Caída de Cabul (2021)

As forzas talibás tomaron control da capital de Cabul, capital de Afganistán, o 15 de agosto de 2021 durante a ofensiva militar contra o goberno afgán que empezara en maio de 2021. A toma tivo lugar horas despois de que o xefe do Estado, Ashraf Ghani, fuxira o país. Para entón, a maioría das capitais provinciais de Afganistán xa estaban baixo control talibán mentres que, paralelamente, as tropas dos Estados Unidos estaban de retirada (agardaban completala para o 31 de agosto de 2021).[1][2][3]

A finais de xullo, estimacións dos servizos de intelixencia estadounidenses consideraban que Cabul podería caer un prazo duns meses ou semanas logo da retirada das forzas americanas de Afganistán, aínda que a situación deteriorouse rapidamente, como logo recoñeceu o Presidente Joe Biden.[4][5]

Logo destes feitos, unha delegación talibá e oficiais afgáns comezaron negociacións. Os talibáns pediran que se lles traspasaran os poderes e o goberno declarou a súa disposición. Con todo, mentres que os primeiros confían en asumir directamente o poder, os segundos prefiren un goberno de transición.[6][7][8] Durante agosto de 2021 algunhas forzas de OTAN permanecen no aeroporto de Cabul, proporcionando seguridade para a evacuación do persoal dos países e cidadáns afgáns que buscan refuxio.[9] Calcúlase que máis de 100 000 persoas foron evacuadas por voos militares ou comerciais dos Estados Unidos e os seus aliados.[10][11][12]

Antecedentes editar

 
Militantes talibáns durante a ofensiva de 2021

En abril de 2021, o Departamento de Estado dos Estados Unidos instou os civís americanos en Afganistán a "marchar canto antes nos voos comerciais dispoñíbles".[13][14][15]

A partir do 1 de maio os talibáns comezaron unha ofensiva xeneralizada paralela á retirada das tropas estadounidenses fixada para o 31 de agosto de 2021.[16] En xullo de 2021, a intelixencia dos Estados Unidos consideraba que o goberno de Afganistán podería colapsar entre seis a 12 meses logo da saída de tropas americanas.[17]

As céleres derrotas militares fixeron que o Exército Nacional afgán se esfarelase contando só con dúas unidades operativas a mediados de agosto: o corpo 201º e a División 111ª, ambas as dúas acantonadas en Cabul. A capital foi cercada polos talibáns logo de que estes tomaran Mihtarlam, Sharana, Gardez, Asadabad, entre outras cidades, así como os distritos do leste. Ante esta situación, os servizos de intelixencia dos Estados Unidos foron reaxustando as súas previsións: a principios de agosto valoraban que a cidade caería nuns meses, só cinco días antes da caída proxectaban a entrada dos talibáns en "30 a 90 días", e só uns días antes de que se consumase, afirmaban que sería cuestión dunha semana.[18][5][19]

O colapso do goberno afgán editar

En 15 de agosto de 2021, os talibáns deron orde ás súas forzas para deter o seu avance ás portas de Cabul, declarando que non se apoderarían dela pola forza, aínda que si se introduciron nos arrabaldes.[20] A veciñanza informou de que os soldados talibáns avanzaban ás áreas urbanas malia ás declaracións dos seus dirixentes.[21][7] Despois dalgúns choques, os insurxentes capturaron o cárcere de Pul-e-Charkhi e liberando todos os reclusos, mesmo integrantes de Al Qaida e o ISIL.[22] Os talibáns izaron a súa bandeira en varios puntos da cidade e meteron presión á policía para que lles entregaran as armas.[21] A base aérea de Bagram e o centro de detención de Parwan, que retiña 5 000 prisioneiros, tamén foron capturados.[21][23] Para entón, nalgúns países veciños de Afganistán aterraron varias naves con persoal militar que fuxía da situación. Polo menos 22 avións e 24 helicópteros da forza aérea trasladaron a 585 militares que fuxiron a Uzbekistán. Unha nave afgá, un caza A-29 Súper Tucano, chocou logo de cruzar a fronteira uzbeka, a causa non está clara pois as autoridades deron informes contraditorios. Ademais, dous avións afgáns aterraron na cidade de Bokhtar, Taxiquistán, cun cento de soldados.[24]

As informacións gobernamentais foron confusas: aínda que Ministerio de Interior indicaba que o presidente Ashraf Ghani estaba disposto a negociar a súa saída do goberno, posteriormente medios de comunicación comunicaron que fuxira cara Taxiquistán.[25][26][27][28][29] Os talibáns fixeron un chamamento aos civís para que ficasen nos seus domicilios e polo serán do día 15 de agosto de 2021 chegaron o palacio presidencial para iniciar a transferencia de poderes.[30] A televisión Al Jazeera emitiu en primicia as imaxes da entrada dos talibáns nas dependencias e entrevistou aos milicianos. A pesar de que as negociacións eran tensas, o goberno declarou a súa disposición a pacificamente renderse Cabul aos rebeldes, e instaron civís para ficar tranquilos.[7][6][31] A cadea árabe Al Arabiya indicou que un goberno de transición sería formado baixo o liderado do anterior ministro Ali Jalali, mais isto era máis tarde negado polos talibáns.[32][33]

Ashraf Ghani, acollido por Emiratos Árabes Unidos por "razóns humanitarias" xustificou a súa fuxida alegando evitar un baño de sangue e apoiou as negociacións do seu predecesor, Hamid Karzai, cos talibáns.[34][35]

Evacuacións dende Aeroporto do Cabul editar

Entre o 14 e o 25 de agosto e agosto 25, os Estados Unidos evacuaron a unhas 82 300 persoas desde Hamid Karzai Aeroporto Internacional.[36]

Actividade previa editar

Debido a que os talibáns tiñan o control do resto de pasos fronteirizos de Afganistán, o Aeroporto de Cabul era a única saída segura do país.[37] Despois da caída de Herat o 12 agosto, os Estados Unidos e o Reino Unido anunciaron o despregue de 3 000 e 600 efectivos das súas tropas, respectivamente, no Aeroporto de Cabul para asegurar a evacuación dos seus nacionais, persoal diplomático e afgáns que traballaran para as forzas da coalición internacional.[37] Os mandos estadounidenses aseguraron manterían os seus destacamentos ata o fin de agosto, a data prevista para a retirada definitiva xa antes da ofensiva talibá.[38] O 13 de agosto déronse ordes para que o persoal da embaixada reducira os elementos visuais (logotipos, emblemas e bandeiras), ademais foron vistas columnas de fume no teito da embaixada: tratábase da destrución de documentación sensible ou clasificada, entre esta estaban os pasaportes dos civís afgáns que solicitaran visados.[37][39][40]

15 e 16 de agosto editar

 
O persoal da embaixada dos Estados Unidos chega en Al Udeid Base de Ar en Qatar desde Afganistán o 15 de agosto de 2021
 
15 de agosto: un C-17 evacuando 823 pasaxeiros fóra de Cabul.

Cando os talibáns cercaron e empezaron a entrar en Cabul, helicópteros de transporte medio do Exército dos Estados Unidos (CH-47 Chinook e UH-60 Negro Hawk) ou do Departamento de Estado (CH-46 Sea King) foron vistos aterrarando na embaixada americana para levar a cabo evacuacións. Ademais, da embaixada partiu un convoi de vehículos deportivos utilitarios escoltado por un helicóptero de combate.[37] Parte dos diplomáticos, 5 000 soldados dos Estados Unidos e algunhas tropas de OTAN ficaron na cidade.[41][9] O goberno dos Estados Unidos máis tarde autorizou o envío de 1 000 tropas adicionais desde a división 82.º Airborne ao aeroporto, isto aumentou a presenza de efectivos a 6 000 para facilitar as evacuacións.[42]

O pánico medrou entre a poboación civil tan pronto como os talibáns se apoderaron da capital, polo que moitos se trasladaron o Aeroporto internacional Hamid Karzai de Cabul, que logo da fin do goberno afgán, quedou baixou control da OTAN.[37][21][31] A situación desbordouse: miles de civís afgáns estaban no aeroporto procurando embarcar nos voos, algúns entraran gabeando polos muros e centos ocuparon a pista.[43][44] Nun intento por controlar ás masas helicópteros militares estadounidenses voaron a baixa altura, lanzaron granadas e, de cando en cando, disparon armas o aire para dispersar ás persoas que procuraban entrar pola forza nas aeronaves.[45][46][47] Un vídeo, amplamente difundido pola prensa internacional, mostrou a centos de persoas que corrían pola pista do aeroporto tras un avión militar C-17A dos Estados Unidos, algunhas agarráronse á fuselaxe da nave, baixo as ás.[48] Polo menos dúas persoas foron filmadas caendo ao baleiro logo da engalaxe do avión. Outro corpo foi atopado máis tarde no tren de aterraxe do C-17.[49] Unha destas vítimas foi identificado como Zaki Anwari, xuvenil da selección de fútbol de Afganistán.[50] Doutra parte, outros tres corpos, incluíndo que dunha muller, eran tamén localizados preto da terminal de pasaxeiros, mais a súa causa de morte era confusa, aínda que algúns indicaron que eran vítimas dunha stampede.[45][51] Finalmente, confirmouse o falecemento de sete persoas durante a evacuación de aeroporto, contando con dous homes armados que se achegaran aos marines dos Estados Unidos, segundo informou o Pentágono. Os Marines non foron feridos, e os homes non foron identificados.[45][52]

 
Soldados da 10.ª División de Montaña dos Estados Unidos gardan a pista do Aeroporto de Cabul. As multitudes poden ser vistas no fondo.

Cara ás 8:30 p.m., a hora local, houbo informes que indicaban que a embaixada dos Estados Unidos estaba ardendo. A embaixada insistiu aos seus concidadáns que permaneceran agochados.[53] O secretario de Estado, Antony Blinken, anunciou que a embaixada sería trasladada ao aeroporto e que o exército dos Estados Unidos asumía a seguranza do aeroporto e o control do tráfico aéreo.[54][55] Paralelamente, varios estados anunciaban plans para evacuar as súas delegacións, incluíndo España, Alemaña, o Reino Unido, os Países Baixos e Dinamarca.[56][57][58] O goberno federal alemán anunciou o envío de avións A400M Atlas cun continxente de paracaídistas para evacuacións, engadíndo que non buscaría a aprobación parlamentaria requirida para a operación até logo de completar a misión debido á urxencia da situación.[59] O persoal diplomático de italiano canda a 30 empregados afgáns foron trasladados ao aeroporto baixo a protección dos Carabineiros.[60][61] India, aliada do goberno afgán saínte, preparou avións de transporte C-17 para a evacuación dos diplomáticos aínda que contaban con que a toma de Cabul non resultase tan rápida.[62] Soldados talibáns, armados, cercaron o edificio da embaixada india e os diplomáticos, logo de negociar unha saída con eles, lograron que estes os escoltaran ata o aeroporto.[63]

Os países occidentais coordinaron as operacións de evacuación empregando aeroportos de países próximos a Cabul como escala intermedia entre Afganistán e os seus destinos. Nesta tarefa destacaron os aeroportos de Doha, Dubai e Tashkent.[64][65][66][67] As condicións dos refuxiados nos seguintes días nalgunhas destas instalacións foron motivo de preocupación,[68] Qatar anunciou que os vacinaría contra a covid-19.[69] Pola súa banda, Albania aceptou unha petición estadounidense para servir como lugar de tránsito para os evacuados.[70] Nos días seguintes o goberno dos Estados Unidos habilitou oito das súas bases en Europa para acoller a refuxiados afgáns como escalas temporais de acordo cos estados nas que se localizaban as bases (Alemaña, España, Italia e Kosovo).[71]

Nesa altura, os voos comerciais comezaron a ser desviados: un da compañía Emirates con destino Cabul foi desviado e regresou a Dubai, e a compañía Flydubai anunciou que suspendería as súas operacións en Cabul o 16 de agosto.[72][73] Ese día a decisión foi adoptada tamén pola maioría das liñas aéreas, que, ademais, deron orde de evitar sobrevoar o espazo aéreo afgán.[74] Ese día, a maioría das liñas aéreas tamén anunciaban suspensión de voos a Cabul. O Afganistán Autoridade de Aviación Civil entregou o espazo aéreo os militares ao tempo que alertaba de que "calquera tránsito polo espazo aéreo de Cabul será descontrolado".[75]

O Pentágono confirmou que o 16 de agosto, o xefe do mando central das forzas dos Estados Unidos, Kenneth F. Mckenzie Jr., se reunira co con dirixentes talibáns en Qatar para pactar un trato sobre as evacuación. Segundo as fontes, os talibáns amosaron o seu acordo para deixar operar os voos de evacuación dos Estados Unidos dende o Aeroporto de Cabul.[76] Logo dos problemas na xestión do aeroporto e desaloxadas as persoas que ocupaban a pista, o 17 de agosto foron reanudados os voos de evacuación. Estados Unidos confirmou que a terminal estaba aberta a todos os avións militares, así como a súa confianza de que a operación gañase rapidez comprometéndose a continuar con ela ata o 31 de agosto.[77][78]

Varias imaxes destes días tiveron un forte impacto na opinión pública mundial. Ademais, das multitudes na pista do aeroporto e as subidas ás fuselaxes das naves en marcha (que se repetiron o 17 de agosto),[79] unha fotografía de máis de 800 refuxiados nunha nave C-17 dos Estados Unidos engalando desde Cabul foi amplamente compartida en medios de comunicación sociais.[80][81] O xornal francés Le Monde sinalou que a foto era "un símbolo da fuxida do talibán".[82] Nos Estados Unidos tamén foi simbólica a fotografía dun soldado recollendo a bandeira durante a evacuación.[83]

17–22 agosto editar

 
Kenneth F. Mckenzie Jr. (centro), xefe do mando central dos Estados Unidos, no Aeroporto de Cabul o 17 de agosto de 2021

O 18 agosto comunicouse que un intérprete afgán que traballaba para o exército australiano fora disparado polo talibán cando cruzou un posto de control que lidera ao aeroporto.[84] Aquel día mesmo, engalou o primeiro voo australiano levando só 26 refuxiados malia a que a nave con espazo para 120.[85] Algo semellante ocorreu no primeiro voo de evacuación de Alemaña, que só logrou trasladar a sete pasaxeiros.[86] A ONU trasladou a parte do seu persoal de Afganistán a Casaquistán por seguridade, segundo dixo António Guterres.[87]

O 19 agosto, o Secretario de Defensa do UK Ben Wallace expuxo que nos voos de evacuación non poderían embarcar menores sen acompañante logo de que se fixesen públicos vídeos de familias desesperadas tentando convencer a soldados da OTAN para que puxesen aos seus fillos baixo a súa seguridade.[88] The Guardian informou que o goberno británico non acollería como refuxiados a 125 gardas afgáns da seguridade da embaixada británica en Cabul porque foran subcontratados a unha empresa de seguranza privada, GardaWorld.[89] Logo esta decisión foi rectificada[90] Ese serán, o goberno finés anunciou que enviaría tropas ao aeroporto para asistir nas evacuacións, onde aínda permanecían uns 60 cidadáns fineses.[91]

O 19 de agosto aterrou en Torrejón de Ardoz o primeiro voo mandado por España. Un total de 53 persoas foron evacuadas nesa viaxe. No operativo español, habilitouse a base de Torrejón de Ardoz como punto de recepción dos repatriados e afgáns asilados.[92]

 
Marines dos Estados Unidos nun posto de control de control da evacuación

Nestes días, a prensa informou de pasos dados polos talibáns que atacaban os dereitos humanos. Así, o xornal francés Libération fixo público un informe clasificado de Nacións Unidas que documenta a existencia de listas entre os talibáns para arrestar individuos que traballaran co goberno afgán e a OTAN e ás súas familias.[93]

Tamén, o 21 agosto, The Indian Express publicou a nova de que os talibáns bloqueaban a saída de 72 afgán sikhs e hindús que debían ser evacuados por un avión da Forza Aérea da India.[94]

A situación no aeroporto continuou sendo inestable. O xornalista do británico The Independent, Kim Sengupta, informou da morte nun estoupido de polo menos catro mulleres nunha estreita estrada que vai o aeroporto.[95] Pola tarde, o goberno dos Estados Unidos aconsellaba aos cidadáns americanos non para viaxar ao aeroporto debido a riscos potenciais.[96][97]

O 22 agosto, a Australian Broadcasting Corportation revelou que o goberno australiano negou visados a máis de cen afgáns que traballaban como gardas de seguranza para a embaixada australiana, aínda que, tras estas informacións o goberno australiano concedeu os permisos.[98][99]Aquela noitiña, Lloyd Austin, Secretario dos Estados Unidos de Defensa, autorizou a participación de frota das aeroliñas comerciais nas evacuacións.[100] Polo fin do día, polo menos 28 000 persoas foran oficialmente evacuadas desde Cabul e 13 países acolleron temporalmente a refuxiados americanos, mais decenas de miles máis estranxeiros e afgáns aínda estaban en Cabul.[101]

23–25 agosto editar

O 23 agosto, o goberno británico anunciou que non continuaría as evacuacións logo da retirada das forzas americanas; con todo, Boris Johnson insistiría para que os EUA prolongaran a súa misión na reunión de emerxencia do G7.[102][103] Os talibáns negáronse a aceptar un adiamento na data límite do 31 de agosto para retirada americana.[104] Sobre as 7 a.m., hora local, un garda afgán foi abatido e tres feridos nun choque entre tropas afgás, estadounidenses e alemás e atacantes sen identificar.[105] Irlanda aprobou o despregamento dun pequeno equipo de forzas especiais e de diplomáticos para evacuar cidadáns irlandeses do Aeroporto de Cabul.[106] Por outra banda, o goberno canadense confirmou oficiamente que as súas forzas especiais tamén operaban fóra do aeroporto para axudar na evacuación. [107] Presidente Biden dixo que, ata entón, os talibán mantiñan as súas promesas de non emprender calquera acción contra as forzas dos Estados Unidos que controlaban o Aeroporto de Cabul.[108]

En 23 agosto, o director de CIA, William J. Burn, mantivo unha reunión secreta en Cabul co dirixente talibán Abdul Ghani Baradar, quen regresou a Afganistán desde exilio en Qatar, para falar sobre a data data límite para a retirada militar dos EE.UU, o 31 de agosto[109][110]

En 24 agosto, o viceministro de Exteriores de Ucraína, Yevgheniy Yenin, afirmou que un voo de evacuación era secuestrado e que voaba cara Irán. Con todo, esta información foi negaba tanto polo goberno iraniano como ucraíno despois.[111] Portugal ordenou o despregue dun pequeno continxente de catro militares para axudar nas evacuacións e trasladar aos afgáns que colaboraran coas forzas armadas portuguesas.[112]

26 de agosto: atentado suicida editar

Artigo principal: Atentado do aeroporto de Cabul.

O 26 agosto unha explosión que deixou un alto número de falecidos, civís e soldaros estadounidenses, tivo lugar fóra de Aeroporto de Cabul. Nas horas previas, os servizos de intelixencia alertaran do perigo e un informe sinalaba que, en cuestións de horas, era probable un "moi letal ataque terrorista".[113] Un grupo asociado ao Estado Islámico (ISKP) asumiu o ataque.[114]

Os derradeiros días: do 27 a 31 de agosto. editar

Logo do atentado, Estados Unidos anunciou represalias. O día 28 de agosto de 2021 informouse de que os Estados Unidos atacara cun dron instalacións do Estado Islámico de Khorasán acabando co responsable da planificación do atentado.[115] Ademais, o Pentágono confirmou que recibiran novas ameazas terroristas.[116][117] O 29 de agosto de 2021, o exército estadounidense volveu lanzar un ataque cun dron, desta volta para matar a varios suicidas que se desprazaban nun coche coa intención de atentar no aeroporto.[118] No ataque tamén mataron a unha familia de 10 civís nun coche adxacente, incluíndo 7 nenos e un empregado dunha organización dos Estados Unidos.[119][120] O día 30 foron interceptados varios foguetes na contorna do aeroporto lanzados polo Estado Islámico da provincia de Khorasán polas defensas dos Estados Unidos.[121]

Tras o atentado, os países occidentais apuraron as súas evacuacións para rematalas canto antes. O propio día do antentado, Alemaña rematara as operacións, igual que Australia.[122][123] Bélxica e Nova Zelandia anunciaron que non as retomarían por mor da seguridade tras o atentado.[124][125] O venres 27 foron Francia, España, Turquía, Italia e Portugal os que deron por finalizadas as súas misións.[126][127][128][129][130] O sábado 28 saíron as derradeiras aeronaves británicas, dándose por rematado o operativo cando estas chegaron a Reino Unido ao día seguinte.[131]

O día 29, Francia e Gran Bretaña propuxeran que as Nacións Unidas asumiran o control dunha "zona segura" en Cabul para poder proseguir coa evacución.[132] Esta idea íase propoñer na reunión do Consello de Seguridade da ONU do día 30. Con todo, o Consello de Seguridade adoptou unha resolución na que non se integraba este punto, aínda que si que solicitaba aos talibáns que asegurasen a saída dos afgáns a partir do día 31.[133] O texto foi aprobado malia a abstención de Rusia e a China.

