Linus Pauling: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
ArthurBot (conversa | contribucións)
m bot Modificado: ku:Linus Pauling
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: tl:Linus Pauling; cambios estética
Liña 5:
En [[1931]], Pauling publicou a súa obra, ''The Nature of the Chemical Bond'' ("''A natureza do enlace químico''"), na cal desenvolveu o concepto de [[Hibridación (química)|hibridación]] dos [[orbital|orbitales atómicos]]. Tanto os seus traballos sobre os sustitutos do [[plasma sanguíneo]] (con Harvey Itano), durante a [[Segunda Guerra Mundial]], como as súas investigacións na [[anemia falciforme]] (ou ''drepanocitosis'', que cualificou co revolucionario término de "enfermidade molecular"), influíron en gran medida á investigación en [[bioloxía]] da segunda metade do [[século XX]]. Notoriamente, Pauling descubriu a estrutura da ''hélice alfa'' (a forma de enrollamiento secundario das proteínas), o que o levou a achegarse ao descubrimento da dobre [[hélice]] do [[acedo desoxirribonucleico]] (ADN); pouco antes de que [[James Watson|Watson]] e [[Francis Crick|Crick]] fixesen o descubrimento en [[1953]]. De feito, propuxo unha estrutura en forma de triplo hélice, a cal, estudando ao ADN por radiocristalografía podería levar á elaboración dun modelo en forma de dobre hélice.
 
== Mocidade ==
[[Ficheiro:Pfeifenraucher.jpg|right|thumb|Herman Henry William Pauling (1900)|175px]]
Linus Pauling naceu en [[Portland (Oregón)|Portland]], ([[Oregon]]), o 28 de febreiro de 1901, fillo de Herman Henry William Pauling ([[1876]]-[[1910]]), estadounidense de ascendencia [[alemá]], e de Lucy Isabelle Darling ([[1881]]-[[1926]]). O seu pai era farmacéutico que, sen ter éxito comercial, fixo á súa familia percorrer diferentes lugares do estado. Cando morreu, en 1910, Lucy Isabelle tivo que criar soa a Lunis e as súas dúas irmás, Pauline ([[1901]]-[[2003]]) e Frances Lucille (1904 - ?). A familia reinstalouse en Portland.
Liña 13:
No bachillerato, Pauling continuaba cos experimentos de química, pedindo prestada a maioría dos materiais e os equipos nunha acerera abandonada preto do lugar onde o seu avó traballaba como velador. As malas cualificacións que Pauling obtivo en historia dos Estados Unidos, impedíronlle graduarse do bachillerato. A escola deulle a súa diploma corenta e cinco anos máis tarde, despois de que houbo gañado os seus dous premios Nobel [http://nobelprize.org/peace/laureates/1962/pauling-bio.html Biografía de Linus Pauling], en Nobelprize.org {{En}}.
 
== Estudos ==
[[Ficheiro:LinusPaulingGraduation1922.jpg|left|thumb|Pauling graduouse da Universidade Agrícola de Oregon en [[1922]]]]
En [[1917]], Pauling ingresou na Universidade Agrícola de [[Oregón]], en [[Corvallis]] ("OAC", chamada actualmente [[Universidade Estatal de Oregón]]). Paralelamente aos seus estudos, Linus Pauling tivo que traballar a tempo completo, debido ás súas necesidades financeiras. Entre os empregos que tivo, atópanse o de repartidor de leite, proxeccionista nun [[cine]], e obreiro nun [[estaleiro]]. Ao comezo do seu segundo ano de estudos, Pauling propúxose buscar emprego en [[Portland]] para poder manter á súa nai, pero na Universidade propuxéronlle aceptar unha cátedra de [[química analítica]] cuantitativa (un curso que el mesmo acababa de tomar), que lle permitise ao mesmo tempo continuar os seus estudos.
Liña 23:
O 17 de xuño de 1923, Pauling casouse con Ava Hellen Miller, con quen tivo tres fillos e unha filla. A parella coñeceuse na OAC, cando Pauling cursaba o último ano de estudos. Miller foi alumna de Pauling no curso "Química para estudantes de Economía Doméstica" [http://lpi.oregonstate.edu/lpbio/timeline.html Cronoloxía da vida de Pauling], pola Universidade Estatal de [[Oregon]].
 
