|
|situación = [[Ficheiro:Localització_de_Santa_Pola_respecte_el_Baix_Vinalopó.png|150px]]
|país = España
|división 1 = [[Comunidade autónoma]]
|comunidade autónoma = País Valencià
|nome división 1 = [[Comunidade Autónoma de Valencia|País Valenciano]]
|provincia = Provincia de Alacant
|división 2 = [[Provincias de España|Provincia]]
|nome división 2 = [[Provincia de Alacante|Alacante]]
|división 3 = [[Comarcas do País Valenciano|Comarca]]
|nome división 3 = [[Baix Vinalopó]]
|altitude = 0
|superficie = 58'6
'''Santa Pola''' é unha poboación da [[comarca]] do [[Baix Vinalopó]] no País Valencià.
A suasúa poboación en [[1994]] era de 16.506 habitantes (santapoleros) e en [[2003]] 20.965. O término municipal presenta unha extensión de 58,6 km<sup>2</sup>. Limita có término de Elx e co mar Mediterráneo.
==Historia==
A sua orixe histórica remontase ó Portus Illicitanus. Alí realizabaserealizábase a actividade comercial da cidade [[Imperio romano|romana]] de Illice ([[Elx]]). Na época [[visigodos|visigoda]] era coñecida como Port Elecem e o seu nome musulmán foi Port del Cap de l'Aljub, que perdurou ata a metade do século XIV. Non hai datos históricos sobre ela ata [[1556]], data na que se construiu o Poble Nou de Santa Pola, tomando o nome da advocación da ermita dalgundalgún caserio, o que fai supoñer que o núcleo orixinal desapareceu.
O seu [[castell de Santa Pola|castelo]] construiuseconstruíuse en [[1557]] cando reinaba [[Carlos V do Sacro Imperio Romanogermánicp|Carlos I]], de acordo có plan real de defensa da costa contra os [[piratas]] berberiscos. A súa eficacia permitiu a súa ampliación e reforzamentoreforzo, o que fixo que chegara ós nosos días. En [[1786]] pasou á Coroa por cesión do Marqués de Astorga. Finalmente, o alcalde Antoni Múrtula, cando coñeceu a decisión do ministerio de defensa de derrocalo, contactócontactou coa raiña [[Isabel II de España|Isabel II]] e negociou a propiedade do castelo. Despois de pagar a cantidade acordada, a fortaleza pasou a mans do consistorio local. Desta forma, e ata os nosos días, o castelo é propiedade do pobo santapolero e converteuse, como non, no seu edificio máis singular e máis representativo.
No século XIX, novamente por relación coa coroa borbónica, recibiu o título de villa de mans do rei Alfonso XII [[1877]]).
==Economía e natura==
No século XX, alao igual que nas súas orixes, segue explotando a súa condición portuaria o que lle permite basarbasear a súa economía en dous pilarespiares básicos: a industria turística e a pesca. É tamén moi importante a industria derivada da explotación das salinas, que dende sempre foi unha actividade económica fundamental na zona. As salinas tamén manteñen unha gran riqueza de fauna e flora que fixeron que o súa paraxe fose declarada Parque natural polo goberno valenciano.
==Lingua==
Santa Pola é unha localidade de predominio lingüístico da lingua catalá. A variedade dialectal que se fala é o catalán occidental e, dentro deste bloque, o subdialecto alacantino. Destacan, como elementos lingüísticos característicos a perda do "d" intervocálico final (cansada = /cansà/); a asimilación vocálica (terra = /teɛrrɛ/); o uso do ese sonoro na terminación -ció (combinació = /combinazió/) e nos "s" finais de palabra seguidas de vogal; léxico auctóctonoautóctono (mamola, arritranco, avixirugo); etc. A fala de Santa Pola presenta, ademais, algúns rasgos propios do catalán oriental. Este feito provoca que, en moitas ocasión, a fonética santapolera esta máis a carón das falas de Tarragona ou Barcelona que os de València.
O filólogo e eclesiástico Antoni Maria Alcover pasou por Santa Pola na súa recollida de datos para o que seria o ''Diccionari català-valencià-balear''. Naquel momento, a principios do século XX, considerou Santa Pola como a fronteira sur da lingua catalá. Nos nosos días esta afirmación rectificouse e xa se considera a veciña poboación de Guardamar como a localidade catalanoparlantecatalano-parlante máis meridional de todo o territorio.
==Política==
As eleccións de [[2007]] deron a alcaldía ó PP por maioría absoluta con 16 concelleiros, o PSPV-PSOE conseguiu 6, e Compromís pel País Valencià 1 concelleiro.
==Cultura==
A localidade alacantina conta, a día de hoxe, con diversos colectivos culturais que proporcionan ó municipio uns mínimos de actividade social.
* '''[[Banda unió musical de Santa Pola]]''' Foi fundada en 1978 polo santapolero Manuel Marhuneda. Este ano cumplecumpre o seu 30 aniversario cunha interesante bagaxe musical: editou 2 cds (o primeiro dedicado ó compositor local José Alfosea Pastor e, o segundo, grabado en directo, con diversos concertos pra solistas e orquestra de vento); realizou un piromusical; concertos por Santa Pola, Elx, Oriola, Alacant, València, Madrid e un par de xiras por Francia e Galiza (onde percorreron Lalín, PuenteareasPonteareas, A Estrada, Coruxo...); presentou diversos espectáculos musicais monográficos, etc. Actualmente, diríxea José Jaime Sempere Linares -profesor do Conservatori professional d'Alacant- e conta cunha plantilla de máis de 40 músicos. O próximo mes de maio a agrupación ten previsto a grabacióngravación do 3º cd. Nesta ocasión, un monográfico de música festeira servirá prapara celebrar os 25 anos da Associació festero-cultural de moros i cristians de la localitat.
==Ligazóns==
| 