Categorías de risco en lactación

A categoría de risco de lactación materna é un xeito de identificar os riscos potenciais para un bebé a partir de fármacos que pasan ao leite materno; moitos medicamentos considéranse seguros. O concepto deriva da necesidade de equilibrar os beneficios dos medicamentos para a nai fronte aos riscos potenciais para o lactante.

Muller amamantando un bebé (Hortense Fiquet pintada por Cézanne).

Non todos os fármacos seguros durante o embarazo son necesariamente seguros durante a lactancia.

Características

Mecanismo de transferencia

Os fármacos transfírense ao leite materno a través dun proceso de difusión pasiva.

As prescricións de fármacos a mulleres que están amamantando toman en consideración o risco para o bebé. No debuxo, chamado para regular máis estritamente produtos químicos ambientais como o DDT que poden entrar na cadea alimentaria e afectar a saúde dos máis pequenos.

As substancias pasan do plasma materno aos lactocitos que recubren o alvéolo e, eventualmente, ao leite.

Consideracións

• Evítense fármacos non esenciais.
• Prefíranse fármacos con vida media curta, alta unión a proteínas e baixa biodispoñibilidade oral.
• Téñase especial precaución con bebés prematuros ou de baixo peso.
• Óptese por fármacos con historial de uso seguro.

Categorización

As categorías de risco están marcadas con L1, L2, L3, L4 e L5. Estas indican desde os fármacos seguros para a lactancia até os totalmente contraindicados, por esa orde.

A información actualízase regularmente e baséase en aspectos farmacocinéticos e estudos científicos recentes. Un exemplo é o traballo do farmacólogo Dr. Thomas Hale.

Táboa de categorías

Categorías de risco farmacolóxico na lactación segundo o doutor Hale.
Categoría L1	Máxima seguridade. Fármaco que foi tomado por un gran número de nais lactantes sen observar aumento dos efectos adversos sobre o bebé. Os estudos controlados en mulleres lactantes non demostran un risco para o lactante, e a posibilidade de dano ao lactante é remota ou o produto non está biodispoñíbel por vía oral para un bebé.
Categoría L2	Seguro. Un fármaco que foi estudado nun número limitado de mulleres lactantes e que non se demostrou que aumente os efectos adversos no lactante; e/ou a evidencia dun risco probábel demostrado tras o uso desta droga nunha muller lactante é remota.
Categoría L3	Moderadamente seguro. Non hai estudos controlados en mulleres lactantes; con todo, é posible o risco de efectos adversos para un lactante; ou, estudos controlados mostran só efectos adversos mínimos e non ameazantes. Os medicamentos só deben administrarse se o beneficio potencial xustifica o risco potencial para o bebé.
Categoría L4	Posibelmente perigoso. Existen evidencias positivas de risco para un bebé amamantado ou para a produción de leite materno, pero os beneficios do uso nas nais lactantes poden ser aceptábeis a pesar do risco para o bebé (por exemplo, se o medicamento é necesario nunha situación que ameaza a vida ou enfermidade grave para a que non se poden usar medicamentos seguros ou son ineficaces).
Categoría L5	Contraindicado. Estudos en nais lactantes demostraron que existe un risco importante e documentado para o lactante en base á experiencia humana; ou é un medicamento que ten un alto risco de causar un dano importante a un bebé. O risco de usar a droga en mulleres lactantes supera claramente calquera posible beneficio da lactación materna. O medicamento está contraindicado en mulleres que están amamantando a un bebé.

Véxase tamén

Outros artigos

• Categorías farmacolóxicas no embarazo

Ligazóns externas

• Safety of Psychiatirc Drug During Pregnancy and Lactation 2 (en inglés)

• Actualizacións do Dr. Hale (en inglés)