Briófitas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
mSen resumo de edición
Liña 12:
** [[Brión (botánica)|Bryophyta ''sensu stricto'']] (brións)
}}
As '''briófitas''' ''("bryophyta sensu lato"'' ou ''"briófitas no sentido amplo"''), do latín '''bryophyta''', derivado do grego ''brion'', [[Brión (botánica)|brión]], e ''fiton'', [[planta]], son plantas non [[vasculares]] e foron as primeiras en evolucionar hai 420 millóns de anos. Son descendentes das [[alga verde|algas verdes]] e foron as primeiras en colonizar os espazos terrestres, nesta división temos [[Brión (botánica)|brión]]s, [[hepáticas]] e [[Anthocerotophyta|antóceras]]. Medran en climas fríos ou moi húmidos, e posúen vida latente.
 
As '''briófitas''' ''("bryophyta sensu lato"'' ou ''"briófitas no sentido amplo"''), do latín '''bryophyta''', derivado do grego ''brion'', [[Brión (botánica)|brión]], e ''fiton'', [[planta]], son plantas non [[vasculares]] e foron as primeiras en evolucionar hai 420 millóns de anos. Son descendentes das [[alga verde|algas verdes]] e foron as primeiras en colonizar os espazos terrestres, nesta división temos [[Brión (botánica)|brión]]s, [[hepáticas]] e [[Anthocerotophyta|antóceras]]. Medran en climas fríos ou moi húmidos.
No seu corpo diferéncianse 3 partes: [[rizoide]], caulidios e filidios, análogos á raíz, talo e follas dos vexetais superiores.
 
As briófitas con tecido pouco diferenciado, sen [[xilema]] nin [[floema]], non presentan raíces, talos e follas verdadeiras, senón por un corpo vexetativo con estruturas moi primitivas con células que non chegan a constituír un tecido. Así que as raíces que presentan denomínanse rizoides, o taliño cauloide e as folliñas filoides.
 
Chámase '''briófitas en sentido amplo''' ao grupo de plantas embriófitas non vasculares. Hoxe en día sábese que é parafilético, aínda que as relacións dentro do grupo aínda non están acordadas por todas as análises filoxenéticas.
Liña 23 ⟶ 22:
* [[Brión (botánica)|Bryophyta ''sensu stricto'']] ou "brións",
* [[Marchantiophyta]] ou "hepáticas",
* [[Anthocerotophyta]] ou "antoceros".
 
 
=== Filoxenia ===
Liña 35 ⟶ 33:
]]
|}
 
 
== Visión xeral ==
 
Neles existe claramente visible unha [[alternancia de xeracións]] entre un [[gametófito]] moi desenvolvido, con vida vexetativa independente (o vexetal adulto) e un [[esporófito]] bastante reducido, parásito do anterior e encargado exclusivamente da formación de meiotosporas (reducidas por [[meiose]]). Segundo os autores concedeuse ás briófitas unha maior ou menor independencia respecto das demais cormófitas. Certamente, o gran desenvolvemento do seu gametófito fronte ao esporófito evoca unha posición filogenéticamentefiloxeneticamente intermedia entre [[alga]]s e [[pteridófita]]s. No entanto, a falta de datos fósiles á marxe doutras consideracións, impiden estruturar, dunha maneira razoable, o gume verde a través deste grupo cara ás plantas vasculares. No estado actual dosdo nososnoso coñecementoscoñecemento, os distintos grupos de briófitas (brións, hepáticas e antocerados), ocuparían series finais de respectivos gumesfilos. As máis antigas pteridófitas, as [[Psilofitales]], probablemente tiveron arquetipos comúns coas briófitas, pero deste chanzo intermedio nada se sabe. No entanto, parece ser de todo razoable seguir pensando nunha orixe clorofílica de pteridófitas e briófitas, sendo lóxico tratar neste sentido devandito grupo de vexetais como unha división independente, tal como fai Scagel. A visión sintética do «tronco» Cormophyta de Wettstein é en certos trazos moi ilustrativa.
 
