Wikipedia

Ana Mariscal

Ana María Rodríguez-Arroyo Mariscal, nada en Madrid o 31 de xullo de 1921[1] e finada na mesma cidade o 28 de marzo de 1995, foi unha actriz, directora e produtora española. A crítica considerouna unha das mellores directoras de cinema europeo do século XX.[2]

Infotaula de personaAna Mariscal

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(es) Ana María Rodríguez Arroyo Editar o valor em Wikidata
31 de xullo de 1923 Editar o valor em Wikidata
Madrid, España Editar o valor em Wikidata
Morte28 de marzo de 1995 Editar o valor em Wikidata (71 anos)
Madrid, España Editar o valor em Wikidata
Lugar de sepulturaCemiterio de La Almudena Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónactriz , guionista , actriz de cinema , escritora , directora de cine , produtora Editar o valor em Wikidata
Período de actividade1940 Editar o valor em Wikidata - 1989 Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata
Familia
IrmánsLuis Arroyo (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Premios
IMDB: nm0548072 Allmovie: p220289
Find a Grave: 7702997 Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

 
Mariscal en 1952

Debutou no cinema por casualidad: sendo estudante de Ciencias Exactas acompañou o seu irmán, o actor Luis Arroyo, ás probas para a rodaxe da produción hispano-italiana El último húsar (1940), de Luis Marquina; o director fixouse nela e decidiu darlle o segundo papel feminino do filme.[3] Un anos despois protagonizou Raza, de José Luis Sáenz de Heredia, xunto a Alfredo Mayo, e converteuse nunha das grandes estrelas do cinema español do momento. Iniciou así unha traxectoria chea de grandes éxitos na pantalla grande que se prolongou durante máis dunha década. Rodou durante ese tempo entre outras Vidas cruzadas (Luis Marquina, 1942), Mañana como hoy (Mariano Pombo, 1947), La princesa de los Ursinos (Luis Lucia, 1947), El tambor del Bruch (Ignacio F. Iquino, 1948), Pacto de silencio (Antonio Román, 1949) ou Un hombre va por el camino (Manuel Mur Oti, 1949). Durante a rodaxe desta última coñeceu a Valentín Javier García Fernández, con quen contraeu matrimonio en 1954.[4]

Compaxinou a súa presenza na gran pantalla con destacadas interpretacións sobre os escenarios, onde debutara ao inicio da década no Teatro María Guerrero, da man de Luis Escobar. En 1945, Mariscal representou en Valladolid Don Juan Tenorio de José Zorrilla. Polas noites interpretaba a Dona Inés, mais polas tardes atreveuse co papel de Don Juan, o que foi cualificado por algúns como «irreverente», e chegando a realizarse un xuízo literario contra ela, con acusador, defensor e tribunal. Foi absolta da súa «ousadía».[5]

Ao iniciarse a década dos cincuenta comezou a espazar as súas aparicións como actriz e creou a produtora Bosco Films. Pouco despois comezou a producir, dirixir e escribir os guións dos seus propios filmes: Segundo López, aventurero urbano (1953), Misa en Compostela (1954) e Con la vida hicieron fuego (1959). Foi en 1963, con El camino, cando logrou o recoñecemento da crítica ao seu labor detrás da cámara.

Ademais dos seus propios filmes rodou outros ás ordes de diferentes directores, se ben de xeito moito máis esporádico. Apareceu en títulos de enorme repercusión comercial no seu momento, como Jeromín (Luis Lucia, 1953), Un día perdido (José María Forqué, 1954) e Morena Clara (Luis Lucia, 1954).

Trala súa voda en 1954, a parella marchou á Arxentina, onde permaneceron dous anos. Alí, Mariscal traballou nalgúns filmes como En carne viva, Bacará, de Kurt Land; Enigma de mujer, de Enrique Cahen Salaberry; Los maridos de mamá, de Edgardo Togni. Tamén apareceu na televisión e interpretou no teatro obras de Federico García Lorca.[6]

De volta a España, traballou en filmes da súa propia produtora, ademais de aceptar papeis en obras doutros directores: La violetera (1958), de Luis César Amadori ou La reina del Chantecler (1958). Deu tamén clases de interpretación no IIEC (Instituto de Investigacións e Experiencias Cinematográficas) entre 1957 e 1960.[7]

Nos seus últimos anos viviu voluntariamente afastada do mundo do espectáculo e dedicouse por completo á literatura.[8] En xaneiro de 1995 foille concedida a Medalla de Ouro ao mérito nas Belas Artes.[9]

Faleceu o 28 de marzo de 1995 aos 71 anos nun hospital de Madrid a causa dun cancro. Foi enterrada ao día seguinte no Cemiterio da Almudena.[10]

