António Campos
António Pereira Campos, nado en Leiria o 29 de maio de 1922 e finado en Figueira da Foz o 8 de marzo de 1999, foi un dos primeiros cineastas de Portugal que se dedicou á práctica do cine documental dende a perspectiva da antropoloxía visual. Practicando máis o documental puro, ensaia a docuficción. Na ficción, explora o cine etnográfico utilizando técnicas de cine directo. No documental, foi un dos fundadores do movemento Novo Cinema en Portugal.
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 29 de maio de 1922  Leiria, Portugal |
| Morte | 8 de marzo de 1999 (76 anos) Figueira da Foz, Portugal |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Portugal |
| Actividade | |
| Ocupación | director de cinema |
| Período de actividade | 1957 - |
| Lingua | Lingua portuguesa |
 | |
Comezou a practicar o cine etnográfico a principios dos anos 60, ao mesmo tempo que o cineasta norteamericano John Marshall, que rodou os bosquimáns de Namibia en 1957. The Hunters, foi a súa primeira película.
Traxectoria editar
Como afeccionado ingresou no Grupo Dramático Miguel Leitão, en Leiria, e ao mesmo tempo foi empregado administrativo na Escola Industrial e Comercial da mesma cidade. En 1961 marchou a Londres cunha bolsa da Fundación Calouste Gulbenkian, institución coa que colaboraría entre 1970 e 1977. Posteriormente, tamén sería correspondente en Portugal da Federación Internacional de Cine sobre Arte e membro da Unión Internacional de Cineastas Independentes (UNICI).
Cineasta independente, comezou como afeccionado explorando o cine etnográfico, sen obxectivos científicos pero con interese antropolóxico, en película de 16 mm, utilizando técnicas de cine directo. Foi o axudante de Paulo Rocha na produción de Mudar de Vida (1966).
Cultivou o concepto de antropoloxía visual, aplicado ao cine, concepto explorado tamén na ficción por cineastas como João César Monteiro e António Reis e, no documental, por Ricardo Costa e Pedro Costa. A partir da Revolución dos Caraveis realizou algúns filmes de ficción con importantes contidos etnográficos, en película de 35 mm, que se estrearon no circuíto comercial.
Gente da Praia da Vieira (1976) é, con Trás-os-Montes (película), de António Reis e Margarida Cordeiro, e con Mau Tempo, Marés e Mudanza, de Ricardo Costa, unha das primeiras docuficcións do cine portugués. Os traballos do mesmo ano foron precedidos por O Acto da Primavera (1962), de Manoel de Oliveira, e Ala-Arriba! (película) (1948), de Leitão de Barros . Estas obras tamén se caracterizan por ser etnoficcións.
Participou no Festival de Cine do Século XX en Cracovia, Polonia.
En 2013, foi homenaxeado pola organización do I Festival Internacional de Cine Etnográfico, CinANTROP, que se celebra en Leiria e Lisboa. Ademais de varias exposicións con todo o material empregado por António Campos dispensadas pola Cinemateca, haberá un premio co seu nome.
Influencias editar
Na forma de filmar de António Campos[1], como na dos seus coetáneos portugueses no documental, hai unha combinación de elementos:
- Nos cineclubes de finais dos anos 50, os mozos cinéfilos que os frecuentaban viron algunhas películas de Jean Rouch, Robert Flaherty e outros, películas do neorrealismo italiano, algunhas das vangardas rusas e do construtivismo ruso, das que sacaron importantes leccións de historia e da estética. A Nova Onda está de moda.
- Nun momento no que a antropoloxía é esclarecedora e entusiasta, estes mozos senten o desexo, na práctica, de salvagardar a etnoloxía mediante unha cámara de cine. Unha máquina que, no seu caso, será íntima, discreta, sentida. Filman unha comunidade, un grupo social, sabendo que, no fondo, é o Home quen está en xogo,
- As cámaras de 16 mm con son sincrónico, lixeiras e portátiles, invaden o mercado. Utilízanse na televisión para mostrar a vida cotiá e seducir tanto aos etnólogos, que as experimentan no campo, como aos cineastas independentes, que as empregan para mostrar a realidade cun rostro humano máis completo e máis profundo.