== Caracteres e clasificación ==
As briófitas son moi numerosas e atópanse repartidas por todo o mundo. Coñécense unhas 24.000 especies distribuídas en máis de 900 xéneros, todas de pequeno tamaño, excepto algún brión xigante que chega a acadar os 60 cm. de altura. De vida terrestre, prefiren, con todo, para o seu desenvolvemento lugares húmidos. A pesar de ser considerados por algúns autores como [[cormófita]]s, non presentan tecidos especiais para a toma de auga nin de sales minerais, nin tampouco tecidos internos para a circulación da savia; no entanto, poden estar presentes algunhas células de tipo condutor traqueiforme. A toma da auga realízana, ben directamente a través das follas, ou polos [[rizoide]]s. Por todas estas razóns, semella conveniente asignarlles un nivel de organización precormofítico. O aspecto do gametófito pode ser taloso ou folioso, e en todos os casos as células corticalescorticais son as encargadas da [[fotosíntese]]. Devandito gametófito fórmase por actividade da meiotospora que forma ou non, segundo os grupos taxonómicos, un protonema previo que nalgúns brións é verde e ramificado. En todas as briófitas os órganos sexuais adoitan atoparse na terminación de ramas especiais, máis ou menos protexidas. Só en certas hepáticas talosas e nos antocerados, os anteridios e arquegonios áchanse encaixados no tallo. O [[arquegonio]] presenta xeralmente varias células na canle do pescozo, carácter que separa netamente briófitas de pteridófitas, as cales non mostran máis que unha soa célula, e no ventre unha ovocélula. O [[anteridio]], habitualmente mazudo, forma numerosos espermatozoides biflageladosbiflacelados. Unha vez fecundada a ovocélula, fórmase o cigoto que, sen estado de repouso, divídese numerosas veces e ao final forma a cápsula ou esporófito en cuxo interior, previa meiose das células nais das esporas, orixínanse de novo as meiotosporas [[haploide]]s.
 
As briófitas son moi numerosas e atópanse repartidas por todo o mundo. Coñécense unhas 24.000 especies distribuídas en máis de 900 xéneros, todas de pequeno tamaño, excepto algún brión xigante que chega a acadar os 60 cm. de altura. De vida terrestre, prefiren, con todo, para o seu desenvolvemento lugares húmidos. A pesar de ser considerados por algúns autores como [[cormófita]]s, non presentan tecidos especiais para a toma de auga nin de sales minerais, nin tampouco tecidos internos para a circulación da savia; no entanto, poden estar presentes algunhas células de tipo condutor traqueiforme. A toma da auga realízana, ben directamente a través das follas, ou polos [[rizoide]]s. Por todas estas razóns, semella conveniente asignarlles un nivel de organización precormofítico. O aspecto do gametófito pode ser taloso ou folioso, e en todos os casos as células corticales son as encargadas da [[fotosíntese]]. Devandito gametófito fórmase por actividade da meiotospora que forma ou non, segundo os grupos taxonómicos, un protonema previo que nalgúns brións é verde e ramificado. En todas as briófitas os órganos sexuais adoitan atoparse na terminación de ramas especiais, máis ou menos protexidas. Só en certas hepáticas talosas e nos antocerados, os anteridios e arquegonios áchanse encaixados no tallo. O [[arquegonio]] presenta xeralmente varias células na canle do pescozo, carácter que separa netamente briófitas de pteridófitas, as cales non mostran máis que unha soa célula, e no ventre unha ovocélula. O [[anteridio]], habitualmente mazudo, forma numerosos espermatozoides biflagelados. Unha vez fecundada a ovocélula, fórmase o cigoto que, sen estado de repouso, divídese numerosas veces e ao final forma a cápsula ou esporófito en cuxo interior, previa meiose das células nais das esporas, orixínanse de novo as meiotosporas [[haploide]]s.
 