O día 30, derradeiro antes da fin do prazo, marchou de Cabul o derradeiro avión na evacuación organizada polo Xapón.[134] Tamén ese día, os propios Estados Unidos poñían fin a unha presenza militar de case 20 anos, engalando a súa derradeira nave ás 23.59.[135] Os talibáns tomaron o control do Aeroporto de Cabul o día 31 proclamando que Afganistán era "libre".[136] O voceiro talibán Zabiullah Mujahid afirmou que, de ser necesario, solicitarían axuda a Qatar ou Turquía, aínda que hai moitas dúbidas sobre de que xeito será xestionado o aeroporto.[137] Finalmente, o aeroporto retomou os voos o día 4 de setembro.[138]

O xeneral Mark Milley, xefe do Estado Maior das forzas armadas Estados Unidos, cualificou como "un éxito lóxistico pero un fallo estratéxico" a retirada das tropas de Afganistán ante o comité de defensa do Senado o 28 de setembro de 2021.[139]

Notas editar

  1. "Afghan conflict: US and Taliban sign deal to end 18-year war". 29-2-2020. Consultado o 31-8-2021. 
  2. "Biden will withdraw all U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, 2021". 13-4-2021. Consultado o 16 de agosto de 2021. 
  3. "The Fall of Kabul: Beginning of Taliban 2.0". 2021-08-16. Consultado o 2021-08-19. 
  4. "Biden admits Afghanistan's collapse 'did unfold more quickly than we had anticipated'". cnn. 
  5. 5,0 5,1 "Misread warnings helped lead to chaotic Afghan evacuation". 16-8- 2021. 
  6. 6,0 6,1 "Taliban sweep into Afghan capital after government collapses". AP News. 16-8-2021. Consultado o 16-8-2021. 
  7. 7,0 7,1 7,2 "Afghanistan taliban starten angriff auf Kabul". 15 de agosto de 2021. Consultado o 15-8-2021. 
  8. "Taliban officials: there will be no transitional government in Afghanistan". Reuters. 15-8-2021. Consultado o 15-8-2021. 
  9. 9,0 9,1 "NATO says it is helping keep Kabul airport open for evacuations". 15-8-2021. Consultado o 31-8-2021. 
  10. "U.S. doesn't have 'precise number' of Americans in Afghanistan - White House". 20 de agosto de 2021. Consultado o 31-8-2021. 
  11. "U.S. races to evacuate thousands from Afghanistan with 6 days left until withdrawal deadline". cnbc.com. 25-8-2021. 
  12. "Numbers behind Kabul airlift". 27 de agosto de 2021. Consultado o 28 de agosto de 2021. 
  13. "Leave Afghanistan ASAP: US to citizens wishing to do so". 
  14. "Afghanistan Travel Advisory – Level 4: Do Not Travel". US Embassy in Afghanistan. April 27, 2021. 
  15. "U.S. involvement in Afghanistan "doesn't end" on August 31, acting ambassador says". CBS News. 
  16. "Taliban launches major Afghan offensive after deadline for U.S. pullout". 4-5-2021. Consultado o 31-8-2021. 
  17. "Intel analysis: Afghan government could collapse six months after US troops withdraw". 23-6- 2021. Consultado o 31-8-2021. 
  18. "U.S. officials warn collapse of Afghan capital could come sooner than expected". 10-8-2021. Consultado o 11-8- 2021. 
  19. "Afghanistan: Taliban expected to reach Kabul 'in seven days', ITV News learns". itv.com/news. 13-8-2021. 
  20. "20-Year U.S. War Ending as It Began, With Taliban Ruling Afghanistan". 15 de agosto de 2021. Consultado o 15-8-2021. 
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 "Afghani president Ashraf Ghani flees country as capital falls to insurgents – as it happened". 15 de agosto de 2021. ISSN 0261-3077. Consultado o 15-8-2021. 
  22. "Video shows thousands of prisoners, reportedly including Islamic State and al Qaeda fighters, freed from Kabul jail by the Taliban". Business Insider. 15-8-2021. 
  23. "Afghan forces surrender Bagram air base to Taliban". Consultado o 15-8-2021. 
  24. "Uzbekistan says hundreds of Afghan soldiers flee over border with dozens of aircraft". Reuters. 16-8-2021. Consultado o 17-8-2021. 
  25. "In Facebook Post, President Ghani Says Leaving Afghanistan; Kabul Falls". Reuters. 15-8-2021. Consultado o 15-8-2021. 
  26. "Amid Taliban blitz, Afghan President Ashraf Ghani flees country: Report". 15-8-2021. Consultado o 15-8-2021. 
  27. "صدر اشرف غنی افغانستان چھوڑ کر چلے گئے". Urdu News – اردو نیوز (en urdú). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  28. "افغان صدر اشرف غنی فرار، طالبان نے صدارتی محل پر قبضہ کر لیا". ہم نیوز (en inglés). 2021-08-15. Arquivado dende o orixinal o 15 de agosto de 2021. Consultado o 2021-08-31. 
  29. "Afghan president could abdicate after Taliban enter Kabul: Sources". Al Arabiya English (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  30. News, A. B. C. "Afghan official tells AP that Taliban negotiators heading to presidential palace to prepare for a 'transfer' of power". ABC News (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  31. 31,0 31,1 "Reports: Taliban Enter Kabul ". 15-8-2021. Consultado o 15-8-2021. 
  32. "Former interior minister Jalali seen heading interim Afghan administration: Sources". Al Arabiya English (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  33. "Taliban officials: there will be no transitional government in Afghanistan". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  34. "Ghani denies taking large sums of money as he fled Afghanistan". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-28. 
  35. "Former Afghan president Ghani says he supports Taliban-Karzai talks - The Economic Times". m.economictimes.com. Consultado o 2021-08-28. 
