Xoán Paulo II, papa: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Modificado: uk:Іван Павло II; cambios estética
Sen resumo de edición
Liña 39:
O seu pontificado de 26 anos foi o terceiro máis longo na [[historia da Igrexa Católica]], despois do de [[Pedro, Papa|San Pedro]] (se cre que entre 34 e 37 anos) e o de [[Pío IX]] (31 anos).
 
En [[1981]], mentres saúdabasaudaba aos fieis na [[Praza de San Pedro]], sufriu un atentado perpetrado por [[Mehmet Ali Ağca]], quen lle disparou a escasa distancia desde a multitude. Meses despois, Xoán Paulo II foi visitarlle á cadea e perdonoulleperdoouno publicamente. En 1984, antes da súa visita a [[Venezuela]] a policía política (DISIP) descubriu e desarticulou un complot para asasinalo por parte da rama venezolana da seita brasileira ultradereitista [[Tradición, Familia e Propiedade]] (sobre isto hai varias versións e os feitos non están claros). O 6 de xaneiro de 1995 a policía de [[Filipinas]] desmantelou a Operación ''Bojinka'', que buscaba o mesmo fin.
 
A súa saúde empeorou nos primeiros meses de 2005, cando tivo que ser hospitalizado no Hospital Gemelli (Roma) debido a unha síndrome de dificultade respiratoria. Aínda que se lle realizou unha traqueotomía a mediados de marzo, cara a finais do mesmo mes o seu estado agravouse e entre o 31 de marzo e o 1 de abril sufriu unha septicemia por complicación dunha infección de vías urinarias. Faleceu o día [[2 de abril]] ás 21.37 horas (hora do Vaticano), sendo o cardenalcardeal [[Joseph Ratzinger]] o seu sucesor baixo o nome de '''Bieito XVI'''.
 
== Perspectiva xeral ==
Liña 47:
Xoán Paulo II enfatizou o que el chamou a "''chamada universal á santidade''". Tentou definir o papel da [[Igrexa Católica]] no mundo moderno de cara a unha nova evanxelización, o pulo do [[ecumenismo]] e a contribución á construción dun mundo máis xusto e máis humano (o que denominou a ''civilización do amor''). Denunciou o que considerou erros ideolóxicos propios do [[comunismo (política)|comunismo]], o [[Marxismo]], o [[feminismo]], o [[imperialismo]], o [[relativismo]], o [[materialismo]], o [[fascismo]] (incluíndo o [[Nazismo]]), o [[racismo]] e o [[capitalismo]] e as súas consecuencias. En moitos sentidos, loitou contra a [[opresión]], o [[secularismo]] e a [[pobreza]] cunha constante defensa dos [[dereitos humanos]], a dignidade da persoa e a diversidade cultural dos pobos.
 
A pesar de que mantivo relacións amistosas con moitos dirixentes occidentais, rexeitou profundamente o [[consumismo]] por consideralo culpable da corrosión espiritual dos países occidentais, e a orientación [[hedonismo|hedonista]] das súas poboacións. Acusou tamén a Occidente dun egoismoegoísmo insolidario cos desherdados da terra.
 
O seu labor en Polonia foi un factor relevante da apertura dos países do vello bloque soviético, tal como recoñeceu o propio [[Mikhail Gorbachev]].
 
Dende o punto de vista doutrinal, mantívose equidistante. Rexeitou as formulacións máis radicais da [[Teoloxía da liberación]], unha teoloxía comprometida cos procesos revolucionarios de Latinoamérica. Pero foi máis contundente con Monseñor [[Lefevbre]], coñecido polas súas posicións ultraconservadoras, a quen acabou excomungando. Elevou ao cardenalatocardealado a insignes teólogos perseguidos no seu día polas súas ideas aperturistas ([[Yves Congar]], [[Henri de Lubac]] ou [[Hans Urs von Balthasar]]), pero foi inflexible con outros como [[Hans Küng]], xa sancionado por [[Paulo VI]], ou [[Leonardo Boff]]).
 
