Transposón: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m bot Engadido: ta:இடமாறும் டி.என்.ஏ |
m bot Modificado: ru:Транспозоны; cambios estética |
||
Liña 6:
Os transposóns son de moita utilidade nalgunhas investigacións xa que alteran o DNA interno dos organismos vivos. Conforman unha grande parte do tamaño xenómico, evidente polo [[C-valor]] das especies [[eucariota]]s. Por exemplo, na especie humana, o 48 % do xenoma está composto por transposóns ou restos antigos deles.
== Tipos de transposóns ==
Os transposóns clasifícanse en dúas clases baseándose no seu mecanismo de transposición.
=== Clase I: Retrotransposóns ===
{{AP|Retrotransposón}}
Os retrotransposóns funcionan copiándose a si mesmos e inserindo as copias de novo no xenoma en múltiples lugares. En principio os retrotransposóns cópianse a si mesmos a [[ácido ribonucleico|ARN]] por transcrición, pero ademais de ser transcritos, o ARN cópiase en ADN pola retrotranscriptasa, a miúdo codificada polo propio transposón, e insírese de novo no xenoma.
Liña 17:
Hai tres clases principais de retrotransposóns:
* Virais: codifican a retrotranscriptasa (para volver o ARN en ADN), teñen longas repeticións terminais (LTRs), similares ós retrovirus.
* LINEs (''Long interspersed [[nucleotide]] elements''): codifican a retrotranscriptasa, non teñen LTRs, e transcríbense cunha ARN polimerasa II.
* Non virais: non codifican a retrotranscriptasa, transcríbense con unha [[ARN polimerasa III]].
=== Clase II: Transposóns de ADN ===
A maior diferencia entre os transposóns de Clase II e os retrotransposóns é que nestes o mecanismo de transposición non implica un intermediario de ARN. Os transposóns de ADN móvense normalmente por un mecanismo de "corte e pega" no cando do de "copia e pega", utilizando a enzima transposasa. Hai varios tipos de transposasa que funcionan de xeito diferente. Algúns únense a calquera lugar do DNA, facendo que a diana poida estar en calquera lugar, mentres que outros únense a secuencias específicas. A transposasa fai un corte asimétrico, xerando extremos pegañentos, corta o transposón e pégao no sitio diana. Unha [[polimerasa]] restaña os saltos resultantes dos extremos pegañentos, e unha [[ligasa]] pecha a cadea de glicofosfato do DNA. Así xéranse uns lugares de duplicación e inserción de transposóns de ADN que poden identificarse polas curtas repeticións (o corte asimétrico pechado pola polimerasa), seguidos das repeticións invertidas (importantes no mecanismo de excisión pola transposasa).
Liña 28:
Ámbalas dúas clases de transposóns poden perder a capacidade de sintetizar a retrotranscriptasa por mutacións, pero continuar os seus saltos polo xenoma, xa que aínda quedan outros transposóns que si que poden producir os enzimas necesarios.
== Exemplos ==
* O primeiro transposón foi descuberto no [[millo]] (''Zea mays''), por Barbara McClintock en [[1948]]. A investigadora deuse conta da existencia de [[inserción]]s, [[deleción]]s e [[translocación]]s causadas por estes transposóns. Estes cambios no xenoma podían provocar, por exemplo, cambios na cor dos graos do millo. Sobre un 80 % do xenoma total do millo está formado por transposóns. O sistema descuberto por McClintock eran transposóns de Clase II.
* Unha familia de transposóns na mosca da froita ''[[Drosophila melanogaster]]'' son os ''[[elemento P|elementos P]]''. Parece que apareceron na especie a mediados do século vinte. En 50 anos esparexéronse por tódalas [[poboación]]s da especie e outras especies. Poden utilizarse elementos P artificiais para inserir xenes en Drosophila, inxectándollos nos [[embrión]]s. Para máis información do uso de elementos P como ferramenta xenética ver [[transposóns como ferramenta xenética]].
* Os transposóns en [[bacteria]]s normalmente levan xenes adicionais pra outras funcións ademais da transposición —como por exemplo para [[resistencia a antibióticos]]. Nas bacterias os transposóns poden saltar do ADN [[Cromosoma|cromosómico]] a ADN [[plásmido]] e voltar, permitindo a transferencia e adición permanente de resistencia a antibióticos (poden crearse cadeas bacterianas [[multirresistencia|multirresistentes]] con esta técnica). Os transposóns bacterianos deste tipo pertencen á familia Tn. Cando os elementos que se traspoñen non levan xenes adicionais son [[secuencia de inserción|secuencias de inserción]].
* A forma máis común de transposón en [[humano]]s son as [[secuencia Alu|secuencias Alu]]. Teñen unhas 300 bases de longo e poden atoparse entre 300.000 e un millón de copias no xenoma.
* A transposición do fago Mu é un bó exemplo de [[transposición replicativa]]. O mecanismo de transposición é similar á [[recombinación homóloga]].
== Transposóns que causan enfermidades ==
Os transposóns son [[mutaxénico]]s. Poden danar o xenoma da célula hóspede de varias formas:
* O transposón ou retrotransposón que se insire faino dentro dun xene, e o máis probable é que anule a súa función.
* Cando un transposón abandona un xene, a rotura resultante non se repara correctamente.
* As múltiples copias da mesma secuencia, coma as secuencias Alu, poden interferir no apareamento correcto dos cromosomas durante a [[mitose]], producindo un [[entrecruzamento]] desigual, unha das causas principais de duplicación cromosómica.
Algunhas enfermidades que poden ser causadas por transposóns son as [[hemofilia]] A e B, [[inmunodeficiencia combinada severa]], [[porfiria]], predisposicións ó [[cancro]], e [[distrofia muscular de Duchenne]]. Ademais, algúns transposón conteñen promotores que inducen a transcrición da súa propia transposasa. Estes promotores poden causar expresións aberrantes de xenes ligados, causando enfermidades ou [[fenotipo]]s [[mutante]]s.
== Evolución dos transposóns ==
A evolución dos transposóns e os seus efectos na evolución dos xenomas estase a estudar intensamente hoxe en día.
Liña 55:
Hai evidencias de que os elementos transpoñibles poden actuar como axentes mutáxenos en bacterias.
== Aplicacións ==
Xa que os transposóns se descubriron en plantas, dende cedo foron unha ferramenta útil na bioloxía molecular de plantas. Algúns investigadores utilizan os transposóns como medio mutaxénico, facendo que un transposón se insire nun xene e produza unha mutación. A presenza do transposón indica o punto onde se produciu o xene mutante, ó contrario dos métodos químicos de mutaxénese.
Liña 81:
[[pl:Transpozon]]
[[pt:Transposão]]
[[ru:
[[simple:Transposon]]
[[sv:Transposon]]
| |||