|
Agás Paradela, os demais concellos da comarca ,en maior ou menor medida , aportan augas a esta bacía.
===Curso alto===
Augas arriba de Estraxiz, pola dereita, baixa cara o Sárria o Río de Nabares, tamén chamado nun treito Arroxo de Barxelas, Mon da Veiga, e no cauce superior, riba de Zóo, Arroxo de Agrelo, tendo este a sua nacencia na Fonte do Fondo do Taro.
Abaixo de Sivil, pola dereita, baixan dende Pintín as augas do Arroxo de Portocelo.
===Curso medio===
En Santiago da Veiga chegan ó Sárria as augas do Rego de Betote.
Pasado o lugar de Céltigos , augas abaixo do Muiño da Reza, entra no Sárria o Arroxo das Cabanas ( pola dereita), e un pouco máis abaixo en Vilambrán, dende o Agro do Castro, baixa un regueiro de curto recorrido.
===Curso baixo===
O Rego de Moscán, baixa dende o Monte Albaredo, deixando á esquerda Castro, e verte augas no Sárria xa moi perto da desembocadura deste no Neira. Completa o seu recorrido servindo de separación entre os concellos de Láncara e O Páramo, rendendo o seu caudal ó Neira, que nese punto separa estes dous concellos do de O Corgo.
==O nome do ríoTopónimo==
Dende Triacastela a Moscán o río foi sempre coñecido como río Sarria, o que non priva que a nivel coloquial, os ribeiraos lle teñan chamado Río de Triacastela, Río de Renche, Río de Samos, Río de Frollais, Río da Veiga, Río de Ronfe ou Río da Pobra, segundo o tramo referencial a que aludisen os falantes.
:x).- Partido Xudicial de Sárria.- Logo dun complexo proceso de consolidación acabou estando integrado polos concellos de Láncara, O Páramo, Paradela, Rendar ( O Incio) ,Samos e Sárria.
:z).- Comarca de Sárria.- Formada polos concellos de Sárria, O Páramo, Láncara, Paradela, Samos, O Incio e Triacastela.
==Anexos Documentais relacionados co Río Sarria==
===Delimitación dos condados lucenses no periodo suevo===
( O condado sarriense recibíu o nome do río ).
O CONDADO SARRIENSE.- O cuarto condado é o de Sárria e vai por Pena Maior, Pando, Monte Narón, Meizarán, ó Cebreiro, Padorne¬lo, Pena Cabalar , á Fonte do Búmua , ( e corre por este río ata a Ponte de Vilafranca ), e todo o de Valcarce é da Diócese de Lugo, ata que entra no Sil, e ven a Pena Aguiar ,ata o Monte das Xestas.
O CONDADO PARAMENSE: O quinto Condado é Páramo, e ten dende onde entra o Sárria no Neira, Pena Aguiar, Castro Pedroso, Monte Masidi, Froián , Montes Moroso e Agudo, ata Queiroga. Pola outra parte vai por Salvadur, Castro de Chavaga, Pedroso, Baamorto, Pena Aguda, Castro da Guítara, ata o río Sil , na Barca de Pombeiro .
Ano 572.- CONCILIO DE LUGO.- NO REINADO DE TEODOMIRO II.
===Citas no tumbo de Samos===
As referencias documentais contidas no Tumbo de Samos son moi numerosas, en especial con relación á fixación do emprazamento do cenobio. Emporiso son tamén frecuentes as referencias a outros lugares e parroquias, por onde o río Sárria pasa, e que agora recollemos aquí, para que servan de refrendo á fixación de toda a traxectoria deste curso fluvial, dende a Meda, a Albela e o Oribio, ata o río Neira.
Facemos traducción por " Río da Sárria ", xa que na Idade Media tiña consideración de ribeira (feminino) e non de río, mantendo esta denominación ata o século XVIII, aparecendo citado como "Río de la Sárria", igual que apareecía documentado "Río de la Neira".
Indicamos: a).- Data. b).- Outorgante.-c.- Referencias xeográficas.
====Tramo Triacastela - San Cristobo do Real - Renche - San Martiño ====
:1).- 27 DE XUÑO DO 1002.- PEXITO E ESPASANDO.- .... MONASTERIO SAMANOS. SECUS FLUVIUM SARRIE, SUBTUS MONTE ERIBIO... PER TERMINUM DE RIO DE SARRIA.(SAN BREIXO DE TRIACASTELA). ( O mosteiro de Samos, na beira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio )/..../ polo termo de Río de Sárria ( Río de Sárria era entón o nome que recebía San Cristovo do Real)
:2).-14 DE OUTUBRO DO 1053.- MUNIO IUSTIZ.-... RIPA FLUUII SARRIE ,CIMITERIO SAMANOS, SUB ALPE ERIBIO.... PER TERMINOS DE LAUZARELA, PER TERMINOS DE SARRIA, PER TERMINOS DE MONTE SERIO, PER TERMINOS DE NAVIA ( Demarcación de TRIACASTELA)....na ribeira do río da Sárria , o mosteiro de Samos, baixo do Monte Oribio.../...... Polos termos de Louzarela, pola extrema de Sárria, pola extrema do Monte da Meda e polos termos de Navia.
:3).- 24 DE MARZO DO 1080.- ONEGA VERMUDEZ.-... VILLAM QUAM DICUNT VILLARCI, TERRITORIO SARRIE, LOCO PREDICTO TRIACASTE¬LLA.
...A vila que chaman Vilarce , no territorio de Sárria, no lugar antedito , Triacastela. Vilarce.-Baixo do Monte da Albela (Triacastela).
:4).- (SEN DATA).... DE RIO DE SARRIA (SAN CRISTOVO DO REAL).
...DE SANCTO MARTINO DE SARRIA (SAN MARTIÑO DO REAL)....De San Cristovo do Real ... de San Martiño do Real.
:5).- 28 DE XANEIRO DO 1195.- BISPO DON MARTIÑO DE BRAGA.- .."SANCTI CRISTOFORI DE RIU DE SARRIA"..."SANCTI MARTINI DE SARRIA"....San Cristovo do Real.... San Martiño do Real....
:6).- 4 DE SETEMBRO DO 1175.- PAPA ALEXANDRE III.- ..."IN RIVO DE SARRIA ECLESIAM SANCTI CHRISTOPHERI, ECLESIAM SANCTI IACOBI DE RAINCHE , ECLESIAM SANCTI MARTINI." "EX ALIA PARTE RI¬VI....".....No río da Sárria a igrexa de San Cristovo, a igrexa de Santiago de Renche, a igrexa de San Martiño ...e da outra parte do río....
:7).- 1O38/1O57.- INVENTARIO.- FRUITUX DE SARRIA (FREITUXE) ...PRESIT MULIEREM IN SARRIA.....Freituxe de Sárria... "tomóu muller en Sárria...".( Este Freituxe de Sárria en oposición ó Freituxe de Lemos tamén dependente de Samos ).
:8).- 11 DE MARZO DO 973.- MENENDO DIAZ.- ... RIPA FLUVIO SARRIE, MONASTERIO SAMANOS.... AD SANCTUM CHRISTOFORUM RIPA SARRIE,VI ª IN IPSA RIPA SARRIE UBI DICUNT VILLA NOVA SUBTUS ECCESIE SANCTI IACOBI.....Na ribeira do río da Sárria ,o mosteiro de Samos... / a San Cristovo de Río da Sárria, VIª. E na ribeira da Sárria onde din Vila Nova , baixo da igrexa de Santiago. ( en Renche).
:9).- 24 DE ABRIL DO 1100.- PAIO, SANCHO E DIEGO.- ... IN TERRITORIO SARRIE, PROPE SAMANOS, SUBTUS MONTE ERIBIO, DISCU¬
RRENTE RIVULO SARRIA, SUB SIGNUM SANCTE MARIE DE LAURARIO, VILLA QUE VOCITANT RAGEFREDI (ROXOFREI) ... PER TERMINOS DE SARRIA, ET FIGIT SE USQUE IN REGEPREDI....No territorio de Sárria, perto de Samos, baixo do Monte Oribio, discurrente o río Sárria , baixo do sino de Santa María de Loureiro, a vila que chaman Roxofrei ... polos termos de Sárria e vai rematar en Roxofrei.
:1O).- SEN DATA.- SUNIEMIRO.-... SACNTI IACOBI APOS¬TOLI IN VILLA QUAM VOCITANT PONPEIANI, TERRITORIO GALLECIE, SUB ALPE ERIBIO, SECUS FLUMEN SARRIE.... ET IN OMNI CIRCUITU, PER LITORA
SARRIE......San Iago Apóstolo na vila que chaman de Pompeán, no territorio de Galicia,, baixo do Monte Oribio, xunto do río de Sárria..../ en todo o circuito , pola madre do Sárria (RENCHE).
:11).- CARA 1058.- VOTO DE SANTIAGO.- SANCTO MARTINO DE SARRIA....San Martiño de Sárria.
====Mosteiro de Samos====
:1).- 17 DE ABRIL DE 857.- ORDOÑO II.-..."CONCEDIMUS VOBIS MONASTE¬RIUM ,QUOD EST IN SAMANOS CIRCA RIVULUM SARRIE."
Condedémosvos o mosteiro que está en Samos , perto do río da Sárria.
:2).- 19 DE MARZO DE 951.-ORDOÑO III.- " BASELICE SITE SUNT GALLECIE IUXTA FLUVIUM SARRIE UBI MODO DICUNT SAMANOS"...." as basilicas que sitas son xunto do río da Sárria, onde doutro xeito din Samos..."
:3).- 25 DE XULLO DO 872.- INVENTARIO DE OFILON.- "BASELICA AC MONASTERIUM SITUM EST PROVINCIA GALLECIE , TERRITORIO LAUSA¬TA, CIRCA RIVULUM SARRIE, DISCURRENTE DE ERIBIO VEL MONTE SERIO"...... a Basilica e Mosteiro que está situado na provincia de Galicia, no territorio de Lousada perto do río da Sárria, que baixa do Oribio e do Monte da Meda.
:4).- 14 DE MAIO DO 997.- VERMUDO II.- "... CUIUS CIMITERIUM SITUM EST CIRCA RIVULUM SARRIE SUB ALPE ERIBIO SAMANOS NUNCU¬PATO....."......cuxo mosteiro, Samos tamén chamado, está perto do río da Sárria baixo do monte Oribio.
:5).- 17 DE NOVEMBRO DO 989.- ODUARIO MENENDEZ.- ..."TERRITORIO LUCENSE IUXTA FLUUIM SARRIE VOCABULO MONASTERIUM SAMANOS"...No territorio lucense , a carón do río da Sárria, o Mosteiro chamado Samos.
:6).- 1 DE XUÑO DO 933. GONCINA.- "... DINOSCITUR CIMITERIO SAMANOS SECUS RIVULU SARRIE SUBTUS MONTE SERIO"...Coñecido como Mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, baixo do Monte da Meda.
:7).- 16 DE NOVEMBRO DE 1O2O.- VANDILANO..." IN LOCUM SAMANOS TERRITORIO GALLECIE CIRCA RIVULUM SARRIE".......No lugar de Samos, no territorio de Galicia, perto do río da Sárria.
:8).- 5 DE XANEIRO DO 982.- LUCITO LUCIDIZ. " DINOSCITUR TERRI¬TORIO SAMANOS SUBTUS MONTE ZEBRUARIO VEL ERIBIO ".... No territorio de Samos baixo do Monte Cebreiro e do Oribio.