== Comezos da súa carreira científica ==
Posteriormente a terminar os seus estudos de doctorado, Pauling recibiu unha beca da [[Fundación Guggenheim]], que lle permitiu viaxar a [[Europa]] para estudar baixo a dirección de [[Arnold Sommerfeld]] en [[Múnich]], [[Niels Bohr]] en [[Copenhague]] e [[Erwin Schrödinger]] en [[Zúrich]]. Durante a súa estancia na OAC, Pauling habíase familiarizado co traballo dos tres científicos, pioneros da química cuántica. Ademais, en Europa, tivo a oportunidade de presenciar un dos primeiros estudos sobre enlácelos da molécula de [[hidrógeno]], baseado en química cuántica. A investigación foi realizada por [[Walter Heitler]] e [[Fritz London]]. Pauling consagrou os seus anos en Europa a esta área, e decidiu facela a materia principal das súas investigacións futuras. Cando Pauling volveu aos Estados Unidos en 1927, obtivo unha posición de ''Profesor asistente'' de química teórica en Caltech.
 
Os primeiros cinco anos da carreira de Pauling transcorreron en Caltech e foron moi produtivos, aplicando a mecánica cuántica ao estudo de átomos e moléculas; en seguimiento aos seus estudos de cristais utilizando a difracción dos [[raios X]]. Nese período, Pauling publicou ao redor de cincuenta artigos, e creou as cinco [[Regras de Pauling]], desenvolvidas para determinar a estrutura molecular dos cristais complexos. En 1929, foi nomeado ''Profesor asociado'', e ao ano seguinte recibiu o título de ''Profesor''.
 
En 1930, Pauling tivo unha estancia de verán en Europa, na cal traballou no instituto de Arnold Sommerfeld. Durante esta estancia, Pauling viu a posibilidade de utilizar aos [[electrón|electróns]]s para os estudos de difracción, da mesma xeito en que usara os raios X anteriormente. Ao seu regreso, construíu un aparello de difracción electrónica, auxiliado polo seu estudante L. Ou. Brockway. O aparello foi utilizado para estudar a estrutura molecular dun gran número de substancias químicas. En 1931, Pauling recibiu o [[Irving Langmuir|Premio Langmuir]], outorgado pola [[American Chemical Society]], polo traballo científico máis significativo, realizado por un investigador menor de 30 anos.
 
En 1932, Pauling concibiu a noción de [[electronegatividad]]. Utilizando diversas propiedades das moléculas, especialmente a súa [[momento dipolar]] e a enerxía necesaria para romper enlácelos, estableceu a ''[[escala de Pauling]]'', útil para a predición da natureza de enlácelos químicos. A escala asigna un valor de electronegatividad á maioría dos [[Elemento químico|elementos químicos]]. Este valor, é unha medida da forza con que os átomos dunha molécula atráense entre si. Ese mesmo ano, Pauling publicou o que é considerado o seu artigo máis imortante, no cal desenvolve o novel concepto de [[hibridación]] dos orbitales atómicos, e realiza unha análise do carácter tetravalente do [[carbono]].
Liña 34:
En Caltech, Pauling desenvolveu unha forte amizade con [[Robert Oppenheimer]], quen traballaba na [[Universidade de California en Berkeley]], e ía regularmente a Caltech como investigador e mestre. Entre os dous, Oppenheimer e Pauling planearon traballar xuntos na investigación de enlácelos químicos. Oppenheimer efectuaría os cálculos matemáticos, e Pauling interpretaría os resultados. Con todo, os plans non callaron por completo, pois Pauling comezou a sospeitar que o seu amigo estábase aproximando demasiado á súa esposa Ava Helen. Nunha ocasión que Pauling estaba ausente traballando, Oppenheimer invitou a Ava Helen a atoparse en [[México]]. Ela rehusó a invitación de inmediato, e avisou ao seu marido. Este incidente, e a indolencia con que Ava Helen tomouno, provocaron que Pauling dese fin á relación co científico de Berkeley, creando unha fría tensión que durou polo resto das súas vidas. Aínda que máis tarde Oppenheimer propuxo a Pauling ser o xefe de química do [[Proxecto Manhattan]], Pauling rexeitou a proposta, argumentando que el era [[pacifismo|pacifista]].
 
== A natureza do enlace químico ==
Ao comezo da [[década de 1930]], Pauling comezou a publicar as súas investigacións sobre a natureza do enlace químico, o cal levou ao seu famoso libro de texto ''The Nature of the Chemical Bond'', publicado en 1939. Este libro é considerado un dos máis importantes traballos de química xamais publicados. Pódese ter unha idea da súa influencia con só recordar que nos primeiros trinta anos logo da súa primeira edición, o libro foi citado máis de 16.000 veces por outros autores. Isto convérteo na investigación máis citada como referencia no mundo científico. As investigacións nesta área valéronlle a Pauling o [[Premio Nobel de Química]] en 1954 ''"polas súas investigacións sobre a natureza do enlace químico e as súas aplicacións á determinación da estrutura das substancias complexas"''.
 
