Xeografía da Grecia antiga: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
BanjoBot (conversa | contribucións)
m Bot: Reemprazo de texto automático (-[[Imaxe: +[[Ficheiro:)
Liña 1:
{{FusiónFusióndesde|Xeografía da Grecia antigaAntiga}}
O '''territorio da antiga Grecia''' distribúese entre unha serie de penínsulas e unha grande diversidade de illas. Estas suman cando menos a cuarta parte da súa superficie total. O litoral é moi recortado e o interior moi montañoso, con elevacións que cruzan o seu territorio en todas as direccións, dando lugar a vales pechados ou abertos ao mar e que en xeral dificultan moito as comunicacións. Os ríos son curtos e as terras chás non ocupan máis da quinta parte do total. Esta peculiar morfoloxía orientou dende sempre os afáns gregos cara o mar, o que eles chamaban "o camiño".
[[Imaxe:Grecia Clasica.jpg|right|180px|Mapa da Grecia Clásica]]
O territorio da [[Grecia antiga|antiga Grecia]] distribúese entre unha serie de penínsulas e unha grande diversidade de illas cun litoral recortado e o interior moi montañoso que dificultan as comunicacións.
 
[[ImaxeFicheiro:Grecia Clasica.jpg|right|180px280px|Mapa da Grecia Clásica]]
==O norte==
OSe trazarmos unha liña imaxinaria, no senso dos paralelos, que unira a illa de [[ÉpiroLéucade]]., ano [[IliriaMar Xónico]] e na outra extrema, a península de [[MacedoniaMagnesia]], sonno as[[Mar rexiónsExeo]], máisesta aosinalaría os limites entre a '''norteGrecia Setentrional''' e a Central. A primeira ten clima como [[balcánico]] e [[río Danubio|danubiano]], de acusada [[clima continental|continentalidade]]. Alí se atopan as rexións menos helenizadas (con excepción da chaira da [[helinización|helinizadasTesalia]], e a illa de [[Corcira]]) que os gregos do sul consideraban semibárbaras. NaSon fronteirao de[[Épiro]]. [[TesaliaIliria]] e [[Macedonia]]. Na fronteira de Tesalia e [[Pieria]] álzase o [[monte Olimpo]], con 2918 mts, máxima altura da Grecia e no seu cumio tiñan os deuses a súa morada. Entre Tesalia e o Epiro atópase o macizo do [[Pindo]], e marca a divisoria entre as bacías [[Mar Exeo|exea]] e xónica. Na fachada xónica domina o [[clima mediterráneo|clima mediterráneo húmido]].
 
FronteAo ássul costasdaquela daliña imaxinaria esténdese a '''Grecia Central''', cun relevo e un litoral moi recortados. Fronte ás súas costas atópanse as illas de [[Léucade]], [[Ítaca]], [[Cefalonia]], [[Zacinto]] e outras mais cativas. En xeral as terras son moi pobres, cun interior de [[clima continental]] bastante extremo. As comunicacións son difíciles polo abrupto do terreo. Aquí sitúase o [[monte Parnaso]], de case 2.500 m. A rexión da [[Ática]], onde se atopa [[Atenas]], é moi variada, xa que é ao mesmo tempo continental e marítima, montañosa e chá. Esa variedade traduciuse na Antigüidade nunha riqueza de recursos que pulou a expansión dos atenienses. Nas súas terras chás ([[Maratón]], [[Eleusis]], Val de [[Cefiso]]) medraban o [[trigo]], a [[vide]] e o [[oliveira]] (a famosa triloxía mediterránea) e as súas montañas pechaban reservas minerais como no [[monte Pentélico]] con [[mármore]] o no [[LaurioLaurión]] con [[chumbo]] [[arxentífero]]. Os portos naturais achegaban o comercio exterior. En xeral, a fachada exea é fría no inverno pero cálida no verán.
==Grecia central==
Fronte ás costas da '''Grecia Central''' atópanse as illas de [[Léucade]], [[Ítaca]], [[Cefalonia]], [[Zacinto]] e outras mais cativas. Aquí sitúase o [[monte Parnaso]], de case 2.500 m. A rexión da [[Ática]], onde se atopa [[Atenas]], é moi variada, xa que é ao mesmo tempo continental e marítima, montañosa e chá. Esa variedade traduciuse na Antigüidade nunha riqueza de recursos que pulou a expansión dos atenienses. Nas súas terras chás ([[Maratón]], [[Eleusis]], Val de [[Cefiso]]) medraban o [[trigo]], a [[vide]] e o [[oliveira]] (a famosa triloxía mediterránea) e as súas montañas pechaban reservas minerais como no [[monte Pentélico]] con [[mármore]] o no [[Laurio]] con [[chumbo]] [[arxentífero]]. Os portos naturais achegaban o comercio exterior. En xeral, a fachada exea é fría no inverno pero cálida no verán.
 
