Orde de Santiago: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Banjo (conversa | contribucións)
Banjo (conversa | contribucións)
recupero edición boa
Liña 1:
{{imaxe dupla|right|Cross Santiago.svg|135|Ordem Santiago (purple).svg|105|Variantes do emblema da Orde de Santiago: a Cruz Espataria ou Espada Crucífera.}}
{{Lixo|Contido incorporado a [[Orde de Santiago]]}}
[[Ficheiro:Saintjamesconquistador.JPG|250px|thumb|right|Interpretación de [[Santiago o Maior]] coma Santiago Matamoros. Século XVII, da escola de [[Cuzco]]. Representado co manto da súa orden.]]
 
A '''[[Orde_militar|Orde Militar]] de Santiago''' é unha orde [[orde relixiosa|relixioso]]-[[orde militar|militar]] xurdida no [[século XII]] no [[Reino de León]].
A '''[[Orde_militar|Orde Militar]] de Santiago''' foi unha orde relixiosa e militar xurdida no [[século XII]] no [[Reino de León]]. Non obstante, a súa orixe é confusa, debido á dobre fundación que tiveron as ordes militares. A primeira fundación foi militar, cando no ano [[1170]] o rei [[Fernando II de León]] encargou a un grupo de cabaleiros coñecidos coma os [[Fratres de Cáceres|os Fratres]] a defensa da cidade de [[Cáceres]] (que tiveron que abandonar ó ser conquistada polos musulmáns). A fundación relixiosa hai que atribuírlla ó rei [[Afonso VIII de Castela]], coa aprobación do papa [[Alexandre III (papa)|Alexandre III]] mediante unha bula outorgada o [[5 de xullo]] de [[1175]].
 
==Historia==
[[Ficheiro:Cross Santiago.svg|150px|thumb|left|A Cruz de Santiago, emblema da orde.]]Os cabaleiros da Orde de Santiago aceptaron os votos de pobreza e obediencia. Porén, ó organizárense pola regra dos [[agostiño]]s en vez da do [[Císter]], os seus membros non estaban obrigados a faceren voto de castidade e puideron contraer matrimonio (casados eran algúns dos seus fundadores.). A bula do papa Alexandre III recomendaba o celibato. Nos Estatutos da fundación da orde precisábase: "''En conxugal castidade, vivindo sen pecado, semellan ós primeiros pais, porque mellor é casar que queimarse''".
[[Ficheiro:Saintjamesconquistador.JPG|250px|thumb|left|''Santiago Matamouros'' envolto no manto da Orde. Pintura da escola de [[Cuzco]], [[século XVII]].]]
 
A orixe da Orde de Santiago é confusa, debido á súa dobre fundación. A primeira fundación foi militar, cando no ano [[1170]] o rei [[Fernando II de León]] encargou a un grupo de cabaleiros coñecidos coma os [[Fratres de Cáceres|os Fratres]] a defensa da cidade de [[Cáceres]], que tiveron que abandonar ó ser conquistada polos musulmáns. A segunda fundación, de tipo relixioso, hai que atribuírlla ó rei [[Afonso VIII de Castela]], coa aprobación do papa [[Alexandre III (papa)|Alexandre III]] mediante unha bula outorgada o [[5 de xullo]] de [[1175]] que a converteu nunha orde supranacional, directamente responsábel perante o xefe máximo da [[cristianismo|Cristiandade]].
Afonso VIII cedeulle [[Uclés]] ([[1174]]), sendo desde aquela a casa principal da orde, Moya y Mira ([[1211]]), ás que se unirían posteriormente Osa, [[Campo de Criptana]], [[Pedro Muñoz]], [[Montiel]] e [[Alhambra]].
 
Os cabaleiros da Orde de Santiago aceptaron os votos de pobreza e obediencia. Porén, ó organizárense pola regra dos [[agostiño]]s en vez da do [[Císter]], os seus membros non estaban obrigados a faceren voto de castidade e puideron contraer [[matrimonio]] (casados eran algúns dos seus fundadores). A bula do papa Alexandre III recomendaba o celibato. Nos Estatutos da fundación da orde precisábase: "''En conxugal castidade, vivindo sen pecado, semellan ós primeiros pais, porque mellor é casar que queimarse''".
Os cabaleiros de [[Santiago]] participaron na reconquista das comarcas de [[Teruel]] e [[Castellón]] e combateron na [[batalla das Navas de Tolosa]] ([[1212]]). Os monarcas castelán-leoneses concedéronlles privilexios que permitiron á orde repoboar extensas rexións da [[Andalucía]] e [[Murcia]].
 
===A Orde en Castela e León===
Durante o século XV, a orde trasladou o seu radio de acción a [[Serra Morena]] e toman como lugar habitual de residencia dos seus mestres a poboación de [[Llerena]] ([[Badaxoz]]), proporcionando un alto crecemento tanto nesta poboación coma nos arredores.
[[Ficheiro:Ucles Cuenca España Monasterio y Castillo. Ucles. Cuenca Spain. Monastery Headquaters of Sant Jacques Order..jpg|200px|thumb|dereita|Mosteiro e castelo de [[Uclés]].]]
Afonso VIII cedeulle [[Uclés]] en [[1174]] á orde, sendo desde aquela a súa casa principal, de onde a designación usada nos primeiros tempos para a Orde como ''Orde de Uclés''. Máis adiante, en [[1211]], [[Moya]] e [[Mira]], ás que se unirían posteriormente [[Osa]], [[Campo de Criptana]], [[Pedro Muñoz]], [[Montiel]] e [[Alhambra]]. Os cabaleiros de [[Santiago]] participaron na reconquista das comarcas de [[Teruel]] e [[Castellón]] e combateron na [[batalla das Navas de Tolosa]] en [[1212]]. Os monarcas castelán-leoneses concedéronlles privilexios que permitiron á orde repoboar extensas rexións da [[Andalucía]] e [[Murcia]]. Durante o [[século XV]], a orde trasladou o seu radio de acción a [[Serra Morena]] e tomou como lugar habitual de residencia dos seus mestres a poboación de [[Llerena]] ([[Badaxoz]]), proporcionando un alto crecemento tanto nesta poboación coma nos arredores.
 
Co pasopasar do tempo e a finalización ou o retardamentofin da [[Reconquista]], a Orde de Santiago viuse implicada nas loitas internas da [[Coroa de Castela]]. ÓAo mesmo tempo, osdebido aos seus inmensosinnúmeros bens, dativo ordeque, obrigounapor moitasvarias veces, a sostersustentar as encontradas pretensións da coroaCoroa. TaménPor outro lado, sendo o cargo de gran Gran-mestre de taltamaña influenciaimportancia, eran frecuentes as loitas eentre debourasgrandes internas eran frecuentesfamilias para acadaralcanzar talesa dignidade. Ata tal punto desacreditaran á orde estes escándalos, que á morte do grande maestreGran-mestre [[Alonso de Cárdenas]] en [[1493]], os [[Reis Católicos]] acharon escusa para pedirpediron á [[Santa Sé]] unhaque providenciaprovidenciase quenunha forma de poñeracabar fincos ósproblemas escándalosna óadministración tempoda queorde, subliñabanreservando ospara grandessi gastosmesmos queo amestrado [[guerrada de Granada]] supuxera á coroaorde. Así, ospor reisunha suplicaronbula ade [[Alexandre VI1493]], queo llespapa concedeseconcedeu aaquela administracióndignidade doaos granReis mestrado da ordeCatólicos, medida que podíaera considerarseao comomesmo detempo necesidadeunha erecompensa ópolos mesmoservizos tempoprestados comapolos unha especiereis de recompensaCastela dose seusAragón grandesao sacrificiosservizo polada fe [[catolicismo|católica. Accedeu aquel á demanda]], epois conen bula[[1492]] dofora mesmoconquistada ano[[Granada]], deuúltimo ósreduto Reis Católicos a administración[[musulmán]] da suprema[[Península dignidade da Orde de SantiagoIbérica]].
 
TralaTras a morte de [[Fernando II de Aragón|Fernando, o Católico]], sucedeutornouse nagran-mestre administraciónda o emperadorOrde [[Carlos I de España|Carlos I]],. enEn cuxo tempo[[1523]] o papaPapa [[AdrianoHadrián VI, Papa|Hadrián VI]] uniu para sempre á coroa dade [[España]] os gran-mestrados das Ordes de [[Santiago]], [[Orde de Calatrava|Calatrava]] e [[Orde de Alcántara|Alcántara]], ([[1523]]).tornándose Ataeste aquelun momentomero título hereditario dos reis de España. Até entón, o gran Gran-Mestre de Santiago era elixido polo ''Consello dos Trece'', así chamado porquepor oestaren compoñíanpresentes trece cabaleiros designados de entre os gobernadores e comendadores provinciais da ordeOrde. Con todo a administración ordinaria da Orde pasou o [[Consello de Ordes]], que tiña ao primeiro unha cámara en especial dedicada á Orde de Santiago pero xa en [[1566]] [[Filipe II de España|Filipe II]] ordenou que se formara un consello único para gobernar todas as ordes. Calcúlase que en [[1577]] os ingresos da Orde de Santiago estaban en torno a 120.000 ducados e en [[1572]] tiña 221 cabaleiros, pero a partir de [[Filipe IV de España|Filipe IV]] os reis utilizaron a concesión de hábitos das ordes como mercede e premio, e así en [[1625]] eran 925 cabaleiros e o duque de Olivares chegou a poñelos en venda.
 
