Panceltismo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
arranxos fundamentais
Liña 1:
O '''Celtismo''' ou '''panceltismo''' é un movimento social e cultural que trata de por en valor a ''identidade celtiga'' coma [[trazo]] salientabel dentro dun determinado [[territorio]]<ref>Diccionario Xerais da Lingua</ref> baseandose en estudos científicos e [[etnografía]] comparada<ref>A Galicia Celta. Antonio Balboa Salgado. Ed. Lóstrego. Páxpáx 17-20</ref>.
{{en uso}}
 
O '''Celtismo''' ou '''panceltismo''' é un movimento social e cultural que trata de por en valor a ''identidade celtiga'' coma [[trazo]] salientabel dentro dun determinado [[territorio]]<ref>Diccionario Xerais da Lingua</ref> baseandose en estudos científicos e [[etnografía]] comparada<ref>A Galicia Celta. Antonio Balboa Salgado. Ed. Lóstrego. Páx 17-20</ref>.
 
Non se debe confundir o '''Celtismo''' co '''[[Neopaganismo]]'''.
 
==Historia==
O '''Celtismo''' comeza a tomar forma a mediados do [[século XVII]] co nacemento dun movemento literario coñecido coma [[Rexurdimento celta]] que chegouse a extenderseestendeu por boa parte de [[Europa]]. Este movemento cultural foi mudando co decorrer do tempo e as situacións sociopolíticas de [[Europa]] e pervive en maior ou menor grao ata os días de hoxe{{cómpre referencia}}.
 
Este movemento cultural vai mudando co decorrer do tempo e as situacións sociopolíticas de [[Europa]] pervivindo en maior ou menor grao ata os días de hoxe.
 
 
===O ''Rexurdimento Celta'', a semente do celtismo===
{{artigo principal|Rexurdimento celta}}
No ano [[1746]] prodúcese derrota dos [[xacobismo|xacobitas]] (reclutados principalmente nas [[Terras altas|terras altas]] de [[Escocia]]) na [[Batalla de Culloden]]. Este é o punto de inflexión para o nacemento do que se deu en coñecer como '''[[Rexurdimento celta]]'''.
 
No ano [[1762]] [[James Macpherson]] publica ''FragmentosFragments deof poesíaAncient antigaPoetry recollidosCollected nasin Terrasthe AltasHighlands deof EscociaScotland, eand traducidasTranslated dofrom [[Gaélico]]the ouGaelic or Erse Language'' (''FragmentsFragmentos ofde Ancientpoesía Poetryantiga Collectedrecollidos innas theTerras HighlandsAltas ofde ScotlandEscocia, ande Translatedtraducidas fromdo the[[lingua Gaelicgaélica orde ErseEscocia|gaélico]] Languageou Erse''). En [[1762]] saca do prelo ''Fingal'' e en [[1763]] ''Temora''. Estas duasdúas obras foran invencións que de supostas traducións dos [[poema épico|poemas épicos]] en [[gaélico]] dun poeta chamado [[Ossian]].
No ano [[1746]] prodúcese derrota dos [[xacobitas]] (reclutados principalmente nas [[Terras altas|terras altas]] de [[Escocia]]) na [[Batalla de Culloden]]. Este é o punto de inflexión para o nacemento do que se deu en coñecer como '''[[Rexurdimento celta]]'''.
 
Non tardan en sumarse [[poeta|poetas]] dasdoutras quezonas hoxeda seEuropa se coñecen como ''[[Nacións celtas]]''atlántica. Un claro exemplo son as obras de poesía [[GalesLiteratura - Cymrugalesa|galesa]] publicadas por [[Ieuan Brydydd]] en [[1764]]; tamén cultiva este [[xénero literárioliterario]] o inglés [[Thomas Gray]] aportandoen obras como [[''Elexía sobre un cemiterio de aldea'']] e [[''O bardo'']].
No ano [[1762]] [[James Macpherson]] publica ''Fragmentos de poesía antiga recollidos nas Terras Altas de Escocia, e traducidas do [[Gaélico]] ou Erse'' (''Fragments of Ancient Poetry Collected in the Highlands of Scotland, and Translated from the Gaelic or Erse Language''). En [[1762]] saca do prelo ''Fingal'' e en [[1763]] ''Temora''. Estas duas obras foran invencións que de supostas traducións dos [[poema épico|poemas épicos]] en [[gaélico]] dun poeta chamado [[Ossian]].
 
Non tardan en sumarse [[poeta|poetas]] das que hoxe se se coñecen como ''[[Nacións celtas]]''. Un claro exemplo son as obras de poesía [[Gales - Cymru|galesa]] publicadas por [[Ieuan Brydydd]] en [[1764]]; tamén cultiva este [[xénero literário]] o inglés [[Thomas Gray]] aportando obras como [[''Elexía sobre un cemiterio de aldea'']] e [[''O bardo'']].
 
===O celtismo do século XIX e os seus primeiros pasos===
 
Ca chegada do [[século XIX]] o que viña sendo un movemento literario converteseconvértese nun movemento político, social e cultural; tinguido todo el do carácter [[Romanticismo|romántico]] que se estendía dende [[Alemaña]] oao resto da europaEuropa occidental.
 
No ano publicáronse moitas traducións de obras das literaturas celtas, nomeadamente, o Mabinogion (Charlotte Guest, 1838-1849), o Barzaz Breiz e Os Bardos bretóns do século VI (Hersart de la Villemarqué, 1839-1850). En 1854 Ernest Renan publicou A Poesía das razas celtas, un estudo moi influente e en 1865-6 Mathew Arnold pronunciou unha serie de conferencias sobre a literatura celta en Oxford que vinculaba todas as literaturas celtas e contribuíu a promover a creación da cátedra de Celta nesta universidade en 1877.
 
Durante o XIX moitos escritores ingleses empregaron a temática celta, como Thomas Love Peacock, Tennyson e Gerard Manley Hopkins. En Escocia destacaron William Black e William Sharp (este co pseudónimo de Fiona Macleod). O rexurdimento foi especialmente vigoroso na Irlanda con autores como W. B. Yeats, "AE" (pseudónimo de George William Russell), Oliver St John Gogarty, Sean O'Casey e James Stephens. En Irlanda recibiu o nome de "Lusco-fusco celta" {{cómpre referencia}}.
 
Na Galiza coñeceuse como "celtismo" e o seu maior representante foi Eduardo Pondal.
{{en uso}}
 
Na Galiza coñeceuse como "celtismo" e o seu maior representante foi Eduardo Pondal
 
==Notas==
Liña 34 ⟶ 30:
==Véxase tamén==
===Outros artigos===
*[[CastroCultura (poboado)|Castrocastrexa]].
*[[Cultura Castrexa]].
*[[Castros de Galicia]].
*[[Nacións celtas]].
 
[[Categoría:HistoriaLiteratura]]
[[Categoría:Castros de Galicia]]
 
<!--Categorías ocultas-->