Revisión como estaba o 12 de agosto de 2010 ás 09:07 editar HombreDHojalata (conversa \| contribucións) 235.790 edicións {{fusióndesde\|Vasari}} ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 12 de agosto de 2010 ás 14:29 editar desfacer Toliño (conversa \| contribucións) 29.647 edicións traio os contidos para a fusión Edición máis nova →
Liña 1: {{fusióndesde\|Vasari}} [[Ficheiro:Giorgio Vasari Selbstporträt.jpg\|thumb\|right\|Autorretrato.]] '''Giorgio Vasari''', nado en ([[Arezzo]], o [[30 de xullo]] de [[1511]] -e finado en [[Florencia]], o [[27 de xuño]] de [[1574]]), foi un [[escritor]], [[~~Peinture~~Pintura\|pintor]] e [[arquitecto]] [[Italia\|italiano]]. Nacido nunha familia modesta, foi autor dunha aprezada escolma biográfica titulada ''Vida dos máis excelentes pintores, escultores e ~~arquiitectos~~arquitectos'' (''Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori, ed architettori)'') (1560-1570). Esta obra ten importancia capital, pois nela puxo as bases das primeiras aproximacións metodolóxicas da [[Historia da arte]] ~~- (aproximación histórica e método biográfico)~~. A partir de 1553 traballa na corte dos [[Médicis]] en Florencia e funda a Academia de debuxo en [[1562]].<br /> En [[1564]], proxecta, sempre en [[Florencia]], o [[Corredor de Vasari\|"corredor"]] que une o [[Palazzo Vecchio]] con o [[Pazo Pitti]], que constrúe en 5 meses, ~~sob~~baixo encargo de [[Cosme Iº de Toscana\|Cosme I}]]. ~~Permitíu~~Permitiu que os [[Médicis]] circulasen sen baixar á rúa para atravesar o [[Arno (río)\|Arno]] pola Ponte Vella ([[Ponte Vecchio]]), cheo de ~~admirábeles~~admirábeis cadros (moitos autorretratos). Realizaría ademais a reforma de Santa Maria Novella. En 1574 comezou a decoración da cúpula de [[Santa Maria del Fiore]], a catedral florentina, realizando as figuras próximas á lanterna, pero a súa morte fixo que a obra fose rematada por [[Federico Zuccaro]]. Fóra de Florencia, traballou en [[Pistoia]] (Santa María da Humildade) e [[Pisa]] (pazo dos Cabaleiros de Santo Estevo). ==Traxectoria== === Aprendizaxe === A idade moi temperá converteuse en alumno de [[Guglielmo da Marsiglia]] -destacado pintor de vidreiras- a quen foi recomendado polo seu parente o pintor [[Luca Signorelli]]. Ao dezaseis anos o cardeal [[Silvio Passerini]] enviouno estudar a Florencia onde frecuentou o estudo do escultor [[Baccio Bandinelli]] e tratouse co círculo de [[Andrea del Sarto]] e dos seus alumnos [[Rosso Fiorentino]] e [[Jacopo Pontormo]]. En Florencia coñeceu a [[Miguel Anxo]], a quen reverenciou toda a vida, próximo a marchar a Roma, e cuxo estilo de pintura influíu nel poderosamente. En [[1529]] visitou [[Roma]] e estudou as obras de [[Rafael Sanzio\|Rafael]] e doutros artistas romanos da xeración anterior. Foi empregado regularmente por patróns da familia [[Médicis]] en Florencia e Roma e traballou tamén en [[Nápoles]], Arezzo, [[Pisa]], [[Bolonia]] e [[Módena]]. {{DEFAULTSORT:Vasari,Giorgio}}▼ === Fama === Vasari gozou dunha alta reputación durante a súa vida e amasou unha considerable fortuna. Tamén gozou da consideración dos seus paisanos de Arezzo, cidade dependente de Florencia, onde rematou de construír en [[1547]] unha fermosa casa, agora museo consagrado a el, a cuxa decoración dedicou moito esforzo. Foi nomeado representante do consello municipal da súa cidade natal e finalmente ostentou o cargo supremo de ''[[gonfaloniere]]''. Foi tamén coleccionista de debuxos, que nalgúns casos servíronlle para formular os xuízos artísticos que incluíu nas súas Vidas. O manierismo de Vasari foi máis admirado durante a súa vida que despois. Débese entender que Vasari era en certo xeito un ''romántico'', lúcido e entusiasta ante o papel novo que estaba a desempeñar na arte o movemento realista no que participaba e ao que puxo nome, en certo xeito de rachadura co pasado. Non é que ao ser manierista fose un imitador, é que se trataba dun artista tan lexítimo como outros. == Obra de arquitectura == Como arquitecto, a súa obra principal foi o [[Galería de los Uffizi\|Palacio de los Uffizi]], en Florencia, edificio dun clasicismo simétrico e moi elegante. Tamén levantou a longa pasaxe que conecta os Uffizi co [[Palacio Pitti]] a través da [[Ponte Vecchio]], en 1559. Desgraciadamente fixo moito para estragar as igrexas medievais de [[Santa Maria Novella]] e [[Santa Croce]], nas que non respectou o coro e o trascoro e ás cales remodelou ao gusto manierista da época. En Roma colaborou na construción da Vila do Papa [[Xullo III]], [[Vila Giulia]], iniciada en [[1552]], con Giacomo Barozzi da Vignola e Bartolomeo Ammanati. Varios edificios de [[Pistoia]] foron deseñados por el. == Obra de pintura == Comezou os frescos da cúpula da