  36. Lara Jakes & Eric Schmitt, The latest enemy to U.S. evacuation efforts in Afghanistan: Time., New York Times (25 de agosto de 2021).
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 "Taliban Fighters Enter Kabul As Helicopters Land At U.S. Embassy". npr.org. Consultado o 15-08-2021. 
  38. Kimball, Amanda Macias,Spencer (2021-08-12). "U.S. deploying 3,000 troops to help evacuate Kabul embassy staff as Taliban advance". CNBC (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  39. "US embassy asked to reduce sensitive material as Taliban advance". www.msn.com. Consultado o 2021-08-31. 
  40. Collman, Ashley. "US officials destroyed Afghans' passports as they evacuated the Kabul embassy". Business Insider (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  41. "Afghan president flees country with Taliban on brink of power". NBC News (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  42. Schnell, Mychael (2021-08-15). "Pentagon authorizes sending additional 1,000 troops to Afghanistan". TheHill (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  43. "In Pictures: Kabul the day after the Taliban takeover". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  44. Rahman, Ramin (2021-08-18). "‘We kept on hearing gunshots’: my chaotic escape from Kabul’s airport". the Guardian (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  45. 45,0 45,1 45,2 Trofimov, Gordon Lubold, Saeed Shah and Yaroslav (2021-08-17). "Violence Erupts at Kabul Airport as Afghans Try to Flee Taliban". Wall Street Journal (en inglés). ISSN 0099-9660. Consultado o 2021-08-31. 
  46. "At least five killed at Kabul airport - witnesses". Reuters (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  47. "Afghanistan: US takes control of Kabul airport to evacuate staff". BBC News (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  48. "Kabul airport: footage appears to show Afghans falling from plane after takeoff". the Guardian (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  49. "Body of dead Afghan found in landing gear of military jet leaving Kabul airport". POLITICO (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  50. Canova, Daniel (2021-08-19). "Afghan youth soccer player died in fall from US aircraft at Kabul airport". Fox News (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  51. "Kabul airport: footage appears to show Afghans falling from plane after takeoff". the Guardian (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  52. "Analysis: Defiant Biden is face of chaotic Afghan evacuation". AP NEWS (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  53. "Afghanistan: Taliban carrying out door-to-door manhunt". BBC News (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  54. Sullivan (now, Helen; Walters, earlier); Joanna; Mistlin, Alex; Murray, and Jessica (2021-08-15). "Afghani president Ashraf Ghani flees country as capital falls to insurgents – as it happened". The Guardian (en inglés). ISSN 0261-3077. Consultado o 2021-09-01. 
  55. "US forces take over air traffic control at Kabul airport for evacuations". news.yahoo.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  56. "German military planes to head to Kabul overnight to evacuate citizens". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-09-01. 
  57. "Here are the countries evacuating their embassies in Kabul as the Taliban takes over". Washington Post (en inglés). ISSN 0190-8286. Consultado o 2021-09-01. 
  58. CNN (2021-08-13). "Denmark will evacuate embassy staff in Kabul as Taliban advance continues". CNN (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  59. "German military planes to head to Kabul overnight to evacuate citizens". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-09-01. 
  60. "Team militare verso Kabul per rimpatrio italiani - Cronaca". Agenzia ANSA (en italiano). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  61. News, A. B. C. "The Latest: US aims to secure Kabul airport for departures". ABC News (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  62. "India preps to evacuate envoys, citizens still in Afghanistan as Taliban enter Kabul". Hindustan Times (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-09-01. 
  63. "India’s midnight evacuation from Afghanistan, escorted by Taliban". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  64. "How Qatar emerged as key transit point for evacuating people from Afghanistan". The Indian Express (en inglés). 2021-08-24. Consultado o 2021-08-31. 
  65. "UAE says working to facilitate evacuation of foreign diplomats from Afghanistan". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-08-31. 
  66. "Evacuation from Kabul: Swiss charter flight departs for Tashkent". www.admin.ch. Consultado o 2021-08-31. 
  67. "German evacuation flight lands at Kabul airport -sources". Reuters (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  68. "Afghans kept in wretched conditions at US base in Qatar". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  69. "Qatar offering COVID vaccines to Afghanistan evacuees yet to transit". Reuters (en inglés). 2021-08-26. Consultado o 2021-08-31. 
