Sabor: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Servando2 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Servando2 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Image:Roll and jam.jpg|300px|thumb|[[Sabor doce]] asociado á [[marmelada]]]]
O '''sabor''' é a impresión que nos causa un [[alimento]] ou outra [[sustanciasubstancia]], e está determinado principalmente por sensacións alucinóxenas combinadas detectadas polo [[gusto]] ([[padal]]) así como polo [[olfacto]] ([[cheiro]]). O 80% do que se detecta como sabor é procedente da sensación de cheiro<ref>Food Mercadotecnia Institute, 1998 de EEUU</ref>. O [[nervio trixémino]] é o encargado de detectar as sustanciassubstancias [[irritación|irritantes]] que entran pola [[boca]] ou [[gorxa]], pode determinar en ocasións o sabor. O sabor dos alimentos constitúe unha importante preocupación para os cociñeiros, así como un reto científico para a [[industria alimentaria]]. O sabor da comida, pode ser alterado con elementos tales como [[saborizante]]s e [[condimento]] que poden ser naturais ([[especia]]s) ou artificiais ([[Números E]]), encargado de alterar e potenciar esas sensacións de sabor.
 
==Características==
[[Image:Taste buds.svg|150px|thumb|'''1.''' Ágreo<br />'''2.''' Amargo<br />'''3.''' Salgado<br />'''4.''' Doce]]
Das sensacións químicas, o cheiro é o principal determinante do sabor dun alimento, esta é a razón pola que un [[constipado]] ou unha [[alerxia]] que producen [[conxestión nasal]] son tamén os causantes dunha diminución da sensación de sabor nos alimentos. O mecanismo de sabor é moi sinxelo, ao inxerir un alimento na boca desmiúzase mediante a acción dos [[dente]]s e [[moa (dente)|moa]]s desprendéndose aromas que ascenden mediante a [[farinxe]] á [[nariz]] (causando a sensación de sabor-olorosa) e sustanciassubstancias químicas que afectan aos sensores específicos da lingua.
 
O verdadeiro 'sabor' dos alimentos detéctase nos sensores específicos existentes en diferentes partes da [[lingua]], estes sensores denomínanse [[papila gustativa|papilas gustativas]]. Os seres humanos conteñen preto de 10.0000 destas papilas. A parte determinada polo gusto limítase ao [[sabor doce|doce]], [[sabor amargo|amargo]], [[sabor acedo|ácido]], [[sabor salgado|salgado]], e outros sabores básicos, pero o cheiro da [[comida]] é moi variado. O primeiro, ademais, pode ser alterado cambiando tan só o seu cheiro. Un exemplo disto son os [[caramelo]]s con saborizantes artificiais, que para mudares o seu sabor, empréganse distintas esencias e [[fragrancia]]s. Por iso, aínda que o termo "saborizante" fai referencia ao sabor, ese mesmo termo úsase para referirse a fragrancias e esencias para alterar o sabor de certo alimento. As papilas gustativas específicas concéntranse en certas áreas da lingua, por exemplo os sabores doces percíbense con maior intensidade na punta da lingua, mentres que os sabores amargos experiméntanse con maior intensidade nas zonas laterais da lingua<ref>Huang A. L., et ao</ref><ref>http://www.nature.com/nature/journal/v442/n7105/abs/nature05084</ref><ref>html http://www.scenta.co.uk/Home/1061938/how-sour-taste-buds-grow.htm.</ref>.
 
Unha característica do sabor é o denominado [[retrogusto]] que aparece cando a sustanciasubstancia química xa non está presente nas papilas gustativas, pero queda unha sensación persistente de sabor. Este retrogusto existe en alimentos sólidos e líquidos e emprégase na [[cata]] de certas sustanciassubstancias: [[viño]], [[aceite vexetal|aceites]], etc.
 
=== Elementos que afectan ao sabor ===
Liña 14:
* Outro efecto fisiolóxico que afecta ao sabor é a [[temperatura]] á que se consumen os alimentos<ref>'''Nature''' 438, 1022-1025 (15 December 2005) "''Heat activation of TRPM5 underlies thermal sensitivity of sweet taste''", Karel Talavera</ref>, pódese notar este efecto no sabor que proporciona o [[pan]] quente e o frío. Un exemplo está nas [[cervexa]]s que ao ser consumidas a temperatura ambiente son dun sabor máis acedo que cando se toman frías, de igual forma o [[xeado]] é máis doce cando se consume a maiores temperaturas que recentemente sacado do conxelador.
* O consumo de [[tabaco]] afecta á capacidade de detectar sabores, debido en parte aos efectos que fai a [[nicotina]] sobre as papilas gustativas.
* Mesturar sabores primarios. É dicir ao mesturar doce con amargo como cando se mesturan o [[azucre]] e o [[café]] neste caso trátase de enmascarar o sabor amargo do café debido á dozura que proporciona o azucre. Neste exemplo, a lingua non é capaz de distinguir os sabores individuais das sustanciassubstancias mesturadas, é dicir: non pode distinguir sensorialmente unha mestura de estímulos gustativos diferentes.
* A idade, a partir dos 60 anos de idade vanse perdendo as facultades do sabor e do cheiro e a consecuencia pérdese a capacidade de detectar sabores, estes casos adoita notarse polo cambio de [[dieta]]s.
* As mulleres en estado de [[embarazo]] detectan cambios nas percepcións dos sabores, debido quizais ao seu estado de cambio hormonal.
Liña 35:
A teoría clásica recoñece a existencia de só catro sabores: amargo, acedo, doce, salgado. Cada un destes sabores ten asociado unha zona específica da [[lingua]] como sensor específico ('sensor gustatorio') que recibe o sabor.
 