Tradicionalmente recoñecíanse nas briófitas só dúas «clases»: [[Musci]] e [[Hepaticae]]. Recentemente a maioría dos autores inclúe unha terceira, a [[Anthocerotae]]. As '''hepáticas''' presentan o gametófito en disposición dorsiventral, taloso ou folioso, e os órganos sexuais, excepto nalgún caso, fórmanse a partir de células superficiais do tallo. Nos '''antocerados''', a disposición do gametófito é tamén dorsiventral e de aspecto taloso. Os órganos sexuais fórmanse, o feminino a partir dunha célula superficial, e o masculino de células hipodérmicas. O esporófito, que posúe un crecemento teóricamente ilimitado, amosa unha columnilla ou tecido central estéril e pseudoeláteres ou células que favorecen a disgregación. Así mesmo, a dehiscencia verifícase do ápice á base e as meiotosporas van madurando nese sentido. Os '''brións''' amosan o gametófito erecto e con aspecto de folla, e un estado transitorio previo ou protonema, de aspecto filamentoso. Os órganos sexuais fórmanse en, a axila, entre as follas e o talo. O esporófito consta xeralmente de pé, cogomelo e cápsula.
Liña 59 ⟶ 55:
A clase Anthocerotae representa un pequeno grupo que durante moito tempo estivo incluído nas hepáticas. Posúe unha soa Orde antocerotales, cunhas 300 especies incluídas en cinco xéneros. O gametófito, taloso e de pequeno tamaño, mostra estomas en ambas as caras. O protonema está moi pouco desenvolvido e as células do tecido clorofílico presentan un só cloroplasto grande e un pirenoide. Nos espazos intercelulares é común que se achen algas do xénero Nostoc. Como xa se indicou, o anteridio ten un desenvolvemento endóxeno, mentres que o arquegonio é epidérmico e leva seis células na canle do pescozo. A diferenza de brións e hepáticas, a primeira división do cigoto, tras a fecundación, é habitualmente vertical e tras divisións sucesivas fórmanse dúas capas de catro células cada unha. O desenvolvemento do esporófito é teoricamente ilimitado. As catro células basais orixinan o pé ou parte estéril que se embutirá no gametófito para a toma das sustancias nutritivas. As células superiores do embrión son de crecemento continuo. Forman, a partir do endotecio, a columnilla e as células nais das meiotosporas e os 'pseudoeláteres, da capa interna do anfitecio. A dehiscencia da cápsula verifícase do ápice á base. Os antocerados parecen estar relacionados filoxenéticamente, polo menos os seus arquetipos, con certas algas verdes. Os seus columniñas e esporófitos lembran certas psilofitales fósiles.
 
==Véxase tamén==
 
== Referencias =Bibliografía===
* Judd, W. S. Campbell, C. S. Kellogg, E. A. Stevens, P.F. Donoghue, M. J. 2002. ''Plant systematics: a phylogenetic approach, Second Edition.'' Sinauer Axxoc, USA. {{en}}.
 
* Segundo S. RIVAS MARTÍNEZ: G. M. SMITH, Criptogamic Botany, Algae and Fungi, Nova York 1955; R. F. SCHGEL, An evolutionary survey of the plant Kingdom, Londres 1965; LOSA, Rivas e MUÑOZMEDINA, Botánica DescritivaDescriptiva, Selecta 1965; E. STRAsBÜRGER, Tratado de Botánica, Barcelona 1960; GoLA, NEGRI, CAPPELLETTI, Tratado de Botánica, Barcelona 1959. {{es}}.
* Judd, W. S. Campbell, C. S. Kellogg, E. A. Stevens, P.F. Donoghue, M. J. 2002. ''Plant systematics: a phylogenetic approach, Second Edition.'' Sinauer Axxoc, USA. {{en}}
* Segundo S. RIVAS MARTÍNEZ: G. M. SMITH, Criptogamic Botany, Algae and Fungi, Nova York 1955; R. F. SCHGEL, An evolutionary survey of the plant Kingdom, Londres 1965; LOSA, Rivas e MUÑOZMEDINA, Botánica Descritiva, Selecta 1965; E. STRAsBÜRGER, Tratado de Botánica, Barcelona 1960; GoLA, NEGRI, CAPPELLETTI, Tratado de Botánica, Barcelona 1959. {{es}}
 
[[Categoría:Botánica]]