Camilo Nogueira Román

enxeñeiro, economista e político galego

Camilo Nogueira Román, nado o 22 de novembro de 1936 na parroquia e -daquela- concello de Lavadores (hoxe integrado no de Vigo) é un enxeñeiro e economista galego, máis coñecido pola súa faceta política, historicamente vinculada a partidos nacionalistas galegos de esquerda e desde 1994 ao Bloque Nacionalista Galego (BNG).

Modelo:BiografíaCamilo Nogueira Román

(2012) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento22 de novembro de 1936 Editar o valor en Wikidata (87 anos)
Vigo, España Editar o valor en Wikidata
Eurodeputado

20 de xullo de 1999 – 19 de xullo de 2004

Circunscrición electoral: España

Deputado do Parlamento de Galicia
Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Santiago de Compostela Editar o valor en Wikidata
Actividade
Lugar de traballo Estrasburgo
Bruxelas Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónpolítico, economista Editar o valor en Wikidata
Partido políticoBloque Nacionalista Galego Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxePaz López Facal Editar o valor en Wikidata
FillosAlba Nogueira Editar o valor en Wikidata
PaiCamilo Nogueira Editar o valor en Wikidata
Premios

BNE: XX961116 AELG: 109 BUSC: nogueira-camilo-1936

Traxectoria

editar

Vida persoal, formación académica e carreira profesional

editar

Naceu en Lavadores, cando aínda era concello de seu, antes de ser integrado no de Vigo, logo da guerra civil. Fillo do escultor Camilo Nogueira Martínez (dirixente local do Partido Galeguista) e da modista Teresa Román, pasou a súa infancia nos barrios do Calvario e Riomao. Foi xogador de baloncesto co Estudiantes de Vigo en segunda e primeira división.

Estudou no IES Santa Irene e na Escola de Enxeñaría Industrial (entón coñecida como Escola de Peritos Industriais) de Vigo e pasou polas escolas de Enxeñería Industrial de Bilbao e de Madrid. Tamén cursou a licenciatura de Ciencias Económicas na Universidade de Compostela (1969-1975)[1].

En 1964 entrou a traballar na fábrica viguesa de Citroën como enxeñeiro. Presidiu durante tres anos a Asociación Cultural de Vigo. A súa participación nas grandes folgas obreiras de 1972, desembocou na súa detención e tortura e o seu despedimento de Citroën[2]. En 1973 estableceuse en Santiago de Compostela para traballar en SODIGA.

En 2010 recibiu, xunto con Fermín Bouza Álvarez, o galardón Pedrón de Ouro por parte da fundación homónima como recoñecemento á súa promoción da cultura nacional galega[3].

A súa filla Alba foi tamén militante activa do BNG[4][5] e o seu xenro é o exportavoz Nacional do mesmo partido Xavier Vence[6].

Carreira política: franquismo - 1981

editar
 
Papeleta de Unidade Galega no Distrito electoral de Pontevedra nas Eleccións xerais de 1979.

Na súa etapa como estudante en Madrid foi onde fixo os primeiros contactos políticos, nas conferencias de Tierno Galván, Aranguren e Ruiz Giménez., en "Cuadernos para el Diálogo" e nas loitas contra o SEU. Aló coñecería xente coa que formaría un grupo político-cultural que, dalgún xeito, continuaba o de Brais Pinto. Nese grupo estaban Xan e Xaquín López Facal, Alfonso e Darío Álvarez Gándara, Xosé Antón Arjona ou Patiño. Naqueles tempos nos que non existían partidos a actividade á marxe da oficial estaba restrinxida ás asociacións culturais[1].

Xa de volta en Galiza formou parte de Galicia Socialista, grupo que daría orixe ao sindicalismo nacionalista galego e que acabaría fusionándose coa Unión do Povo Galego (UPG) en 1971, Camilo Nogueira quedou como militante de base desa formación.