Na súa loita contra o que denominou a ''cultura da morte'', foi duramente criticado polas súas posicións contrarias á [[contraconcepción]], o [[preservativo]], o [[aborto]], a [[eutanasia]] e a [[fecundación artificial]].
Liña 63:
En febreiro de 2004 foi nominado para o [[Premio Nobel da Paz]] honrando o seu traballo en vida de oposición á opresión comunista e o seu traballo a prol da xustiza. [http://www.usatoday.com/news/world/2004-02-13-nobel_x.htm]
 
Xoán Paulo II morreu o [[2 de abril]] de [[2005]] tras unha longa loita contra a [[doenza de Parkinson]] e outras enfermidades. Inmediatamente trala súa morte, moitos dos católicos de todo o mundo demandaron que fose declarado santo o máis pronto posible, ós berros de "Santo Subito" ("Santo xa" en [[Lingua italiana|Italiano]]). Tanto o xornal ''[[L'Osservatore Romano]]'' como [[Benedicto XVI]], reférenserefírense a el como "O Grande".
 
Xoán Paulo II foi sucedido polo [[Benedicto XVI|Cardenal Joseph Ratzinger]] de [[Alemaña]], antigo Prefecto da [[Congregación para a Doctrina da Fé]] que celebrou o funeral.
Liña 79:
=== Sacerdocio ===
[[Ficheiro:PopeJohnPaulIIStatueAlmudena gobeirne.jpg|thumb|250px|left|Estatua de Xoán Paulo II na Catedral da Almudena, Madrid]]
En 1942, en pleno dominio nazi, ingresou no [[Educación clandestina en Polonia durante a Segunda Guerra Mundial|seminario clandestino]] dirixido polo [[Arcebispo de Cracovia]], [[CardenalCardeal Adam Stefan Sapieha|o CardenalCardeal Sapieha]]. Karol Wojtyła foi ordeadoordenado [[sacerdote]] o [[1 de novembro]] de [[1946]], polo mesmo bispo co que se confirmara. Pouco despois, comezou a estudar [[teoloxía]] na [[Universidade Pontificia de Santo Tomás de Aquino]], onde acadou unha licenciatura e despois un doutoramento en Teoloxía Sagra. A súa investigación versou sobre a ''Doctrina de fide apud S. Ioannem a Cruce'' (''A Doutrina da Fe de acordo a San Xoán da Cruz''). Aínda que o seu traballo foi unanimamenteunanimemente aprobado en xuño de 1948, foille denegado o doutoramento porque non podía permitirse imprimir o texto da súa exposición. En decembro dese ano, un texto revisado da súa exposición foi aprovadoaprobado pola facultade teolóxica da Universidade de Cracovia, e Wojtyła acadou finalmente o título.
 
Conseguiu un segundo doutoramento, baseado nunha avaliación da posibilidade de establecer unha ética católica no marco do sistema ético da [[fenomenoloxía]] de [[Max Scheler]] e a súa ética dos valores, en 1954. Como sucedera co primeiro, tivo que agardar a obter o título. Esta vez, as autoridades comunistas prohibiron á facultade da Universidade de Cracovia outorgar o título. Xunto coa súa habilitación na [[Universidade Católica de Lublín]], finalmente obtivo o doutoramento en [[filosofía]] en 1957 desa institución, onde obtivo a Cátedra de Ética en 1956.
 
O [[4 de xullo]] de [[1958]] o Papa [[Pío XII]] nomeoulle bispo titular de [[Ombi]] e auxiliar do Arcebispo Baziak, administrador apostólico da [[ArquidióceseArquidiocese]] de [[Cracovia]]. Karol Wojtyła converteuse así, con 38 anos, no bispo máis xove de toda [[Polonia]].
 
En 1962 tomou parte no [[Concilio Vaticano Segundo]], onde defendeu a participación dos laicos na comunidade eclesial e a liberdade relixiosa sen privilexios para a Igrexa. En en decembro de 1963 o papa [[Paulo VI]] nomeoulle [[Arcebispo de Cracovia]]. O [[26 de xuño]] de [[1967]], Paulo VI anunciou a elevación do Arcebispo Wojtyła ó [[Sagrado Colexio de CardenaisCardeais]], sendo o segundo máis xove do devandito colexio (47 anos).
 
=== Un Papa para Polonia ===
[[Ficheiro:John paul 2 coa.svg|thumb|right|125px|Escudo de Xoán Paulo II. A "M" é pola Virxe María, a quen tiña moita devovióndevoción]]
En agosto de 1978, trala morte de Paulo VI, participou no [[Cónclave|Cónclave Papal]] que elexiuelixiu Papa a [[Xoán Paulo I]]. Con 65 anos, era considerado xove para os estándares papais. De todos xeitos, Xoán Paulo I feble de saúde, morreu despois de tan só 33 días de papado, o que conlevou a celebración dun novo cónclaveconclave.
 
As votacións no segundo cónclaveconclave dividéronsedividíronse principalmente entre dous candidatos: o [[CardenalCardeal Giuseppe Siri]], o [[Arcebispo de Xénova]]; e o [[Cardenal Giovanni Benelli]], o [[Arcebispo de Florencia]]. Nas primeiras votacións, Benelli parecía o futuro papa. Finalmente Wojtyła converteuse no elexidoelixido, en parte grazas ó apoio do [[Cardenal Franz König]] e outros que antes apoiaran ó CardenalCardeal Siri.
 
Converteuse no papa nº 264 de acordo coa [[lista de Papas]] cronolóxica. Con só 58 anos de idade, foi o papa máis xovenxove elexidoelixido dende o Papa [[Pío IX]] en [[1846]]. Como o seu inmediato predecesor, Xoán Paulo II prescindiu da tradicional coroación papal e no canto diso recibiu a investidura eclesiástica coa simplificada inauguración papal o [[22 de outubro]] de [[1978]]. Durante a súa inauguración, cando os cardenaiscardeais anocellábansese axeonllaban diante del, tomaban os seus votos e bicaban o seu anel, ergueuse cando o primado polaco [[CardenalCardeal Stefan Wyszynski]] anocellouseexxeonllouse, paroulle cando lle ía bicar o anel e ergueulleergueuno. Como [[Bispo de Roma]] tomou posesión da súa [[Catedral]], o [[12 de novembro]] de [[1978]].
 
=== Atentados ===
O [[13 de maio]] de [[1981]] Xoán Paulo II foi criticamente ferido por un disparo de [[Mehmet Ali Ağca]], un pistoleiro turco, cando entraba na [[Praza de San Pedro]] nunha audenciaaudiencia. Ağca foi capturado e sentenciado á cadea. Dous días despois do [[Nadal]] de 1983, Xoán Paulo II visitou a cárcere onde Ağca estaba encerrado. Eles dous falaron en privado durante 20 minutos. Xoán Paulo II dixo, "Sobre o que temos falado permanecerá como un secreto entre el e máis eu. Faleille como a un irmán ó que lle perdoei e quen ten a miña completa confianza."
 
O [[2 de marzo]] de [[2006]], unha comisión parlamentaria italiáitaliana concluiuconcluíu que o Kremlin estaba detrás do atentado, en relación co apoio de Xoán Paulo II a [[SolidaridadeSolidariedade]], o sindicato católico obreiro polaco, unha tese que foi enseguida apoiada por [[Michael Ledeen]] e pola [[CIA]] no seu momento. A investigación estableceu que algúns departamentos de seguridade búlgaros foron empregados para manter oculto o papel desempeñado pola [[Unión Soviética]]. [http://www.breitbart.com/news/2006/03/02/D8G3J3J00.html] [http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2006/03/03/wpope03.xml&sSheet=/news/2006/03/03/ixworld.html] De todos xeitos, outras teorías alternativas tamén existen, e o mesmo Papa declarou durante unha visita a Bulgaria en maio de 2003 que aquel país non tiña nada que ver coa tentativa de asasinato. O fallidofalido asasino era tamén membro da organización ultranacionalista turca os [[Lobos Grises]], que foran supostamente infiltrados polos [[Gladio]], unha organización paramilitar relacionada coa OTAN creada para prever unha posible invasión soviética de Turquía [http://mondediplo.com/1998/07/05turkey]. Bulgaria e Rusia rebateron as conclusións da comisioncomisión italiana, resaltando o feito de que o mesmo Papa negara a conexión búlgara. [http://today.reuters.com/news/newsarticle.aspx?type=topNews&storyid=2006-03-02T154206Z_01_L02207710_RTRUKOC_0_US-POPE-ASSASSINATION.xml&rpc=22]. Esta tese era tamén a trama da novela de [[Tom Clancy]] ''Coello Vermello'', publicada en 2002.
 
Outra tentativa de asasinato tivo lugar o [[12 de maio]] de [[1982]], xusto un día antes do aniversario do anterior atentado da súa vida, en [[FatimaFátima]], [[Portugal]] cando un home tentoulle cravar unha baioneta, pero foi detido polos guardasgardas de seguridade. O asaltante, un sacerdote español ultraconservador de dereitas chamado [[Juan María Fernández y Krohn]], opúñase ás medidas do [[Concilio Vaticano Segundo]] e chamou ó papa "axente de [[Moscova]]". El foi privado do seu cargo sacerdotal e cumpriu unha condena de seis anos.
 
=== Saúde ===
[[Ficheiro:PapstJPII20040922.jpg|thumb|300px|right|Xoán Paulo II o 22 de setembro de 2004]]
Cando comezou o seu papado en 1978, Xoán Paulo II era un ávido deportista, que disfrutabagozaba co [[sendeirismo]] e coa [[natación]]. No momento do seu nomeamento, con 58 anos, tiña moi boa saúde e era moi activo; corriacorría polos xardíns do Vaticano (co horror do persoal vaticano, quen lle informou que podía ser visto correndo polos turistas que subían ó máis alto da cúpula da Basílica de San Pedro. A resposta do Papa foi "¿e que?"), nadaba e escalaba montañas.
 
Xoán Paulo foi moi comparado, pola súa boa forma, cos papas de mala saúde [[Xoán Paulo I]] e [[Paulo VI, papa|Paulo VI]], coa gordura de [[Xoán XXIII, papa|Xoán XXIII]] e co sempre famélico [[Pío XII]]. O único papa moderno que disfrutaragozara dunha boa saúde fora [[Pío XI, papa|Pío XI]] que fora tamén un gran montañeiro.
 
En 1981, de todas formas, a súa saúde sufríusufriu un gran golpe trala primeira tentativa de asasinato. A ferida da bala causoulle severas hemorraxias, e a presión sanguínea do Papa baixou moitísimo. Ademais, tívoselle que practicar unha [[colostomía]]. Non obstante, mantivo unha aparente boa condición física ao longo dos 80.
 
A partir de 1992, a saúde de Xoán Paulo II comezou a declinar lentamente. Comezou a sufrir dificultade no falar e no oír. Aínda que non foi oficialmente confirmado pola [[Curia Romana]] ata o 2003, moitos expertos coincidiancoincidían en que o Pontífice sufría de [[Parkinson]]. A diferenza entre o atlético Papa dos anos 70 e o fráxil Papa dos 90 era moi chamativarechamante. De ter unha forma física moi superior á dos seus predecesores, declinou fisicamente moito máis do que era normal nos outros pontífices.
 
En febreiro de 2005, Xoán Paulo II foi ingresado no hospital cunha inflamación de larinxe, como resultado dunha [[gripe]]. Aínda que lle foi dada o alta médica, ingresou novamente un mes despois con dificultades respiratorias. Foille practicada unha [[traqueotomía]], limitandosellelimitándoselle as facultades no falar.
 
En marzo de 2005, boa parte a opinión pública consideraba ao Papa preto da morte; e isto foi confirmado polo Vaticano uns poucos días antes da seu pasamento.
Liña 120:
O [[31 de marzo]] de [[2005]] o Papa contraíu unha [[febre]] moi alta.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4399189.stm Frail Pope suffers heart failure]," ''BBC News'', [[April 1]] [[2005]] (accessed [[June 11]] [[2005]]).</ref> Despois dese día as fontes do Vaticano anunciaron que Xoán Paulo II recibira a [[Unción de Enfermos]] polo seu amigo e secretario [[Stanisław Dziwisz]]. Durante os derradeiros días da súa vida, as luces permaneceron acesas durante a noite nas súas estancias do [[Palacio Apostólico]].
 
Milleiros de persoas foron chegando ó Vaticano, ateigando a [[Praza de San Pedro]] e os arredores, e mantiveron unha vixilia completa durante dous días. Aproximadamente ás 15:30 CEST, Xoán Paulo II pronunciou as súas derradeiras palabras aos seus axudantes, "Marcho á casa do Pai", no seu polaco nativo, e entrou nun [[Coma (medicina)|coma]] durante unhas catro horas.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4257994.stm John Paul's last words revealed], ''BBC News'', [[18 September]] [[2005]] (accessed [[18 September]] [[2005]]).</ref> Morreu nas súas estancias, ás 21:37 [[CEST]] (19:37 [[UTC]]) o [[2 de abril]]. A Misa da vixilia do Segundo Domingo de Pascua foi celebrada a carón do seu leito. Varios axudantes estaban presentes, así como varias monxas polacas da Congregación das Irmás SirventesServentes do Sagrado Corazón de Xesús.
 
