Comarcas da Comunidade Valenciana: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Liña 1:
Dende finais do [[século XIX]] o '''[[Comunidadeterritorio Valenciana - Comunitat Valenciana|País Valenciano]]'''valenciano estruturouse tradicionalmente nunhas demarcacións territoriais denominadas [[comarca|comarcas]]. AMalia pesar disto,iso non foiserá até aso comezo da primeirosdécada dos anos 60sesenta do [[século XX]] cando empezancomezan a proliferar descricións concretas de delimitacións comarcais, a maioría delas se supeditadas ós límites provinciais españois establecidos en [[1851]] e non tiñan en conta os criterios lingüísticos. No medio das calesnumerosas propostas destacaron especialmente dúas: a proposta de VicençVicent Maria Rosselló, de [[1964]], e a de Joan Soler i Riber, tamén dese ano, que ademais de [[1974]].ter en conta os criterios lingüísticos foi tamén a única que non tiña en conta as provincias e establecía catro rexións valencianas naturais (Norte, Interior, Central e Sur).
 
==Historia==
En [[1987]], a [[Generalitat Valenciana]] publicou unha proposta oficial de '''Demarcacións Territoriais Homologadas''' (''Demarcacions Terriotorials Homologades'' en [[valenciano]]) (DTH) de tres graos, onde o primeiro grao coincide en grande medida co concepto territorial de comarca. A consecuencia práctica desas demarcacións, até agora, limitouse como referencia para a descentralización administrativa dos diferentes servizos ofrecidos pola Generalitat, como o ensino, a sanidade, ou a agricultura. De feito, non hai unha disposición legal necesaria para que estas DTH finalmente teñan a "incidencia territorial" prevista, é dicir, órganos políticos ou administrativos de nivel comarcal. Pola contra, as competencias compartidas entre varios municipios están a articularse mediante a mancomunidade.
As primeiras formulacións sobre a estrutura territorial baseada en comarcas xorden nos anos 30 do século XX desde sectores do valencianismo político. O obxectivo é atopar o xeito de cohesionar os territorios con entidade histórica, de forma que servise de contrapeso fronte ó centralismo administrativo que representaban as provincias. Porén, o devandito debate non se daba unicamente no [[País Valenciano]], senón que tamén tiña lugar naqueles territorios de España onde se reivindica tradicionalmente maiores cotas de autogoberno. De feito, cando xurdiu a primeira proposta en 1933 de Felip Mateu i Llopis, poucos meses antes Pau Vila suscitara a primeira proposta comarcal para [[Cataluña]]. Un ano despois, en 1934, Emili Beüt i Belenguer expón nunha conferencia outra proposta comarcal, pero a súa difusión resultou ser moi limitada, e non se publicaría ata 1970 en ''Geografia elemental del [[Reino de Valencia|Regne de València]]''.
 
Por outra banda, os anteproxectos de autonomía valenciana na [[Segunda República Española|Segunda República]], contemplaban xa a estruturación territorial do [[País Valenciano]] en [[Comarcas do País Valenciano|comarcas]]. O estoupido da Guerra Civil Española en 1936 puxo fin ó proxecto autonomista valenciano e, con iso, ó nacente valencianismo político e o seu debate territorial. No entanto, durante a ditadura de Franco seguiron suscitándose propostas comarcais, aínda que desde unha óptica exclusivamente fisiográfica, histórica, e lingüística. Dada a natureza política do [[Franquismo|réxime franquista]] de entón non se permitiría suscitar divisións administrativas diferentes á provincial. Así, durante esta época xurdiron as propostas de Querol Rosso en 1946, a de Vicenç Maria Rosselló en 1964, e a de [[Manuel Sanchis Guarner]] en 1966
 