catedral de Florencia, que non rematou. Débenselle tamén os frescos do gran salón do palacio da Chancelería, en Roma e especialmente algúns dos frescos decorativos do [[Palazzo Vecchio]] en Florencia. En [[1563]] fundou a ''Accademia del Disegno'' en Florencia, baixo a protección de Cosme I, con Miguel Anxo como cabeza da institución e trinta e seis artistas elixidos como membros. == ''As vidas dos máis excelentes pintores, escultores e arquitectos'' == {{AP\|Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori}} Como o primeiro historiador da arte italiano, iniciou o xénero dunha enciclopedia de biografías artísticas que continúa hoxe. Vasari acuñou o termo ''[[Renacemento]]'' («''rinascita''»), consciente do continuo renacer nas artes dende os tempos de Alberti. Publicada a súa primeira edición en [[1550]], e dedicado ao duque [[Cosme I de Médicis]]. Foi parcialmente alongado e reescrito en [[1568]] e provisto de gravados de [[Retrato pictórico\|retratos]] de artistas -algúns inventados- titulado ''Le Vite de' più eccellenti architetti, pittori et scultori italiani''. O libro comeza cun prólogo técnico sobre arquitectura, escultura e pintura, agrupadas baixo a denominación de «artes do deseño» e incluía un tratado informativo e valioso sobre as técnicas empregadas nas artes. Continúa cunha introdución sobre a orixe das artes desde os pobos antigos até a Idade Media (como decadencia da arte) e presenta o Renacemento como a etapa de anovación. Utilizou como documentación tanto os escritos sobre arte anteriores ao seu, como as notas, os recordos sobre artistas antigos e todo o material que recollera nas súas viaxes a través de Italia. As súas biografías están salpicadas de historias entretidas. Moitas das súas anécdotas teñen o espírito e a aparencia da verdade; aínda que outras parecen demasiado boas como para ser certas. Algunhas son puras ficcións, coma o conto do novo [[Giotto]] que pintaba unha mosca na superficie dunha pintura de [[Cimabue]], a cal o vello mestre tentaba espantar repetidas veces; famoso conto que ten o seu eco nunha anécdota que se contaba do pintor grego [[Apeles]]. Con poucas excepcións, o xuízo estético de Vasari é perspicaz e imparcial. A concepción renacentista da historia como relato dos homes e as súas obras, dota ás súas biografías dun toque humano e dramático, mentres que as obras de arte analízanse como expresión absoluta dun temperamento ou dun pensamento, como resultado do impulso que leva a todo artista a crear arte. Vasari non investigaba nos arquivos para atopar as datas exactas, como farían os modernos historiadores da arte, e naturalmente as súas biografías son máis seguras para os artistas da súa propia xeración e da precedente. A crítica moderna -con todos os novos materiais descubertos pola investigación- corrixiu boa parte das súas datas e atribucións tradicionais. Pero o resultado é unha tendencia a subestimar a exactitude de Vasari. A obra segue sendo un clásico. Vasari escribiu unha pequena autobiografía ao final das Vidas, e engadiu noticias de si mesmo e da súa familia nas vidas de Lazzaro Vasari e [[Francesco Salviati]]. ==Véxase tamén== ~~[[es:~~{{commonscat\|Giorgio Vasari]]}}▼ === Ligazóns externas === * [http://www.soloarquitectura.com/arquitectos/vasarigiorgio.html Biografía e proxectos de Giorgio Vasari] en Soloarquitectura.com * [http://biblio.cribecu.sns.it/vasari/consultazione/vasari/indice.html ''Le Vite''. Edizioni Giuntina e Torrentiniana] * [http://www.iespana.es/legislaciones/vasari.htm Biografía en español] * [http://www.historia-del-arte-erotico.com/vasari/ Algunhas vidas traducidas das edicións Giuntina e Torrentina] ▲{{DEFAULTSORT:Vasari,Giorgio}} [[Categoría:Pintores de Italia]] [[Categoría:Escritores de Italia]] [[Categoría:Historiadores da arte]] [[Categoría:Maneirismo]] [[Categoría:Personalidades da historiografía]] Liña 13 ⟶ 52: [[af:Giorgio Vasari]] [[ar:جورجو فازاري]] ~~[[be:Джорджа Вазары]]~~ [[bg:Джорджо Вазари]] [[br:Giorgio Vasari]] Liña 25 ⟶ 63: [[en:Giorgio Vasari]] [[eo:Giorgio Vasari]] ▲[[es:Giorgio Vasari]] [[et:Giorgio Vasari]] [[eu:Giorgio Vasari]] [[fi:Giorgio Vasari]] [[fr:Giorgio Vasari]] [[ocgl:Giorgio Vasari]]▼ [[he:ג'ורג'ו וזארי]] [[hr:Giorgio Vasari]] Liña 37 ⟶ 75: [[it:Giorgio Vasari]] [[ja:ジョルジョ・ヴァザーリ]] ~~[[ka:ჯორჯო ვაზარი]]~~ [[ko:조르조 바사리]] [[la:Georgius Vasari]] Liña 43 ⟶ 80: [[nl:Giorgio Vasari]] [[no:Giorgio Vasari]] ▲[[oc:Giorgio Vasari]] [[pl:Giorgio Vasari]] [[pt:Giorgio Vasari]] Liña 52 ⟶ 88: [[sh:Giorgio Vasari]] [[simple:Giorgio Vasari]] ~~[[sk:Giorgio Vasari]]~~ [[sr:Ђорђо Вазари]] [[sv:Giorgio Vasari]] [[th:จอร์โจ วาซารี]] ~~[[tr:Giorgio Vasari]]~~ [[uk:Джорджо Вазарі]] [[zh:乔尔乔·瓦萨里]]

Giorgio Vasari: Diferenzas entre revisións