Wikipedia

Antón Lamazares

artista español
(Redirección desde «Antón Lamazares Silva»)

Antón Lamazares Silva, nado en Maceira (Lalín) o 2 de xaneiro de 1954, é un pintor galego da xeración dos '80. No ano 2010 foille concedida a Medalla Castelao.[1]

Antón Lamazares
Lamazares en Berlín, 2005.
NomeAntón Lamazares Silva
Nacemento2 de xaneiro de 1954
 Lalín
NacionalidadeEspaña
EidoPintura
MovementoExpresionismo, abstracción
Na rede
http://www.antonlamazares.com
[ editar datos en Wikidata ]

Estilo editar

Nas súas obras, feitas sobre madeira e cartón, crea unha linguaxe propia a partir da experimentación con vernices e outras materias. O estilo de Lamazares evoluciona dende un inicial expresionismo lúdico, avanzando cara ao informalismo e a abstracción, cunha deriva minimalista na súa última etapa, na que acolle o diálogo entre alma e memoria, e tamén entre sensualidade e espiritualidade, onirismo e poesía. Cunha consolidada proxección internacional, as súas pezas foron expostas en numerosas cidades de distintos continentes, e está tamén presente nas coleccións dos grandes centros da arte como o Museo Nacional Reina Sofía, o Centro Galego de Arte Contemporánea ou o Museo de Arte Contemporánea de Madrid, así como nas máis importantes coleccións privadas e en fundacións.

Traxectoria editar

Entrevista en 2017.

Galicia, 1954-1977 editar

 
Pezas das series Sueño e colorao e Titania e Brao.

Lamazares nace o 2 de xaneiro de 1954 en Maceira, aldea de Lalín (Pontevedra, Galicia); o contorno rural da súa infancia déixalle unha fonda pegada no seo imaxinario e no seu proceso creador. Pasa gran parte dos seus estudos internado no convento franciscano de Herbón, entre 1963 e 1969; durante eses anos entregase á lectura fervente de textos literarios, sobre todo dos clásicos grecolatinos. A finais dos sesenta comeza a escribir poesía, e comeza unha amizade co escritor Álvaro Cunqueiro, e tamén cos pintores Laxeiro e Manuel Pesqueira, que se converterán nos seus primeiros referentes plásticos. A súa vocación creadora comeza a desprazarse cara á pintura, optando pola formación autodidacta. Neste sentido será crucial a súa longa viaxe de 1972 por distintos países europeos para estudar de primeira man a pintura dos mestres que venera: Van Gogh, Paul Klee, Rembrandt e Joan Miró, aos que logo se sumarán Antoni Tàpies, Manuel Millares, Alberto Giacometti ou Francis Bacon, así como a arte oceánico e a medieval.

Á volta quédase en Barcelona, onde traballa como obreiro da construción e estuda os seus centros de arte, especialmente as coleccións de arte románica do Museo Marés e o Museo Nacional de Arte de Cataluña. Despois viaxa a Madrid, onde se reencontra co seu mestre, Laxeiro, e onde coñece o poeta Carlos Oroza, amizade que será esencial para o pintor: o intercambio entre pintura e poesía será unha constante en toda a súa obra.

No 1973, con 19 anos, empeza a expoñer as súas obras en exposicións tanto colectivas (as da Praza da Princesa auspiciadas polo concello de Vigo) como individuais (en 1974 realiza a primeira exposición individual en Compostela). No ano 1975 ingresa na Infantaría de Mariña, en Ferrol. O 27 de setembro dese mesmo ano sorpréndeo a noticia dos últimos fusilamentos do franquismo, tralo proceso de Burgos; un dos reos executados é o seu amigo Humberto Baena, pontevedrés de 24 anos. Lamazares cae nunha fonda depresión e é internado na área de psiquiatría, durante ese período escribirá o seu poemario Adibal.

“Ao longo do século XX moitos foron os pintores que quixeron expresar os lugares mais ocultos e misteriosos do ser humano, mais cando o fixeron, foi polo xeral sobre un lenzo en branco, como se fosen capaces de expresárense sobre o inmaculado territorio da nada. Para min o pintor non é quen expresa a súa forza sobre unha superficie, senón quen consegue comezar unha relación de conflito e de respecto co mundo que o rodea. Cando eu collo un cartón ou unha táboa para pintar sobre ela, fágoo porque penso que así rememoro a importancia que ten unha dimensión sagrada.”
Lamazares, Enter.arte, 2007

Madrid-Nova York, 1978-1989 editar

 
Mauro, de Gracias vagabundas, na Galería Nacional de Xordania.

