A Lama
A Lama é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra. Segundo o IGE en 2016 tiña 2587 habitantes. Padrón municipal de 2003: 2957 habitantes. O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é lamense.
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Galicia | ||||
Provincia | Provincia de Pontevedra | ||||
Capital | A Pedreira | ||||
Parroquia civil | 10 | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 2.520 (2023) (22,54 hab./km²) | ||||
Xentilicio | Lamense | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 111,8 km² | ||||
Altitude | 478 m | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Organización política | |||||
• Alcalde da Lama | Jorge Canda Martínez | ||||
Eleccións municipais na Lama | |||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 36830 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 36025 | ||||
Páxina web | concellodalama.weebly.com | ||||
Toponimia
editarO orónimo provén do latín lama, e indica un lugar con lama ou lodo.[1]
Xeografía
editarO concello, de 117,76 km², está situado na serra do Suído, no leste da provincia de Pontevedra, a uns 25 km da capital provincial. Limita ao norte con Beariz (provincia de Ourense), Forcarei e Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes, ao leste con Avión e con Beariz (ambos os dous na provincia de Ourense) e ao oeste con Ponte Caldelas e con Cerdedo-Cotobade.
Na súa extensión tópanse os seguintes montes de máis de 1000 metros:
Monte | Parroquia | Altitude |
---|---|---|
O Coto da Puza | Xesta | 1035 m |
A Portela dos Xarotos | Xesta | 1025 m |
A Pedra da Letra | Xesta | 1019 m |
O Coto dos Pusallos | Xesta | 1007 m |
O Foxo do Lobo | Xesta | 1001 m |
O Seixo | A Barcia do Seixo | 1000 m |
Outras elevacións importantes son Santa Mariña (993 metros) ou o Cando (968 metros).
Comunicacións
editarA principal vía de comunicación é a PO-255 (que comunica con Ponte Caldelas e que permite chegar a Pontevedra e a PO-235 que une o concello con Carballedo, capital do municipio de Cerdedo-Cotobade.
Demografía
editarSegundo o INE no 2015 vivían 2670 persoas no municipio, o que supón unha caída de case o 10% respecto ao 2010, cando tiña 2966 habitantes.
Censo total | 2670 (2015) |
---|---|
Menores de 15 anos | 235 (8,8 %) |
Entre 15 e 64 anos | 1541 (57,72 %) |
Maiores de 65 anos | 894 (33,48 %) |
Evolución da poboación da Lama Fontes: INE e IGE. | ||||||||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
5305 | 4941 | 4863 | 3040 | 2905 | 2966 | 2976 | 2918 | 2862 | 2763 | 2670 | 2587 | 2478 | 2430 | 2445 | 2397 | 2410 | ||
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) |
A pirámide de poboación é a propia dun concello rural galego, que reflicte unha poboación avellentada e minguante. En 1995 vivían na Lama 3.517 persoas. Durante a década dos 2000, as campañas municipais para atraer residentes conseguiron manter o censo estable por volta dos 3.000 veciños. Desde 2011 a poboación acusa un forte descenso.
Evolución da poboación do concello dende o ano 2000:
Ano | Poboación (hab.) |
---|---|
2000 | 3047 |
2002 | 2882 |
2004 | 2905 |
2006 | 3022 |
2008 | 3014 |
2010 | 2966 |
2011 | 2976 |
2019 | 2445 |
A poboación do municipio está bastante diseminada nas 10 parroquias do concello. Mais a parroquia capital é con diferenza a máis poboada.
Porcentaxe de poboación que vive en cada parroquia (INE 2010):
Parroquia | Poboación | Porcentaxe |
---|---|---|
A Barcia do Seixo | 239 | 9,77% |
A Lama | 599 | 24,50% |
Antas | 213 | 8,71 |
Covelo | 220 | 9,00% |
Escuadra | 169 | 5,91% |
Gaxate | 156 | 6,38% |
Seixido | 282 | 11,53% |
Verducido | 184 | 7,52% |
Xende | 95 | 3,88% |
Xesta | 288 | 11,78% |
Historia
editarConsérvanse restos arqueolóxicos das culturas megalíticas, como as mámoas de Portela da Cruz, O Seixo, O Suído, e Antas. Da idade de bronce atopouse na Lama unha espada de tipo argárico de hai 3500 anos, e en Verducido e no castro de Gaxate varias machadas de bronce. Desta idade son os gravados rupestres en Chan do Campo, Outeiro Seixiño, Val do Gato, e Laxa das Puzas (Verducido). Hai tres castros identificados: o monte do Castro en Gaxate, o monte do Castro na Lama, e o castro de Xende.
Na época medieval a zona norte foi colonizada polos monxes do mosteiro da Armenteira a partir do século XV, e o resto pertencía aos señores de Soutomaior, que contaban cunha fortaleza en Fornelos.
Nos séculos XVII e XVIII aumentou a poboación e a gandería pola introdución do millo, e a pataca procedentes de América. Coas mudanzas que implicaron na agricultura, comezou a desaparecer a emigración a Castela dos temporeiros para a sega do trigo en verán, e aumenta a construción de camiños, igrexas, pazos e pontes. Desta época son as pontes de Verducido sobre o río Parada, a do antigo camiño de Ribadavia a Pontevedra e o de Liñares.
A emigración a América dos séculos XIX e XX fixo posible a compra das terras aos nobres e a construción de edificacións educativas e centros de beneficencia.
En 1998 inaugurouse o centro penitenciario da Lama.
Turismo
editarA Lama conta coa ruta homologada de sendeirismo PR-G 135 "Roteiro da Escuadra".
É unha ruta sendeirista lineal de 7 km, entre o Peso (A Escuadra) e a área recreativa de Santa Mariña, na Serra do Cando.
Na Serra do Suído atópanse os singulares chozos.
Patrimonio
editarPor favor, axuda na mellora deste artigo ou sección ampliando a información que achega. Se cadra, podes atopar máis información na páxina de conversa. |
- Casa de Honorata
- Casa indiana de Gaxate
- Casa O Meu Repouso
- Casa Suárez
- Cruceiro de ánimas de Bazocas
- Fervenza A Feixa
- Fervenza da Fírveda
- Fervenzas de Abelaído
Galería de imaxes
editar- Artigo principal: Galería de imaxes da Lama.
-
Ponte romana de Liñares.
-
Ponte Verdugo.
Parroquias
editarLugares da Lama
editarPara unha lista completa de todos os lugares do concello da Lama vexa: Lugares da Lama.
Notas
editar- ↑ Ares Vázquez, Nicandro (2013). Estudios de toponimia galega, tomo II. Real Academia Galega. ISBN 978-84-87987-85-4.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: A Lama |
Outros artigos
editarLigazóns externas
editar Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |