Patxi Xabier Lezama Perier
Patxi Xabier Lezama Perier, nado en Zalla o 20 de xuño de 1967[1][2] é un escultor e escritor vasco, forma parte da nova xeración de escultores vascos[1] e é un dos renovadores da escutura vasca da segunda metade do século XX.[3][4] A súa obra está motivada pola interrelación do simbólico e o mitolóxico[4][5][6] cunha forte compoñente surrealista que o afasta das vangardas abstractas presentes en Jorge de Oteiza ou Néstor Basterrechea.[4]
| Nome orixinal | (eu) Patxi Xabier  |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | 20 de xuño de 1967 (56 anos) Zalla (España) |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Escultura |
| Ocupación | escultor , escritor , artista |
| Movemento | Surrealismo |
| Influencias | |
| Lingua | Lingua éuscara e lingua castelá |
| Familia | |
| Irmáns | Fran Lezama Perier |
 | |
É irmán do pintor Fran Lezama Perier.
Traxectoria editar
É coñecido polo seu traballo en escultura na que nos primeiros momentos empregou como materia a terracota cun estilo figurativo.[7]
Na década de 1980, mudou á madeira e adoptou a temática do totemismo,[8][9] e comezou a se interesar pola cultura vasca.[6] En 1989, realizou Zaldi, unha obra surrealista, case totémica, na que mesturou a tradición mitolóxica vasca na que a divindade vasca, Zaldi, adopta a forma dun cabalo e aparece en múltiples lendas. Esta obra, converteuse nun símbolo do pacifismo ao mesmo tempo que lembraba o bombardeo da súa vila pola Lexión Cóndor alemá durante a Guerra civil española.[4][10] No 2021, fixo doazón da escultura ao Museo das Encartaciónes, ao entender que se pechaba un círculo ao empregara como materia da obra, madeira procedente da restauración do edificio.[11][12]
Tras esta primeira etapa, moi efémera, na década de 1990, evolucionou cara á abstracción e cambiou, de novo, a outros materiais que pasan a ser a pedra e, sobre todo, o ferro forxado, de ampla resoancia na cultura vasca, e cun estilo que foi evolucionando cara á abstracción.[7] Desta época é Amalur,[2][13] a súa primeira escultura abstracta e cuxo título "Nai Terra" está inspirado na mitoloxía vasca,[3] que será a gran temática a desenvolver dende esa etapa e na que a pedra e o ferro, recrean un xeito de universo ancorado na terra.
A partir da década do 2000, comezou unha etapa experimental na que as anteriores liñas curvas deron paso a ritmos máis surrrealistas con maior movemento e realizados en madeira,[1][8] ao mesmo tempo que se incrementou o interese pola arte e a cultura vasca.[3]
En décadas posteriores, amplíou os seus intereses a outros campos que van dende a literatura ata o deseño,[2][3][14][15] así como a creación a partir do uso de aplicacións de intelixencia artificial[4][5] como Midjourney.[16]
Obra escrita editar
- 2018, Euskal Mitologia. Traducido a castelán, inglés e alemán.[17]
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 AUÑAMENDI EUSKO ENTZIKLOPEDIA. "Patxi Xabier Lezama Perier". aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus. Consultado o 12 de xullo de 2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Moreno, Víctor; Ramírez, María E.; Oliva, Cristian de la; Moreno, Estrella (31 de decembro de 2021 [actualizado o 2 de xuño de 2022]). "Patxi Lezama". buscabiografias.com. Biografía de Patxi Lezama.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Redacción (17 de setembro de 2022). "Lezama, el artista de la mitología vasca". nortexpres.com (en castelán). Nortexpres. Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 "Kunst + baskische Mythologie". baskultur.info (en alemán). 11 de maio de 2023. Consultado o 12 de xullo de 2023.
- ↑ 5,0 5,1 Etxeberria Cayuela, Paula (6 de maio de 2023). "El artista Xabier Lezama crea la mitología vasca del futuro con inteligencia artificial". noticiasdenavarra.com (en castelán). Consultado o 12 de xullo de 2023.
- ↑ 6,0 6,1 Redacción (15 de novembro de 2022). "Patxi Lezama, el artista de la mitología vasca". euskalnews.com (en castelán). Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ 7,0 7,1 Coolturamagazine. "Un escultor en la mitología vasca". Arquivado dende o orixinal o 27 de marzo de 2020. Consultado o 02 de abril de 2020.
- ↑ 8,0 8,1 Salazar López, Angie (11 de novembro de 2022). "Xabier Lezama". historia-biografia.com (en castelán). Consultado o 11 de setembro de 2023.
- ↑ Ane (6 de marzo de 2023). "The Basque Country has preserved numerous legends that account for ancient mythology / El País Vasco ha conservado numerosas leyendas que dan cuenta de la mitología antigua.". basque.press. Consultado o 12 de xullo de 2023.
- ↑ Redacción (20 de novembro de 2022). "El simbolismo antibélico de Xabier Lezama". nuevatribuna.es. Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ Castrejana, Elixane (22 de maio de 2021). "Lezama dona 'Zaldi' al Museo de las Encartaciones". deia.eus (en castelán). Consultado o 13 de xullo de 2021.
- ↑ Isusi Zuazo, Koldo (8 de febreiro de 2022). "Patxi Lezamaren 'Zaldi' Enkarterriko Museoan". bizkaie.biz (en éuscaro). Bizkaie. Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ Ferrera Cuesta, Carlos (9 de marzo de 2021). "Amaiur: la sangre de una tierra yerma". storymaps.arcgis.com (en castelán). Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ Redacción (24 de outubro de 2019). "Mitología vasca. «Historia de los mitos y deidades del universo mitológico vasco»". redhistoria.com (en castelán). Consultado o 11 de xullo de 2023.
- ↑ Trosien & Loeser (2019), p. 78.
- ↑ Torralba Rodriguez, Naroa (1 de xullo de 2023). "Ikurrak funtsezkoak dira oraindik ere". berria.eus (en éuscaro). Berria. Consultado o 12 de xullo de 2023.
- ↑ Lezama Perier, Patxi Xabier. "Euskal Mitologia". euskaltzaindia.eus. Consultado o 11 de xullo de 2023.
Véxase tamén editar
Bibliografía editar
- Trosien, Viktoria; Loeser, Nicole (2019). The Social Art Award. We are the People-Peaceful Revolutions (en inglés). Svjetlana Tunguz and Institute for Art and Innovation. ISBN 978-3-9819114-2-8.
Ligazóns externas editar
- Obra no Museo das Encartacións
- Museo de Las Encartaciones La ventana del Arte