Logo contribuiría a fundar a Asemblea Nacional Popular Galega (ANPG) e o Bloque Nacional Popular Galego, presentouse como candidato ao senado por Pontevedra en 1977 pero pouco antes das eleccións abandonou a UPG e despois a ANPG. Tamén estivo implicado na creación do Partido Obreiro Galego (POG) a fins de 1977, que evolucionou cara Esquerda Galega (EG), un partido nacionalista de esquerdas que chegou a acadar un deputado nas Autonómicas de 1981. Nesta época, Nogueira participou na redacción do anteproxecto do Estatuto de Autonomía de Galicia de 1981.

Carreira política: 1981-1994

editar

Esquerda Galega fusionouse co Partido Socialista Galego (PSG) para dar lugar ao Partido Socialista Galego - Esquerda Galega (PSG-EG), do cal Camilo Nogueira pasaba ser o principal líder e sairía elixido deputado no Parlamento galego nas lexislaturas 1981-85, 1985-89 e 1989-93. Nas eleccións municipais de 1987 foi tamén candidato do PSG-EG á alcaldía de Vigo.

En 1993 o PSG-EG formou con outras formacións nacionalistas galegas unha nova Unidade Galega (UG), para pouco despois concorrer con Esquerda Unida (EU) ás eleccións ás Cortes Españolas e ás eleccións ao Parlamento de Galicia de 1993. Perante o fracaso desta coalición, parte da militancia de UG pasaría confluír con EU para formar Esquerda Unida - Esquerda Galega. Pola contra, Nogueira permaneceu na UG que ao cabo habería de se integrar no BNG a partir de 1994.

Carreira política: 1994-Actualidade

editar

Xa como candidato do BNG foi elixido deputado nas eleccións ao Parlamento de Galicia de 1997, posto que ocuparía até a súa elección como deputado no Parlamento europeo (1999-2004)[7], onde realizaba as súas intervencións en galego reintegrado ou galego-portugués como membro do Grupo dos Verdes - Alianza Libre Europea. Foi unha das razóns para que en abril de 2005 fose nomeado membro de honra da Associaçom Galega da Língua (AGAL)[8].

O 19 de setembro 2003 UG disolveríase como partido dentro do BNG para pasar a ser unha corrente de opinión integrada na propia formación[9]. En novembro dese mesmo ano Camilo Nogueira encabezaría na XI Asemblea Nacional do BNG unha alternativa á candidatura de Anxo Quintana para ser Portavoz Nacional.

Foi membro da Executiva Nacional do BNG como responsable de Relacións Internacionais[10] desde 2002 e do Consello Nacional[11].

Nas Eleccións ao parlamento europeo de 2004 concorreu como terceiro na coalición Galeusca - Pobos de Europa, por tras dos candidatos de Convergència i Unió e Partido Nacionalista Vasco, xa que a redución do número de eurodeputados correspondentes ao España incidira negativamente nas probabilidades de acadar representación. De entrada, adxudicóuselle a acta a Nogueira, mais despois de que o Partido Popular (PP) recorrera, a Xunta Electoral Central deu por válidos algúns votos non considerados inicialmente, polo que, por unha marxe de 167 votos, concedeu o escano ao PP (facía o número 24). Posteriormente, o Tribunal Constitucional de España confirmou o fallo da Xunta Electoral Central[12].

En marzo de 2012 rexeitou volver ocupar un posto na Executiva que lle correspondía logo das baixas rexistradas tras a XIII Asemblea Nacional celebrada no Recinto feiral de Amio[13].

Obra en galego

editar
 
Víctor Freixanes, Camilo Nogueira e Ana Gandón presentando Pensar Galicia. Pensar o mundo na Feira do Libro de Vigo.

Ensaio

editar

Conversas

editar

Obras colectivas

editar
  • O poder industrial en Galicia, Vigo, Xerais, 1980.
  • O Tratado da Constitución Europea. Visións desde Galiza, A Coruña, Baía Edicións, 2005.
  • Marcos Valcárcel. O valor da xenerosidade, Ourense, Difusora, 2009.
  • Á beira de Beiras. Homenaxe nacional, Vigo, Galaxia, 2011.
  • A ollada exterior do nacionalismo galego, Santiago, Fundación Galiza Sempre, 2011.
 