  70. "Albania, Kosovo say ready to temporarily house Afghan refugees". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-09-01. 
  71. "Eucom Ready for 25,000 Afghan Evacuees at a Time". U.S. Department of Defense (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  72. "Emirates flight to Kabul diverts to Dubai, flydubai suspends services". Reuters (en inglés). 2021-08-15. Consultado o 2021-09-01. 
  73. "UAE's flydubai to suspend Kabul flights from Monday, spokesperson says". nationalpost (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  74. "Afghanistan conflict: Airlines reroute flights out of Afghan airspace". BBC News (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-08-31. 
  75. Foundation, Thomson Reuters. "Airlines warned to stay away from Afghanistan". news.trust.org. Arquivado dende o orixinal o 16 de agosto de 2021. Consultado o 2021-09-01. 
  76. "US reaches deal with Taliban over evacuations from Kabul airport, report says". The Independent (en inglés). 2021-08-16. Consultado o 2021-09-01. 
  77. "Taliban pledge peace and women's rights under Islam as they strike conciliatory tone". Reuters (en inglés). 2021-08-18. Consultado o 2021-09-01. 
  78. Forgey, Quint. "U.S. military to pick up pace of evacuation flights out of Afghanistan". POLITICO (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  79. Archive, View Author; Author, Email the; Twitter, Follow on; feed, Get author RSS (2021-08-17). "Man films himself clinging to US plane as it leaves Afghanistan". New York Post (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  80. "Extraordinary Photo Shows 640 Afghans Fleeing Kabul On Packed US Plane". HuffPost UK (en inglés). 2021-08-17. Consultado o 2021-09-01. 
  81. readAugust 17, David WuDigital Reporter2 min; 2021 - 11:15am (2021-08-17). "Inside military cargo plane that saved more than 600 Afghans". skynews (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  82. "A Kaboul, l’image de plus de 800 Afghans dans un avion américain devient un symbole de la fuite face aux talibans". Le Monde.fr (en francés). 2021-08-17. Consultado o 2021-09-01. 
  83. Norman, Greg (2021-08-16). "US Embassy flag flown out of Afghanistan amid chaotic evacuation from Kabul airport". Fox News (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  84. "Interpreter for Australian military shot amid chaotic scenes at Kabul airport". the Guardian (en inglés). 2021-08-18. Consultado o 2021-09-01. 
  85. "Australia rescues just 26 people from Afghanistan on evacuation flight with space for 128". the Guardian (en inglés). 2021-08-18. Consultado o 2021-09-01. 
  86. "Afghanistan: Germany justifies evacuating just 7 on first Kabul flight". dw.com. 
  87. "A ONU evacúa de Afganistán a parte do seu persoal por seguridade" (crtvg.gal). 18-08-2021. Consultado o 31-08-2021. 
  88. "Britain says: we cannot evacuate unaccompanied children from Afghanistan". Reuters (en inglés). 2021-08-19. Consultado o 2021-09-01. 
  89. "Guards at Kabul embassy told they are ineligible for UK protection". the Guardian (en inglés). 2021-08-19. Consultado o 2021-08-31. 
  90. "UK government makes U-turn on Afghan embassy guards". the Guardian (en inglés). 2021-08-20. Consultado o 2021-08-31. 
  91. "Finland sending troops to Kabul to safeguard evacuation". Yle Uutiset (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  92. Castro, Blanca (2021-08-19). "Aterriza el primer vuelo español procedente de Afganistán". euronews (en castelán). Consultado o 2021-08-31. 
  93. LIBERATION; AFP. "Les talibans en recherche active de leurs opposants, avertit un rapport de l’ONU". Libération (en francés). Consultado o 2021-09-01. 
  94. "Taliban stop 72 Afghan Sikhs, Hindus headed to India: You are Afghans, so can’t leave". The Indian Express (en inglés). 2021-08-22. Consultado o 2021-09-01. 
  95. "Women at Kabul airport crushed in 'horrendous' scenes, journalist tells LBC". LBC (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  96. "U.S. tracking ISIS threats against Kabul's airport, Americans trying to leave". NBC News (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  97. "Afghanistan: US fears risk of Islamic State attack at Kabul airport". BBC News (en inglés). 2021-08-22. Consultado o 2021-09-01. 
  98. "Australia denies At Risk Afghan Employees visas to Afghans who helped guard embassy in Kabul". www.abc.net.au (en inglés). 2021-08-22. Consultado o 2021-08-31. 
  99. "Australia grants visas for more than 100 former embassy staff in Afghanistan, a day after rejecting them". the Guardian (en inglés). 2021-08-22. Consultado o 2021-08-31. 
  100. "Pentagon orders commercial airlines to help in Afghanistan evacuations". the Guardian (en inglés). 2021-08-22. Consultado o 2021-09-01. 
  101. Chughtai, Elizabeth Melimopoulos,Alia. "Infographic: How many people evacuated from Afghanistan so far?". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  102. "Amid Kabul chaos, UK calls on US to extend August 31 deadline". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  103. "UK evacuation from Afghanistan ‘down to hours not weeks’". the Guardian (en inglés). 2021-08-23. Consultado o 2021-09-01. 
