Som uzbeko
| Som uzbeko | |
|---|---|
| O‘zbek so‘mi / Ўзбек сўми en uzbeko | |
 | |
| Código: | UZS |
| Ámbito: |  Uzbekistán |
| Símbolo: | S/. (latino) C/. (Cilirico) |
| Fracción: | 100 Tiyin |
| Moedas: | 50, 100, 200 e 500 som |
| Billetes: | 1.000, 2.000, 5.000, 10.000, 20.000, 50.000, 100.000 e 200.000 som |
| Emisor: | Banco Central de Uzbekistán |
| Taxa de troco: 4 de abril de 2021 | 1 EUR = 12.291,97 UZS 1 USD = 10.452,98 UZS |
O som (en uzbeko escrito en cirílico сўм, e en alfabeto latino, so‘m), é a moeda oficial de Uzbekistán. Divídese en 100 tiyin e o seu código ISO 4217 é UZS.
Etimoloxía editar
Na antiga Unión Soviética, os habitantes das Repúblicas Socialistas Soviéticas de Casaquistán, Kirguizistán e Uzbekistán chamábanlle ao rublo soviético som. De feito, así é como aparecía escrito nos billetes soviéticos entre as demais linguas oficiais da URSS.
A palabra "som", ás veces transliterada como sum ou soum, en kirguiz, uigur e uzbeko, así como en moitas outras linguas túrquicas, significa "puro", facendo referencia ao ouro ou á prata.
Primeiro som editar
Como en moitas das antigas repúblicas soviéticas, Uzbekistán continuou empregando o rublo soviético e o rublo ruso tras a súa independencia en 1991. O 26 de xullo de 1993 Rusia emitiu un novo rublo para substituír o rublo soviético. Algunhas repúblicas independizadas xa tiñan as súas propias moedas antes desta reforma monetaria, mais outros países continuaron utilizando os rublos soviéticos e rusos, como é o caso de Uzbekistán.
O 15 de novembro de 1993 Uzbekistán estreou o seu som para substituílo polo rublo. Non se acuñaron moedas, e os billetes impresos ían desde 1 a 10.000 som. Debido a que se trataba dunha moeda transitoria, os deseños dos billetes eran moi sinxelos. Todos tiñan o escudo de armas uzbeko no anverso, e motivos da arquitectura islámica no reverso. A única diferenza entre unha denominación e outra era a cor do billete.
Billetes editar
| Denominación | Cor predominante | Imaxe do anverso | Imaxe do reverso |
|---|---|---|---|
| 1 Som | Azul | 
|
|
| 3 Som | Verde | 
|
|
| 5 Som | Violeta | 
|
|
| 10 Som | Rosa | 
|
|
| 25 Som | Azul/Verde | 
|
|
| 50 Som | Rosa | 
|
|
| 100 Som | Marrón | 
|
|
| 200 Som | Violeta | 
|
|
| 500 Som | Vermello | 
|
|
| 1.000 Som | Marrón | 
|
|
| 5.000 Som | Azul | 
|
|
| 10.000 Som | Vermello | 
|
|
Segundo som editar
O 1 de xullo de 1994 introduciuse un novo som cunha taxa de cambio de 1.000 som antigos = 1 UZS. Este som está dividido en 100 tiyin, e no momento da súa aparición, fixou a súa taxa de cambio a 25 som por dólar.
Moedas editar
Acuñáronse dúas series de moedas que se distinguen facilmente unha da outra, xa que a primeira tiña as súas lendas escritas en cirílico e a segunda en alfabeto latino.
| Denominación | Emisión | Metal | Diámetro (mm) |
Peso (g) |
Anverso | Reverso | Imaxe |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Tiyin | 1994 | Cu+Ni+Zn | 17,00 | 1,70 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 1 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 3 Tiyin | 1994 | Cu+Ni+Zn | 20,00 | 2,70 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 3 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 5 Tiyin | 1994 | Cu+Ni+Zn | 21,50 | 3,40 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 5 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 10 Tiyin | 1994 | Cu+Ni | 18,80 | 2,90 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 10 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 20 Tiyin | 1994 | Cu+Ni | 22,00 | 3,90 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 20 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 50 Tiyin | 1994 | Cu+Ni | 24,00 | 4,90 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 50 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 1 Som | 1997 | Cu+Ni | 19,80 | 2,72 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 1 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 5 Som | 1997 | Cu+Ni | 22,20 | 3,94 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 5 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| 10 Som | 1997 | Cu+Ni | 24,10 | 4,80 | Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ | 10 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación | 
|
| Denominación | Emisión | Metal | Diámetro (mm) |
Peso (g) |
Anverso | Reverso | Imaxe |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Som | 2000 | Cu+Ni | 18,80 | 2,90 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 1 SO‘M - Mapa de Uzbekistán | 
|
| 5 Som | 2000 | Cu+Ni+Zn | 21,30 | 3,50 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 5 SO‘M - Mapa de Uzbekistán | 
|
| 10 Som | 2001 | Al | 19,90 | 2,75 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 10 SO‘M - Mapa de Uzbekistán | 
|
| 25 Som | 1999 | Cu+Ni | 27,20 | 6,10 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI - ano de acuñación | 25 SO‘M - Jalal ad-Din Mingburnu - JALOLIDDIN MANGUBERDI - 800 yil | 
|
| 50 Som | 2001 | Cu+Ni | 26,40 | 7,45 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 50 SO‘M - Mapa de Uzbekistán - O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI - MUSTAQILLIGINING · 10 YILLIGI | 
|
| 50 Som | 2002 | Cu+Ni | 26,40 | 7,90 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 50 SO‘M - Monumento a Tamerlán - Palacio de Ak-Saray en Shakhrisyabz - SHARISABZ SHAHRINING 2700 YILLINGI | 
|
| 100 Som | 2004 | Cu+Ni | 27,00 | 8,20 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 100 SO‘M - Mapa de Uzbekistán - Sol - 10 YIL - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA | 
|
| 100 Som | 2004 | Cu+Ni | 27,00 | 8,20 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 100 SO‘M - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA - TOSHKENT SHAHRINING 2200 YILLIGI | 
|
| 100 Som | 1997 | Cu+Ni | 27,00 | 8,20 | Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación | 100 SO‘M - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA - Estatua da Nai que chora na Praza da Independencia - TOSHKENT SHAHRINING 2200 YILLIGI | 
|
En maio de 2018 anunciouse a aparición dun novo cono monetario en denominacións de 50, 100, 200 e 500 som. Ao mesmo tempo, informábase que todas as moedas e billetes emitidos previamente con eses valores e inferiores, serían desmonetizados en xullo de 2020.