:9).- 25 DE XANEIRO DO 993.- LUCITO.- "... CIMITERIO IUXTA RIVULUM SARRIE VOCABULO LOCI IPSIUS SAMANOS"....Mosteiro que está xunto do río da Sárria neste lugar de Samos.
:1O).- 11 DE OUTUBRO DO 981.- MENENDO MENENDEZ.- "... MONASTE¬RIUM SAMANOS IUXTA FLUVIUM SARRIE SUB URBE LUCENSE".
Mosteiro de Samos na beira do río da Sárria, baixo da urbe lucense.
:11).- 31 DE XANEIRO (POST. A 986). ADOSINDA.- "... MONASTERIO SAMANOS, IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUBURBIO LUCENSE".
O mosteiro de Samos , a carón do río da Sárria, baixo da urbe lucense.
:12).- 31 DE AGOSTO DO 932.- RAMIRO II.- "... QUORUM BASELICA SITA EST PROVINCIA GALLECIE, RIPA FLUVIO SARRIE ,UBI MODO DICUNT SAMANOS"....De quen a basílica está situada na provincia de Galicia, na ribeira do río da Sárria, onde doutro xeito dín Samos.
:13).- 11 DE XUÑO DO 811.- ALFONSO II.- " IN LOCUM SAMANOS IUXTA FLUVIUM SARRIE"....No lugar de Samos xunto do río da Sárria.
:14).- 1 DE ABRIL DO 922.- ORDOÑO II.- "...IN RIPA DE FLUVIO SARRIE, UBI SUNT BASELICE FUNDATE VOCABULO SANCTI IULIANI ET SANCTE EUFEMIE"....Na ribeira do río da Sárria, onde están fundadas as basilicas chamadas de San Xulián e Santa Eufemia
:15).-17 DE XUÑO DO 962.- SANCHO O CRASO.- " ...IN PROVINCIA GALLETIE IUXTA FLUVIUM SARRIE , UBI MODO DICUNT SAMANOS"...Na provincia de Galicia ,xunto do río da Sárria, onde por outra maneira chaman Samos.
:16).- 13 DE AGOSTO DO 993.- VERMUDO II.- "... SITE SUNT PROVIN¬CIE GALLETIE IUXTA FLUVIUM SARRIE ,UBI MODO DICUNT SITERIO SAMANOS"...Que están situadas a carón do río da Sárria , onde de outro xeito din Mosteiro de Samos
:17).- 13 DE XULLO DO 853.- ORDOÑO I.- "QUEM DICUNT SAMANOS, UBI MONASTEIRUM EST SANCTI IULIANI IUXTA FLUVIUM SARRIE"...Que chaman Samos, onde está o Mosteiro de San Xulián, a carón do río da Sárria.
:18).- 31 DE MAIO DO 938.- ABADE ADELFIO.- " MONASTERIUM SITUM EST PROVINCIA GALLECIE, TERRITORIO LAUSATA, IUXTA RIVULUM SARRIE DISCURRENTE DE ERIBIO VEL MONTE SERIO"...Mosteiro que está situado na provincia de Galicia, no territorio de Lousada a carón do río da Sárria que baixa do Oribio e do Monte da Meda.
:19).- 15 DE XUÑO DO 1125.- ABADE PEDRO FROILAZ.- ..." TERRI¬TORIO GALLECIE, RIPA RIVULO SARRIE.
No territorio de Galicia, na ribeira do río da Sárria
:20).- 26 DE XULLO DO 988.- VERMUDO II.- "...LOCO PREDITO MONAS¬TERIO SAMANOS, TERRITORIO GALLECIE, DISCURRENTE RIVULO SA¬RRIA".......no antedito lugar do mosteiro de Samos, no territorio da Galicia, discurrente o río da Sárria.
:21).- 16 DE NOVEMBRO DO 1020.- VANDILA.- "...IN LOCUM SAMANOS, TERRITORIO GALLETIE ,CIRCUM RIVULUM SARRIE".....
No lugar de Samos, no territorio da Galicia, cerca do río da Sárria.
:22).- 27 DE FEBREIRO DO 1064.- MARIÑA.- "CIMITERIO SAMANOS SECUS RIBULO SARRIE, SUBTUS MONS ERIPIO"....Mosteiro de Samos na beira do río da Sárria, baixo do monte Oribio.
:23).- 18 DE AGOSTO DO 1O11.- ABADESA FERNANDA.- "IN LOCO SAMO¬NENSI CIRCA FLUVIUM SARRIE, TERRITORIO GALLECIE "....No lugar samonense perto do río da Sárria, no territorio da Galicia.
:24).- 15 DE MAIO DO 1O54.- NEPOCIANO.- " RIPA FLUVIO SARRIE SUB ALPE ERIBIO CIMITERIO SAMANOS".......na ribeira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio, no Mosteiro de Samos....
:25).- 25 DE FEBREIRO DO 1O72.- CONDE VERMUDO VERMUDES.- " TERRITORIO GALLECIE SECUS FLUVIUM SARRIE SUB ALPE ERIBIO LOCUM SAMANOS NUNCUPATUM"....No territorio da Galicia, xunto do río da Sárria, baixo do monte Oribio, o nomeado lugar de Samos.
:26).- 25 DE MAIO DO 1O1O.- XELVIRA "DEO VOTA".- "QUORUM BASELI¬CA SITA EST HIC IN SAMANOS IUXTA RIVULUM SARRIE, PROVINCIA GALLECIE , SUB URBE LUCENSE FUNDATA"...De quen a basilica está situada aquí en Samos, a carón do río da Sárria, na provincia da Galicia, fundada baixo da urbe lucense.
