Scooby-Doo

Scooby-Doo é unha popular serie de televisión animada estatunidende producida pola Hanna-Barbera Productions (agora Cartoon Network Studios) en múltiples versións desde a súa estrea pola CBS no 1969, até na actualidade.

Scooby-Doo
Creador	Joe Ruby e Ken Spears (Idea orixinal) Joseph Barbera (1969–2006) William Hanna (1969–2001)
Obra orixinal	Scooby-Doo, onde estás?
Propietario	Warner Bros.
Cine e televisión
Series de televisión	1969-1970: Scooby-Doo, onde estás 1972-1973: Os novos filmes de Scooby-Doo 1976-1978: O show de Scooby-Doo 1979-1980: Scooby-Doo e Scrappy-Doo 1980-1982: Scooby-Doo e Scrappy-Doo (Curtas) 1983-1984: O novo show de Scooby-Doo e Scrappy-Doo 1985: As 13 pantasmas de Scooby-Doo 1988-1991: Un cadelo chamado Scooby-Doo 2002-2006: Que hai de novo Scooby-Doo? 2006-2008: Shaggy e Scooby-Doo detectives 2010-2013: Scooby-Doo! Misterios S.A. 2015-2018: Be Cool, Scooby-Doo! 2019-2021: Scooby-Doo and Guess Who? 2023: Velma
Sitio web oficial
http://www.scoobydoo.com/

O formato do programa cambiou significativamente ao longo dos anos. As versións máis coñecidas inclúen a un can de raza gran danés que fala chamado Scooby-Doo e mais catro mozos de nomes Fred Jones, Daphne Blake, Vilma Dinkley e Shaggy Rogers, o cales viaxan arredor do mundo nunha furgoneta que lle chamaa "A Máquina do Misterio" (Mistery Machine, orixinalmente), coa que se transportan dun local a outro arranxando misterios relacionados coas pantasmas e outras forzas sobrenaturais. Ao final de cada episodio, as forzas sobrenaturais teñen unha explicación racional -xeralmente un criminal que espanta a xente para poder cometer os seus crimes -. Posteriores temporadas do programa presentaron variacións no tema sobrenatural, e incluíron novos personaxes, coma o curmán de Scooby, Scooby-Doo e mailo seu cativo sobriño, Scrappy-Doo.

Scooby-Doo foi transmitido por vez primeira no período comprendido de 1969 a 1976, e ao final deste foi trasladado á cadea televisiva, ABC, que rematou cancelando o programa en 1986, presentando no seu lugar un spin-off titulado Un cadelo chamado Scooby-Doo, entre 1988 e 1991. Unha nova tempada titulada Que hai de novo Scooby-Doo?, foi transmitida na WB Television Network entre 2002 e 2005, sendo seguida pola máis recente, Shaggy e Scooby-Doo detectives, a cal foi lanzada pola CW network dende 2006. Na actualidade, reposicións de diversos capítulos e filmes do personaxe son transmitidos pola Cartoon Network nos Estados Unidos e outros países. A serie tamén se transmitiu pola Televisión de Galicia.

Entre os anos 2004 e 2005, Scooby-Doo mantívose récord mundial Guinness coma a serie animada con maior número de episodios, sendo eventualmente superado por outras series estatunidenses.(25 de out. 2004).

Historia da produción

Creación e desenvolvemento

En 1968, un gran número de organismos especializados a avogar pola protección das persoas contra o abuso corporativo de determinadas empresas -especialmente Action for Children's Television -, comezaron a protestar en contra da violencia amosada nos debuxos animados durante os anos 1960. Moitos destes programas so denuncia eran caricaturas de acción de Hanna-Barbera, coma Os Herculoides, polo que moitos deles foron cancelados en 1969 por mor da presión dos grupos protestantes. Membros destes grupos traballaron coma conselleiros de Hanna-Barbera e outros estudios de animación para se asegurar que os novos programas abordasen temáticas aptas para as audiencias infantís.

En 1968, Fred Silverman, executivo a cargo da programación infantil da CBS, andaba na procura dun programa que revitalizase o seu bloque dos sábados á mañá e do que gustasen os grupos protestantes ao mesmo temos. O resultado foi The Archie Show, baseado na banda deseñada do mesmo nome creada por Bob Montana. Outro éxito foron as actuacións musicais de The Archies presentados durante cada programa -incluso un deles, "Sugar, Sugar", converteuse na canción máis exitosa do Billboard en 1969 -. Silverman estaba ansioso por expandir este éxito, de xeito que contratou os produtores William Hanna e Joseph Barbera para crear un outro programa baseado nun grupo de adolescentes roqueiros, mais cun elemento extra: os personaxes arranxarían misterios. Silverman imaxinou o programa coma unha mestura entre I Love a Mystery -unha popular eèrie de radio dos anos 1940 -, e o programa cómico de televisión dos anos 60, The Many Loves of Dobie Gillis.