En 1978 traslada a súa residencia a Madrid, onde traba unha estreita amizade co pintor Alfonso Fraile, e tamén coa galerista Juana Mordó,[2], o crítico de arte e poeta Santiago Amón, e co neurólogo Alberto Portera, figura aglutinadora dun amplo grupo de artistas –escritores, cineastas, músicos e pintores– que se xuntaban as fins de semana na súa herdade de Mataborricos, onde Lamazares realiza unha exposición ao aire libre en 1979. Ese mesmo ano coñece persoalmente a Joan Miró, e viaxa pola Provenza para reencontrarse coa paisaxe de artistas como Van Gogh, Picasso, Cézanne ou Matisse.

Os anos oitenta son de intenso traballo e tamén de gran proxección: antes de cumprir os trinta, a obra de Lamazares xa ten un espazo propio no panorama español e no exterior. Nas súas obras proxecta figuras de alento lúdico e onírico, de liña expresionista, cun potente cromatismo e unha poderosa orixinalidade. Está na primeira edición do Grupo Atlántica, en Baiona, en 1980. Expón a súa obra coa galería Juana Mordó en Madrid, con Elisabeth Franck en Bélxica e a sala Gaspar en Barcelona.[3] De seguido trasladouse a Nova York, onde estivo dous anos cunha bolsa de estudos Fulbright, evolucionou cara a unha concepción máis depurada e matérica, que expuxo na galería neoiorquina Bruno Fachetti.[4] Comeza a saltar fronteiras e expón en Buenos Aires, ese mesmo ano. Consegue bolsas e é seleccionado para mostras moi restritivas, no Museo de Arte Contemporánea de Madrid. A súa obra viaxa ao Brasil, Alemaña, Francia etc.

Comparte a súa residencia entre Nova York e Salamanca, e no 1988 viaxa por Asia Menor –para visitar o templo de Didima, como homenaxe ao Hiperión de Hölderlin– e a Istambul onde o impresionan e fascinan as igrexas bizantinas e a súa imaxinería, que se pode entrever nas obras que presenta na galería Miguel Marcos, creadas por xustaposición de madeiras.[5] En 1990 prepara unha nova serie de pezas, creadas e pensadas para seren vistas por ambos os lados, que chama bifrontes.

“O mito proposto e plasmado por Antón Lamazares na equidistancia do crepúsculo non trata de transcender a fronteira do outro mundo, se non de entrever e revelar un sentido fondo na infinitude deste daquí. Como verdadeiro artista que é, Lamazares convértese en testemuña da dimensión do infinito. Só os grandes artistas souberon evocala e transformala en mito.”
Santiago Amón, La pintura de Lamazares y la luz crepuscular, 1986

París-Madrid, 1990-2003 editar

 
Antón Lamazares no seu taller.

Instálase en París durante 1990 e 1991, cunha bolsa da Cité des Arts, en 1991 abre un gran taller en Madrid, onde traballa nas series Gracias vagabundas e Desazón de vagabundos.[6] En 1993 coñece persoalmente a Tàpies, e publica unha extensa entrevista que realiza co motivo de recibir este o León de Ouro da Bienal de Venecia. Invitado polo CGAC, de maio a novembro de 1996 permanece en Galicia e pinta a serie Gracias do lugar: Eidos de Rosalía, Eidos de Bama.[7] De xuño a novembro do 1997, en Santa Baia de Matalobos (A Estrada), pinta ao aire libre Bés de Santa Baia. Ese ano coñece o escultor Jorge Oteiza, con quen mantén unha conversa de varias horas que é filmada pola cineasta Chus Gutiérrez. En 1998 pinta en Madrid a serie Titania e Brao, unha homenaxe ao verán de Castela, e despois pinta a serie Pol en Adelán.[8][9]

Realiza tamén tarefas de arte gráfica, como os gravados que acompañan cinco textos de Gustavo Martín Garzo no libro do artista El Canto de la Cabeza (Galería Sen, Madrid), ou as litografías que acompañan o Itinerarium de Egeria (Raíña Lupa, París), nomeado libro do ano en Francia polo Le Monde diplomatique. En 2001 realiza unha magna exposición na Estación Marítima da Coruña, baixo o título Un saco de pan duro.[10]

A súa obra é seleccionada para a promoción internacional polo programa Arte Español para o Exterior do Ministerio de Asuntos Exteriores (SEACEX), xunto coa doutros artistas españois como Antonio Saura, Martín Chirino, Hernández Pijuan, Millares, Pablo Serrano, Oteiza ou Tàpies. Lamazares viaxa a Florencia e Asís, para acercarse a algunhas pezas da arte renacentista, e tamén ao universo de San Francisco, ao que lle dedica a súa nova serie Follente Bemil.[11][12][13]

“Relacionouse a súa obra con Jean Dubuffet, Gaston Chaissac e a súa idea do Brut, do espontáneo, pero en realidade a súa busca é sempre a da beleza humilde, sempre ameazada polos grandes vendavais da verdade e as perceptivas.”
Gustavo Martín Garzo, Jonás y la calabacera, 2000

Berlín, dende 2004 editar

 
Exposición de Domus Omnia en Santiago de Compostela, 2009.

