Deontoloxía[1] (do Grego δέον, translit. deon, "deber, obriga" + λόγος, logos, "ciencia"), en filosofía moral contemporánea, é unha das teorías normativas, segundo a cal as escollas son moralmente necesarias, prohibidas ou permitidas. Polo tanto, inclúense entre a teorías morais que orientan as nosas escollas sobre o que debe ser feito.[2] Tamén é entendida como parte da Filosofía que trata sobre os principios, fundamentos e sistemas da moral.[3]

Tamén é, ás veces, descrita como a ética con base na "obriga ou en "regras", porque as regras "vinculan ao seu deber". A ética deontolóxica é comunmente contrastada co consecuencialismo e a ética da virtude. Nesta terminoloxía, a acción é máis importante que as consecuencias.

O termo foi introducido en 1834, por Jeremy Bentham, para referirse á rama da ética cuxo obxecto de estudo son os fundamentos dos deberes e das normas morais. Tamén se coñece co nome de "Teoría do deber".[4] É unha das dúas ramas principais da Ética Normativa, xunto coa axioloxía.

Principios

editar

Principio lóxico

editar

Ten como obxectivo a secuencia de actos e medios para proporcionar seguridade para descubrir a verdade e evitar erros. No mundo laboral, este principio utilízase para o proceso de toma de decisións, aínda que sexa necesario restar a un profesional con características esenciais para o desenvolvemento operativo da empresa.

Principio xurídico

editar

Ofrece as partes no proceso de igualdade de trato, na demanda e xustiza na decisión, atribuíndo o dereito de quen for o seu titular.

Principio político

editar

Ofrece garantía social dos dereitos, ten como obxectivo a pacificación social. Ten correspondentes principios epistemolóxicos na Constitución Federal brasileira, o principio de lealdade procesual e o duplo grao de xurisdición.

 
Immanuel Kant

En Kant, a deontoloxía baséase en dous conceptos: a razón práctica e a liberdade.[5] Actuando por deber é a forma de darlle á acción valor moral, á súa vez, a perfección moral só pode ser alcanzada por unha vontade libre. O imperativo categórico no dominio da moralidade é a forma racional do "deber-ser", determinando a vontade sometida á obriga. O predicado "obrigatorio" da perspectiva deontolóxica designa, na visión moral, o "respecto de si".

Deontoloxía profesional

editar

Deontoloxía tamén se refire ao conxunto de principios e regras de conduta — os deberes — inherentes a unha determinada profesión. Así, cada profesional está suxeito a súa deontoloxía propia para regular o exercicio da súa profesión, segundo o Código de ética da súa categoría. Neste caso, a deontoloxía é entendida como un conxunto codificado de obrigas impostas aos profesionais dunha determinada área, no exercicio da súa profesión. Son normas estabelecidas polos propios profesionais do sector, cuxo obxectivo non é exactamente a calidade moral mais a corrección das súas intencións e accións, en relación cos dereitos, deberes ou principios, nas relacións entre a profesión e a sociedade.

O primeiro código deontolóxico foi destinado para a área médica e foi elaborado nos Estados Unidos, a mediados do século xx.

  1. "Dicionario". Real Academia Galega. Consultado o 2021-06-25. 
  2. "Ethics-virtue", Stanford Encyclopedia of Philosophy
  3. Dicionário UNESP do português contemporâneo. UNESP. 2005. pp. 390–. ISBN 978-85-7139-576-3.
  4. Waller, Bruce N. 2005. Consider Ethics: Theory, Readings, and Contemporary Issues. New York: Pearson Longman: 23.
  5. Flew, Antony. 1979. "Consequentialism". In A Dictionary of Philosophy, (2nd Ed.). New York: St Martins: 73.

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar