Raíña de Sabá: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m bot Engadido: la:Regina Saba
Xoacas (conversa | contribucións)
Incorporo contidos de Makeda
Liña 1:
[[Ficheiro:Saabaghiberti.jpg|right|250px|thumb|Encontro entre o rei Salomón e a raíña de Sabá]]
{{Fusióndesde|Makeda}}
[[Ficheiro:Saabaghiberti.jpg|thumb|Encontro entre o rei Salomón e a raíña de Sabá]]
 
A '''raíña de Sabá''' é ununha perxonaxe lendariopersonaxe que aparece en varios documentos, queliterarios teríada antigüidade. Tería reinado sobre o reino de Sabá, sito aproximadamente entre o [[Iemen]] e [[Etiopía]]. A fonte máis antiga é a Biblia. Sonlle atribuídos nomes persoais diferentes segundo as fontes. Así as tradicións abisinias chámana ''Makeda'', as do Iemen ''Balqama''; ''Bilqis'' e ''Balkis'' as do [[Islam]]. Na [[Biblia]] non se menciona seu nome.
 
Sonlle atribuídos nomes persoais diferentes segundo as fontes. Así as tradicións abisinias chámana ''Makeda'', as do Iemen ''Balqama''; as do [[Islam]] ''Bilqis'' e ''Balkis'' e as [[Etiopía|etíopes]] ''Makedda, Magda, Maqda'' ou ''Makera'', que significa "grandeza". Na [[Biblia]] non se menciona seu nome.
As fontes non contan as mesmas anécdotas, nen os mesmos detalles sobre o encontro en [[Xerusalén]] entre a raiña de Sabá e [[Salomón]], rei de [[Israel]]. Mais a raiña é, en todos os casos, descrita como unha muller sublime e considerada unha persoa de profunda sabedoría, en casos dotada dunha elevada intelixencia, en noutros casos, como unha maga tentadora.
 
==Os diferentes relatos==
Cabe lembrar, polo demais, que os nomes moi antigos son a miudo [[transcrición]]s, puidendo variar a súa ortografía bastante segundo as fontes. Así, na tradución francesa da Biblia, de [[Louis Segond]], lese Seba en vez de Saba.
[[Ficheiro:Claude Lorrain 008.jpg|right|200px250px|thumb|Claude Lorraine, Embarque da raíña de Sabá]]
As fontes non contan as mesmas anécdotas, nennin os mesmos detalles sobre o encontro en [[Xerusalén]] entre a raiñaraíña de Sabá e [[Salomón]], rei de [[Israel]]. Mais a raiñaraíña é, en todos os casos, descrita como unha muller sublime e considerada unha persoa de profunda sabedoría, en casos dotada dunha elevada intelixencia, en noutros casos, como unha maga tentadora.
 
Cabe lembrar, polo demais, que os nomes moi antigos son a miudomiúdo [[transcrición]]s, puidendopudendo variar a súa ortografía bastante segundo as fontes. Así, na tradución francesa da Biblia, de [[Louis Segond]], lese Seba en vez de Saba.
==O relato bíblico==
[[Ficheiro:Claude Lorrain 008.jpg|right|200px|thumb|Claude Lorraine, Embarque da raíña de Sabá]]
 
==O relato=Relato bíblico===
Segundo a [[Biblia]] hebrea, a raiña - da que non di o nome -raíña do país de Sabá oe falar da grande sabedoría do rei [[Salomón]] de [[Israel]] e decide viaxar para pólo a proba con preguntas, levandollelevándolle regalos en especias, ouro e xemas, como se recolle no primeiro [[Libro dos Reis]], 10:1-13 (ampliamente copiado no segundo[[ Libro das Crónicas]], 9:1-12. A raiñaraíña fica pasmada polo saber e riqueza de Salomón, e recita unha benzónbendición do Deus de Salomón. Salomón responde con regalos e ''"todo o que ela desexe"''. Logo a raiñaraíña regresa ao seu país. A raiñaraíña parece ser moi rica, e entrega 4.500 quilos de ouro a Salomón. (ReisEste Irelato está recollido no primeiro [[Libro dos Reis]], 10:10)1-13, e amplamente copiado no segundo [[Libro das Crónicas]], 9:1-12.
 