Traslada a súa residencia a Berlín, onde vive dende 2004. Trala morte do seu pai, comeza a serie E fai frío no lume. Ten grandes exposicións en Eslovenia, e tamén no museo (igrexa) Kiscelli de Budapest (Hungría).[14][15]

 
Exposición en Nova York, 2009.

Dedícase despois á serie Domus Omnia,[16] e colabora cos seus gravados noutros dous libros de artista, con poemas de Oroza: Desexo sen Trámite, cunha serigrafía (Augatinta, Vigo) e Un sentimiento ingrávido recorre el ambiente, con cinco litografías (Raíña Lupa, París).[17][18]

En 2008 expón Horizonte sin dueño na galería Nacional de Xordania (Amán) e unha antoloxía da súa obra gráfica no Instituto Cervantes de Damasco (Siria), onde o poeta Taher Riyad lle dedica o seu poemario Cantos de Lamazares. En 2009 expón a súa obra en Nova York –no Queen Sofia Spanish Institute–,[19] e tamén en Ourense, no Centro Cultural da Deputación.[20] Participa tamén nunha exposición itinerante dedicada ao poeta Vicente Aleixandre, e recibe o premio Laxeiro pola súa traxectoria e proxección internacional. En 2010 expón a súa obra na Igrexa da Universidade, en Santiago de Compostela, e tamén en Tui, no festival internacional de cine –Play-Doc– preséntase a longametraxe Horizonte sin dueño,[21] realizada polos irmáns Nayra e Javier Sanz (Rinoceronte Films), un percorrido polo universo da pintura, da poesía e da natureza, a través da mirada de Antón Lamazares.

“Antón Lamazares manifestou sempre unha querencia brutalista pola materia e o xesto, vou dicilo así, “inocentes”, que non é exactamente o mesmo que “espontáneos”. Lamazares é, non hai que esquencelo, un artista mental e tecnicamente moi complexo. Pode, por exemplo, usar como soporte un vulgar cartón, pero nas súas mans, ben prensado e vernizado, cobra o lustre dunha madeira enlucida. Os seus “garabatos”, que mimetizan o desaliño infantil ou o rudimentario esquematismo dos artistas autodidactas, están impregnados, sexa cal sexa o motivo figurativo, de sutís refinamentos.”
Francisco Calvo Serraller, Casa de la pintura, 2007

