar cando Toyotomi Hideyori, xa de idade adulta, empezou a reunir unha forza de ''[[rōnin]]'' e samuráissamurais inimigos do shogunato no [[Castelo Osaka]], polo que Ieyasu, xa como {{nihongo|''Ōgosho''|大御所|shōgun enclaustrado}} e o seu fillo [[Tokugawa Hidetada|Hidetada]] como ''shōgun'', comezaron a primeira etapa do asedio do castelo no inverno de [[1614]].
 
Tokugawa recorreu novamente a ''shinobi'' tanto de Iga como de Kōga, os cales estaban baixo as ordes de Hattori Masanari e Yamaoka Kagetsuge respectivamente.
 
A «campaña de inverno» terminou despois de que se chegou ao acordo entre ambas partes de que o foxo do castelo sería recheado pero Ieyasu regresou de novo no verán de [[1615]] para concluír a batalla. Os ninjas que participaran na primeira campaña regresaran a Iga insatisfeitos coa recompensa que obtiveran, pero foron convocados de novo para a «campaña de verán» por Miura Eu'emon, o que demostra que aqueles que non eran parte dos sirvientesserventes de Tokugawa aínda eran uns mercenarios.
 
Finalmente, coa participación de ninjas entre as tropas regulares, o castelo caeu logo de chegar a un punto crítico na [[Batalla de Tennōji (1615)|batalla de Tennōji]], onde Hideyori cometeu ''seppuku'' no medio do castelo en chamas.
Liña 92:
==== Rebelión Shimabara ====
 
A maioría dos académicos concordan en que foi durante a [[Rebelión Shimabara]] de [[1637]], un levantamientolevantamento armado de conversos católicos, en que os ninjas tiveron a súa última gran participación. Turnbull, 2003:55. Durante o conflito, preto de 40.000 rebeldes ocuparon o [[Castelo Shimabara]], ubicadosituado na illa de [[Kyūshū]], polo que un grupo de ninjas introducíronse ao castelo para entregar informes detallados da súa construción, roubar contraseñascontrasinais e víveres. Foron os ninjas ademais, quen confirmaron que a situación dentro do castelo era crítica debido á falta de alimentos e provisionesprovisións, polo que se decidiu realizar o ataque final, onde os rebeldes foron vencidos.
 
=== O último ninja ===
 
Os principais escritores e investigadores no tema aseguran que debido a que a natureza do ninjutsu non era a dunha arte marcial, senón unha táctica de guerra e que ademais os seus practicantes eran expertos en [[farmacoloxía]], [[medicina]], [[astroloxía]], espionaxe así como a preparación de explosivos e non só nun aspecto deportivo, ao día de hoxe sería prácticamentepracticamente imposible que existisen verdadeiros ninja logo da morte de [[Fujita Seiko]] en [[1966]]; con todo, o director honorario do Museo de Iga, [[Jinichi Kawakami]], é considerado como o último verdadeiro ninja, debido a que é o vigesimoprimeirovixésimo primeiro ''Sōke'' da ''Koka-ryū Hanto'' (ninjutsu de Iga e Kōga).
 
[[Categoría:Historia do Xapón]]