Liña 50:
 
 
== Investigacións en bioloxía molecular ==
A mediados da década de [[1930]], Pauling interesouse por unha nova discilpina científica. A comezos da súa carreira, el manifestara unha falta de interese polo estudo das moléculas biolóxicas. Con todo, en Caltech tivo oportunidade de codearse con biólogos de renombre, como [[Thomas Hunt Morgan]], [[Theodosius Dobzhansky]], [[Calvin Bridges]] e [[Alfred Sturtevant]]. Pauling cambiou de opinión e comezou entón a estudar estas moléculas con interese, e grazas a unha beca da [[Fundación Rockefeller]]. Os seus primeiros traballos no tema, foron sobre a estrutura da [[hemoglobina]]. Legó a poñer de manifesto que a estrutura da hemoglobina cambia dependendo de que a molécula capte ou perda un átomo de [[Osíxeno (elemento)|osíxeno]]. A raíz deste resultado, Linus Pauling decidiu estudar de forma máis precisa a estrutura das [[proteína]]s, utilizando a difracción de raios X. Con todo, a estrutura proteínica resultou ser moito máis dificil de determinar usando esta técnica, que a dos cristais minerales estudados anteriormente. Nesta década, o [[cristalógrafo]] [[británico]] [[William Astbury]] foi quen obtivo os mellores resultados usando [[raios X]], pero cando Pauling intentou reinterpretar as súas observacións con axuda da mecánica cuántica en [[1937]], non o puido conseguir.
 
Liña 63:
 
 
== Activismo político ==
Pauling non era un activista ata a [[Segunda Guerra Mundial]]. Durante a guerra, contribuíu á posta a piques de explosivos e de combustible para misiles. Do mesmo xeito, puxo a punto un detector de nivel de osíxeno para os [[submarino]]s. Ao comezo do ''proxecto Manhattan'', que levaría á fabricación da primeira [[bomba atómica]], Pauling recibiu unha oferta de Robert Oppenheimer, para encabezar ao departamento de química do proxecto. Pauling rexeitou a proposta. A raíz das súas contribucións durante a guerra, o [[Goberno dos Estados Unidos]] concedeulle a ''Medalla Presidencial ao Mérito'', en [[1948]], a cal recibiu de mans do presidente [[Harry Truman]]. Con todo, marcado pola guerra en xeral, e os [[Bombardeos atómicos sobre Hiroshima e Nagasaki|bombardeos]] de [[Hiroshima]] e [[Nagasaki]], Pauling cambiou de posición e identificouse co activismo pacifista.
 
Liña 77:
 
 
== Outros traballos ==
=== Automóbil eléctrico ===
[[Ficheiro:Kilowatt.jpg|O "Henney Kilowatt"|right|thumb|250px]]
A finais da [[década de 1950]], Pauling comezou a interesarse no problema da [[contaminación do aire]]; particularmente polo fenómeno do [[smog]] que vía en [[Os Angeles]]. Nesta época, a maioría dos científicos pensaban que o ''smog'' debíase ás emisións de [[refinería]]s e industrias químicas. Grazas aos traballos de Pauling, Arie Haagen-Smit e outros investigadores de Caltech, demostrouse que o principal responsable do smog son as emisións dos automóbiles. Pouco logo deste descubrimento, Pauling comezou a traballar no desenvolvemento dun automóbil eléctrico que fose funciional e barato. Para isto, uniu os seus esforzos cos enxeñeiros da empresa ''Eureka Williams'', para o desenvolvemento do primeiro auto eléctrico de velocidade controlable, o [[Henney Kilowatt]]. Tras traballar no sistema de propulsión, Pauling demostrou que os [[Batería eléctrica|acumulador]]é clásicos non poden entregar unha potencia suficiente para facer os motores eléctricos comparables aos [[motores de combustión interna]]. Tamén previu que o ''Henney Kilowatt'' sería pouco popular, pola baixa velocidade que alcanzaba, e a súa pouca autonomía. Acudiu con Eureka Williams para pedirlles que detivesen o proxecto ata que se desenvolvese unha batería máis potente, antes de comercializar o auto. A empresa preferiu facer o lanzamento, o que conduciu a un fracaso comercial.
 
 
== Véxase tamén ==
 
* [[Escala de Pauling]]
 
== Ligazóns externas ==
{{Commons}}
 
Liña 150:
[[sv:Linus Pauling]]
[[sw:Linus Pauling]]
[[tl:Linus Pauling]]
[[tr:Linus Pauling]]
[[uk:Лайнус Полінг]]