:28).- 22 DE ABRIL DO 1057.- RODRIGO FANIZ.- "RIPA FLUVIO SARRIE SUB ALPE ERIBIO CIMITERIO SAMANOS"..."PER TERMINO DE SARRIA"...Na ribeira do río da Sárria, baixo do monte Oribio , no mosteiro de Samos..../..... Na ribeira do río da Sárria...
:29).- 9 DE OUTUBRO DO 1O11.- DONA ERMESENDA DIEGUEZ.- " IN LOCO NOMINATO QUI DICITUR SAMANOS, DISCURRENTE FLUVIO SARRIE".
No lugar nomeado a quen se chama Samos, discurrente o río da
Sárria.
:30).- 24 DE SETEMBRO DO 1028.- GUDESTEO.- " CIMITERIO SAMANOS , SECUS FLUVIUM SARRIE, SUBTUS MONTE ERIBIO".....
No mosteiro de Samos, a carón do río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:31).- 9 DE XULLO DO 1074.- XELVIRA ORDOÑEZ.- " IN URBE GALLECIA , IUXTA FLUMEN SARRIE VOCABULO SAMANOS"....Na urbe da Galicia, xunto do río da Sárria, ( no lugar) chamado Samos.
:32).-. 22 DE NOVEMBRO DO 1OO7.- QUINDULFO E GONTRODE.- " TERRI¬TORIO GALLECIE SUBTUS MONTE ERIBIO IUXTA FLUVIUM SARRIE SUB URBE LUCENSE LOCO PREDICTO SAMANOS"....No territorio da Galicia, baixo do Monte Oribio, na beira do río da Sárria , baixo da urbe lucense, no antedito lugar de Samos.
:33).- 3O DE XULLO DO 991.-" SITA EST PROVINCIA GALLECIE IUXTA RIVULUM SARRIE UBI DICUNT SAMANOS."....Que está sita na provincia da Galicia, a carón do río da Sárria ,onde din Samos.
:34).- 26 DE FEBREIRO DO 1O42.- DIEGO GUTIERREZ.- " SUB MONTE ERIBIO DISCURRENTE RIVULO SARRIA, SAMANOS NOMINATUM"....baixo do monte Oribio , discurrente o rio Sárria, (lugar) chamado Samos.
:35).- 17 DE ABRIL DO 97O.- XENOBREDA "CONFESA".- "CUIUS BASELI¬CA FUNDATA EST RIPA RIVULI SARRIE VOCABULO MONASTERIUM SAMA¬NOS NOMINATUM....De quen a basilica está fundada na ribeira do río da Sárria, o nomeado mosteiro chamado Samos.
:36).- 28 DE AGOSTO DO 1O31.- VIMARA DANIELIZ.- QUORUM BASELICA FUNDATA ESSE DIGNOSCITUR RIPA FLUVII SARRIE MONASTERIO SAMA¬NOS....De quen a basilica é coñecida cousa está fundada na ribeira do río da Sárria, no Mosteiro de Samos.
:37).- 18 DE DECEMBRO DO 983.- QUENDULFO.- "BASELICA FUNDATA EST RIPA RIVULI SARRIE VOCABULO MONASTERIO SAMANOS"....a basilica está fundada na ribeira do río da Sárria, no chamado Mosteiro de Samos.
:38).- 28 DE XANEIRO DO 1069.- PINIOLO BERMUDEZ.- " BASELICA FUNDATA ESSE DIGNOSCITUR RIPA SARRIE FLUVIO, MONASTERIO SAMANOS"....Coñecido é que a basilica está fundada na ribeira do río da Sárria, no Mosteiro de Samos.
:39).- 28 DE DECEMBRO DO 1045.- VIMARA SUAREZ.- "RIPA SARRIE
FLUVIO MONASTERIO SAMANOS"....Na ribeira da Sárria , o Mosteiro de Samos,...
:40).- 3O DE MARZO DO 982.- FELIX CITIZ.- " LOCUM SITUM SAMANOS DISCURRENTE FLUVIO SARRIA, URBIS LUCENSE"....Lugar sito en Samos, discurrente o río Sárria, na urbe lucense.
:41).- 31 DE MAIO DO 1112.- RAIÑA DONA URRACA.- TERRITORIO GALLECIE, DISCURRENTE FLUUIO SARRIA"....No territorio da Galicia, discurrente o río da Sárria.
:42).- 8 DE FEBREIRO DO 931.- ELARINO E GUNDILO.- "SITA EST IN RIPA SARRIE, MONASTERIO VOCABULO SAMANOS"...Que esta sita na ribeira da Sárria, no mosteiro chamado Samos.
:43).- 24 DE XULLO DO 1O7O.- RODRIGO QUINTILAZ.- "DOMUS FUNDATA EST TERRITORIO GALLECIE , SUBTUS MONTE ERIBIO, DISCURRENTE RIVULO SARRIA, LOCUS QUI DICITUR SAMANOS...Casa que está fundada no territorio da Galicia, baixo do Monte Oribio, discurrente o río Sárria, no lugar que é chamado Samos.
:44).- 2O DE NOVEMBRO DO 1O86.- OSORIO CITIZ.- " QUORUM BASELICA SITA EST IN TERRITORIO GALLECIE, RIPA FLUVIO SARRIE, SUB ALPE ERIBIO"....De quen a basilicia situada está no territorio da Galicia, na ribeira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:45).- 3O DE DECEMBRO DO 1O64.- RODRIGO QUINTILAZ.- " TERRITORIO GALLECIE ,DISCURRENTE RIVULO SARRIA SUB ALPE ERIBIO, SISTERIO SAMANOS"...No territorio da Galicia, discurrente o río da Sárria, baixo do Monte Oribio, no mosteiro de Samos.
:46).- 28 DE OUTUBRO DO 1O5O.- PEDRO GUTIERREZ.- TERRITORIO GALLECIE ,RIPA RIVULO SARRIE....No territorio da Galicia, na ribeira do río da Sárria.
:47).- 25 DE FEBREIRO DO 978.- ERMEXILDO E ELDONZA.- " IN LOCO PREDICTO SAMANOS, TERRITORIO GALLECIE, DISCURRENTE RIVULO SARRIA, SUB AULA LUCENSI"..." IN VALLE DE SARRIA"....No antedito lugar de Samos, no territorio da Galicia, discurrente o río da Sárria, baixo da Aula Lucense...No Val de Sárria...
:48).- 18 DE XANEIRO DO 1084.- ONEGA VERMUDEZ.- ...QUORUM BASE¬LICCA SITA EST TERRITORIO GALLECIE , SUB ALPE ERIBIO, IUXTA RIVULUM SARRIE, LOCUM DICTUM SAMANOS....De quen a basílica está situada no territorio da Galicia, baixo do Monte Oribio, xunto do río da Sárria, no lugar dito Samos.
:49).- 19 DE MARZO DO 1098.- PEDRO GARCIA.- ....QUORUM BASELICA FUNDATA EST IUXTA RIVULUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, MONASTERIO SAMANOS....De quen a basílica está fundada xunto do río da Sárria, baixo do monte Oribio, no Mosteiro de Samos.
:50).-3 DE OUTUBRO DO 1076.- GONTRODE.- .. QUORUM BASELICA EX ANTIQUO FUNDATA ESSE DINOSCITUR RIPA FLUVIO SARRIE....De quen a basilica de antigo coñecida cousa é estar fundada na ribeira do río da Sárria..
:51).- CARA O 1080.- PAIO VELASCO.-...CIMITERIO SAMANOS SECUS FLUVIUM SARRIE, SUBTUS ALPE ERIBIO....No mosteiro de Samos á beira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:52).- 29 DE XUÑO DO 1098.- PAIO ODOARIO.- ... TERRITORIO GALLE¬CIE, SECUS FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, ARCISTERIUM SAMA¬NOS...No territorio da Galicia, á beira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio, o Mosteiro de Samos.
:53).- 5 DE MAIO DO 1030.- GONTRODA.- ...CIMITERIO SAMANOS, IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUBTUS ALPE ERIBIO....No Mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, baixo do monte Oribio.
:54).-16 DE MAIO DO 992.- ABADE MANDINO.-... CIMITERIO SAMANOS, IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO....No mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:55).- 8 DE MAIO DO 1028.- VERMUDO.- ...MONASTERIO SAMANOS IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUB URBE LUCENSI....No mosteiro de Samos xunto do río da Sárria, baixo da urbe lucense.
:56).-983.- XEMENO.- IN QUORUM HONOREM FUNDATUM EST MONASERIUM SAMANOS .....ERA RIVULUM SARRIE....Na honra de quen fundado está o Mosteiro de Samos... perto do río da Sárria.
:57).- 28 DE SETEMBRO DO 993.- GUNDISALVA.- .. RIPA FLUVIO SARRIE, VOCABULO SAMANOS....Na ribeira do río da Sárria, no (lugar) chamado Samos
:58).- 12 DE NOVEMBRO DO 969.- VILIFONSO.-... RIPA RIVULUM SARRIE, MONASTERIUM SAMANOS....Na ribeira do río da Sárria, o Mosteiro de Samos.
:59).- 17 DE XANEIRO DO 1119.- AFONSO MONIS.-... FUNDATUM EST SUB MONTE ERIBIO, RIPA RIVULI SARRIE...Fundado está baixo do Monte Oribio, na ribeira do río da Sárria
:60).- 23 DE FEBREIRO DO 1009.- LEDEGUNMDIA.-...CIMITERIO SAMA¬NOS, IUXTA RIVULUM SARRIE....No mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria.
:61).-6 DE FEBREIRO DO 988.- ABADESA GONTINA.-.... TERRITORIO GALLECIE , RIPA RIVULO SARRIE, MONASTERIUM SAMANOS....No territorio da Galicia, na ribeira do río da Sárria, o Mosteiro de Samos.
:62).-9 DE DECEMBRO DO 1023.-SENDINA.- ...MONASTERIO SAMANOS ,IUXTA RIVULUM SARRIE TERRITORIO LUCENSE....No mosteiro de Samos , xunto do río da Sárria, no territorio lucense.
:63).- 8 DE FEBREIRO DO 1O41.- GUDINA.- ... TERRITORIO GALLECIE , RIPA RIVULO SARRIE....No territorio da Galicia, na ribeira do río da Sárria.
:64).- 12 DE ABRIL DO 1025.- ADOSINDA.- ...RIPA SARRIE, FLUVIO DISCURRENTE, MONASTERIO SAMANOS....Na ribeira da Sárria, río discorrente , no Mosteiro de Samos.
:65).- 11 DE XULLO DO 981.- HELIAS.-... SITUM MONASTERIUM SAMA¬NOS ,IUXTA RIVULUM SARRIE, TERRITORIO LUCENSE...Está sito o mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, no territorio lucense.
:66).- 1024.- ODOARIO DIAZ.-... CIMITERIO SAMANOS, IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUBTUS ALPE ERIBIO....No Mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:67).- 2 DE XUÑO DO 1074.- URRACA DIAZ.-... TERRITORIO GALLECIE ,IUXTA RIVULUM SARRIE, VOCABULO SAMANOS...No territorio da Galicia, xunto do río da Sárria, no ( lugar) chamado Samos.
:68).- 17 DE SETEMBRO DO 997.- GUNDISALVO REVELIZ.- IUXTA RIVULUM SARRIE, VOCABULUM CIMITERII SAMANOS....xunto do río da Sárria, o lugar chamado Mosteiro de Samos.
:69).- 2 DE NOVEMBRO DO 1122.- ANUALDO.- ... LOCUM SITUM SAMANOS , DISCURRENTE RIVULO SARRIA. URBE LUCENSE....o lugar sito en Samos, por onde discorre o río da Sárria, baixo da urbe lucense.
:70).- 23 DE MARZO DO 1029.- ARXILO.- ... RIPA FLUMINIS SARRIE, CIMITERIO SAMANOS....Na ribeira do río da Sárria, no mosteiro de Samos.
:71).- 11 DE OUTUBRO DO 1O99.- ... OVECO E EILONI.- ... TERRITO¬RIO GALLECIE ,DISCURRENTE RIVULO SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, ARCISTERIO SAMANOS....No territorio da Galicia, por onde discorre o río da Sárria, baixo do Monte Oribio, no Mosteiro de Samos.
:72).- 11 DE XULLO DO 1079.- BALTAR FROILAZ.-.... CIMITERIO SAMANOS ,TERRITORIO GALLECIE, SECUS FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO....No mosteiro de Samos, no territorio da Galicia, xunto do río da Sárria, baixo do monte Oribio.
:73).- 2 DE MAIO DO 1013.- GONTRODE.-... LOCI SANCTI SAMANOS, DISCURRENTE FLUVIO SARRIA, SUR URBE LUCENSE....do santo lugar de Samos, por onde discorre o río da Sárria, baixo da urbe lucense.
:74).- 30 DE MARZO DO 982.- FELIX CITIZ.-... LOCUM SITUM SAMANOS , DISCURRENTE RIVULO SARRIA, URBE LUCENSE....o lugar sito en Samos, por onde discorre o río Sárria, baixo da urbe lucense.
:75).- 22 DE ABRIL DO 1075.- ERMESENDA NUNES.- ... TERRITORIO GALLECIE, RIPA RIVULO SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, URBE LUCENSE....
No territorio da Galicia , na ribeira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio, na urbe lucense.
:76).- 24 DE FEBREIRO DO 1070.- AFONSO OSORIZ.- ... RIPA FLUVIO SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, CIMITERIO SAMANOS....na ribeira do río da Sárria, baixo do Monte Oribio, no mosteiro de Samos.
:77).- 8 DE ABRIL DO 982.- ODOARIO.- ... IN URBE GALLECIE , IUXTA RIVULUM SARRIE, MONASTERIUM SAMANOS .....na urbe da Galicia, xunto do río da Sárria, o Mosteiro de Samos.
:78).- 6 DE MAIO DO 1011.- XULIA, HONORIA.- ... MONASTERII SAMONENSIS, RIPA SARRIE....do mosteiro samonense, na ribeira da Sárria.
:79).- 19 DE DECEMBRO DO 1020.- CONDE SARRACINO SILIZ.-... SAMANOS, TERRITORIO GALLECIE . LITUS RIPA SARRIE, NON PROCUL A MONTE ERIBIO....Samos, no territorio da Galicia. Na beira da ribeira da Sárria, non lonxe do Monte Oribio
:80).- 17 DE SETEMBRO DO 973.- CAXITO.- ... IN TERRITORIO GALLECIE , SECUS FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, MONASTERIUM SAMANOS...No territorio da Galicia, xunto do río da Sárria, baixo do Monte Oribio, o Mosteiro de Samos.
:81).- 21 DE ABRIL DO 1087.- MUNIO ERIZ.- QUORUM BASELICA SITA EST IXTA FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, CIMITERIO SAMANOS....De quen a basilica está situada xunto do río da Sárria, baixo do monte Oribio, no Mosteiro de Samos
:82).- 23 DE SETEMBRO DO 1085.- OVECO SANCHEZ.-...MONASTERIUM SAMANOS, DISCURRENTE RIVULO SARRIA, SUB ALPE ERIBIO....o mosteiro de Samos, por onde discorre o río da Sárria, baixo
do monte Oribio.
:83).- 6 DE MAIO DO 1063.- PEDRO PELAEZ.-... SAMANOS, TERRITO¬RIO GALLECIE, SUBTUS MONTE ERIBIO....Samos, no territorio da Galicia, baixo do monte Oribio.
:84).- 13 DE ABRIL DO 1029.- EILEVA.-...MONASTERIUM SAMANOS, IUXTA RIVULUM SARRIE, TERRITORIO LUCENSE.....No Mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, no territorio lucense.
:85).- 29 DE XULLO DO 1067.- GUNTRODA BIZOIZ.-... SAMANOS, IUXTA RIVULUM SARRIE.....Samos, xunto do río da Sárria
:86).- 31 DE DECEMBRO DO 1043.- GODO.- ... SECUS FLUVIUM SA¬RRIE......perto do río da Sarria
:87).- 18 DE SETEMBRO DO 1064.- MENENDO MONIS.- ... SECUS FLUVIUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO ARCISTERIO SAMANOS......perto do río da Sárria, baixo do monte Oribio , no Mosteiro de Samos.
:88).- 6 DE ABRIL DO 1067.- VIMARA.-... SECUS RIVULUM SARRIE, SUB ALPE ERIBIO, ARCISTERIUM SAMANOS......a carón do río da Sárria, baixo do monte Oribio, o Mosteiro de Samos.
:89).- 25 DE XANEIRO DO 1103.- MARTIÑO RODRIGUEZ.- ... IN PROVINCIA GALLECIE, AD RADICEM MONTIS ERIBII. SECUS FLUVIUM SARRIE......Na provincia da Galicia, ó pé do monte Oribio, xunto do río da Sárria.
:90).- 27 DE DECEMBRO DO 1077.- MUNIO FROILAZ.- .. IN URBE GALLECIE, IUXTA FLUVIUM SARRIA, MONASTERIUM SAMANOS......Na urbe da Galicia, xunto do río da Sárria, o Mosteiro de Samos.
:91).- 9 DE XUÑO DO 985.- FERNANDA TEDONIZ.- ... TERRITORIO GALLECIE, DISCURRENTE RIVULO SARRIE, SUBTUS MONTE ERIBIO....