== Proposta oficial ==
Aínda que todas estas propostas apenas influíron no ámbito social e político, si tiveron unha importancia significativa no ámbito xeográfico e toponímico. Ademais, foron de base para as propostas posteriores a 1970, xa de carácter algo máis funcional e incluíndo o criterio demográfico, comunicativo e, xa que logo, administrativo, como o do xeógrafo Antonio López Gómez en 1970, a proposta de Joan Adoitar i Riber, nese ano, ou o de Pérez Puchal en 1979. Finalmente, é a proposta de Joan Soler, que se fixo coa colaboración de Sanchis Guarner e López Gómez, a que consegue maior difusión e popularidade durante o tardofranquismo desde os ámbitos político, cultural, académico, educativo e editorial do [[País Valenciano]].
 
No entanto, durante a transición autonómica valenciana, a principios dos oitenta, o [[blaverismo]] afirma que a proposta é [[pancatalanista]] co argumento de que superaba os límites provinciais establecidos para establecer outra división administrativa dos [[Países Cataláns]]. En consecuencia, o [[blaverismo]] utiliza a proposta de Emili Beüt i Belenger, dez anos logo de ser publicada polo Rat Penat (que tiña como presidente entón o mesmo Beüt), en contraposición á proposta de Joan Soler. Paradoxalmente, a proposta orixinal de Beüt de 1934 difire lixeiramente da publicada en 1971, de maneira que na proposta orixinal as comarcas tamén esquencían os límites provinciais como, por exemplo a comarca da Calderona (núm. 15 no mapa), ou a Serranía de Alcoi (núm. 31).
{| align=center border=0
| valign=top | [[Imaxe:Mapa polític del País Valencià.svg|thumb|443px|Demarcacións territoriais homologadas pola Generalitat Valenciana.]]
| valign=top |
{| border="0" cellpadding="5" cellspacing="0" align="center"
! style="background-color: #FFFFFF; border-color: #aaaaaa #aaaaaa #CCCCCC #CCCCCC; border-style: solid; border-width: medium;" | País Valenciano
|-
| style="background-color: #FFFFFF; border-color: #aaaaaa #aaaaaa #CCCCCC #CCCCCC; border-style: solid; border-width: medium;" |
{| class="sortable wikitable" border="0" cellspacing="0" width="100%" cellpadding="0"
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: left; padding: 0px 5px 0px 5px;" | ''Comarca''
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | ''Población''
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | ''Extensión''
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | ''Densidade''
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alacantí]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 455.292
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 673,57
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 675,94
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alcoià]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 110.877
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 539,66
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 205,46
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alcalatén]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 16.638
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 648,68
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 25,65
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alt Maestrat]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 7.846
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 663,16
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 11,83
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alt Millars]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 4.386
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 667,06
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 6,58
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alt Palància]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 24.732
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 965,15
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 25,63
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Alt Vinalopó]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 52.899
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 644,76
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 82,04
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Baix Maestrat]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 80.384
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.221,32
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 65,78
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Baix Segura]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 361.292
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 957,28
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 377,42
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Baix Vinalopó]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 279.815
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 488,78
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 572,48
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Camp de Morvedre]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 85.355
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 271,20
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 314,73
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Camp de Túria]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 135.373
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 823,37
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 164,41
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Canal de Navarrés]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 17.691
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 709,29
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 24,94
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Comtat]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 27.854
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 377,77
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 73,73
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Costera]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 72.089
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 528,26
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 136,46
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Foia de Bunyol]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 39.768
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 817,37
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 48,65
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Horta Nord]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 209.518
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 140,51
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.491,13
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Horta Oest]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 331.698
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 178,84
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.854,72
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Horta Sud]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 163.253
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 166,19
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 982,33
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Marina Alta]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 188.567
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 758,02
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 248,76
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Marina Baixa]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 179.546
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 578,67
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 310,27
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Ports]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 5.262
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 904,07
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 5,82
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Plana Alta]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 248.098
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 957,29
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 259,17
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Plana Baixa]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 185.986
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 605,15
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 307,34
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Plana d'Utiel]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 39.386
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.721,03
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 22,89
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Rincón de Ademuz|Racó]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 2.605
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 370,22
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 7,04
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Ribera Alta]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 216.211
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 970,04
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 222,89
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Ribera Baixa]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 80.360
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 276,81
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 290,31
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Serrans]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 17.935
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.405,28
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 12,76
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Safor]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 176.238
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 429,80
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 410,05
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Comarca de València|Ciutat de València]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 797.654
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 134,63
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 5.924,79
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Vall d'Albaida]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 90.783
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 722,22
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 125,70
|-
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Vall de Cofrents]]</div>
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 10.566
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 1.141,15
| style="background-color:#E4E4E4; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 9,26
|-
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">[[Vinalopó Mitjà]]</div>
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 169.122
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 797,99
| style="background-color:#CCCCCC; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 211,93
|-
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | <div style="text-align:left;">'''* Total'''</div>
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 4.885.029
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 23.254,49
| style="background-color:#FFFFFF; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px;" | 210,07
|-
|}
|}
|}
 