Unha multitude de dous millóns{{Cómpre_referencia}} de persoas na Cidade do Vaticano, máis de 1000 millóns{{Cómpre_referencia}} de católicos no mundo enteiro, e tamén non católicos gardaron loito por Xoán Paulo II. Os polacos sufriron particularmente pola súa morte. A exposición pública do seu corpo na [[Basílica de San Pedro]] levou a máis de catro millóns{{Cómpre_referencia}} de persoas á Cidade do Vaticano e foi unha das pelegrinaxesperegrinacións máis grandes da [[historia do Cristianismo]]{{Cómpre_referencia}}. Moitos líderes mundiais expresaron as súas condoenciascondolencias e ordenaron que as bandeiras dos seus países ondearan a media astahasta. Numerosos países de maioría católica, e incluso algúns con só unha pequena poboación católica, declararon loito nacional por Xoán Paulo II.
 
==== Funeral ====
[[Ficheiro:Johnpauliitomb.jpg|right|thumb|200px|A [[tumba]] de Xoán Paulo II]]
A morte do Papa Xoán Paulo II puxo en movemento [[ritual|rituais]] e tradicións que datan da época [[medieval]]. O [[Rito da Visitación]] tivo lugar dende o [[4 de abril|4]] até o [[7 de abril]] na [[Basílica de San Pedro]]. O [[8 de abril]] a Misa de [[RequiemRéquiem]] foi oficiada polo Decano do Colexio de CardenaisCardeais, [[Bieito XVI, papa|Joseph Ratzinger]], quen se convertería no próximo papa baixo o nome de Bieito XVI. Estímase que foi o funeral máis seguido de tódolos tempos{{Cómpre_referencia}}.
 
Xoán Paulo II foi enterrado nas grutas baixo a basílica, a Tumba dos Papas. Foi depositado nunha tumba que fóra creada no mesmo nicho que ocuparan os restos do [[Xoán XXIII, Papa|Papa Xoán XXIII]]. O nicho estaba baleiro dende que os seus restos foran trasladados ó corpo principal da basílica trala súa [[beatificación]] por Xoán Paulo II en 2000.
 
"Por última vez o mundo congregouse nunha xuntanza histórica para honrar a un home que impactou a todos. Cinco reis, catro reinas, 70 presidentes e primeiros ministros, 164 cardenaiscardeais. Os pobres e os privilexiados".<ref>The Life of Pope John Paul II, a 2005 Universal Studios NBC News Film</ref>
 
O funeral de Xoán Paulo II veu a maior reunión de autoridades estatais na historia{{Cómpre_referencia}}, chegados para manifestaren os seus respectos. Un estranoextraño [http://sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/SEmono/HSE2005/HSE2005.html eclipse solar ó anoitecer] en América Central e do Sur pechou o día do enterro de Xoán Paulo II.
 
==== Xoán Paulo "O Grande" ====
Liña 161:
''O amor e a vida segundo o Evanxeo non poden propoñerse ante todo baixo a categoría de precepto, porque o que esixen supera as forzas do home. Só son posibles como froito dun don de Deus que sana, cura e transforma o corazón do home por medio da súa graza'' (Encíclica ''Veritatis Splendor'').
 
''O amor é tamén o único criterio segundo o cal todo debe facerse e non facerse, cambiarse e non cambiarse. É o principio que debe dirixir toda acción e o fin ao que debe tender. Actuando con amor ou inspirados polo amor, nada é disconformedesconforme e todo é bo'' (Encíclica ''Redemptoris missio'')
 
=== Ecoloxía ===
''Na raíz da insensata destrución do medio natural hai un erro antropolóxico por desgraza moi difundido no noso tempo...o home cre que pode dispoñer arbitrariamente da terra, someténdoa sen reservas á súa vontade como si ela non tivese unha fisonomíafisionomía propia ...'' (Encíclica ''Centessimus Annus'')
 
=== Pena de morte ===
''Nin siquerasequera o homicida perde a súa dignidade persoal e Deus mesmo faise o seu garante'' (Encíclica ''Evangelium vitae'')
 
=== Aborto ===