Ikurriña: Diferenzas entre revisións

A '''ikurriña''' (ou ''ikurrina'', que en [[éuscaro]], pronúnciase igual cá anterior) é unha bandeira creada en [[1894]] polos irmáns [[Luis Arana Goiri|Luis]] e [[Sabino Arana Goiri]] (o fundador do [[Partido Nacionalista Vasco]]), como símbolo de [[Euskadi]], que inicialmente identificaba só ó territorio de [[Biscaia]].

 

 

Ten un fondo vermello, cor do señorío de Biscaia e, segundo Arana, cor do antigo fondo do escudo.

Sobre este fondo, superpónse unha aspa verde, símbolo do apóstolo [[Andrés o Apóstolo|Santo Andrés]], patrón de Biscaia, tomada das sete cruces da bordura do escudo. Simbolizaría a independencia biscaina por terse acadado o día de Santo Andrés a [[batalla de Arrigorriaga|vitoria de Arrigoriaga]] contra os españois.

Á cruz de Santo Andrés superponse unha cruz branca, símbolo da relixión católica, como a que aparece inserida no carballo do escudo. Esta orde na colocación das cruces significaba que a lexislación biscaína debía "''supeditarse en todo ás leis relixiosas e morais''".

 

 

Arana deseñou bocetos de bandeiras para outros territorios vascos, pero non se chegaron a difundir. A ikurriña, inicialmente símbolo de Biscaia, converteuse nuns anos en símbolo do [[País Vasco]], arreconchegando símbolos máis antigos como o ''[[lauburu]]'' ou o ''[[arrano beltza]]'' (aguia negra) do [[Reino de Navarra]]. Adoptouse como enseña oficial do País Vasco en [[1934]], pero foi ilegalizada polo goberno militar sublevado en 1936. Durante o goberno de Francisco Franco a súa exhibición foi duramente perseguida en España, o que a converteu nun símbolo anti-franquista. En parte por iso, foise popularizando no [[País Vasco francés]]. Durante os inicios da transición española trala morte de Franco, a súa exhibición seguiu sendo castigada en ocasións, pero relaxouse a presión. Así, por exemplo, o 5 de decembro de 1976, ó inicio dun partido de fútbol entre a Real Sociedad de San Sebastián e o Athletic Club de Bilbao, os capitáns de ambos equipos saíron ó campo portando unha ikurriña, sen ser detidos. O 19 de xaneiro de 1977 volveu a permitirse o seu uso en España, e en 1979 o estatuto da Comunidade Autónoma Vasca recoñeceuna como a bandeira oficial.

Utilízana tamén os nacionalistas vascos en [[Navarra]]. No [[País Vasco francés]], aínda que non é oficial, é un símbolo aceptado pola práctica totalidade dos habitantes como símbolo cultural.

 

 

Por isto algúns concellos navarros recorren a invitar a conselleiros da comunidade autónoma do País Vasco ás súas festas locais, podendo colgar así legalmente a ikurriña nas fachadas das casas consistoriais. Outros concellos navarros colocan a enseña nun lugar público destacado alleo ó consistorio, como se fai en varios municipios da comunidade autónoma vasca, onde si é legal que a ikurriña ondee na fachada, pero só cando se coloca a bandeira española en lugar preferente. Moitos outros concellos navarros limítanse a facer ondear as bandeiras oficiais.

[[pl:Flaga Kraju Basków]]

[[pt:Bandeira do País Basco]]

[[scn:Bannera basca]]

[[sv:Ikurriña]]