== Historia ==
Malia iso, trala creación do Ente Preautonómico do [[País Valenciano]] en 1978 e a comunidade autónoma en 1982, a proposta de Adoitar utilízase como base para a conformación de partidos xudiciais, publicacións estatísticas oficiais, áreas de saúde, mapa escolar, etc... Coa aplicación práctica desa proposta por parte da [[Generalitat Valenciana]], púxose de relevo defectos estruturais por mor, principalmente, dunha aplicación abusiva do criterio lingüístico e histórico, en detrimento de criterios urbanísticos e económicos. Co intento de superar esas deficiencias, xorden as propostas de Mª José Ribeira e Bernardí Cabrer en 1979, de PREVASA en 1981, ou de José Honrubia en 1982.
As primeiras formulacións sobre a estructuración territorial baseada en comarcas xorden nos anos 30 do [[século XX]] dende sectores do [[Nacionalismo valenciano]]. O obxectivo é atopar a maneira de cohesionar os territorios con entidade histórica, de forma que servise de contrapeso ante o centralismo administrativo español. Así mesmo, este debate non tiña lugar unicamente no [[Comunidade Valenciana - Comunitat Valenciana|País Valenciano]], senón tamén noutros países do Estado onde se reivindican tradicionalmente cotas de autogoberno cada vez máis amplas. De feito, cando xurdiu a primeira proposta en [[1933]] de Felip Mateu i Llopis, poucos meses antes Pau Vila expuxera a súa primeira proposta comarcal para [[Catalunya]]. Un ano despois, en [[1934]], Emili Corderoüt i Belenguer expuxo nunha conferencia outra proposta comarcal, pero a súa difusión resultou ser moi limitada, e non se publicaría até [[1970]] en ''Xeografía elemental do Reino de Valencia''.
 
Todas estas últimas propostas non reformulan integralmente o concepto tradicional da "comarca" como unidade territorial, senón que, aínda coincidindo nunha perspectiva marcadamente economicista en detrimento do criterio lingüístico e histórico, parten fundamentalmente da proposta de Adoitar, que vai adquirindo un carácter case definitivo. Non pasa así con outra proposta, a suscitada en 1987 por V. M. Rosselló, Josep M. Bernabé e B. Cabrer, no que se define un concepto territorial diferente ó tradicional da [[comarca]], polo que para evitar confusións conceptuais a unidade denomínase como "gobernación", evocando unha entidade administrativa que existiu na época foral valenciana. Con todo, aínda así, as delimitacións desas "*gobernacións" resultan ser, a grandes liñas, agrupacións das comarcas propostas por Adoitar, pero unha división por "gobernacións" teoricamente resultarían ser máis funcionais para unha eventual descentralización administrativa, aínda que ten importantes limitacións en canto a cohesión territorial desde o punto de vista sociopolítico.
Por outra banda, os anteproxectos de autonomía valenciana na [[Segunda República Española|II República]], contemplaban xa a estructuración territorial do País Valenciano en comarcas. O estalido da [[Guerra Civil española]] en [[1936]] truncou o proxecto autonomista valenciano e, con isto, o emerxente valencianismo político e o seu debate territorial. Con todo, durante a ditadura de [[Francisco Franco Bahamonde|Franco]] seguiron expóndose propostas comarcais, aínda que só desde unha óptica exclusivamente fisiográfica, histórica, e lingüística. Atendido o cariz político do réxime franquista de entón, non se permitían expor divisións administrativas diferentes á provincial. Así, durante esta época xurdiron as propostas de Querol Rosso en [[1946]], a de Vicenç M. Rosselló en [[1964]], e a de Manuel Sanchis i Guarner en [[1966]].
 
