Sanguiño

Reino:	Plantae
(sen clasif.)	Anxiospermas
(sen clasif.):	Eudicotas
(sen clasif.):	Rosidas
Orde:	Rosales
Familia:	Rhamnaceae
Xénero:	Rhamnus
Especie:	R. frangula

Nome binomial

Rhamnus frangula
L.

Sinonimia^[1]^[2]

Lista

* Frangula alnus Mill.
- Frangula atlantica Grubov
- Frangula dodonei Ard. nom. inval.
- Frangula frangula H.Karst.
- Frangula nigra Samp.
- Frangula pentapetala Gilib.
- Frangula vulgaris Hill
- Girtanneria frangula Neck.

O sanguiño^[3] (Rhamnus frangula ou Frangula alnus) é un arbusto de 3-6 metros de altura que medra en bosques húmidos de Europa, Asia e norte de África.

É un arbusto de ramas ergueitas non espiñoso. A casca presenta manchas chamadas lenticelas. As follas caedizas, alternas, ovais, pecioladas con nervaduras sobresaíntes no envés. As flores son pequenas, hermafroditas, con cinco pétalos e de cor rosada ou verdosa. Os froitos son vermellos que se volven pardos ó madurar. Trátase dun arbusto típico de chans moi húmidos en substratos silíceos, amplamente estendido por Europa.

Cómpre non confundir esta especie co sangomiño (Cornus sanguinea).

Propiedades editar

Son purgantes e colagogos, mantendo os seus efectos por varios días. Nas herboristerías comercialízase co nome de frángula pero hai que extremar o coidado no seu consumo pois en fresco é moi purgante e vomitivo, especialmente nos nenos. Contén diversos principios activos como frangulina, gluco-frangulina, ácido crisofánico, fisiciona, crisofanol etc.

Señor San Bartolomeu/ feito de pau de sanguiño/ líbrame, santo bendito/ do lobo de Rianxiño ^[4].

Distribución editar

É moi común en toda Galiza. Dáse en Europa, Asia e norte de África. En España é moi abundante nos bosques de ribeira. Aparece nos ríos Tera e Negro na provincia de Zamora. Na provincia de León aparece en La Cepeda e La Valdería. No río Carrión, río Adaja, alto Douro etc. No Sistema Central na Serra de Ayllón, Serra de Guadarrama, Serra de Gredos e Serra de Gata.

Nome común editar

Zangariño, xanquiño, xanguiño, senquiño, sanquiño, sanguño, sangumio, sanguiño, sanguino, sanguillo, sangubiño, sangubino, sangubín, sangriño, sangrino, sangomio, sangomín, sangobiño, sangobino, sangobín, sancomiño, samboguiño e sabuguiño^[5].

Notas editar

↑ "Frangula dodonei Ard.". The International Plant Names Index. Consultado o 3 de marzo de 2013.
↑ "The Plant List: A Working list of All Plant Species".
↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para sanguiño.
↑ Refírese a unha capela dedicada a este santo, nuns cons de Rianxo. Rianxiño é un lugar da parroquia de Santa Comba de Rianxo. Fermín Bouza-Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 184.
↑ "Sanguiño (Rhamnus frangula L.)". Atlas Lingüístico Galego. Consultado o 17 de setembro de 2016.

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

As árbores na cultura popular galega

Ligazóns externas editar

Eintrag bei GRIN Taxonomy for Plants (en inglés)
Inhaltsstoffe des Faulbaums (en alemán)

[1] "Frangula dodonei Ard.". The International Plant Names Index. Consultado o 3 de marzo de 2013.

[2] "The Plant List: A Working list of All Plant Species".

[3] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para sanguiño.

[4] Refírese a unha capela dedicada a este santo, nuns cons de Rianxo. Rianxiño é un lugar da parroquia de Santa Comba de Rianxo. Fermín Bouza-Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 184.

[5] "Sanguiño (Rhamnus frangula L.)". Atlas Lingüístico Galego. Consultado o 17 de setembro de 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]