No territorio da Galicia, por onde discorre o río da Sárria, baixo do Monte Oribio.
:92).- 1 DE AGOSTO DO 922.-ORDOÑO II.-...TERRITORIO SARRIENSE, IN EJUSDEM RIPA FLUENTIS UBI MODO DICUNT SAMMANOS.
No territorio sarriense, onde a mesma ribeira flue, e doutro xeito din Samos.
:93).- 31 DE MAIO DO 1061.- EILONI.- FUNDATUM EXTAT MONASTE¬RIO SAMANOS DISCURRENTE RIVULO SARRIE...Fundado está o Mosteiro de Samos, discorrente o río da Sárria.
:94).- 17 DE MARZO DO 1072.- GUNTINA.- ...IN URBIS GALLECIE SEGUS FLUVIO SARRIE ET MONASTERIO SIC NOMINANTE SAMANOS SUB ALPE ERIPIO.... " Na urbe lucense a carón do río da Sárria e o mosteiro así chamado Samos, baixo do Monte Oribio".
:95).- 3 DE AGOSTO DO 1074.- URRACA.- ... IN HURBE GALLEZIE IUXTA FLUMINE SARRIE VOCABULO SAMANOS...Na urbe da Galicia, xunto do río da Sárria, no lugar chamado Samos.
:96).- 30 DE NOVEMBRO DO 1098.-VERMUDO AFONSO.- ... CUIUS BASELICA FUNDATA EST IUXTA..... SUB ALPE ERIPIO MONASTERIO SAMANOS.......cuxa basílica está fundada xunto do río da Sárria baixo do Monte Oribio, no Mosteiro de Samos.
:97).- 25 DE ABRIL DO 1148.- ALFONSO VII.- ... PROUINCIE GALLE¬CIE , IUSTA FLUIUM SARRIE, UBI MODO DICUNT SAMANOS.... na provincia da Galicia, xunto do río da Sárria, onde doutro xeito din Samos.
====Augas Samos Abaixo ====
::GOROLFE
:1).- 26 DE XANEIRO DO 964.- VILLAM EI CONSIMILEM , QUE EST IN RIPA SARRIE, SUBTUS ECCLESIA SANCTI CHRISTOFORI , UBI DICUNT BERULFI. ...... , que esta na ribeira da Sarria , baixo da igrexa de San Cristovo, onde din Gorolfe...
::ESTRAXIZ
:2).- 29 DE XUÑO DO 930.- COLONOS DE ESTRAXIZ.-... ECCLESIAM QUAM VOCANT SANCTUM IACOBUM, QUE SITA EST IN COMISSO DE LAUSA¬TA, IN PREFATA VILLA ASTRAGIS HAUT PROCUL ANNIS SARRIE...A igrexa que chaman de San Iago, que está situada no condado de
Lousada , na antes nomeada vila de Estraxiz, non lonxe do río da Sárria.
::CALVOR
:3).- 24 DE ABRIL DO 785.- ADILAN.- ... IN ILLAM ECCLESIAM ,QUE FUNDATA EST TERRITORIO MONTIS SERI, DISCURRENTE RIVULO SARRIA , SUPER CASTRO ASTORICA ET VILLA CALVARIA, INTER TERMINOS CENOBIUM SAMONENSE......na igrexa que está fundada no territorio do Monseiro, discurrente o río da Sárria, riba do castro Astórica e a vila de Calvor , dentro dos termos do cenobio samonense.
::BARXELA
:4).- 29 DE MARZO DO 958.- CARTAMIRO E VIDIRILLI.- RIPA FLUVIUM SARRIA MONASTERIO SAMANOS. "VILLA QUE EST RIPA SARRIE, UBI DICUNT VARZENELLA"....A vila que está na ribeira da Sárria, onde din Barxela.
::BARXA
:5).- 18 DE XUÑO DO 1O74.- PLEITO DE BARXA.- " PRO MONASTERIO DE VARZENA ,QUOD EST SITUM TERRITORIO GALLECIE ,RIPA FLUVIO SARRIE, SUB AULA LUCENSI"...A favor do mosteiro de Barxa, que está situado no territorio da Galicia , na ribeira do río da Sárria, baixo da Aula lucense.
::BARXELA DE LIER
:6).- 28 DE ABRIL DO 1052.- ALDONZA.-
QUORUM BASELICA FUNDATA ESSE AGNOSCITUR MONASTERIUM SAMANOS IUXTA FLUVIUM SARRIE, SUBURBIO LUCENSI.... IN TERRITORIO
MONTERGIO IUXTA RIVULUM SARRIE VILLA VOCABULO VARZENELLA....
... De quen a basílica está fundada ,onde din mosteiro de Samos, xunto do río da Sárria, no suburbio lucense ....no territorio de Monseiro, a carón do río da Sárria, na vila chamada Barxela...
::BARXELA
:7).- 6 DE AGOSTO DO 112O.- RAIÑA DONA URRACA.- SAMANOS RIPA FLUVII SARRIE SUBTUS ALPE ERIBIO PROPE MONTE ET CASTRO QUE DICITUR OMER... VILLAM UNAM QUE EST IN TERRITORIO SARRIE , QUAM VOCITANT VARZENELLA, RIPA FLUVIO SARRIE, ET EST INTER CASTELLO ET SACNTA MARIA DE LIER... DEINDE PER LAMA CUBIDI ET INDE INTRAT IN IPSA AQUA DE SARRIA, ET SIC VADIT PER ILLA AQUA DE IPSO FLUVIO DE SARRIA . USQUE DUM INGREDITUR IN SARAM¬BELLO.