Como no caso de Campos[2], unha fina sensibilidade poética, unha humildade compartida e unha boa disposición son trazos que identifican, a partir de entón, un aspecto do cinema portugués.
Longametraxes editar
- 1971 - Vilarinho das Furnas (película)
- 1974 - Falamos de Río de Onor
- 1975 - Xente da Praia da Vieira
- 1978 - Historias salvaxes[3]
- 1992 - Terra fría (1991)
Curtametraxes e mediametraxes editar
- 1957 - O río Liz
- 1958 - Un tesouro
- 1959 - O Señor
- 1961 - A Almadraba Atueira
- 1961 - Leiria 61
- 1962 - Debussy
- 1962 - Instrumentos musicais populares
- 1962 - Coloquio do Comité Internacional de Museos de Instrumentos Musicais
- 1963 - Arte portuguesa contemporánea en Leiria
- 1964 - Arte portuguesa contemporánea en Évora
- 1964 - La fille mal gardée
- 1964 - Incendio no antigo auditorio da Fundación Caloute Gulbenkian
- 1964 - Instrumentos musicais portugueses II
- 1965 - 100 anos de pintura francesa
- 1965 - A invención do amor
- 1965 - Diamantes do Perú
- 1965 - Retratos das beiras do río Liz
- 1966 - Arte do indio brasileiro
- 1966 - Chagall - Pronto virá aparecer a lúa, lúa chea
- 1966 - Inauguración do hospital S. João de Deus - Montemor-o-Novo
- 1967 - Colagem
- 1967 - Construción do Centro de Bioloxía de Oeiras da Fundación Calouste Gulbenkian
- 1967 - Iniciación musical a través do método Orff
- 1968 - Arte portuguesa a París
- 1968 - Arte portuguesa: dende o naturalismo ata a actualidade
- 1968 - Festa de Nadal dos empregados da Fundación Calouste Gulbenkian
- 1968 - O Principiño
- 1962-1969 - Obras de construción da sede, museo e gran auditorio da Fundación Calouste Gulbenkian
- 1970 - Raúl Lino (inacabado)
- 1971 - Arte francesa despois de 1951
- 1972 - Portugal e Persia
- 1973 - Rodin
- 1974 - Museo Calouste Gulbenkian de Lisboa
- 1975 - A Festa
- 1976 - Muros pintados da revolución portuguesa
- 1976 - Protección arquitectónica baixo a coordinación do Consello de Europa (inacabado)
- 1976 - 20 aniversario da morte de Calouste Gulgenkian
- 1976 - Exvotos portugueses
- 1979 - TI Miseria
- 1987 - Descubrindo Leiria
- 1993 - A Tramoña de Cristal
Notas editar
- ↑ "Cinemateca" (PDF). 18/04/1997. Consultado o 06/03/2023.
- ↑ "António Campos: O homem que fugiu da cidade". 13/02/2009. Consultado o 06/03/2023.
- ↑ "Histórias selvagens". 21/02/1980. Consultado o 06/03/2023.
Véxase tamén editar
Bibliografía editar
- António Campos - colección de textos sobre a vida e obra de António Campos (2000 - Cinemateca Portuguesa )
- O Documentarismo do Cine, unha reflexión sobre o cine documental, obra de Manuela Penafria (Universidade de Beira Interior) – pdf
- O paradigma documental (António Campos, cineasta) – tese de Manuela Penafria.– pdf
- Reflectir o cine documental, artigo de Eduardo Alves (UBI)
Outros artigos editar
- Cine de Portugal
- Cinema Novo
- O Novo Cinema e o Museo da Imaxe e do Son [Ligazón morta] - texto de Paulo Cunha
Ligazóns externas editar
- Vilarinho das Furnas de António Campos (1971)
- Vilarinho das Furnas, de António Campos, 1971 (Entrevista da RTP)
- O Documentarismo do Cine, de Manuela Penafria (Universidade de Beira Interior)
- Antonio Campos (Memoriale Cinema Portugués)
- Entrevista de Lauro António a António Campos no programa da RTP (encontro)