Notas editar

  1. ↑ "Medallas Castelao para Luz Casal e César Antonio Molina". Arquivado dende o orixinal o 28 de xuño de 2010. Consultado o 04 de xuño de 2010. 
  2. ↑ "Juana Mordó, una vida por el arte español". El País (en castelán). 15 de marzo de 1984. 
  3. ↑ Spiegel, Olga (22 de xaneiro de 1987). "Antón Lamazares: "Cuando pinto trato de expresarme con cosas mínimas, y tocar el alma"". La Vanguardia (en castelán). p. 37. 
  4. ↑ Saura Medrano, Antonio (19 de abril de 1988). "Chirino y Lamazares exponen en Nueva York". El País. 
  5. ↑ Castaño, Adolfo (16 de novembro de 1989). "Fieles a su propia sangre". ABC (xornal) (en castelán). p. 49. 
  6. ↑ Castilla, Amalia (23 de setembro de 1995). "Utilizo la pintura a bofetadas". El País (en castelán). 
  7. ↑ Hermida, Xosé (19 de xullo de 1996). "Lamazares presenta un montaje "poseído por el hábitat" de Galicia". El País (en castelán). 
  8. ↑ Díaz-Guardiola, Javier (11 de novembro de 2000). "Antón Lamazares: "A mi pintura hay que acercarse a gatas, con mirada de niño"". ABC (xornal) (en castelán). p. 36. 
  9. ↑ Castro Flórez, Fernando (11 de novembro de 2000). "Territorios de la emoción". ABC (xornal) (en castelán). p. 36. 
  10. ↑ Estévez, Jose Luis (29 de decembro de 2001). "Apoteosis del exceso". El País (en castelán). 
  11. ↑ Huici, Fernando (29 de novembro de 2003). "Canto de la carne". El País (en castelán). 
  12. ↑ Solana, Guillermo (04 de febreiro de 2019). "El Kama-sutra de Lamazares". El Cultural (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 04 de febreiro de 2019. Consultado o 04 de febreiro de 2019. 
  13. ↑ Castro Flórez, Fernando (13 de decembro de 2019). "La carne no es triste". El Cultural ABC (xornal) (en castelán). p. 28. 
  14. ↑ Estévez, José Luis (31 de maio de 2007). "Los demonios interiores de Lamazares asaltan el museo Kiscelli de Budapest". El País (en castelán). 
  15. ↑ "Exhibition - The exhibition of the painter Antón Lamazares from Spanish - Museum.hu". www.museum.hu (en inglés). Consultado o 04 de febreiro de 2019. 
  16. ↑ "Antón Lamazares expone en SCQ la serie «Domus Omnia»". La Voz de Galicia (en castelán). 05 de xuño de 2009. 
  17. ↑ Cuíñas, Teresa (16 de setembro de 2007). "Carlos Oroza reaparece con un libro ilustrado por Antón Lamazares". El País (en castelán). 
  18. ↑ "Un sentimiento ingrávido entre Lamazares y Oroza". Faro de Vigo (en castelán). 14 de setembro de 2007. Consultado o 04 de febreiro de 2019. 
  19. ↑ PAto, Alfonso (22 de novembro de 2009). "Filmando a Lamazares". El País (en castelán).  "Anton Lamazares at Queen Sofia". Village Voice (en English). Arquivado dende o orixinal o 04 de abril de 2010. Consultado o 19 de maio de 2010. 
  20. ↑ Huete, Cristina (29 de xaneiro de 2010). "A construción da alma de Antón Lamazares". El País. 
  21. ↑ Torres, Mónica (18 de marzo de 2010). "Un documental sobre el pintor Antón Lamazares levanta el telón de la sexta edición del festival de cine de Tui". La Voz de Galicia (en castelán). 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • AMÓN, Santiago, "La pintura de Lamazares y la luz crepuscular", Lamazares 1978-1986, A Coruña, Durán, 1986.
  • CALVO SERRALLER, Francisco, "La musa en cueros", Madrid, Montenegro, 1986; "Casa de la pintura", Domus Omnia, Madrid, Álvaro Alcázar, 2007.
  • CASTRO, Fernando, "Fragmentos de un texto que no pude escribir", Antón Lamazares. Un saco de pan duro, Concello da Coruña, 2001.
  • CASTRO, Luisa, "Alma en lunes o la noche de las estrellas que brillan poco", Antón Lamazares. Alma en lunes, Ourense, Museo Municipal, 2002.
  • FUENTES FEO, Javier, "Inventar y divulgar nuevos secretos. En torno a la pintura de Antón Lamazares", Lamazares, Madrid, SEACEX, 2005.
  • GABILONDO, Ángel, "Del verde llover", Antón Lamazares. Gracias do lugar, Santiago de Compostela, CGAC, 1997; "Una conversación entre Ángel Gabilondo y Antón Lamazares" (entrevista), Lamazares, Madrid, SEACEX, 2005.
  • LOGROÑO, Miguel, "Todos los ojos del mundo", Reconocimientos. Colección Miguel Logroño, Santander, Museo de Bellas Artes, 2007.
  • MARTÍN GARZO, Gustavo, "Jonás y la calabacera", Antón Lamazares. Iles Quén, Madrid, La Caja Negra, 2000.
  • MIKUŽ, Jure, "La imagen original bajo las capas del palimpsesto de la conciencia", Lamazares, Madrid, SEACEX, 2005.
  • MON, Fernando: "Pintura contemporánea en Galicia". A Coruña, Caixagalicia, 1987.
  • MOURE, Gloria, "Antón Lamazares", Artforum, Nova York, maio de 1987.
  • MURADO, Miguel-Anxo, "Hermana carne", Follente Bemil, Madrid, Metta, 2003.
  • PABLOS, Francisco: "Plástica galega". Vigo, Caixavigo, 1981.
  • RIVAS, Manuel, "La leyenda de Antón Lamazares", Antón Lamazares, Murcia, Palacio Almudí, 1995.
  • SANDOVAL, Michael, "Antón Lamazares. The Vagabond Shaman", Antón Lamazares, Nova York, Queen Sofía Spanish Institute, 2009.
  • VV. AA.: "Un siglo de pintura gallega 1880/1980". Bos Aires, Museo Nacional de Bellas Artes, 1984.

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antón_Lamazares&oldid=6676336»