Camilo Nogueira na entrega do Premio Antón Losada Diéguez, 2009
 
Camilo Nogueira ao recibir a Medalla Castelao, 2022.

Obra en castelán

editar

Ensaio

editar
  • Población y desarrollo económico de Galicia, Santiago, Sodiga, 1977.

Premios

editar
  1. 1,0 1,1 Fernando Franco. Faro de Vigo (15 de setembro de 2013). "´A pesar de la política trabajé en mi profesión hasta los 61 años´". Consultado o 10-03-2016. 
  2. Suso de Toro. El País (24 de febreirod de 2008). "Esconder lo que se tiene". Consultado o 10-03-2016. 
  3. Daniel Salgado. El País (10 de marzo de 2010). "La Fundación Pedrón de Ouro otorga sus distinciones a Fermín Bouza y Camilo Nogueira". Consultado o 10-03-2016. 
  4. El Correo Gallego (6 de novembro de 2006). "Alba Nogueira y Beiras desafiarán a Quintana en la asamblea del BNG". Arquivado dende o orixinal o 07 de maio de 2016. Consultado o 10-03-2016. 
  5. Europa Press (6 de febreiro de 2016). "Alba Nogueira percibe que la militancia del BNG quiere "debatir" sin "trabas"". Consultado o 10-03-2016. 
  6. D. Domínguez Santiago (8 de marzo de 2013). "Xavier Vence trata sin éxito de sellar un pacto con Aymerich". Consultado o 10-03-2016. 
  7. "Ficha de Camilo Nogueira no Parlamento Europeo". Parlamento Europeo. Consultado o 10-03-2016. 
  8. La Voz de Galicia (9 de abril de 2005). "Camilo Nogueira afirma que el gallego se proyectó como «lingua universal» desde Compostela". Arquivado dende o orixinal o 07/11/2016. Consultado o 07/11/2016. 
  9. Mario Beramendi. La Voz de Galicia (20 de setembro de 2003). "Unidade Galega se disuelve como partido dentro del Bloque". Arquivado dende o orixinal o 02-04-2015. Consultado o 10-03-2016. 
  10. Anxo Lugilde. La Voz de Galicia (26 de abril de 2002). "La UPG mantendrá el control de las áreas claves en la nueva ejecutiva del Bloque". Arquivado dende o orixinal o 10-03-2016. Consultado o 10-03-2016. 
  11. "Consello Nacional". bng.gal. Arquivado dende o orixinal o 10-03-2016. Consultado o 10-03-2016. 
  12. Xosé Manuel Pereiro. El País (13 de agosto de 2004). "El Constitucional desestima el recurso de Galeusca por la atribución de un eurodiputado al PP". Consultado o 10-03-2016. 
  13. Europa Press (26 de marzo de 2012). "Suso Veiga y Camilo Nogueira renuncian a un puesto en la Ejecutiva renovada tras las bajas en el BNG". Consultado o 10-03-2016. 
  14. Sampedro, Domingos (29 de xuño de 2020). "El BNG reivindica el legado de Camilo Nogueira para la construcción de «unha nova Galiza»". lavozdegalicia.es (en castelán). Consultado o 28 de maio de 2021. 
  15. Sampedro, Domingos (26 de decembro de 2019). "Camilo Nogueira: «Sigo a ser optimista ante o futuro»". lavozdegalicia.es (en castelán). Consultado o 28 de maio de 2021. 
  16. "Camilo Nogueira e Eduard Velasco gañan o premio Antón Losada Diéguez" 4-10-2020. Faro de Vigo.
  17. Redacción (16 de xuño de 2022). "Camilo Nogueira, Medalla Castelao 2022". nosdiario.gal. Consultado o 19 de xuño de 2022. 

Véxase tamén

editar