| Third series (2018)[1] | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Imaxe | Valor | Parámetros técnicos | Descrición | Data de | ||||||||
| Diámetro | Peso | Composición | Canto | Anverso | Reverso | Primeira emisión | Data | Estado | ||||
|
50 soʻm | 18.0 mm | 2.0g | Aceiro revestido en níquel | Liso | Denominación | Emblema nacional de Uzbekistán - ano de emisión | 2018 | 2 de xullo de 2018[2] | Vixente | ||
|
100 soʻm | 20.0 mm | 2.5 g | Monunento á Independencia e a Bondade, Tashkent | ||||||||
|
200 soʻm | 22.0 mm | 3.3 g | Detalle dun mosaico de tigre da madrasa Sher-Dor en Reguistán, Samarcanda | ||||||||
|
500 soʻm | 24.0 mm | 3.9 g | Palacio de Convencións (Anjumanlar Saroyi) en Tashkent | ||||||||
Billetes editar
Os billetes de 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 500, 1000, 5000 e 10000 som empezáronse a producir en 1994. En 1997 introduciuse o billete de 200 som. O billete de 500 som introduciuse en 1999 e logoo Banco Central de Uzbekistán emitiu o billete de 1.000 som en 2001. O billete de 5000 som introduciuse en 2013 e, despois o Banco Central de Uzbekistán emitiu os billetes de 10.000 e 50.000 som en 2017. O 28 de febreiro de 2019 foi agregada á familia de billetes a denominación de 100.000 som. En 2022 entraban en circulación novos billetes, que incluía billetes de 2.000, 20.000 e 200.000, todos con alfabeto latino
| Denominación | Cor predominante | Imaxe do anverso | Imaxe do reverso |
|---|---|---|---|
| 1 Som | Verde/Rosa | 
|
|
| 3 Som | Vermello/Verde | 
|
|
| 5 Som | Azul/Vermello | 
|
|
| 10 Som | Violeta/Azul | 
|
|
| 25 Som | Azul/Violeta | 
|
|
| 50 Som | Laranxa/Marrón | 
|
|
| 100 Som | Violeta | 
|
|
| 200 Som | Verde | 
|
|
| 500 Som | Vermello/Verde | 
|
|
| 1.000 Som | Marrón/Violeta | 
|
|
| 5.000 Som | Verde | 
|
|
| 10.000 Som | Azul | _obvers.jpg)
|
_reverse.jpg)
|
| 50.000 Som | Violeta | _obverse.jpg)
|
_reverse.jpg)
|
| 100.000 Som | Laranxa | 
|
|
| Denominación | Cor predominante | Imaxe do anverso | Imaxe do reverso |
|---|---|---|---|
| 2.000 som | Vermello | 
|
|
| 5.000 som | Verde | 
|
|
| 10.000 som | Azul claro | 
|
|
| 20.000 som | Azul escuro | 
|
|
| 50.000 som | Violeta | 
|
|
| 100.000 som | Laranxa | 
|
|
| 200.000 som | Terracota |
|
|
Notas editar
- ↑ "Монеты". www.cbu.uz. Arquivado dende o orixinal o 24 de abril de 2019. Consultado o 24 de abril de 2019.
- ↑ "СО 2 ИЮЛЯ 2018 ГОДА ВВОДЯТСЯ НОВЫЕ МОНЕТЫ В 50, 100, 200 И 500 СУМОВ". www.norma.uz. 28 de xuño de 2018.
Véxase tamén editar
| Actuais taxas de troco do/a UZS | |
|---|---|
| Datos de Google Finance: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
| Datos de Yahoo! Finance: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
| Datos de XE: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
| Datos de OANDA: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
| Datos de fxtop.com: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
| Datos de Currency.Wiki: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Bibliografía editar
- Krause, Chester L. and Clifford Mishler (2008). Standard Catalog of World Coins: (1901–2008). Krause Publications. ISBN 978-0-89689-713-7.
- Pick, Albert (2009). Standard Catalog of World Paper Money, Modern Issues, 1961-Presente. Colin R. Bruce II and Neil Shafer (editors). Krause Publications. ISBN 0-87341-207-9.
Ligazóns externas editar
- Moedas de Uzbekistán Arquivado 16 de xuño de 2021 en Wayback Machine.