Débeda
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde maio de 2017.) |
A débeda[1] (do latín debĭta, «o que se debe a alguén») é un compromiso de pago obrigado entre dúas entidades (persoa, grupo, empresa, estado). Se a palabra débeda se emprega esencialmente para devolver diñeiro, é dicir, débeda económica, unha débeda é tamén un concepto moral. Certas débedas morais son imposibles de cuantificar ou de reembolsar, por exemplo, cando unha persoa salva a vida doutra persoa.
As débedas xogan un rol central na organización das actividades humanas, sobre todo económicas. Xeralmente, unha débeda permite un investimento que transforma o tecido produtivo, xerando melloras para a produción. Por exemplo, un estado pode endebedarse para construír infraestruturas tales como estradas, que á súa vez van favorecer os intercambios. Ou sinxelamente, un campesiño pode pedir a axuda dos seus veciños para traballar unha terra, que poderá entón frutificar e dar beneficios.
No capitalismo, o sistema bancario é un puntal esencial da economía de mercado. Os bancos centrais controlan a emisión de moeda e emiten débeda pública. Efectivamente, a débeda non é senón un medio para controlar a macroeconomía e a taxa monetaria, un instrumento en función de varios índices: o crecemento económico, a inflación ou o desemprego dun país. Co fin de asegurar a confianza dos diferentes axentes económicos, as débedas están reguladas pola lei. En Dereito, o concepto de débeda forma parte do dereito das obrigacións.[2] Pero as dinámicas complexas da débeda son dificilmente comprensibles e, a pesar do dereito, causan un risco certo sobre a economía ou as sociedades humanas. Non pode facerse caso omiso aos riscos exteriores, como o clima ou a saúde das persoas, nin á dimensión psicolóxica asociada á percepción do futuro, do valor ou do risco nos seres humanos. Se os axentes económicos perden confianza no futuro ou na súa capacidade para cumprir as súas promesas, o fráxil equilibrio pode romper.
En contabilidade, unha débeda é un pasivo ou un activo, visto desde o punto de vista do debedor ou do acredor, cuxo vencemento e importe están fixados de modo preciso. Neste sentido, as débedas dunha persoa, dunha empresa, dun país ou dunha institución son o conxunto dos préstamos que terá que reembolsar.
Notas
editar- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para débeda.
- ↑ Dette Arquivado 21 de outubro de 2017 en Wayback Machine., na páxina web Legifrance.gouv.fr. Consultado o 27 de xuño de 2016.