Hanna e mais Barbera comezaron a traballar na creacin do novo programa coa axuda dos escritores Joe Ruby e Ken Spears, así coma do deseñador de personaxes, Iwao Takamoto. O concepto orixinal do programa levaba coma título Mysteries Five ("Cinco Misterios", traducido), e estaba protagonizado por cinco adolescentes chamados Geoff, Mike, Kelly, Bufona e "W.W." -que era o irmán da Bufona -, ademais do seu can chamado de Too Much, que conformaban unha banda chamada "The Mysteries Five". Cando a banda de Cinc Misteris non estaba a tocar música, resolvían problemas relacionados con pantasmas, zombies e outras criaturas supernaturais. Ruby e Spears non podían decidir a raza de Too Much, tendo coma posíbeis alternativas a dun Gran Dinamarqués e a dun gran can ovelleiro. Despois de consultaren con Barbera o dilema, o can foi finalmente deseñado coma un gran dinamarqués, principalmente para poder evitar a relación con The Archies -que tiñan un can ovelleiro na súa banda -. Por outra banda, Takamoto consultou a unha empregada do estudio, que resultou ser ademais unha criadora dun can gran dinamarqués. Despois de aprender as características do can, Takamoto deseñou a Too Much crebando algunhas regras e incorporándolle patas arqueadas, papada e outras anormalidades físicas. Extracto: "O Gran Danés era supostamente o can máis grande...e había unha señora que criaba a esta raza. Así que, veu á miña cabeza, e describiume durante unha hora as cousas que fan que un Gran Danés sexa un gañador. E seleccionei arredor de cinco características, creo, e fun no senso contrario. Deste xeito, unhas costas boas, fortes convertéronse no contrario, así coma moitas outras cousas..."

Cando o programa estaba listo para ser presentado diante de Silverman, cambiaron algúns detalles argumentais do show. Por exemplo, Geoff e Mike foron fusionados nun só personaxe chamado "Ronnie" -o cal despois sería renomeado "Fred" -, Kelly foi renomeada coma "Daphne", Bufona era agora chamada "Vilma" e finalmente, "W.W." foi renomeado coma Shaggy e xa non era familiar de Vilma. Ademais, Silverman, sen estar seguro do nome Mysteries Five para o programa, cámbiano a Who's S-S-Scared? (Quen está aS-S-Sustado?, traducido). Usant storyboards e unha pequena secuencia de animación, Silverman presentou Who's S-S-Scared? aos executivos da CBS para un espazo no bloque matutino da tempada 1969-1970. Os executivos pensaron que o programa era demasiado forte para o público infantil e non podería ser transmitido de mañá.

Sen unha resposta clara, Silverman tornou con Ruby e Spears, que traballaron para modificar o programa e facelo máis cómico e menos aterrador. Desbotaron logo a idea da banda de rock e prestaron maior atención nos personaxes de Shaggy e Too Much. Segundo Ruby e Spears, Silverman inspirouse, posteriormente, na parte final interpretación da canción "Strangers in the Night" de Frank Sinatra e escrita por Bert Kaempfert, e decidiu renomear o can coma "Scooby-Doo" e cambiar o título do programa por Scooby-Doo, onde estás? O programa finalmente foi presentado de novo aos executivos da CBS, que aprobaron a produción do programa.

Series de televisión

Na CBS

Scooby-Doo, Where are you? foi o seu debut na CBS o sábado 13 de setembro de 1969 co seu primeiro episodio, "What a Night for a Knight" (Que noite para un cabaleiro!, traducido), no cal Sccoby-Doo e mais Misteris S.A. están na procura dun arqueólogo perdido, estando ameazados por un cabaleiro blindado que se atopa nun castelo de aspecto tenebroso.

O distribución orixinal de voces era:

• Don Messick coma Scooby-Doo,
• Casey Kasem coma Shaggy,
• Frank Welker coma Fred,
• Nicole Jaffe coma Vilma e,
• Stefanianna Christopherson coma Daphne.

Este ano producíronse un total de 17 episodios do show, que contaba con claras influencias dos programas I Love a Mystery e mais The Many Loves of Dobie Gillis nos seus primeiros episodios; Mark Evanier -que escribiría os guións e bandas cómicas de Scooby-Doo nos anos 1970 e 80 -, identificou a cada adolescente con cadanseu correspondente no programa The Many Loves of Dobie Gillis: "Fred estaba baseado en Dobie, Vilma en Zelda, Daphne en Thalia e Shaggy en Maynard". As semellanzas entre Shaggy e Maynard foron as máis notorias; ámbolos dous personaxes tiñan o mesmo estilo de barba beatnik, peiteados e comportamento. Por outra banda, os rols dos personaxes estaban fortemente definidos na serie: Fred era o líder, Vilma era a analista intelixente, Daphne era espantadiza e vaidosa, e Shaggy e Scooby-Doo eran covardes, caguelos e motivados polo arelo de arranxar os misterios -características que perdurarían nas seguintes tempadas.

A trama de cada episodio de Scooby-Doo tivo coma fórmula unha rutina que serviría para moitas outras na serie. Ao comezo do episodio, o grupo disponse apañar algún tipo de pantasma e/ou monstro que estivo aterrorizando os habitantes da zona. Os mozos oferecen a súa axuda para atopar a resposta que hai agochada, porén mentres procuran pistas, o monstro atácaos e han fuxir. Cando teñen pistas de abondo determinan que o monstro é un simple mortal que espanta por algunha razón en particular. Ao final de cada episodio conseguen atrapar o "monstro" e despúllano da súa máscara/disfrace para descubrir finalmente que é o bandido.

Scooby-Doo, Where are you? (Scooby-Doo, Onde estás?, traducido), foi o maior éxito de sintonía para a CBS, que decidiron facer unha segunda tempada en 1970. Os oito episodios de Scooby-Doo, onde estás? en 1970 diferenciáronse da primeira tempada xa que incluían un tipo de humor máis slapstick, cancións nos momentos de persecución, Heather North fixo a voz de Daphne no canto de Christopherson e regravaron o tema do programa. Ambas as dúas tempadas contiñan risos gravados, que eran populares nos debuxos animados dos anos 60 e 70.

En 1972, despois de 25 episodios de media hora, o programa foi emitido nunha hora e chamouse Os novos filmes de Scooby-Doo; cada episodio incluía unha estrela convidada que axudaría ao grupo a resolver os misterios. Os personaxes convidados incluían aos Harlem Globetrotters, Os tres chiflados, Don Knotts, así coma Batman e Robin, que apareceron polo menos dúas veces no programa. Despois de dúas tempadas e 24 episodios de entre 1972 e 1974, o programa foi transmitido novamente no seu formato orixinal até que Scooby cambiouse a ABC en 1976.

Os clons de Scooby

Despois de adoptar unha fórmula exitosa, Hanna-Barbera repetiuna numerosas veces. Cando Scooby-Doo tivo o seu primeiro cambio de formato en 1972, Hanna-Barbera producira tres programes máis con adolescentes, bastante semellantes a Scooby: Josie e as Gatimelódicas (1970) -que retomou a idea da banda de rock -; The Pebbles and Bamm-Bamm Show (1971) -que presentaba os bebés d' Os Picapedra coma estudantes de secundaria -; e o clon máis evidente, The Funky Phantom (1971) -que incluía a tres adolescentes, unha pantasma e un gato pantasma que resolvían misterios -.

Programas posteriores coma The Amazing Chan and the Chan Clan (1972); Goober and the Ghost Chasers, Speed Buggy, Butch Cassidy and the Sundance Kids, e Inch High, Private Eye (todos de 1973); Clue Club e Mandibulín (ambos os dous de 1976); Capitán Cavernícola e os anxos adolescentes (1977); Buford and the Galloping Ghost (1978); e os segmentos de Pebbles, Dino e Bamm-Bamm en 'The Flintstone Funnies (1980) presentarían a un grupo de adolescentes resolvendo misterios ou combatendo o crime ao mesmo estilo de Scooby-Doo, xeralmente coa axuda dalgún animal, pantasma ou outra particularidade. Por exemplo, Speed Buggy tiña tres adolescentes e un buggy falante co rol de "Scooby", mentres que Mandibulín tiña a catro adolescentes e unha quenlla falante. Algún destes programas usaban incluso os mesmos actores de dobrace. Fóra do estudo tamén utilizaron a fórmula: cando Joe Ruby e Ken Spears deixaron H-B en 1977 e crearon Ruby-Spears Productions, o seu primeiro debuxo animado foi Fangface, outro considerado clon de Scooby.

Durante os anos 1970, os programas imitadores coexistiron exitosamente ao lado de Scooby os sábados de mañá. Moitos dos programas de misterio de Hanna-Barbera feitos antes de 1975 eran transmitidos na CBS, e cando Fred Silverman se vai mudar de CBS a ABC en 1975, os programas de misterio, incluíndo Scooby-Doo, vano seguir.

ABC

Na ABC, o programa sufrir cambios importantes no seu formato. Para a tempada 1976-1977, episodios novos de Scooby-Doo foron unidos xunto un novo programa de H-B, Dynomutt, Dog Wonder, para crear The Scooby-Doo/Dynomutt Hour (converteuse en The Scooby-Doo/Dynomutt Show cando Scooby-Doo, onde estás? foi retransmitido en novembro de 1976). Este programa dunha hora foi a orixe doutros bloques coma Scooby's All-Star Laff-a-Lympics (1977 - 1978) e Scooby's All-Stars (1978 - 1979).

Producíronse novos episodios de Scooby no formato orixinal de Scooby-Doo, onde estás? para cadansúa tempada. Catro destes episodios presentaban o primeiro campesiño de Scooby, Scooby-Doo. Os episodios de Scooby-Doo producidos durante estas tres tempadas foron agrupadas coma O show de Scooby-Doo, nome baixo o cal seguiron no ar.

En 1979, o sobriño de Scooby, Scrappy-Doo, foi incluído nas dúas series co obxectivo de aumentar a sintonía do programa. Os episodios de 1979-1980, transmitidos so o nome de O show de Scooby-Doo e Scrappy-Doo, xeraron novo interese no programa, e coma resultado, o programa foi reestruturado en 1980 para se centrar en Scrappy-Doo. Fred, Daphne e Vilma foron tirados da serie, e o novo formato d' O show de Scooby-Doo e Scrappy-Doo estaba composto por tres aventuras cómicas de sete minutos cada unha protagonizadas por Scooby, Scrappy e mais Shaggy. Esta versión d'O show de Scooby-Doo e Scrappy-Doo foi transmitida coma parte de The Richie Rich/Scooby-Doo Show entre 1980 e 1982, e coma parte de The Scooby-Doo/Scrappy-Doo/Puppy Hour entre 1982 e 1983. A maioría dos viláns sobrenaturali do programa de Scooby e Scrappy, que nas antigas series de Scooby eran humanos con disfrace, eran agora "reais" dentro do contexto da serie.

Daphne volveu a'O novo show de Scooby e Scrappy-Doo, que constaba de dous episodios de 11 minutos nun formato semellante ao de Scooby-Doo, onde estás?. Esta versión do programa tivo dúas tempadas, na segunda tempada foi transmitido so o nome Os novos misterios de Scooby-Doo e incluía algunhas aparicións de Fred e Vilma.

En 1985 foi o debut d'As 13 pantasmas de Scooby-Doo, protagonizado por Daphne, Shaggy, Scooby, Scrappy, e os novos personaxes Flim-Flam e Vincent Van Ghoul -baseado e dobrado por Vincent Price -, que viaxaban polo mundo para apañar a "trece das máis terroríficas pantasmas e monstros da face da terra". As 13 fantasmas de Scooby-Doo foi cancelado en marzo de 1986, e ningunha serie nova de Scooby foi transmitida durante os dous anos a seguir.

Hanna-Barbera colleu os personaxes orixinais de Scooby-Doo, onde estás? e fixo versións infantís para Un cadeliño chamado Scooby-Doo, que debutou na ABC en 1988. Un cadeliño chamado Scooby-Doo foi unha versión máis cómica da serie orixinal, inspirada nos traballos clásicos de Tex Avery e Bob Clampett, e adoptando un estilo semellante aos Looney Tunes. O programa foi un éxito e durou até 1991.

Repeticións Que hai de novo, Scooby-Doo?

O programa foi repetido na televisión durante os anos 1980, e foi mostrado nas canles de televisión por cable coma TBS Superstation (até 1989) e USA Network (coma parte de USA Cartoon Express entre 1990 e 1994). En 1993, Un cadeliño chamado Scooby-Doo, despoid de acabar de ser emitido pola ABC, comezou a se emitir na Cartoon Network; as outras versións de Scooby-Doo foron exclusivas das canles Turner coma Cartoon Network, TBS Superstation e TNT. Durante este tempo os canadenses só podían ver as series por TBS, e coma era televisión pagada, non todo o mundo podía ver Scooby-Doo. Iso sería até 1997, cando Teletoon foi creado. Teletoon transmitiu as primeiras series, que foron seguidas polos seguintes anos. Cando TBS e TNT deixaron a emisión de debuxos animados de Hanna-Barbera en 1998, Scooby-Doo converteuse en exclusividade da Cartoon Network e a súa canle irmá Boomerang.

