Toxicidade do paracetamol: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Toliño (conversa | contribucións)
mSen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 3:
{{Aviso médico}}
[[Ficheiro:Paracetamol-skeletal.svg|250px|right|thumb|Estrutura do [[paracetamol]].]]
O Paracetamol é un fármaco [[analxésico]] que actúa inhibindo a síntese de prostaglandinas (as responsables de aparición da dor), tamen ten propiedades antipiréticas que atenuan os estados febrís. A pesar de pertencer ó grupo dos AINEs ([[antiinflamatorios non esteroideos]]) carece de propiedades antiinflamatorias significativas; existe en diversas formas farmacéuticas para facilitar a súa administración por vía rectal, intravenosa ou oral.
O [[paracetamol]] é un fármaco incluído no grupo dos ''AINES'' (malia a carecer de efecto antinflamatorio) que ten efectos analséxicos (tratamento da [[dor]]) e antipiréticos (tratamento dos cadros febrís).
 
==É un fármaco de libre disposición, que está presente en prácticamente tódolos fogares, o que pode facer pensar que é unha sustancia inócua, cando non o é. De feito ten un índice terapéutico reducido, esto ven a dicir que a dose normal está cercana a sobredose, por esto é un composto relativamente perigoso.
En comparanza coa [[aspirina]], que tamén se usa como analséxico-antipirético (evita ou baixa a [[febre]]), ten varias vantaxes: non dana a barreira mucosa do tracto G.I. (non provoca [[úlcera]] gástrica), non provoca disfunción plaquetaria (non altera a capacidade do sangue para callar), ten un maior rango terapéutico (as doses tóxicas son bastante superiores as terapéuticas) e non está asociado ao ''síndrome de Reye'' (cadro grave de encefalopatía e hepatopatía).
 
Unha dose única de 10g ou doses continuadas de 5g/día nunha persoa sá e non consumidora de alcohol ou 4g/día nun consumidor de alcohol pode causar danos importantes no fígado.
 
Se non se trata adecuadamente no momento oportuno a sobredose de Paracetamol provoca fallo hepático seguido de morte en poucos días.
 
==En comparanza coa [[aspirina]], que tamén se usa como analséxico-antipirético (evita ou baixa a [[febre]]), ten varias vantaxes: non dana a barreira mucosa do tracto G.I. (non provoca [[úlcera]] gástrica), non provoca disfunción plaquetaria (non altera a capacidade do sangue para callar), ten un maior rango terapéutico (as doses tóxicas son bastante superiores as terapéuticas) e non está asociado ao ''síndrome de Reye'' (cadro grave de encefalopatía e hepatopatía).
 
 
== Indicacións terapéuticas ==
 
==O Paracetamol utilízase para o tratamento sintomático da dor de calquera [[etioloxía]] de intensidade moderada como é o caso de dores postoperatorias, dores postparto, reumáticos, lumbago, ciáticas, [[neuralxias]], dores musculares, [[dismenorrea]], cefaleas e odontalxias. Estados febrís.
 
 
== Doses terapéuticas e tóxicas ==
 
==O Paracetamol absórbese rápidamente alcanzando concentracións máximas no plasma ás 2 horas tras a inxesta. A concentración plasmática terapéutica é de 10-20µg/ml e presenta unha vida media de 2-4horas
A dose terapéutica oscila entre 10-15mg/Kg (dose máxima recomendada: 80mg/kg) en nenos; e 250-1000mg (dose máxima recomendada: 4g ó día) en adultos.
A dose tóxica mínima é de 150mg/kg en nenos e 10g en adultos, ó día.
Estos valores veñen variando en función, sobre todo, dos niveis basais de [[glutatión]] ainda que tamén inflúen outros factores.
 
 
== Mecanismo de toxicidade ==
 
==O Paracetamol metabolízase a compostos inactivos (90%) por combinación con sulfato e [[glucurónido]], logo estas sustancias elimínanse por [[vía urinaria]]. Do 10% restante unha parte excretase directamente polos riles e unha pequena parte é metabolizada polo sistema Citocromo P-450; este oxida ó Paracetamol para producir un intermedio moi reactivo e electrofílico a NAPQI (N-acetil-p-benzoquinoneimina), este composto en condicións normais neutralízase por acción do glutatión, isto é, formase Cisteína e Mercaptano que son compostos que carecen de toxicidade.
 
==En episodios de toxicidade por Paracetamol as vías metabólicas do sulfato e do glucurónido esgótanse e a NAPQI pode reaccionar libremente coas membranas celulares, causando amplios danos e morte de moitos hepatocitos dando como resultado necrose hepática aguda.
 
==En resumen, o Paracetamol en sí non é [[tóxico]] pero sofre procesos de [[biotransformación]] a partir dos cales se orixina un composto tóxico responsable dos efectos indesexables.
 
 
== Factores que a modifican ==
 
==Do mencionado no punto anterior concluimos os factores que poden influir na toxicidade do paracetamol:
 
● Inducción do Citocromo P-450: producido por outros medicamentos ([[tuberculostáticos]] e [[anticonvulsionantes]]) ou por consumo crónico de alcohol. É importante comentar que a inxesta aguda de alcohol pode chegar a ser protectora frente o dano producido por paracetamol, isto é porque compite no seu metabolismo por unha subfamilia do citocromo e por tanto diminue así a producción de NAPQI, recordemos a causante do dano hepatocelular.
 
●Depleción do glutatión: En periodos de xaxún e desnutrición, situacións bastante frecuentes no alcoholismo poden dar a depleción do glutatión e por tanto aumenta o risco de toxicidade do Paracetamol.
 
●Factores xenéticos: As diferencias na susceptibilidade a intoxicación por Paracetamol pode estar explicada polo polimorfismo que presentan os diferentes citocromos. Tamén é importante ter en conta que a glucorinación diminuída no [[Síndrome de Gilbert]] aumenta a toxicidade por Paracetamol.
 
No mercado existen asociacións de paracetamol con [[codeína]] ou con outros analséxicos. Os ''AINES'' son medicamentos de libre dispensación (non necesitan [[receita médica]]), o cal favorece que, ás veces, o seu consumo sexa desmesurado e irresponsable.
 
==Diagnóstico clínico da intoxicación aguda==
Liña 57 ⟶ 95:
*[http://www.hepatitis.cl/paracetamol.htm#Cheung_ Hepatotoxicidad por Paracetamol] en hepatitis.cl.
*''Medicina de familia: Principios y práctica''. Robert B. Taylor. Ed. Elsevier, España.
*Agencia Española del Medicamento. <ref>http://www.agemed.es</ref>
 
*Instituto Químico Biológico <ref>http://www.iqb.es</ref>
*Vademecum <ref>http://www.vademecum.es</ref>
[[Categoría:Toxicoloxía]]
[[Categoría:Farmacoloxía]]