Mapa: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
TobeBot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: war:Mapa
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: gu:નકશો; cambios estética
Liña 1:
[[Ficheiro:Kepler-world.jpg|thumbthumbnail|250px|Mapa nunha obra de Johannes Kepler]]
 
Un '''mapa''' é unha [[representación]] que ilustra a [[xeografía]] dun [[lugar]]. Trátase dunha representación bidimensional dun territorio no que se aprecia a deformación terrestre. A [[ciencia]] da elaboración e fabricación de mapas denomínase [[cartografía]]. Dentro desta disciplina salienta o proceso de [[planificación]], que consiste en [[proxectar]] unha superficie curva (como é a [[Terra]]) sobre outra de natureza plana.
 
== Historia ==
Os mapas máis antigos que se coñecen foron atopados pintados nunha parede en Çatal Hüyük, na [[Turquía]], e están datados sobre o ano 6200 a.C. Coa invención do [[papel]], os mapas pasaron a deseñarse en follas, e de aí provén o [[sinónimo|sinonímico]] ''carta'' (talvez daí subsista case como sinónimo a palabra ''carta''. Na [[Idade Media]], os mapas en uso en Europa centrábanse en [[Xerusalén]], e co [[Oriente (geografia)|Oriente]] para riba.
 
Un dos grandes pasos na evolución dos mapas deuse na época dos [[América|Descubrimentos]], cando as áreas representadas eran ben maiores do que ata o momento se pensara, e existía a necesidade de obter bos niveis de precisión posicional para navegar con relativa seguridade (cómpre lembrar que na época estabelecíase a execución do capitán de navío que perdese o [[rumbo]], así como a do membro da tripulación que alterase a [[compás]]).
 
== Aspectos da cartografía ==
Se o mapa cobre unha grande área da superfície terrestre, de modo a que a curvatura da [[Terra]] ou a ondulación do [[xeoide]] poidan influír na medición de distancias e na precisión pretendida na representación, terase de escoller unha [[proxección|proxección cartográfica]]. Matematicamente, esta é unha [[función]] que transforma [[coordenada]]s polares ou xeodésicas ([[latitude]], [[longitude]]) en coordenadas do plano do mapa. Necesariamente, isto provoca distorsión.
 
Liña 17:
Como representacións abstractas do mundo, os mapas non son neutrais e deben ser interpretados coidadosamente: unha das razóns é a [[distorsión]] provocada polas proxeccións cartográficas, que pode inducir a erro á hora de comparar áreas distintas. Os obxectos que se representan nun mapa dependen do tipo de uso para o cal este é elaborado. Por exemplo, un mapa de estradas dará importancia á rede viária ao representar os varios tipos de vías, os cruzamentos e as distancias entre cidades. Un mapa xeológico caracterizará do punto de vista da [[xeología]] o solo dunha rexión determinada. E, porén, un mapa político mostrará as fronteiras ou outras divisões administrativas; mentres que un mapa para navegación marítima dará prioridade á localización de [[faro]]s, portos e relevo submarino.
 
A cartografía sufriu unha verdadeira revolución coa aplicación dos [[Sistema de Información Xeográfica|Sistema de Información Xeográfica]] e do [[GPS|Sistema de Posicionamento Global]] a partir do final do [[século XX]]. Esta revolución non é só na produción, senón tamén na circulación, manipulación e uso de información espacial: grazas á [[internet]], actualmente podemos obter no momento un mapa de calquera punto do mundo.
 
== Referencias ==
* David Buisseret, ed., ''Monarchs, Ministers and Maps: The Emergence of Cartography as a Tool of Government in Early Modern Europe.'' Chicago: University of Chicago Press, 1992, [ISBN 02260798720-226-07987-2] (en inglés)
* Miles Harvey, ''The Island of Lost Maps: A True Story of Cartographic Crime''. New York : Random House, 2000. [ISBN 07679082600-7679-0826-0] ou [ISBN 03755015170-375-50151-7] (en inglés)
* Mark Monmorier, ''How to Lie with Maps'', [ISBN 02265342190-226-53421-9] (en inglés)
 
== Ligazóns externas ==
* [http://encarta.msn.com/encnet/features/mapcenter/map.aspx] Mapas precisos e de fácil utilización (con zoom profundo)
* [http://www.xunta.es/visor/] O SIXPAC, Galiza vista desde o aire con mapas [[ortogonal|ortogonais]]
* [http://maps.google.com] Mapas no [[Google Maps]]
* [http://earth.google.com] Globo Terrestre virtual do Google
 
{{Link FA|hr}}
 
[[Categoría:Cartografía]]
[[Categoría:Infografía]]
 
{{Link FA|hr}}
 
[[an:Mapa]]
Liña 59:
[[fy:Kaart (Kartografy)]]
[[gan:地圖]]
[[gu:નકશો]]
[[he:מפה]]
[[hi:मानचित्र]]