O [[Cantar de Salomón]] contén algunhas referencias que teñen sido varias veces interpretadas como alusións ao amor entre Salomón e a raiñaraíña de Sabá. Así, a namorada en 1:15 declara: "Son moura, pero fermosa". Porén, en opinión dos [[exéxetaeséxeta]]s o Cantar refireserefírese á viuvaviúva de Salomón, a filla do [[Faraón]], da que se descoñece tamén o nome.
 
===Lendas xudeas tardíasxudías===
O historiador [[Flavio Xosefo]] (''Antigüidades'', 8.6.2ff) subliña o desexo da raiñaraíña por aprender. Dalle o nome de "Nikaule", evidentemente facendo conxecturas sobre unha conexión con a [[Nitocris]] de [[Heródoto]] (2.100).
 
Lendas xudeasxudías tardías rechean moitos dos detalles narrativos. A galantería de Salomón de regalarlle "todo o que ela desexe", é concretizadoconcretado nun encontro sexual. Foron feitos tamén ímprobos esforzos para escolamarescolmar unha lista de adiviñas con as que a raiñaraíña de Sabá probaría a verdadeira sabedoría de Salomón. Outra tradición relata que cando a raiñaraíña atopa a Salomón, este estaba nunha casa de cristal; crendo que estaba na auga, a raiñaraíña ergueu a saia, ensinando unhas pernas peludas. O desagrado de Salomón converteuse nunha historia [[etioloxía/|etiolóxica]] sobre a orixe da depilación.
 
===Fontes etíopes===
==O relato coránico==
No ''Kebra Negast'', ou "As Gloriosas Memorias do Imperio", un libro sagrado da [[Etiopía]], dise que a propia Makeda tería criado unha regra segundo a cal "só unha muller pode reinar". Aparentemente, Sabá era unha sociedade [[Matriarcado|matriarcal]] na que o poder era pasado aos descendentes pola vía feminina. No mesmo libro afírmase que a dinastía dos reis da Etiopía provén do fillo do rei Salomón e de Makeda e que desta unión a lei mosaica foi levada para Etiopía.
O [[Corán]] nunca menciona a Raiña de Sabá polo nome, aínda que outras fontes [[Lingua árabe|árabes]] chámana ''Bilqis''. A historia ten algunhas semellanzas con a bíblica. O Corán preesenta o rei Salomón tendo noticias dun reino gobernado por unha raiña cuxos súbditos renden [[culto ao Sol]]. Envíalle unha mensaxe convidandoa a visitalo. Ela replica con un regalo, logo de consultar o seu pobo. Salomón responde tentando unha invasión. Entón un "jin", un xenio, servente do rei, propónlle levalo polo aire ata o trono de Sabá "nun pestaneo de ollos" (27:40). A raiña chega á súa Corte, veo no trono, e cando ela entra no seu pazo de cristal, a raiña acepta a fe de Abraham e a crenza nun único Deus.
 
