Pteridium é un xénero botánico de preto de dez especies de fieitos grandes e grosos, na familia das Dennstaedtiaceae.

Pteridium aquilinum

Etimoloxía editar

Pteridium é un diminutivo de Pteris, nome latín procedente do grego pteron, que significa á, pola forma das frondes[1].

Ecoloxía editar

Este xénero é probablemente o máis distribuído de calquera xénero de fieitos no mundo, aparece en todos os continentes excepto Antártica e en todos os ambientes excepto os cálidos e os fríos de desertos. Así é considerado cunha distribución cosmopolita. No pasado, considerábase ao xénero cunha soa especie, Pteridium aquilinum, pero agora se subdivide en varias especies.

Evolucionalmente, pódese considerar como un dos máis exitosos fieitos en sobrevivir. A planta posúe frondes grandes, triangulares desde unha moi expandida zona radicular, e pode formar densas matas. As raíces poden moverse 1 m ou máis entre frondes; e estas medrar a 2,5 m de longo ou máis con soporte, pero o típico é o rango de 0,6–2 m de altura. En ambientes fríos, é decidua no inverno. Require chan ben drenados, xeralmente áchase en ladeiras de serras.

É alimento de larvas de lagoas spp. de Lepidoptera como Melanchra persicariae, Phymatopus, Pharmacis, Triodia sylvina, e Euplexia lucipara.

Usos editar

 
Folla nova de P. aquilinum

As frondes inmaturas, firmemente enroladas, emerxentes, foron consideradas comestibles por moitas culturas a través da historia, e aínda é usada como alimento fresco (ou cocido) ou preservado en sal, en pickles, ou secados ao sol. En Corea, onde se chama gosari namul, é un ingrediente típico no prato con arroz bibimbap.

Tanto frondes como rizomas empregáronse para prepararen cervexa, e o amidón do rizoma emprégase como substituto da Maranta arundinacea. Pode facerse pan con fariña de rizoma seco e pulverizado, só ou con outras fariñas. Os pobos indíxenas de América cociñaban os rizomas, pelábanos e comíanos, e tamén pulverizaban as fibras amidonais en fariña. No Xapón, o amidón de rizomas emprégase para facer confeccións.

Os maorís de Nova Zelandia usan os rizomas de P. esculentum (aruhe) como unha comida de primeira necesidade, especialmente en grupos de exploración ou de caza, fóra dos seus asentamentos permanentes; moita da inmensa distribución desta especie actualmente en Nova Zelandia, é consecuencia de prehistóricas deforestacións e subsecuente tendencia do aruhe a colonizar os chans ricos (que producen os mellores rizomas). Os rizomas secados ao aire perden peso; para logo consumilos, quéntanse brevemente e mestúrase cun patu aruhe (po de rizoma); o amidón pode logo chuparse das fibras en cada comida, ou xuntarse para preparalo logo. O patu aruhe tivo ítems significativos e desenvolvéronse varios estilos (McGlone et al. 2005).

Tamén ten un uso medicinal. Os rizomas en po considéranse particularmente efectivos contra vermes parasitos. En América comíase rizoma en cru como remedio para a bronquite.

Mostrouse que é carcinóxeno e pénsase que é unha importante causa de alta incidencia de cancro de estómago no Xapón, onde se consome como unha verdura, chamada warabi. Está a ser investigada como posible fonte de novos insecticidas.

Ademais de causar cancro, o fieito non cociñado contén a encima tiaminasa, que rompe a tiamina. Polo que, un consumo excesivo pode causar beriberi, especialmente en spp. con estómago simple. Os ruminantes son menos vulnerables debido a que sintetizan a tiamina.

Notas editar

  1. "Pteridium", ficha en www.floradecanarias.com (en castelán).

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar