William Penn: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
TXiKiBoT (conversa | contribucións)
m bot Engadido: cs:William Penn
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: lv:Viljams Penns; cambios estética
Liña 2:
'''William Penn''' (* [[14 de outubro]] de [[1644]] – † [[30 de xullo]] de [[1718]]), fundador da colonia británica da Provincia de Pensilvania, que posteriormente se fixo os dous estados [[Pensilvania]] e [[Delaware]]. Os seus principios [[democracia|democráticos]] serviron como unha fonte importante na inspiración da [[Constitución dos Estados Unidos de América|constitución estadounidense]] e é un dos pioneiros da tradición radical norteamericana.
 
== Militancia relixiosa ==
Aínda que naceu nunha familia influente [[Anglicanismo|anglicana]], á idade de 22 afiliouse á congregación relixiosa da [[Sociedade Relixiosa dos Amigos]], ou os Cuáqueros (''Tembladores''), unha decisión que lle causou a sufrir a persecución e estar varias veces preso. Como consecuencia da hostilidade que experimentou, decidiu tratar de fundar unha colonia americana. En [[1677]], un grupo de Cuáqueros conseguiu permiso para emigrar, e en [[1681]] (grazas á influencia da súa familia), o rei [[Carlos II de Inglaterra]] encargoúlle dunha rexión grande ao oeste e sur de [[Nova Jersey]]. A coroa inglesa tiña unha débeda co pai de William Penn, este fora almirante e polos seus servizos prestados a coroa estaba en débeda. Como medio de pago concedéuselle ao fillo deste -William Penn- un vasto territorio en Norteamérica, ademais dunha cédula real que indicaba que tería poder case ilimitado na nova colonia.
 
William Penn enviou primeiro ao seu primo William Markham á colonia americana en representación súa, para asegurarlle a lealdade dos habitantes do territorio, ademais de comprar terras aos indíxenas. No ano [[1682]], despois de que o seu curmán efectuase xestiónelas pertinentes, viaxou á súa colonia, unha vez alí, celebrou un tratado equitativo cos pobos indíxenas en Shackamaxon (actual barrio de Kensington en Filadelfia), ademais fundou un poboado que lle chamou [[Filadelfia]] (que significa ''amor fraternal''), pouco despois marcharíase cara a Inglaterra. En Inglaterra faría propaganda da súa colonia; cousa que fixo que moitos marchasen cara a alá, chegaron cuáqueros, [[menonita]]s e outras persoas afíns ao movemento procedentes de [[Inglaterra]], tamén de [[Irlanda]] e de zonas de [[Alemaña]].
 
== "Santo Experimento" ==
Penn nomeou a rexión ''Sylvania'' (bosque en [[latín]]), e creou un goberno que, a diferenza da [[Europa]] deste tempo, garantiu dereitos como a separación e limitación dos poderes políticos e a liberdade de culto, a procura da igualdade social e equidade material e o maior respecto posible ás liberdades civís, a reivindicación da dignidade da [[muller]] e a súa participación activa na vida pública, a ausencia de [[exército]], a convivencia pacífica cos [[indíxena]]s americanos e o seu libre ingreso aos territorios colonos, con gran influencia da ética antiautoritaria do cuaquerismo.
 
Liña 16:
É común nomear a este tempo como o "''Santo Experimento de Filadelfia''" e dicir que este foi un dos primeiros proxectos de reforma social en Norteamérica enmarcados dentro do protestantismo inconformista, no seu intento de rescatar o cristianismo primitivo. É ademais un referente tradicional para o radicalismo político de sectores estadounidenses.
 
== Final dos seus días ==
A pesar de fundar a colonia, Penn viviu a maior parte da súa vida despois en [[Gran Bretaña]], volvendo a Pensilvania soamente unha vez no ano [[1699]]. Aínda que pensaba en establecerse en Filadelfia, problemas financeiros obrigáronlle a volver a Inglaterra. Morreu no ano [[1718]], seis anos logo de sufrir un caso de apoplexía.
 
== Ligazóns externas ==
{{Commons|William Penn}}
 
Liña 42:
[[ka:უილიამ პენი]]
[[la:Gulielmus Penn]]
[[lv:Viljams Penns]]
[[nl:William Penn]]
[[pl:William Penn]]