Split: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Adorian (conversa | contribucións)
Artigo traducido da wikipedia en castelán, es:Split
 
Hugo22 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[File:Lokace-Split.jpg|thumb|Split, Croacia]]
 
'''Split''' (en [[italiano]]: ''Spalato'') é unha cidade situada ao sur de [[Croacia]], porto marítimo da costa [[Dalmacia|dálmata]], no [[mar Adriático]]. Conta con 221.456 habitantes, segundo o censo de [[2007]]. É a principal cidade da rexión de [[Dalmacia]], a capital do condado de Split-Dalmacia e a segunda cidade máis populosa do país trasdespois de [[Zagreb]], da que dista 380 km. É un importante [[porto|porto pesqueiro]] e base naval do Adriático, así como un centro cultural e turístico importante; a cidade antiga é unha xoia arquitectónica, declarada [[Patrimonio da Humanidade]] en [[1979]]. Na súa contorna existen [[estaleiro|estaleiros]], [[cemento|fábricas de cemento]] e de [[plástico]], [[madeira|industrias madeireiras]], [[viño|vinicultoras]] e [[alimentación|industrias de procesamento de alimentos]].
 
== Historia ==
A cidade creceumedrou ao redor da casa de descanso do emperador romano [[Diocleciano]], quen naceu preto de alí no ano [[245|245 d. C]]. Retirouse no ano [[305]] ao palacio que construíra preto de Salona e foi sepultado alí no [[313]]. O palacio fortificado converteuse despois nunha fábrica de uniformes romanos e no núcleo da cidade. A principios do [[século VII|século VII]], despois de que a próxima cidade romana de [[Salona]] fose saqueada polos avaros (nómades de Asia centra]), os refuxiados converteron o palacio nunha cidade fortificada e o mausoleo de Diocleciano na catedral da cidade. A cidade era completamente neolatina a finais do século VII.
[[Ficheiro:SPLIT-Hebrard overall color restitution.jpg|260px|thumb|left|Palacio do [[Emperador romano]] [[Diocleciano]], no actual centro de Split.]]
{{Patrimonio Mundial
| Título = Núcleo histórico de Split co Palacio de Diocleciano
Liña 10 ⟶ 17:
| Preposición = en
}}
'''Split''' (en [[italiano]]: ''Spalato'') é unha cidade situada ao sur de [[Croacia]], porto marítimo da costa [[Dalmacia|dálmata]], no [[mar Adriático]]. Conta con 221.456 habitantes, segundo o censo de [[2007]]. É a principal cidade da rexión de [[Dalmacia]], a capital do condado de Split-Dalmacia e a segunda cidade máis populosa do país tras [[Zagreb]], da que dista 380 km. É un importante [[porto|porto pesqueiro]] e base naval do Adriático, así como un centro cultural e turístico importante; a cidade antiga é unha xoia arquitectónica, declarada [[Patrimonio da Humanidade]] en [[1979]]. Na súa contorna existen [[estaleiro|estaleiros]], [[cemento|fábricas de cemento]] e de [[plástico]], [[madeira|industrias madeireiras]], [[viño|vinicultoras]] e [[alimentación|industrias de procesamento de alimentos]].
 
== Historia ==
A cidade creceu ao redor da casa de descanso do emperador romano [[Diocleciano]], quen naceu preto de alí no ano [[245|245 d. C]]. Retirouse no ano [[305]] ao palacio que construíra preto de Salona e foi sepultado alí no [[313]]. O palacio fortificado converteuse despois nunha fábrica de uniformes romanos e no núcleo da cidade. A principios do [[século VII|século VII]], despois de que a próxima cidade romana de [[Salona]] fose saqueada polos avaros (nómades de Asia centra]), os refuxiados converteron o palacio nunha cidade fortificada e o mausoleo de Diocleciano na catedral da cidade. A cidade era completamente neolatina a finais do século VII.
[[Ficheiro:SPLIT-Hebrard overall color restitution.jpg|260px|thumb|left|Palacio do [[Emperador romano]] [[Diocleciano]], no actual centro de Split.]]
 
A pesar de que a cidade quedou baixo soberanía [[Imperio bizantino|bizantina]] desde [[812]] até [[1089]], Spalato conservou a súa autonomía política, como cidade "Comune" dos Dalmatos Italianos.<ref name="capta">[http://capita.wustl.edu/solta/culture/split.html SPLIT, dalmacija, croatia.] Solta. Consultado o '''20/12/2008'''.</ref> A finais do [[século VIII]], iniciouse a eslavización da cidade, que quedou plasmada parcialmente na arquitectura dalgunhas igrexas. A inicios do [[século XII]], os pobos da Dalmacia foron gobernados polos [[Hungría|húngaros]], con todo, Spalato puido redactar as súas propias leis municipais en [[1312]], e até acuñou a súa propia moeda.<ref name="capta"/> En [[1420]], os [[república de Venecia|venecianos]] obtiveron a soberanía da Dalmacia, e aínda que respectaron a autonomía da cidade, incluíndo as súas leis, o goberno municipal foi executado sempre por un príncipe-capitán veneciano. Durante todos estes gobernos venecianos, a cidade prosperou, e estendeuse máis aló das murallas, con fermosos edificios e un alto campanario. Algunhas familias venecianas trasladáronse a Spalato, onde crearon parte da aristocracia local.