En 2002, seguindo o éxito das repeticións de Cartoon Network e os filmes animados dos anos 1990, o grupo foi adaptado ao século XXI en Que hai de novo, Scooby-Doo?, que foi emitido en Kids WB e na Cartoon Network des de 2002. A diferenza das outras series, o programa foi producido pola Warner Bros. Animation. Que hai de novo foi pausado indefinidamente en abril de 2005. O programa volveu ao formato familiar das series antigas, mesturando con tecnoloxía moderna e algunhas referencies contemporáneas para lle dar un sentimento máis actual. Despois da morte de Don Messick en 1997, Frank Welker foi o encargado da voz do Scooby, igual que a voz do Fred, e Casey Kasem volveu coma a voz do Shaggy. Grey DeLisle fai a voz da Daphne -o seu primeiro rol foi en Scooby-Doo e a Persecución Cibernética -, logo de que a actriz anterior, Mary Kay Bergman morrese tempo despois de Scooby-Doo e os aliens invasores, e Mindy Cohn sería a encargada da Vilma.

Filmes para televisión e vídeo

Entre 1986 e 1988, Hanna-Barbera Productions produciu Hanna-Barbera Superstars 10, unha serie de filmes animados para televisión protagonizados polos seus personaxes máis populares, coma o Oso Yogi, Huckleberry Hound, Os Picapedra e mailos Supersónicos. Scooby-Doo, Scrappy-Doo e Shaggy protagonizaron tres destes filmes: Scooby-Doo e os Irmáns Boo (1987), Scooby-Doo e a Carreira dos Monstros (1988) e Scooby-Doo e a Escola de Pantasmas (1988). Ademais, Scooby-Doo e mais Shaggy apareceron coma narradores no filme para televisión, Noites de Arabia, transmitida orixinalment pola TBS en 1994 e despois en vídeo coma Scooby-Doo en Noites de Arabia.

En 1998, Warner Bros. Animation e Hanna-Barbera -daquela unha subsidiaria da Warner Bros. -, comezaron a producir filmes para vídeo de Scooby-Doo por ano. Estes filmes eran protagonizados por versións dos personaxes semellantes aos de Scooby-Doo, onde estás?, aínda que o sobriño de Scooby-Doo non foi incluído. Os filmes incluían Scooby-Doo na illa dos zombies (1998), Scooby-Doo e a Pantasma da Bruxa (1999), Scooby-Doo e os Invasores do espazo (2000) e Scooby-Doo e a Persecución Cibernética (2001).

O éxito dos filmes permitiu a Scooby-Doo tornar os sábados á mañá con Que hai de novo, Scooby-Doo?, e os filmes posteriores estiveron baseados máis nesta serie. As seguintes películes foron Scooby-Doo e a Lenda do Vampiro (2003), Scooby-Doo e o Monstro de México (2003), Scooby-Doo e o Monstro do Lago Ness (2004), Aloha, Scooby-Doo! (2005), Scooby Doo e a Maldición de Cleopatra (2005) e Scooby Doo: Piratas a Babor (2006).

Moitos dos filmes de Scooby-Doo enfrontan a seres sobrenaturais reais. En Scooby-Doo e a Escola de Pantasmas (1988), Shaggy, Scooby e Scrappy aceptan un choio coma profesores de ximnasia na escola para nenos de Miss Grimwood, que é unha escola de seres sobrenaturais, o trío acaba impartindo clases aos fillos de Frankenstein, Drácula, o Lobishome, a Momia e unha pantasma. En Scooby-Doo e a Carreira dos Monstros Shaggy é convertido nun lobishome para competir nunha carreira de automóbiles fronte outros monstros.

Os filmes posteriores baseados en Que hai de novo Scooby-Doo? tornaron á fórmula orixinal e son, basicamente, episodios máis longos da serie.

Filmes da Warner Bros.

Warner Bros. produciu en 2002 un filme de Scooby-Doo con actores reais.

O repartimento incluíu:

• Freddie Prinze Jr. (Fred),
• Sarah Michelle Gellar (Daphne),
• Matthew Lillard (Shaggy),
• Linda Cardellini (Velma) e,
• Scooby-Doo, que se creou por animación computarizada.

Scooby-Doo: The Film foi todo un éxito, tendo coma recadación arredor de 130 milions de dólares. Ámbolos dous filmes utilizaron a popular fórmula de Scooby-Doo, ademais de parodiala nalgunhas ocasións. Mentres que a primeira película ten viláns orixinais -exceptuando ao verdadeiro vilán mostrado ao final desta -, a segunda mostra a diversos viláns da serie de televisión, coma o cabaleiro negro, a pantasma da electricidade, a pantasma de Pterodáctilo e o mineiro pantasma.