Cantóns de Suíza: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Luckas-bot (conversa | contribucións)
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Modificado: no:Sveits’ kantoner; cambios estética
Liña 1:
{{Mapa dos Cantóns de Suíza|float=right}}
[[FileFicheiro:Karte 13 Alte Orte.png|thumb|360px|Os trece cantóns da [[Antiga Confederación Suíza]] (1513-1798)]]
Os 26 '''cantóns de Suíza''' son os [[Estado|estados membros]] da Confederación [[Suíza]]. Cada [[cantón]] foi un estado [[soberanía|soberano]], coas súas propias fronteiras, exército e moeda dende a [[Paz de Westfalia]] (1648) até o estabelecemento do Estado Federal Suízo en [[1848]]. O cantón maís recente é o [[Cantón do Xura]], que se separou do de [[Cantón de Berna|Berna]] en 1979.
 
Liña 11:
Ao igual que no ámbito federal, tódolos cantóns réxense por democracia directa, é dicir os cidadáns poden solicitar unha votación popular para modificar a Constitución ou as leis cantonais ou vetar as leis ou proxectos de lei de gastos aprobadas no parlamento. As Asembleas Xerais populares (''Landsgemeinde'') limítase agora aos cantóns de [[Appenzell Interior]] e [[Cantón de Glarus|Glarus]]. En tódolos demais cantóns exércense os dereitos democráticos por votación secreta.
 
== Lista ==
Os cantóns están listados pola súa orde na Constitución Federal, utilizada nos documentos oficiais suízos. Os primeiros da lista son os tres cantóns cidade que se consideran preeminentes na [[Antiga Confederación Suíza]] e os outros cantóns enuméranse na orde de adhesión á Confederación. Esta tradicional orde de precedencia entre os cantóns non ten importancia práctica no moderno Estado federal, no que os cantóns son iguais entre si.
 
Liña 329:
Os códigos ou abreviaturas de dúas letras son empregados con moita frecuencia para referirse aos distintos cantóns. Por exemplo, as matrículas dos vehículos, o código ISO 3166-2:CH co prefixo "CH-", (por exemplo: CH-GR para o cantón de [[Grisóns]]) ou nas páxinas web oficiais dos cantóns, por exemplo a de [[Tesino]] é www.TI.ch.
 
== Evolución histórica ==
Os primeiros tres cantóns da [[Antiga Confederación Suíza|confederación]], incorporados en 1291 son os de Uri, Schwyz e Unterwalden (hoxe dividido en dous semi-cantóns: Obwalden e Nidwalden). Máis tarde, entre 1335 e 1353, incorporáronse outros cinco cantóns máis, pasando a ser unha confederación de oito: Lucerna (1335), Zúric (1351), Zug (1352), Glaris (1352) e Berna (1353).
 
Liña 336:
En [[1803]] Coa [[República Helvética]] sumáronse cinco novos cantóns San Galo, Argovia, Turgovia, Tesino e Vaud. Finalmente chegando á Suíza actual coa incorporación dos Grisóns, Valais, Neuchâtel e Xenebra en 1815. O último troco foi en 1979, cando o cantón de Xura separouse do de Berna.
 
== Nomes noutras linguas ==
<center>
<table cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" class=sortable>
Liña 375:
</table></center>
 
== Véxase tamén ==
* [[Suíza]]
* [[Antiga Confederación Suíza]]
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.geomit.ch/GeoPuzzles/SchweizPuzzle/schweiz.html Puzzle dos Cantóns Suízos]
* [http://www.badac.ch/ Base de datos dos cantón suízos e cidades] {{de}} {{fr}}
 
== Notas ==
{{Referencias}}
 
Liña 421:
[[nl:Kantons van Zwitserland]]
[[nn:Kantonane i Sveits]]
[[no:Sveits'Sveits’ kantoner]]
[[oc:Cantons soïsses]]
[[pl:Kanton (Szwajcaria)]]