===OutrasRelato crenzas islámicascoránico===
O [[Corán]] nunca menciona a Raiña de Sabá polo nome, aínda que outras fontes [[Lingua árabe|árabes]] chámana ''Bilqis'' ou ''Balkis''. A historia ten algunhas semellanzas con acoa bíblica. O Corán preesentapresenta o rei Salomón tendo noticias dun reino gobernado por unha raiñaraíña cuxos súbditos renden [[culto ao Sol]]. Envíalle unha mensaxe convidandoaconvidándoa a visitalo. Ela replica con uncun regalo, logo de consultar oao seu pobo. Salomón responde tentando unha invasión. Entón un "jin", un xenio, servente do rei, propónlleproponlle levalo polo aire ata o trono de Sabá "nun pestaneo de ollos" (27:40). A raiñaraíña chega á súa Corte, veo no trono, e cando ela entra no seu pazo de cristal, a raiñaraíña acepta a fe de [[Abraham]] e a crenza nun único Deusdeus.
Segundo Ibn Kathir, ''Historias dos Profetas'', Salomón viaxou en peregrinación á Mezquita Sagrada da [[Meca]] (construída polo profeta [[Abraham]]). Logo, continuou a viaxe cara o Sur ata a cidade de [[Sanaa]], a actual capital do [[Iemen]], onde quedou impresionado polo complexo sistema de canles de irrigación (Sanaa está próxima a Ma'arib, a suposta capital de Sabá). Salomón envía unha [[bubela]] a explorar o país, para logo poder detectar auga subterránea, con vistas a poder construír un sistema de canais semellante no propio país. A bubela voltou onde un amargado rei, canso de esperar, con noticias dun reino (Sabá) gobernado por unha raiña (Bilqis) adoradora do Sol. O [[Corán]] non indica por onde se extendía exactamente o reino de Sabá, pero moitas fontes islámicas menciona a cidade de Ma'arib, no Iemen, como a capital de Sabá. Indagacións arqueolóxicas atoparan un templo: "Ma'abed Bilqis": "o templo de Bilqis", xusto en Ma'arib. Hai centos de anos unha praga de ratos furaran o dique dun encoro en Ma'arib, provocando unha chea que na práctica aniquilou a cidade e os seus habitantes... O [[Corán]] menciona na [[azora]] 34, 15-16 como o reino de Sabá fora destruído séculos despois de Bilqis, a causa de que a xente se voltara politeísta.
 
===Outras fontes islámicas===
Outras fontes, non-islámicas, contan que Bilqis era a "irmá do sol" ou, tamén, que era filla dun "jin" (espírito, xenio). É unha crenza corrente que Bilqis era solteira cando o seu encontro con Salomón e que casou con el decontado ao pouco.
Segundo Ibn Kathir, ''Historias dos Profetas'', Salomón viaxou en peregrinación á Mezquita Sagrada da [[Meca]] (construída polo profeta [[Abraham]]). Logo, continuou a viaxe cara o Sur ata a cidade de [[Sanaa]], a actual capital do [[Iemen]], onde quedou impresionado polo complexo sistema de canles de irrigación (Sanaa está próxima a [[Ma'arib]], a suposta capital de Sabá). Salomón envía unha [[bubela]] a explorar o país, para logo poder detectar auga subterránea, con vistas a poder construír un sistema de canais semellante no propio país. A bubela voltouvolveu onde un amargado rei, canso de esperar, con noticias dun reino (Sabá) gobernado por unha raiña (Bilqis) adoradora do Sol. O [[Corán]] non indica por onde se extendía exactamente o reino de Sabá, pero moitas fontes islámicas menciona a cidade de Ma'arib, no Iemen, como a capital de Sabá. Indagacións arqueolóxicas atoparan un templo: "Ma'abed Bilqis": "o templo de Bilqis", xusto en Ma'arib. Hai centos de anos unha praga de ratos furaran o dique dun encoro en Ma'arib, provocando unha chea que na práctica aniquilou a cidade e os seus habitantes... O [[Corán]] menciona na [[azora]] 34, 15-16 como o reino de Sabá fora destruído séculos despois de Bilqis, a causa de que a xente se voltara politeísta.
 
O [[Corán]] non indica por onde se estendía exactamente o reino de Sabá, pero moitas fontes islámicas menciona a cidade de Ma'arib, no Iemen, como a capital de Sabá. Indagacións arqueolóxicas atoparan un templo, ''Ma'abed Bilqis'', "o templo de Bilqis", xusto en Ma'arib. Hai centos de anos unha praga de ratos furaran o dique dun encoro en Ma'arib, provocando unha chea que na práctica aniquilou a cidade e os seus habitantes. O Corán menciona na [[azora]] 34, 15-16 como o reino de Sabá fora destruído séculos despois de Bilqis, a causa de que a xente se volvera politeísta.
 
Outras fontesFontes, non- islámicas, contan que Bilqis era a "irmá do sol", ou, tamén, que era filla dun "jin" (espírito, xenio). É unha crenza corrente que Bilqis era solteira cando o seu encontro con Salomón e que casou con el decontado ao pouco.
 
==A raíña de Sabá na arte==