  104. "Taliban won't extend Aug. 31 deadline for Western forces to leave -Taliban sources". nationalpost (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  105. "US and allies will face ‘consequences’ if troops stay after deadline, Taliban warn". the Guardian (en inglés). 2021-08-23. Consultado o 2021-09-01. 
  106. "Irish Army Rangers go to Kabul to help evacuation". BBC News (en inglés). 2021-08-23. Consultado o 2021-09-01. 
  107. "Special forces working outside of Kabul airport to escort Canadians, Afghans onto flights to Canada: official". cdc.ca. 23 de agosto de 2021. Consultado o 24-8-2021. 
  108. "Taliban has held promises 'so far' -Biden". news.yahoo.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  109. "CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources". Reuters (en inglés). 2021-08-24. Consultado o 2021-09-01. 
  110. "CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  111. "Ukraine denies minister’s claims of hijacked Afghanistan evacuation flight". the Guardian (en inglés). 2021-08-24. Consultado o 2021-09-01. 
  112. Lusa. "Quatro militares portugueses a caminho de Cabul para apoiar “retirada de cidadãos”". PÚBLICO (en portugués). Consultado o 2021-08-31. 
  113. "Afghanistan: At least 73 people killed in blasts outside Kabul airport - including 13 US troops". Sky News (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  114. "What We Know About ISIS-K, The Group Behind The Kabul Attack". NPR.org (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  115. "US launches drone strike against Isis ‘planner’ for Kabul airport bombing". Financial Times. Consultado o 28-8-2021. 
  116. "The Evacuations Will Continue In Kabul Despite The Likelihood Of Another Attack". NPR.org (en inglés). Consultado o 2021-08-28. 
  117. "US officials says another terror attack in Kabul is 'likely'". euronews (en inglés). 2021-08-27. Consultado o 2021-08-28. 
  118. "US says drone kills suicide bombers targeting Kabul airport". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-29. 
  119. Facebook; Twitter; options, Show more sharing; Facebook; Twitter; LinkedIn; Email; URLCopied!, Copy Link; Print (2021-08-30). "Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating". Los Angeles Times (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  120. Najjar, Mersiha Gadzo,Farah. "US says drone strike foiled another Kabul airport attack". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-09-01. 
  121. CNN, Alex Marquardt and Jessie Yeung. "As many as 5 rockets were fired on Kabul airport, says US official". CNN. Consultado o 2021-08-31. 
  122. "Last German evacuation flight departs from Kabul". dpa International (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  123. "Australia's evacuation mission in Afghanistan is over, Dutton confirms". www.abc.net.au (en inglés). 2021-08-26. Consultado o 2021-08-31. 
  124. Lamfalussy, Christophe. "La Belgique met fin à ses missions d'évacuation en Afghanistan". La Libre.be (en francés). Consultado o 2021-08-31. 
  125. "Kabul attack: Final evacuation flight had left ahead of bombing - PM". RNZ (en inglés). 2021-08-27. Consultado o 2021-08-31. 
  126. à 06h56, Par Le Parisien avec AFP Le 28 août 2021; À 11h56, Modifié Le 28 Août 2021 (2021-08-28). "Afghanistan : la France annonce avoir mis fin aux évacuations, arrêt imminent pour le Royaume-Uni". leparisien.fr (en francés). Consultado o 2021-08-31. 
  127. "La Moncloa. 27/08/2021. España da por concluida la evacuación de personas de Afganistán". www.lamoncloa.gob.es. Consultado o 2021-08-31. 
  128. "Turkey's evacuation from Afghanistan complete, Erdogan says". Reuters (en inglés). 2021-08-27. Consultado o 2021-08-31. 
  129. "Afghanistan: decollato l’ultimo C130-J dell’Aeronautica Militare da Kabul. Conclusa evacuazione dei cittadini afghani. Partiti anche tutti i militari italiani". www.difesa.it (en italiano). Consultado o 2021-08-31. 
  130. Pequenino, Karla. "Militares portugueses aterram com primeiros refugiados. Foram a Cabul pagar “dívida de gratidão”". PÚBLICO (en portugués). Consultado o 2021-08-31. 
  131. "Afghanistan: Final flights arriving as UK's campaign ends". BBC News (en inglés). 2021-08-29. Consultado o 2021-08-31. 
  132. "France, UK to propose Kabul ‘safe zone’ to UN, Macron says". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  133. "Security Council urges Taliban to provide safe passage out of Afghanistan". UN News (en inglés). 2021-08-30. Consultado o 2021-08-31. 
  134. "Japan ends Afghan evacuation mission" (nhk.org). 31-08-2021. Consultado o 31-08-2021. 
  135. "EEUU dá por rematada a súa misión en Afganistán tras 20 anos de guerra" (crtvg.gal). 31-08-2021. Consultado o 31-08-2021. 
  136. "Taliban declare victory from Kabul airport, promise security". AP NEWS (en inglés). 2021-08-31. Consultado o 2021-08-31. 
  137. "The Taliban now controls Kabul airport. How will it run it?". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-08-31. 
  138. "Kabul airport reopens to receive aid, domestic flights restart - Al Jazeera". Reuters (en inglés). 2021-09-04. Consultado o 2021-09-04. 
  139. "US Afghanistan withdrawal a ‘logistical success but strategic failure’, Milley says". the Guardian (en inglés). 2021-09-28. Consultado o 2021-10-03. 

Véxase tamén editar

Outros artigos: editar