AAo sul da Grecia continental atopase a '''península do [[Peloponeso]]''', cuxa forma comparouse coa dunha folla de parra, e que presenta unha fragmentación moito máis acusada se cabe e unhas costas máis recortadas que ono resto, estádo pais. xunguidaXunguida á [[Ática]] polo [[estreito de Corinto]], de só 6 Km de anchura, entre as profundas escotaduras dos [[golfo de Corinto|golfos de Corinto]] e Sarónico;, é moi montañosa, de terra pobre, con só unhas poucas franxas fértiles na súa periferia, nas rexións de [[Acaia]], [[Élida]], [[Mesenia]], [[Laconia]] e [[Argólida]]. No seu interior alcanzase notables altitudes,como o monte Taigeto (2400 m) , perto de Esparta.O clima na costa segue a ser o mediterráneo húmido.
==Península do Peloponeso==
A '''península do [[Peloponeso]]''', que presenta unha fragmentación moito máis acusada que o resto, está xunguida á [[Ática]] polo [[estreito de Corinto]], de só 6 Km de anchura, entre as profundas escotaduras dos [[golfo de Corinto|golfos de Corinto]] e Sarónico; é moi montañosa, de terra pobre, con só unhas poucas franxas fértiles na súa periferia, nas rexións de [[Acaia]], [[Élida]], [[Mesenia]], [[Laconia]] e [[Argólida]].
 
A '''Grecia insular''' poderíase dividir nas illas de maior extensión, situadas a norte e sul do Mar Exeo, e tamén frente ás costas da Grecia continental e da [[Anatolia]] e os grupos de illas menores, distribuídas nos [[arquipélago]]s das [[Cícladas]] e as [[Espóradas]], que forman un arco entre aquelas e a illa de [[Rodas]]. As máis principais das illas gregas no Mar Exeo, e de norte a sul, son: [[TasosThasos]], [[Samotracia]], [[Imbros]], [[Lemnos]], [[Lesbos]], [[Ikos]], [[EscirosSciros]] e [[Quíos]]. A máis extensa é a de [[Eubea]], xunto das costas da [[Beocia]] e da [[Ática]]. Fronte da Ática atópanse as illas de [[Salamina]] e [[Exina]]. Do arquipélago das Cícladas forman parte, entre as principais, [[Andros]], [[Tenos]], [[Keos]], [[Paros]], [[Naxos]], [[Melos]], [[Íos]] , [[Amorgos]], [[Astipalea]] e [[TeraThera]]. As EspóradasEsporadas están formadas por [[Illa de Samos|Samos]], [[Icaria]], [[Calimna]] e [[Cos]]. Deben considerarse aparte as illas de maior tamaño, [[Creta]], [[Rodas]] e [[Chipre]]. Entre o [[Peloponeso]] e Creta está [[Citerea]] e entre Creta e Rodas están as illas de [[Cárpatos]] e [[Kasos]].
==Grecia insular==
A '''Grecia insular''' poderíase dividir nas illas de maior extensión, situadas a norte e sul do Mar Exeo, e tamén frente ás costas da Grecia continental e da [[Anatolia]] e os grupos de illas menores, distribuídas nos [[arquipélago]]s das [[Cícladas]] e as [[Espóradas]], que forman un arco entre aquelas e a illa de [[Rodas]]. As máis principais das illas gregas no Mar Exeo, e de norte a sul, son: [[Tasos]], [[Samotracia]], [[Imbros]], [[Lemnos]], [[Lesbos]], [[Ikos]], [[Esciros]] e [[Quíos]]. A máis extensa é a de [[Eubea]], xunto das costas da [[Beocia]] e da [[Ática]]. Fronte da Ática atópanse as illas de [[Salamina]] e [[Exina]]. Do arquipélago das Cícladas forman parte, entre as principais, [[Andros]], [[Tenos]], [[Keos]], [[Paros]], [[Naxos]], [[Melos]], [[Íos]] , [[Amorgos]], [[Astipalea]] e [[Tera]]. As Espóradas están formadas por [[Illa de Samos|Samos]], [[Icaria]], [[Calimna]] e [[Cos]]. Deben considerarse aparte as illas de maior tamaño, [[Creta]], [[Rodas]] e [[Chipre]]. Entre o [[Peloponeso]] e Creta está [[Citerea]] e entre Creta e Rodas están as illas de [[Cárpatos]] e [[Kasos]].
 
