Varíola: Diferenzas entre revisións

A '''varíola''' ou '''vexigas''' foi unha [[enfermidade]] infecciosa grave, altamente contaxiosa, que se deu unicamente en seres humanos <ref> Ryan KJ; Ray CG (editors) (2004): ''Sherris Medical Microbiology'', McGraw Hill 4ª ed., 525. ISBN 0-8385-8529-9.</ref> e que nafoi actualidadedeclarada secomo atopeerradicada extintaen [[1980]] <ref>[http://www.who.int/mediacentre/factsheets/smallpox/en/ Información da OMS] {{en}}. <small>(...) grazas ao éxito da campaña de erradicación, a varíola foi finalmente eliminada do corno de África, ao quedar reducida a un único caso, o cal ocorreu en Somalia no ano 1977. Unha desgraciada infección ocorreu nun laboratorio do Reino Unido en 1978. A erradicación global da varíola foi certificada, en base a diversas pescudas internacionais, por unha comisión de reputados científicos en decembro de 1979 e consecuentemente esta certificación sería refrendada pola ''World Health Assembly'' en 1980.</small>.</ref>.

FoiEstaba causada por dúas variantes de [[virus]] nomeadosque daban lugar a dúas formas clínicas, nomeadas ''Variola major'' e ''Variola minor''. A ''V. major'', a forma máis mortífera, alcanzaba unha ratio de mortalidade de 3–35%, mentres que a ''V. minor'' producía a morte a ~1% das súas vítimas. Outros efectos menores normalmente incluían éscarasvexigas ou vexigasbostelas na pel (de aí a denominación popular en galego de "''vexigas''" para designar a doenza) e ocasionalmente cegueira, debido a [[ulceración]]s na [[córnea]]. Non houbo nin hai tratamento especial para as vexigas e a única forma de prevención é a [[vacina]]ción. Actualmente a vacina xa non se administra excepto en casos moi especiais como son aosos dos traballadores en laboratorios nos que se conserva o virus ou a equipos de intervención preparados para combatir un hipotético broteabrocho. <ref>[http://www.bt.cdc.gov/agent/smallpox/vaccination/espanol/debesaber.asp Información do CDC sobre a vacuna da variola]</ref>

O nome de ''vexigas'' provén da palabra latina que significa "manchado" e refírese aos avultamentos que aparecen na cara e no corpo dunhadas persoapersoas infectadainfectadas.

En [[1796]] [[Edward Jenner]] iniciou o que posteriormente daría lugar á vacina: o [[14 de maio]] deste ano inoculou a James Phipps, un neno de 8 anos, un exsudado obtido das pústulas da man dunha granxeira infectada polo virus das vexigas a través dunha [[vaca]]. Tras un período de 7 días o raparigo presentou malestar. Poucos días despois, Jenner volveu realizar varias picadas superficiais con material procedente das temidas vexigas, que o raparigo non chegou a desenvolver.

En 1798 Jenner publicou o seu traballo "''An Inquiry into the Causes and Effects of the Variolae Vaccinae, a Disease Known by the Name of Cow Pox''" , onde acuñou o termo latino ''variolae vaccine'' (vexigas da vaca),. desteDeste xeito Jenner abriu as portas á [[vacina]]ción.

Cinco anos despois (([[1803)]], fixose posiblemente unha das campañas maísmáis grandes para erradicar a varíola , a da '''[[Real Expedición Filantrópica da Vacina]]''', coñecida como '''Expedición Balmis''' en referencia ao médico [[Alacant|alacantino]] [[Francisco Xavier Balmis]],. estaEsta espedición foi de carácter filantrópico e deu a volta ao mundo eentre durouos deanos [[1803]] atae [[1814]]. O seu obxectivo era en principio que a vacina dadas vexigas alcanzase todos os recunchos do por entón [[Imperio Español]], xa que a alta mortaldade do virus estaba ocasionando a morte de miles de [[neno]]s.

As formas clínicas das vexigas son dúas,. a saber:As ''vexigas maiores'' éforon a forma grave e máis común das vexigas, que ocasionaocasionan unha erupción máis estendida e febre máis alta. HaiHabía catro tipos de vexigas maiores: a común (é a máis frecuente, e obsérvase ennun 90% ou máis dos casos); a modificada (leve, e obsérvase en persoas que se vacinaron); a lisa; e, para rematar, a hemorráxica (estes dous últimos tipos soneran raros e moi graves). Historicamente, as vexigas maiores tivotiñan unha taxa xeral de mortalidade de aproximadamente o 30%; con todo, as varíola lisa e a hemorráxica adoitanadoitaban ser mortais.

As ''vexigas menores'' éeran un tipo menos común das vexigas e unha enfermidade moito menos grave, cuxascunhas taxas de mortalidade foron historicamente dedo 1% ou menores.

A varíola ééstaba causada polo [[virus]] variolavaríola que xurdiu en poboacións humanas miles de anos atrás. Excepto polas reservas nalgúns laboratorios, o virus variolavaríola está eliminado. Con todo, por mor dos sucesos internacionais de [[setembro]] e [[outubro]] de [[2001]] aumentou a preocupación de que o virus variola puidese utilizarse como axente de [[terrorismo biolóxico]]. Por esta razón, o goberno estadounidense está tomando precaucións para poder facer fronte a un posible broteabrocho de vexigas.