==Mestres da=A Orde deen SantiagoPortugal===
[[Ficheiro:KnightEscudo SantiagoSarreaus.pngjpg|150px|thumb|rightesquerda|200px|VestimentaA dun Cabaleirocruz de Santiago no escudo de [[Sarreaus]].]]
En [[Portugal]] a orde comezou tamén a actuar logo desde os seus comezos, aínda en reinado de [[Afonso I de Portugal|Afonso Henriques]], mais só tivo maior visibilidade a partir do reinado de [[Afonso II de Portugal|Afonso II]], e sobre todo, [[Sancho II de Portugal|Sancho II]]. Detiveron como sedes o [[castelo de Palmela]] e, despois, o de [[Castelo de Alcácer do Sal|Alcácer do Sal]], que se tornou sede da provincia espataria portuguesa.
# Pedro Fernández (1170-1184).
 
# Fernando Díaz (1184-1186).
Foi mestre comendatario da Orde en Alcácer o grande [[Paio Peres Correia]], que acabaría por chegar a Gran-Mestre da Orde, en Uclés. As súas forzas, moitas das veces lideradas por el persoalmente, conquistaron, entre [[1234]] e [[1242]], gran parte do [[Baixo Alentejo]] e do [[Algarve]] ([[Mértola]], [[Beja]], [[Aljustrel]], [[Almodôvar]], [[Tavira]], [[Castro Marim]], [[Cacela]] ou [[Silves]]). Tamén co auxilio desta Orde [[Afonso III de Portugal|Afonso III]] consumou a conquista do Algarve en [[1249]], tomando os derradeiros redutos musulmáns de [[Faro]], [[Loulé]], [[Albufeira]] e [[Aljezur]]. Como recompensa, a Orde foi agraciada, en territorios portugueses, con varias destas terras do Alentejo e do Algarve, coa misión de as poboar e defender. A iso non é alleo, aínda hoxe, o feito de moitas delas teren por [[patrón]] a [[Santiago Maior]], e de nas súas armas figurar a cruz espataria.
# Sancho Fernández (1186-1193).
 
# Gonzalo Rodríguez (1193-1204).
Chamada máis tarde de Orde de Santiago da Espada, constituíuse en orde honorífica en Portugal, da cal o xefe do Estado portugués se constitúe o Gran-Mestre.
# Suero Rodríguez (1204-1206).
 
# Fernando Sixto de Marañon (1206-1210).
==Características da orde==
# Pedro Arias (1210-1212).
[[Ficheiro:Knight Santiago.png||thumb|right|150px|Vestimenta dun Cabaleiro de Santiago.]]
# García González de Candamio (1214-1217) (primeira vez).
Os Cabaleiros de Santiago eran chamados ''Santiaguistas'' ou ''Espatarios'', por ser o seu símbolo unha espada en forma crucífera ou cruz de forma espataria.
# Martín Peláez Barragán (1218-1221).
 
# García González de Candamio (1222-1224) (segunda vez).
Facían votos de pobreza e de obediencia, mais, seguindo a regra de [[Agostiño de Hipona|Santo Agostiño]], ao contrario da do [[Orde do Císter|Císter]], os seus membros non eran obrigados ao voto de castidade, e podían contraer matrimonio (algúns dos seus fundadores estaban casados). No entanto, a bula papal recomendaba o [[celibato]]. Os estatutos da fundación da Orde afirmaban, seguindo un principio das [[cartas paulinas]]: "''En castidade conxugal, vivindo sen pecado, seméllanse aos primeiros padres apostólicos, porque é mellor casar do que vivir consumíndose polas paixóns''".
# Fernán Pérez Chacín (1224-1226).
 