AO que se podería chamar a "'''periferia grega'''" componse dunha serie de rexións na bacía do [[mar Exeo]] que estiveron plenamente [[helenismo|helenizadas]] e que viñan a ser coma enclaves en territorios bárbaros. Así, nas costas setentrionais habería diversas cidades gregas, cun territorio máis ou menos extenso, na [[Propóntide]] ([[Mar de Mármara]]) e nas costas da [[Frixia]] e da [[Tracia]]. Nesta última estaba moi helenizada a [[península Cálcidica]]. Nas costas de [[Asia Menor]], fronte á illa de Lesbos deica a Illa de Rodas, poderían considerarse na Antigüidade tan gregas como os territorios a outro lado do Exeo. Eses territorios estaban nucleados arredor das cidades como [[Pérgamo]], [[Elea]], [[Esmirna]], [[ClazomenasClazomene]], [[Éfeso]], [[Mileto]] ou [[Cnido]] e os seus arredores non diferían moito da Grecia continental, con costas recortadas e clima mediterráneo húmido, aínda que neles desembocarían ríos de certa importancia que viñan da Anatolia como son o [[Escamandro]] e o [[Meandro]].
==A "periferia grega"==
A "'''periferia grega'''" componse dunha serie de rexións na bacía do [[mar Exeo]] que estiveron plenamente [[helenismo|helenizadas]] e que viñan a ser coma enclaves en territorios bárbaros. Así, nas costas setentrionais habería diversas cidades gregas, cun territorio máis ou menos extenso, na [[Propóntide]] ([[Mar de Mármara]]) e nas costas da [[Frixia]] e da [[Tracia]]. Nesta última estaba moi helenizada a [[península Cálcidica]]. Nas costas de [[Asia Menor]], fronte á illa de Lesbos deica a Illa de Rodas, poderían considerarse na Antigüidade tan gregas como os territorios a outro lado do Exeo. Eses territorios estaban nucleados arredor das cidades como [[Pérgamo]], [[Elea]], [[Esmirna]], [[Clazomenas]], [[Éfeso]], [[Mileto]] ou [[Cnido]] e os seus arredores non diferían moito da Grecia continental, con costas recortadas e clima mediterráneo húmido, aínda que neles desembocarían ríos de certa importancia que viñan da Anatolia como son o [[Escamandro]] e o [[Meandro]].
 
[[Categoría:Grecia antiga]]
[[Imaxe:Greece_23.91172E_39.08554N.jpg|300px|thumb|left|O territorio grego a vista de satélite.]]
[[Categoría:Xeografía das civilizacións]] [[Categoría:Grecia antiga]]
 
[[Categoría:Xeografía das civilizacións]] [[Categoría:Grecia antiga]]
 
<!-- Estas ligazóns fan referéncia á Grécia actual, non exclusivamente á da época clásica -->
 
[[cy:Daearyddiaeth Gwlad Groeg]]
[[en:Geography of Greece]]
[[es:Geografía de Grecia]]
[[fr:Géographie de la Grèce]]
[[he:גאוגרפיה של יוון]]
[[nn:Gresk geografi]]
[[no:Hellas' geografi]]
[[pl:Geografia Grecji]]
[[pt:Geografia da Grécia]]
[[ro:Geografia Greciei]]
[[ru:География Греции]]
[[sq:Gjeografia e Greqisë]]
[[sv:Greklands geografi]]
[[zh:希臘地理]]