#'''[[sabor amargo|Amargo]]''' - Existen diferentes compostos químicos que proporcionan o sabor amargo. A lingua humana é moi sofisticada na detección de sustanciassubstancias amargas. A capacidade de distinguireses sabores amargos é quizais un [[instinto de supervivencia]] xa que a maioría dos velenos posúen este sabor<ref>"''Bitter taste identifies poisons in foods'', Paul Breslin. Monell Chemical Senses Center, 2006 "Mari A. Sandell and Paul A.S. Breslin. Variability in a taste-receptor gene determines whether we taste toxins in food. Current Biology, 2006, 16, R792-R794.</ref>.
#'''[[sabor acedo|Acedo]]''' - Trátase de receptores na lingua capaces de detectar sustanciassubstancias [[ácido|acedas]] (é dicir H en solución)
#'''[[sabor doce|Doce]]''' - azucre (glicosa), na punta da lingua. O mecanismo exacto polo que se detecta o doce é obxecto de investigación na actualidade.
#'''[[sabor salgado|Salgado]]''' - Trátase de papilas gustativas sensibles á recepción de ións procedentes do [[sal común]] ([[Cloruro sódico|NaCl]]).
Liña 45:
A teoría dos cinco sabores engade un sabor máis á teoría clásica debido ás investigacións realizadas polo fisiólogo xaponés [[Kikunae Ikeda]] no ano [[1908]]. Este quinto sabor é chamado o '''[[Umami]]'''. O umami corresponde a un sabor detectado pola lingua e que o seu principal responsable é o [[glutamato monosódico]] presente nalgunhas [[alga]]s e que é frecuente nos pratos que se preparan en [[Gastronomía de Asia|Asia]]. Aínda que é posible detectalo en grandes cantidades no [[queixo parmesano]]<ref>"Flavor Measurement", Ho, C-T. and Manley, C.H. eds. (1993). Marcel Dekker, New York.</ref>.
 
== SustanciasSubstancias que modifican sabores ==
{{AP|Saborizantes}}
[[Image:Carl von Bergen Mädchen mit Teller.jpg|250px|thumb|Característica asociativa do sabor, ao mirar o cadro imaxinámonos que a nena comeu algo doce, asociamos [[infancia]] a alimentos con sabor doce]]
Existen certas sustanciassubstancias capaces de alteraralterareen as sensacións de sabor existentes nos alimentos: [[verdura]]s, [[carne]]s, etc, por regra xeral son aqueles que alteran ou excitan directamente o [[nervio trixémino]] ou ben causan un cambio nos aromas dos alimentos. Un caso é o da [[capsicina]] (presente nos chiles) que activa os sensores termo receptores do nervio trixémino activando a circulación coma se fose unha quemazón. A definición legal dos saborizantes é moi diferente dependendo da Axencia de Alimentación que a defina. Por regra xeral considéranse así aos [[Aceite esencial|aceites esenciais]]
 
=== Modificación do Cheiro ===
Algúns dos saborizantes achegan só un aroma ou fragrancia mediante un fino [[perfume]] capaz de provocar a sensación de sabor en certos alimentos. Os métodos de extracción poden ser diversos, desde a extracción do solvente, a [[destilación]] ou empregando a forza como pode ser a operación de [[espremer]]. Os saborizantes artificiais son creados por compañías especializadas, encargadas de elaborar sustanciassubstancias non-tóxicas capaces de proporcionar estes aromas. Un exemplo de saborizante que achega aroma é o dos iogures con sabores, ao probar este alimento o aroma sobe pola farinxe e evoca ao consumidor a froita do [[iogur]] (e que xeralmente non está presente). Os enxeñeiros químicos encargados de estudar estes fenómenos na [[industria da alimentación]] denomínanse: [[flavorista]]s ou enxeñeiros do sabor.
 
Moitos dos saborizantes artificiais son compostos químicos denominados [[Éster]]é, na seguinte táboa poden verse algúns da industria:
Liña 94:
 
=== Modificar o gusto ===
O [[sal común]] e o [[azucre]] son os encargados de proporcionar dous dos cinco [[sabores básicos]], existen por regra xeral outras sustanciassubstancias como os [[edulcorante]]s que son capaces de proporcionar sabor doce a certos alimentos. Existen algúns saborizantes que se encargan de [[reforzadores do sabor|reforzar o sabor]] como poden ser os glutamatos ou tamén denominados saborizantes de tipo [[umami]]:
*''Sales de [[ácido glutámico]]'': Trátase dun aminoácido de sales de [[sodio]], [[glutamato monosódico]] (MSG) é un dos máis empregados.
*''Sales de [[Glicina]]''