...Samos na ribeira do río da Sarria, baixo do Monte Oribio, perto do monte e castro que chaman Omer... Unha vila que está no territorio de Sárria, que a chaman Barxela, na ribeira do río da Sárria, e está entre Castelo e Santa María de Lier... e logo por Lama Cubide e logo entra no río da Sárria , e vai así pola madre deste río da Sárria, ata que chega ó río Sarambelo ( Río que baixa de Soñide ata Frolláis).
::MONSEIRO
:8).- 16 DE MARZO DO 1003.- BALTAR RANDINIZ.- ... LOCO SANCTIS¬SIMO SAMANOS, IUXTA FLUMEN SARRIE.... IN TERRITORIO GALLECIE, IN VALLE SARRIA, VILLAM QUAM VOCITANT MONTESERIO ,SUB EODEM MONTE....no santísimo lugar de Samos, a carón do río da Sárria...no territorio da Galicia, a vila que chaman Monseiro, baixo do mesmo monte.
::FERREIROS
:9).- 16 DE XULLO DO 1026.- SADORNIÑO E AUFILI.-... QUORUM
BASELICE FUNDATE SUNT RIPA FLUVIUM SARRIE, SISTERIO SAMANOS NUNCUPATUM.... IN LOCO PREDICTO VALLE SARRIE, TERRITORIO MONTE SERIO, DISCURRENTE RIVULO ERIZON , VILLA VOCABULO FERRARIOS.
ET EST IPSA VILLA PROPE ECCLESIA SANCTI SATURNINI.
... de quen as basílicas están fundadas na ribeira do río da Sárria, no chamado Mosteiro de Samos... No lugar antedito do Val de Sarria, no territorio de Monseiro, discurrente o río Erizón ( ramal de Ferreiros) , na vila chamada Ferreiros, e está esta vila perto da igrexa de San Sadorniño.
::TEIXEIRO ,DE SAN XOAN DE MURO
:1O).- 25 DE NOVEMBRO DO 1059.- FROILA OVEQUIZ.- " ...INTER FLUVIUM NARIE ET SARRIE A SANCTO IOHANE DE MURO IN LOCO PREDICTO TEXARIO (TEIXEIRO)"..."PER TERMINUN DE SARRIA".
...Entre o río da Neira e o río da Sárria en San Xoán de Muro no lugar antedito de Teixeiro... "... Polo término de Sárria".
::VILAPEDRE.- MOSTEIRO DE SAN MATEU
:11).- 17 DE MAIO D0 960.- EXEREDO E ROSULA.-... SUB URBE LUCENSI, PROVINCIA GALLECIE, DISCURRENTE RIVULI SARRA, SITERIO SAMANOS.... TERRITORIO GALLECIE ,COSTA MONS PARAMO ,DISCURREN¬TE FLUVIO SARRIE, VILLA QUAM NUNCUPANT VILLA PETRI, ET ECCLE¬SIE SANCTI MATHEI....baixo da urbe lucense, na provincia da Galicia, discorrente o río da Sárria, no mosteiro de Samos... No territorio da Galicia, na costa do Monte do Páramo, discorrente o río da Sárria, na vila que chaman Vilapedre, e da igrexa de San Mateu.
:12).- 3 DE MARZO DO 961.- LEODEGUNDIA.- FUNDATA EST TERRITORIO SARRIE, COSTA MONTE PARAMO, UILA UOGABULO PETRI (VILAPEDRE)... que está fundada no territorio de Sárria, na costa do monte do Páramo, na vila chamada Vilapedre.
****************************************************************
----
'''OS ACORDOS DO CONCELLO DE SARRIA EN 1965'''
***** '''Sesión do Pleno en 9 de xuño de 1965.'''-..." V.- Variante de nombre del río Sárria. El Sr. Alcalde propone a la Corporación cambiar el nombre del río Sárria por el de Oribio, a fin de evitar todo género de confusiones, pues se le conoce también por el de río Samos, Triacastela y otros, y estima que debe tomar el nombre del monte en que nace, que es precisamente el Oribio.
El Concejal D. Julio Rodríguez González, se opone a la ante¬rior propuesta, por estimar que tal río toma su nombre de la villa de Sarria ( 1 ), cuyo término cruza, y que por su relativa importancia presta al nombre de la villa cierto relieve.
Otros señores Concejales se pronuncian en parecidos términos , y considerando la Presidencia suficientemente debatido el asunto, lo somete a votación dando el resultado siguiente :
Votos positivos.....3
Votos negativos....3
En branco...........2
Resultando empate y no siendo declarado de urgencia el asunto, se acordó quede sobre la Mesa, cuya votación se repetirá en la sesión siguiente"......
*****'''Sesión do 3O de xuño de 1965''':
V.- Variante de nombre del río Sárria.
Resultando empate y no siendo declarado de urgencia el asunto referido a la variante del río Sárria, dejado sobre la Mesa, en sesión extraordinaria celebrada por este Ayuntamiento Pleno, con fecha nueve de los corrientes, se repitió la votación , de conformidad con lo dispuesto en el artículo 226-4 del Reglamento de Organización, Funcionamiento y Régimen Jurídico de las Corporaciones Locales, dando el siguiente resultado:
Votos a favor de la variante de nombre o positivos....... 2
Votos en contra o negativos.............................. 8
Votaron a favor los señores Alcalde y Concejal D. Tomás Castellano Rodríguez, y en contra votaron los señores Concejales Vicente Chaos Montero, Emilio López Somoza, Julio Rodríguez González, Dositeo R. Vázquez Armesto, Ramiro Gallego Ares, Laureano Alvarez Armada, Luis Daga López y Alejandro López Sánchez.
Queda por tanto desestimada la propuesta de variante de nombre del río Sárria.
(1).- En realidade é a vila quen tomóu o nome do río : Vilanova de Sarria.
[[Categoría:Ríos galegos|Sarria ou Oribio, Río]][[Categoría:Sarria]]
| 