A TRIZ (acrónimo da expresión rusa Teória Rechénia Izobretátelskih Zadátchi, Teoría da resolución de problemas inventivos) foi formulada polo pensador G. Altshuller a partir da década de 1970. Segundo Altshuller, problemas inventivos son aqueles que conteñen contradicións.

Na definición de Savransky (2000): "TRIZ é unha metodoloxía sistemática, orientada ao ser humano, baseada en coñecemento, para a solución inventiva de problemas".

A TRIZ é baseada en coñecemento porque:

  • contén heurísticas para a solución de problemas, cuxas fontes orixinais de informacións son patentes;
  • fai uso de efectos descubertos nas ciencias naturais e na enxeñaría para a solución de problemas;
  • orienta o levantamento e utilización de coñecementos referentes ao dominio do problema específico a ser solucionado.

A TRIZ está orientada ao ser humano porque as súas heurísticas son para uso humano, non computacional. A TRIZ é especialmente eficaz na solución conceptual de problemas, na cal, polo menos coa tecnoloxía actual, o computador non consegue competir co cerebro humano.

A TRIZ é sistemática porque:

  • contén métodos estruturados para orientar a solución de problemas;
  • considera a situación problemática, a solución e o proceso de solución como sistemas.

A TRIZ é volta para a solución inventiva de problemas porque, aínda que teña hoxe aplicación nas máis diversas áreas do coñecemento (administración, publicidade, artes…), a TRIZ naceu na enxeñaría e o propósito inicial do seu creador era desenvolver un método para inventar.

Alén de definila como metodoloxía, é posíbel entender a TRIZ en niveis máis altos, como sendo unha filosofía, unha ciencia ou como sendo o estudo da excelencia ou en niveis máis baixos, como un conxunto de métodos para a formulación e resolución de problemas.

O carácter filosófico da TRIZ consiste nos seguintes fundamentos:

  • idealidade, ou o concepto de que os sistemas (técnicos ou non) evolucionan no sentido do aumento das funcións útiles e da diminución das funcións inútiles e prexudiciais;
  • contradición, ou o coñecemento de que unha das formas máis comúns de evolución dos sistemas técnicos é a resolución de contradicións que o sistema contiña;
  • recursos, ou resolver o problema co propio problema (identificando e usando activamente elementos da propia situación problemática para resolver o problema);
  • sistemática, que é a idea de enxergar dentro dun contexto que envolve tempo, espazo e interaccións;
  • funcionalidade, que consiste na modelaxe de elementos concretos das situacións problemáticas e das solucións na forma máis abstracta de funcións.

Como ciencia, a TRIZ vén se desenvolvendo máis recentemente, a través dun interese cada vez maior dos medios académicos pola metodoloxía. Hai diversas pescudas en marcha envolvendo a organización da TRIZ como ciencia e un número crecente de publicacións relacionadas coa TRIZ en congresos e revistas científicas.

A TRIZ como o estudo da excelencia configúrase como a abstracción, compilación e organización das mellores formas de resolver problemas na forma de estratexias e principios. Iso aconteceu, primeiro, nas enxeñarías máis antigas (os primeiros estudos de Altshuller envolveran solucións da enxeñaría mecánica, civil, eléctrica e química) e, actualmente, acontece en todas as áreas do coñecemento (publicidade, artes, pedagoxía, administración etc.).

No nivel da solución de problemas, a TRIZ ofrece unha gran riqueza de ferramentas: matriz multipantalla, operador tempo-tamaño-custo, fantograma, modelaxe con "pequenas persoas expertas", método dos principios inventivos, método da separación, análise de substancia-campo, método das partículas, método da síntese enerxética, indicadores de efectos, tendencias da evolución dos sistemas técnicos son algunhas das ferramentas da TRIZ.