==Proposta oficial==
Aínda que todas estas propostas non influíron demasiado no ámbito social e político, si tiveron unha significativa importancia no ámbito xeográfico e toponímico. De feito, foron unha base importante para as propostas posteriores a [[1970]], xa de carácter un pouco máis funcional e tendo en conta tamén o criterio demográfico, comunicativo e, por tanto, administrativo, como a proposta do xeógrafo Antonio López Gómez en [[1970]], a de Joan Soler i Riber, do mesmo ano, ou a de Pérez Puchal en [[1979]]. Finalmente, é a proposta de Joan Soler, que se fixo coa colaboración de Sanchis Guarner e López Gómez, a proposta que logra máis difusión e popularidade durante os anos 70 do [[século XX]], dende os ámbitos políticos, culturais, académicos, educativos, e editoriais do País Valenciano.
O Estatuto de Autonomía valenciano contempla a creación dunha Lei de Comarcalización, polo que a [[Generalitat Valenciana|Generalitat]], nun principio, encarga un estudo a unha comisión formada por expertos xeógrafos e economistas, do que se fixeron varias propostas para o que sería a primeira proposta comarcal oficial. Con todo, esas propostas non atopan a suficiente vontade política dos gobernos autonómicos que se suceden a partir de 1987, con [[Joan Lerma]] de presidente, e a día de hoxe a lei de comarcalización segue pendente.
 
Como proba diso, no decreto nº. 170 de 28 de outubro de 1985, a [[Generalitat Valenciana|Generalitat]] pide un informe á Consellería de Administración Pública para unha eventual "creación de demarcacións funcionais con incidencia no territorio da Comunidade Valenciana". Ese informe publicaríase dous anos máis tarde, en 1987, e establécense unhas Demarcacións Territoriais Homologadas (DTH) de tres rangos, sen utilizar en ningún caso a denominación de "comarca" nin de "gobernación", as DTH de primeiro grao coinciden en gran medida coas comarcas resultantes de Adoitar, con engadidos da proposta de V.M. Rosselló, sobre todo para a provincia de Alacante, mentres que as de segundo rango coincide en gran medida co concepto de "gobernación" de Rosselló, agrupando as DTH de primeiro grao. As DTH de terceiro grao coinciden coas delimitacións provinciais.
Con todo, durante a crispada tradición autonómica valenciana, a principios dos anos 80, o [[blaverismo]] tacha de ''[[pancatalanismo|pancatalanista]]'' a proposta co argumento de que superaba os límites provinciais estabelecidos para estabelecer outros no marco dos [[Países Cataláns]]. En consecuencia, o blaverisme utiliza a proposta de Emili Corderoüt, dez anos tras ser publicado polo [[Lo Rat Penat]] (o presidente do cal era o mesmo Corderoüt), en contraposición á proposta de Joan Soler. Paradoxalmente, a proposta orixinal de Corderoüt de 1934 difire lixeiramente da publicada en 1971, de forma que na proposta orixinal as comarcas tamén obvian os límites provinciais coma, por exemplo, a comarca da [[Calderona]], ou a [[Serrania d'Alcoi]].
 
Con todo, malia a publicación da proposta de demarcacións (a primeira oficial), desde a Generalitat aínda non se aprobou unha lei de comarcalización, polo que a consecuencia práctica desas demarcacións, de momento, limitouse como referencia para a descentralización administrativa dos diferentes servizos da Generalitat, como a educación, a sanidade, ou a agricultura. Non existe aínda, xa que logo, a "incidencia territorial" prevista, é dicir, o establecemento de órganos políticos ou administrativos de nivel comarcal, como sucede en [[Cataluña]] cos Consells Comarcals, senón que as competencias compartidas entre diversos concellos artéllanse mediante unha mancomunidade, podéndose superar as delimitacións comarcais actuais aínda que non as provinciais.
A pesar disto, trala creación do Ente Preautonómico do País Valenciano (''Ens Preautonòmic del País Valencià'') en [[1978]] e a súa [[comunidade autónoma]] en [[1982]], a proposta de Soler úsase coma base para a conformación de partidos xudiciais, publicacións estatísticas oficiais, áreas de saúde, mapa escolar, etc. Coa aplicación práctica desta proposta por parte da [[Generalitat Valenciana]], póñense de relevo defectos estruturais da causa, principalmente, dunha aplicación abusiva do criterio lingüístico e histórico, con menoscabo de criterios urbanísticos e económicos. Co intento de emendalo, xorden as propostas de Maria José Ribeira e Bernardí Cabrer en [[1979]], de PREVASA en [[1981]], ou de José Honrubia en [[1982]].
 
==Propostas==
Todas estas últimas propostas non reformulan integralmente o concepto tradicional da "comarca" coma unidade territorial, senón que, coinciden nunha perspectiva marcadamente económica, parten fundamentalmente da proposta de Soler, a cal foi adquirindo un cariz case definitivo. Non pasa así con outra proposta, exposta en [[1987]] por V. M. Rosselló, Josep M. Bernabé e B. Cabrer, en que se define un concepto territorial diferente á comarca tradicional, polo cal, para evitar confusións conceptuais, a unidade denomínase como "governació", evocando unha entidade administrativa que existiu na época foral valenciana. Non contrastando, desgraciadamente, que as delimitacións destas "gobernacións" resultaban ser, a grandes liñas, agrupacións das comarcas propostas por Soler. Aínda que unha división por "gobernacións" teoricamente resultaría ser máis funcional para unha descentralización administrativa, este concepto ten importantes limitacións con respecto a cohesión territorial desde o punto de vista sociopolítico.
=== Comarcalización en época autonómica ===
O Estatuto de Autonomía valenciano contempla a creación dunha Lei de Comarcalización, e por isto a Generalitat, nun principio, encargou un estudo a unha comisión formada por expertos xeógrafos e economistas, dende onde se fixesen varias propostas para unha primeira proposta comarcal oficial. Con todo, con estas propostas non se reciben coa suficiente vontade política de levalo a termo por parte dos gobernos autonómicos que se suceden a partir de [[1987]], con Joan Lerma de President, e a día de hoxe a Lei de Comarcalización segue pendente.
 
Coma proba disto, no decreto núm. 170 de 28 de outubro de [[1985]], a [[Generalitat Valenciana|Generalitat]] pide un informe á Consellería de Administración Pública para unha eventual "creación de demarcacións funcionais con incidencia no territorio da Comunidade Valenciana". Este informe publicaríase dous anos máis tarde, en [[1987]], no que se estabelecían unhas '''Demarcacións Territoriais Homologadas''' (DTH) de tres graos. Esta proposta, que non fai en ningún momento ningunha mención a denominación de "comarca" nin de "governació", estabelecen unhas agrupacións de municipios nas DTH de primeiro grao que coinciden coas delimitacións comarcais de Soler con engadidos da proposta de V. M. Rosselló, sobre todo para a [[provincia de Alacante]]. Mentres tanto, a DTH de segundo grao coincide ao grande medida co concepto de "governació" de Rosselló, resultando ser agrupacións das DTH de primeiro grao; e as DTH de terceiro grao, de máis importancia, coinciden coas delimitacións provinciais.
 
