Matthias Grünewald: Diferenzas entre revisións

== Biografía ==

=== A identidade do pintor ===

[[FileFicheiro:Mathis Gothart Grünewald 036.jpg|'''[[Retábulo de Issenheim]]''', A encarnación do fillo de Deus (« Concerto dos Anxos ») <br /><small>c. 1512-1515, Óleo sobre táboa<br />Museo de Unterlinden, [[Colmar]]</small>|thumb|right|200px]]

[[FileFicheiro:Issenheim altarpiece view 1.jpg|thumb|300px|right|O '''[[retábulo de Issenheim]]'''<small>v. 1512-1515, Óleo sobre táboa, Muséeo de Unterlinden, Colmar</small>]]

[[FileFicheiro:Issenheim altarpiece view 2.jpg|thumb|300px|right|O '''[[retábulo de Issenheim]]'''<small>v. 1512-1515, Óleo sobre táboa, Museo de Unterlinden, Colmar</small>]]

A identidade de « Matthias Grünewald » é aínda incerta. Este nome foille posto, de xeito un tanto arbitrario, por [[Joachim von Sandrart]] (1606–1688), « o [[Giorgio Vasari|Vasari]] alemán », que, logo de case un século de esquecemento pouco menos que total do nome senón da obra, redescúbreo e fala de el no seu voluminoso ''Teutsche Academie der Edlen Bau-, Bild- und Mahlerey-Künste'' ([[Enciclopedia]] dos arquitectos, escultores e pintores alemáns) de [[1675]]. Por outra banda, coñécenselle varios tipos de sinaturas – ''MGN'' con G en M, e N lateral ; ''MGN'' con G en M, e N superposta; ''MG'' con G en M e máis ''Mathis'' —– que contribúen á confusión que existe sobre o seu nome auténtico : chamábase Gothart — ''o piadoso'' — apelidado Neithart — ''o tristeiro'' — ou á inversa ?. Outros documentos que fican, testemuñan os seus contratos como enxeñeiro hidráulico para o xoven [[arcebispo de Mainz]], [[:de:Albrecht (Brandenburg)|Albrecht de Brandenbourg]] (1490-1545) ou, tamén, para o arcebispo Uriel von Gemmingen de [[Aschaffenbourg]], nos que tanto é denominado Gothart, como Neithart. Eses mesmo contratos mostran, por outra banda, que as competencias como enxeñeiro deben ser entendidas nun sentido laxo, pois van desde o perforado para pozos, como a instalación de bombas e mesmo a construzón dun fogón.

== A obra ==

Atribúense na actualidade, con certeza, a Matthias Grünewald dez obras, das cales varias son polípticos, e máis 35 debuxos, que andan repartidas en varias coleccións europeas e americanas. O primeiro dos seus lenzos, de autoría incontestada, é o emotivo "Ultraxe de Cristo", datado no ano [[1503]] e conservado na ''[[Alte Pinakothek]]'' de [[Múnic]], que estilisticamente está ben achegado á pintura [[Pintura gótica|gótica]] tardía do val do [[Río Rhin|Rhin]]. Mais a súa obra máis célebre é, sen dúbida, o [[retábulo de Issenheim]], que é obra emblemática das coleccións do [[Museo de Unterlinden]] en [[Colmar]].

=== O seu universo pictórico ===

[[FileFicheiro:Grünewald, Matthias - Concert of Angels (detail) - c. 1515.jpg|thumb|1515]]

A obra de Grünewald, de temática exclusivemente relixiosa, tanto no que sobrevive, como no que chegou a nós por testemuñas, pertence á época de transición entre o [[Pintura gótica|gótico]] tardío e o [[Renacemento]], e está marcada por un misticismo que bordea, ás veces, o alucinatorio. Devela un simbolismo tomado directamente das visións de santa [[Bríxida de Suecia]], entón moi lidas. Ariqueza en escenas estrañas, cheas de detalles a penas comprensíbeis e transcendidos por unha técnica deslumbrante, tanto a nivel de acabados cromáticos como nos volumes, nos relevos e nas superficies, é acompañado dun manexo moi libre e desconcertante das perspectivas e as relacións de tamaños que contribúen a aumentar o efectivismo. Esta dicotomía entre técnica e construción do espazo, que culmina no painel central do [[retábulo de Issenheim]], cuxa parte esquerda é comunmente denominada [[O concerto dos anxos]], non se puido explicar satisfactoriamente até que foron redescubertos os escritos da devandita mística sueca, máis ou menos pola mesma época en que Fraenger redescubría « [[Malleus Maleficarum|O martelo das bruxas]] » para reinterpretar a [[Jérôme Bosch]], artista ao que se ten comparado Grünewald, pola riqueza do imaxinario fantástico e a fascinación pola crueldade, e todo aquilo que ha en común entre o minucioso e gracioso [[Flandres|flamengo]] e o alemán, nidiamente máis físico e plástico, sobretodo na facilidade de planeamento indicado antes. Mais Grünewald é máis que nada famoso polos súas visións punzantes do sofrimento de [[Xesús de Nazareth|Cristo]], nomeadamente nas súas catro crucifixións: as de [[Basilea]], [[Washington DC]], [[Colmar]] e [[Karlsruhe]] , á cales o seu ''Escarnio de Cristo'' (Múnic), e o ''Cristo con a cruz ás costas'' (Karlsruhe), non lles ceden máis que un pouco en termos de énfase e violencia crúa.

=== Influencia ===

Non se coñecen discípulos nen sucesores directos do seu taller, porén Grünewald inspirou a algúns pintores [[expresionismo|expresionistas]] do século XX e outros, así [[Max Beckmann]], [[Otto Dix]] (que estivo preso durante a [[Primeira Guerra Mundial]] perto de Colmar), [[Picasso]] (na serie das ''Crucifixións''), [[Max Ernst]] (''Tentaciónn de Santo Antonio'') e [[Francis Bacon (pintor)|Francis Bacon]] (''Tres estudos de figuras ao pé dunha crucifixión'').

[[cs:MathisMatthias Gothart NeithartGrünewald]]