# Pedro González (1227-1237).
===Gran-Mestres da Orde de Santiago===
# Rodrigo Yánez (1239-1242).
#Pedro Fernández ([[1170]]-[[1184]]).
# [[Pelayo Pérez Correa]] (1243-1275).
#Fernando Díaz ([[1184]]-[[1186]]).
# [[Gonzalo Ruiz Girón]] (1275-1279).
#Sancho Fernández ([[1186]]-[[1193]]).
# Pedro Núñez (1279-1286).
# Gonzalo MartelRodríguez (1286[[1193]]-[[1204]]).
#Suero Rodríguez ([[1204]]-[[1206]]).
# Pedro Fernández Mata (1286-1293).
#Fernando González de Marañón ([[1206]]-[[1210]]).
# Juan Osórez (1293-1310).
#Pedro Arias ([[1210]]-[[1212]]).
# Diego Muñiz (1310-1318).
# García FernándezGonzález de Candamio (1318[[1214]]-1327[[1217]]) (primeira vez).
#Martín Peláez Barragán ([[1218]]-[[1221]]).
# Vasco Rodríguez (1327-1338).
#García González de Candamio ([[1222]]-[[1224]]) (segunda vez).
# Vasco López (1338).
#Fernán Pérez Chacín ([[1224]]-[[1226]]).
# Alonso Meléndez de Guzmán (1338-1342).
#Pedro González ([[1227]]-[[1237]]).
# [[Fadrique Alfonso de Castilla]] (1342-1358).
#Rodrigo Yánez ([[1239]]-[[1242]]).
# García Álvarez de Toledo (1359-1366).
#Paio Peres Correia ([[1243]]-[[1275]]).
# Gonzalo Mejía (1366-1371).
#Gonzalo Ruiz Girón ([[1275]]-[[1279]]).
# Fernando Osórez (1371-1383).
# Pedro Fernández Cabeza de VacaNúñez (1383[[1279]]-1384[[1286]]).
#Gonzalo Martel ([[1286]]).
# Rodrigo González Mejía (1384).
# Pedro Sixto deFernández GodoyMata (1384[[1286]]-1385[[1293]]).
#Juan Osórez ([[1293]]-[[1310]]).
# García Fernández de Villagarcía (1385-1387).
#Diego Muñiz ([[1310]]-[[1318]]).
# [[Lorenzo Suárez de Figueroa (maestre)|Lorenzo Suárez de Figueroa]] (1387-1409).
#[[García Fernández]] ([[1318]]-[[1327]]).
# Henrique de Castela (1409-1445)
#Vasco Rodríguez ([[1327]]-[[1338]]).
# [[Álvaro de Luna]] (1445-1453).
#Vasco López ([[1338]]).
# [[Juan II de Castilla|Juan II]] (1453 administrador).
#Alonso Meléndez de Guzmán ([[1338]]-[[1342]]).
# [[Alfonso de Castilla]] (1453-1462) (primeira vez).
#Fadrique [[BeltránAfonso de laCastela Cueva([[1342]] (1462-1463[[1358]]).
#García Álvarez de Toledo ([[1359]]-[[1366]]).
# [[Alfonso de Castilla]] (1463-1467) (segunda vez).
#Gonzalo Mejía ([[1366]]-[[1371]]).
# Juan Pacheco (1467-1474).
#Fernando Osórez ([[1371]]-[[1383]]).
# [[Alonso de Cárdenas]] (1474-1476 en León) (primeira vez).
#Pedro Fernández Cabeza de Vaca ([[1383]]-[[1384]]).
# [[Rodrigo Manrique]] (1474-1476 en Castela).
#Rodrigo González Mejía ([[1384]]).
# [[Fernando II de Aragón|Fernando o Católico]] (1476-1477 administrador).
#Pedro Muñiz de Godoy ([[1384]]-[[1385]]).
# [[Alonso de Cárdenas]] (1477-1493) (segunda vez).
#García Fernández de Villagarcía ([[1385]]-[[1387]]).
==Ligazóns externas==
#Lorenzo Suárez de Figueroa ([[1387]]-[[1409]]).
#Enrique de Castilla ([[1409]]-[[1445]]).
#Álvaro de Luna ([[1445]]-[[1453]]).
#[[Xoán II de Castela]] ([[1453]], administrador).
#Afonso de Castela ([[1453]]-[[1462]]) (primeira vez).
#[[Beltrán de La Cueva|Beltrán de la Cueva]] ([[1462]]-[[1463]]).
#Afonso de Castela ([[1463]]-[[1467]]) (segunda vez).
#Juan Pacheco ([[1467]]-[[1474]]).
#Alonso de Cárdenas ([[1474]]-[[1476]], en [[León, España|León]]) (primeira vez).
#Rodrigo Manrique ([[1474]]-[[1476]], en [[Castela]]).
#[[Fernando II de Aragón|Fernando II de Aragón, ''o Católico'']] ([[1476]]-[[1477]], administrador).
#Alonso de Cárdenas ([[1477]]-[[1493]]) (segunda vez).
 
==Véxase tamén==
===Outros artigos===
*[[Orde relixiosa]]
*[[Orde militar]]
 
===Ligazóns externas===
{{Commons|Order of Santiago|Orden Militar de Santiago}}
*[http://www.monasteriodeucles.com/historia/orden_santiago.htm Mosteiro de Uclés]
*[http://www.heraldaria.com/santiago.php heraldaria.com]
 
[[Categoría:Idade Media]]
[[Categoría:Ordes militares|Santiago, Orde de]]
 
[[an:Orden de Sant Chaime]]