Desgraciadamente, a pesar da publicación desta proposta de demarcacións, dende a [[Generalitat Valenciana|Generalitat]] aínda non se aprobou ningunha Lei de Comarcalización, por tanto, a consecuencia práctica destas demarcacións, polo momento, limitouse como referencia para a descentralización administrativa dos diferentes servizos da Generalitat, como a educación, a sanidade, ou a agricultura. Non existe aínda, por tanto, ningunha "incidencia territorial" prevista, é dicir, o establecemento de órganos políticos ou administrativos de nivel comarcal, como acontece a Catalunya cos Consells Comarcals, senón que as competencias compartidas entre varios municipios articúlanse mediante unha mancomunidade, as delimitacións das cales poden superar a comarca, pero non a provincia.
 
== Outras propostas ==
<gallery>
ImaxeImage:Divisió territorial del País Valencià segons Felip Mateu i Llopis al 1933.png|Primeira proposta comarcal, de [[Felip Mateu i Llopis]] no anoen [[1933]].
ImaxeImage:Divisió territorial del País Valencià segons Emili Beüt al 1934.png|Comarcas xeográficasxeograficamente "naturais", segundo Emili Beüt i Belenguer, proposta no [[1934]].
ImaxeImage:Subdivisions of the Land of Valencia purposed by Manuel Sanchis-Guarner in 1966.png|Comarcas do País Valenciano segundo [[Manuel Sanchis i -Guarner no ano]], [[1966]]
ImaxeImage:Divisió territorial del País Valencià segons Joan Soler al 1970.png|Proposta de Joan Soler i Riber no ano, [[1970]].
ImaxeImage:Subdivisions of the Land of Valencia purposed by Emili Beüt in 1934.png|Comarcas do Reino de Valencia segundo Emili Beüt no ano [[1934]] (versión de [[1971]])
ImaxeImage:Divisió territorial del País Valencià segons Bernardí Cabrer i Maria José Ribera al 1979.png|Proposta de Bernardí Cabrer ie Mª. José Ribera en, [[1979]].
ImaxeImage:Mapa comarcal oficial del País Valencià.png|DTH segundo informe da [[Generalitat Valenciana]] (ano [[1989]]).
</gallery>
 
