A '''dinastía Aqueménida''' foi unha dinastía que gobernou o [[Imperio Persa]], fundada por [[Ciro II]]o Grande, tras vencer ao último rei medo ([[-550]]) e estender o seu dominio pola meseta central de [[Irán]] e gran parte de [[Mesopotamia]]. Os susseus sucesores [[Cambises II]] e [[Darío I]] o Grande continuaron a súa obra, e este último reorganizou o imperio en [[satrapía]]s, alcanzando o cénit do seu poder. SinSen embargo, os sucesivos fracasos ao intentar someter as cidades gregas ([[Guerras Médicas]]) na primeira metadometade do [[século -V]], debilitaron o imperio, e aínda o habían facer máis as tendencias secesionistas dalgunasdalgunhas provincias, ata que a conquista de [[Alexandro Magno]] ([[-331]]) puxo fin ao imperio aqueménida. ▼{{entradución}}
▲A '''dinastía Aqueménida''' foi unha dinastía que gobernou o [[Imperio Persa]], fundada por [[Ciro II]]o Grande, tras vencer ao último rei medo ([[-550]]) e estender o seu dominio pola meseta central de [[Irán]] e gran parte de [[Mesopotamia]]. Os sus sucesores [[Cambises II]] e [[Darío I]] o Grande continuaron a súa obra, e este último reorganizou o imperio en [[satrapía]]s, alcanzando o cénit do seu poder. Sin embargo, os sucesivos fracasos ao intentar someter as cidades gregas ([[Guerras Médicas]]) na primeira metado do [[século -V]], debilitaron o imperio, e aínda o habían facer máis as tendencias secesionistas dalgunas provincias, ata que a conquista de [[Alexandro Magno]] ([[-331]]) puxo fin ao imperio aqueménida.
== Ciro ==
Ciro disfrutou de ambas herdanzas iranias (persas e medas). Cando se alzou co poder utilizou precisamente os exércitos medos para continuar as súas conquistas. ImplementouLevou a cabo unha política de perdón aos reis inimigos, que comezou co seu avó Astiaxes, quen o enviou os seus exércitos ao percibir as infulasínfulas independentistas de Ciro. Dise que tampouco non executou ao rei de [[Babilonia]] cando conquistou esa cidade onde restableceu o culto a [[Marduk]] e liberou aos [[xudeu]]s do cativerio. En xeral Ciro sigueuseguiu a estratexia de deixar as estruturas administrativas dos lugares conquistados, pero someténdoas ao poder imperial.
==Cambises==
Ciro morreu en batalla con tribos nómades preto do [[mar Caspio]], o seu fillo [[Cambises II]] - chamado igual que o avó-; quen gobernaba [[Babilonia]] por esa data erixiuse en emperador e converteuse nun gobernante tiránico... o imperio comezou a desestabilizarse con revoltas e antes de sufocalas Cambises morreu, segundo algunhas fontes, dunha ferida autiinflinxidaautoinflixida.
==Darío==
Tras algunhas intrigas o trono foi entregado por fin a DarioDarío, tamén aqueménida. Este sustentou que o suposto herdeiro ao trono- segundo fillo de Ciro- era un impostor medo, pois este fillo de DarioDarío fora eliminado polo seu pai cando partiu a Babilonia temendo que lle usurpase o poder; DarioDarío atreveuse mesmo a publicar isto erixindo unha pedra escrita en tres idiomas -persa antigo, elamita e acadio-.
Dario non foi tan clemente como Ciro e expandeuexpandiu o imperio e fíxoo prosperar. Dividiu os seus dominios en vinte satrapías encabezadas por membros da familia real e fixo unha estrada desde a capital de Lidia (oeste da actual [[Turquía]]) ata Susa para levar o correo imperial. Actualmente, o lema do correo dos [[Estados Unidos]] son palabras de Dario referíndose a este sistema de comunicación extremadamente efectivo para a época, onde a todo galope os mensaxirosmensaxeiros se entregaban as mensaxes cada quince millas. Isto aseguraba dalgunha maneira o control absoluto sobre es seus parentes quen tiñan a súa propia corte e exército pero non podían fallar en dar tributo ao emperador. Este tributo era proporcional á riqueza de cada rexión.
==Fin de losdos aqueménidas==
ElO dominio de lada dinastía aqueménida persa terminóterminou cuandocando elo imperio cayócaeu ennas manosmans de AlejandroAlexandre Magno herederoherdeiro de Filipo II de Macedonia, el cualque se impusoimpuxo a todas lasas polis griegasgregas.
SiglosSéculos másdespois adelante otraoutra dinastía persa, laa [[sasánida]] sehabíase alzaríaalzar con elco control de lada regiónrexión por cuatrocatro siglosséculos configurando en parte loo que hoyhoxe conocemoscoñecemos como cultura deldo medio oriente.
CoincidiendoCoincidindo concoa la hegemoníahexemonía aqueménida surgióxurdiu elo zorostraismo[[zoroastrismo]] -tambiéntamén conocidacoñecido por [[mazdeísmo]]- en Irán pero alao alzarseacadar con laa conquista de Babilonia, Ciro lerendeulle rindió personalemntepersoalmente culto a Marduk ye suo sucesorseu sesucesor proclamóproclamouse faraón en EgiptoExipto practicando laa religiónrelixión deldo lugar.
== Ver tamén ==
[[Lista dos reis aueménidas]]
[[Category:Imperio Persa]]
| 