Filmografía editar

Ano Título Acreditada como Dirección Notas
Intérprete Directora Produtora
1940 Amore di ussaro Si Luis Marquina Coproducción hispano-italiana
1940 La florista de la reina Si Eusebio Fernández Ardavín Adaptación da obra de teatro homónima
1942 Raza Si José Luis Sáenz de Heredia
1942 ¡Qué contenta estoy! Si Julio de Fleischner
1942 Siempre mujeres Si Carlos Arévalo
1942 Vidas cruzadas Si Luis Marquina
1943 Cuarenta y ocho horas Si José María Castellví
1944 Cabeza de hierro Si Ignacio F. Iquino
1945 Una sombra en la ventana Si Ignacio F. Iquino Premio CEC á mellor actriz
1945 ¡Culpable! Si Ignacio F. Iquino
1945 Viento de siglos Si Enrique Gómez
1945 El obstáculo Si Ignacio F. Iquino
1947 Dulcinea Si Luis Arroyo
1947 Noche sin cielo Si Ignacio F. Iquino
1947 La princesa de los Ursinos Si Luis Lucia
1948 El tambor del Bruch Si Ignacio F. Iquino
1948 Mañana como hoy Si Mariano Pombo
1948 La próxima vez que vivamos Si Enrique Gómez
1948 La vida encadenada Si Antonio Román
1949 Aquellas palabras Si Luis Arroyo
1949 Pacto de silencio Si Antonio Román
1949 Doce horas de vida Si Francisco Rovira Beleta
1949 Un hombre va por el camino Si Manuel Mur Oti Premio CEC á mellor actriz
1950 De mujer a mujer Si Luis Lucia Premio CEC á mellor actriz
1950 La fuente enterrada Si Antonio Román
1951 El gran galeoto Si Rafael Gil Baseado na obra homónima de José Echegaray
1953 Segundo López, aventurero urbano Si Si Si Ana Mariscal Coguionista
1953 Jeromín Si Luis Lucia Baseado na novela homónima de Luis Coloma
1953 Vértigo Si Eusebio Fernández Ardavín
1954 Misa en Compostela Si Si Ana Mariscal Documental. Locución: Ana Mariscal
1954 Morena Clara Si Luis Lucia
1955 En carne viva Si Enrique Cahen Salaberry
1955 Un día perdido Si José María Forqué
1955 Bacará Si Kurt Land
1956 De noche también se duerme Si Enrique Carreras
1956 Los maridos de mamá Si Edgardo Togni
1956 Enigma de mujer Si Enrique Cahen Salaberry
1958 La violetera Si Luis César Amadori
1958 Hay que bañar al nene Si Edgardo Togni
1958 Patio andaluz Si Jorge Griñán
1958 Carlota Si Si Enrique Cahen Salaberry Baseado na obra homónima de Miguel Mihura
1959 Juego de niños Si Si Enrique Cahen Salaberry Baseado na obra homónima de Víctor Ruiz Iriarte
1959 Con la vida hicieron fuego Si Si Si Ana Mariscal Diálogos
1959 Il magistrato Si Luigi Zampa Coprodución hispano-italiana
1960 La quiniela Si Si Si Ana Mariscal
1961 Hola, muchacho Si Si Si Ana Mariscal
1962 Feria en Sevilla Si Si Si Ana Mariscal
1962 La reina del Chantecler Si Rafael Gil
1962 Occidente y sabotaje Si Si Si Ana Mariscal Coguionista
1963 El camino Si Si Ana Mariscal
1964 L'autre femme Si François Villiers Coprodución hispano-francesa
1966 Los duendes de Andalucía Si Si Ana Mariscal Coguionista
1966 Vestida de novia Si Si Si Ana Mariscal Coguionista
1968 El paseíllo Si Si Si Ana Mariscal Coguionista
1987 El polizón del Ulises Si Javier Aguirre Baseado no relato infantil homónimo de Ana María Matute

Notas editar

  1. ↑ Arranz Martín, Vidal (8-6-2021). "El misterio de Ana Mariscal". El Debate (en castelán). Aunque la investigadora Victoria Fonseca estableció sin margen de error ya en 2002, en su libro Ana Mariscal. Una cineasta pionera, la fecha de 31 de julio de 1921 como la de su nacimiento, en las principales fuentes de información sigue figurando la errónea de 1923 
  2. ↑ "De delante a detrás de la cámara". Filmotech. Consultado o 16 de agosto de 2012. 
  3. ↑ Borau 1984, p. 544.
  4. ↑ «La actriz Ana Mariscal se ha casado», en hemeroteca.abc.es.(16/05/1954).
  5. ↑ «El día que Don Juan fue ella», en www.elnortedecastilla.es. 2 de xaneiro de 2018.
  6. ↑ Castro, Antonio (27 de marzo de 2020). "Ana Mariscal: 25 años después de su muerte". madridiario.es (en castelán). Consultado o 17 de decembro de 2022. 
  7. ↑ «Ana Mariscal: una mujer marcada» en cvc.cervantes.es.
  8. ↑ Mariscal 1984
  9. ↑ Anuncio oficial en www.boe.es.
  10. ↑ «Fallece la actriz y directora de cine Ana Mariscal», en elpais.com.

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ana_Mariscal&oldid=6588671»