==Bibliografía==
=== A clasificación comarcal de Emili Beüt ===
* '''''El País Valencià''''', Felip Mateu i Llopis, Ed. L'Estel, València 1933.
[[Imaxe:Subdivisions of the Land of Valencia purposed by Emili Beüt in 1934.png|thumb|225px|Subdivisións territoriais homologadas pola Generalitat Valenciana.]]
* '''''Contribució al nomenclàtor geogràfic del País Valencià''''', [[Manuel Sanchis i Guarner]], IEC, Barcelona [[1966]].
{| class="wikitable"
* '''''L'estrutura econòmica del País Valencià''''', diversos autors. Ed. 3i4, València 1970.
! Comarca !! Comarca !! Comarca
* '''''Geografia elemental del Regne de València''''', Emili Beüt i Belenguer. Lo Rat Penat, València 1971 (Ed. Autor-Editor 12, Valencia 1980, ISBN 84-400-5386-X).
|-
* '''''Los desequilibrios espaciales: Una comarcalización del Pais Valenciano''''', Mª José Ribera Ortún, Bernardí Cabrer Borrás. Edita Institut de Estudios de Administración Local. València, 1979.
| 1. Ports de Morella
* '''''Estudios básicos para la ordenación del territorio del País Valenciano''''', Promociones Económicas Valencianas (PREVASA). València 1981. ISBN 84-7521-000-7.
| 2. Tinença de Benifassà
* '''''Proposta de demarcacions territorials homologades''''', Direcció General d'Administració Local, Valencia, D.L. 1988. Conselleria d'Administracions Públiques. ISBN 84-7579-587-0.
| 3. Baix Maestrat
* '''''Geografia de les comarques valencianes''''', Juan Piqueras. Foro Ediciones SL, Valencia 1995. ISBN 84-8186-018-2.
|-
[[Categoría:Comunidade Valenciana]]
| 4. Plans de Vinaròs
| 5. Alt Maestrat
| 6. Conca del Millars
|-
| 7. Tinença d'Alcalatén
| 8. Tinença de Mirabet
| 9. Alt Palància
|-
| 10. Baix Espadà
| 11. Plana
| 12. Racó d'Ademús
|-
| 13. Serrania de Xelva
| 14. Camp de Llíria
| 15. Calderona
|-
| 16. Valls de Morvedre
| 17. Pla de Requena
| 18. Foia de Bunyol
|-
| 19. Pla de Quart
| 20. Horta de València
| 21. Serrania d'Aiora
|-
| 22. Canal de Navarrès
| 23. Vall dels Alcalans
| 24. Ribera Alta
|-
| 25. Ribera Baixa
| 26. Vall de Montesa
| 27. Costera de Ranes
|-
| 28. Horta de Xàtiva
| 29. Valldigna
| 30. Plans de Villena
|-
| 31. Serrania d'Alcoi
| 32. Vall d'Albaida
| 33. Horta de Gandia
|-
| 34. Valls de Pego
| 35. Marquesat de Dénia
| 36. Foia de Castalla
|-
| 37. Foia de Xixona
| 38. Marina
| 39. Conca del Vinalopó
|-
| 40. Horta d'Alacant
| 41. Horta d'Oriola
|}
 
== ReferenciasVéxase tamén ==
*[[Comarcas do País Valenciano]]
 
* Tradución do artigo da Wikipedia en [[Catalán]]
* ''El País Valencià'', Felip Mateu i Llopis, Ed. L'Estel, València 1933.
* ''Contribució al nomenclàtor geogràfic del País Valencià'', Manuel Sanchis i Guarner, IEC, Barcelona [[1966]].
* ''L'estructura econòmica del País Valencià'', diversos autors. Ed. 3i4, València 1970.
* ''Geografia elemental del Regne de València'', Emili Beüt i Belenguer. Lo Rat Penat, València 1971 (Ed. Autor-Editor 12, València 1980, ISBN 84-400-5386-X).
* ''Los desequilibrios espaciales: Una comarcalización del Pais Valenciano'', Mª José Ribera Ortún, Bernardí Cabrer Borrás. Edita Institut de Estudios de Administración Local. València, 1979.
* ''Estudios básicos para la ordenación del territorio del País Valenciano'', Promociones Económicas Valencianas (PREVASA). València 1981. ISBN 84-7521-000-7.
* ''Proposta de demarcacions territorials homologades'', Direcció General d'Administració Local, Valencia, D.L. 1988. Conselleria d'Administracions Públiques. ISBN 84-7579-587-0.
* ''Geografia de les comarques valencianes'', Juan Piqueras. Foro Ediciones SL, Valencia 1995. ISBN 84-8186-018-2.
 
[[Categoría:Comunidade Valenciana]]
[[Categoría:Comarcas da Comunidade Valenciana]]
 
[[anca:RedoladasComarcalització d'odel País BalenziánValencià]]
[[es:Historia de las comarcas valencianas]]
[[ca:Comarques del País Valencià]] {{Link FA|ca}}
[[de:Liste der Comarcas in der Region Valencia]]
[[en:Comarques of the Valencian Community]]
[[es:Comarcas de la Comunidad Valenciana]]
[[fr:Liste des comarques de la Communauté Valencienne]]
[[lb:Lëscht vun de Bezierker vu Valencia]]