Musicoterapia

A musicoterapia consiste no uso da música dentro dunha estrutura organizada de traballo cun fin terapéutico.

Obxectivos e recoñecementos

Os seus obxectivos inclúen restaurar, potenciar ou manter a saúde das persoas. Para iso utilízanse técnicas e procedementos específicos da disciplina. Dentro desta pódense atopar distintas correntes de pensamento e diversas influencias doutras disciplinas como a psicoloxía, a pedagoxía musical, o medicamento, a filosofía, a musicoloxía etc.

Incluída dentro das Terapias Creativas, recoñécese a existencia da musicoterapia como profesión en Estados Unidos desde 1950. Actualmente a musicoterapia estúdase no ámbito universitario en países como a Arxentina, o Brasil, Inglaterra e moitos outros^{[Cómpre referencia]}. En España existe a titulación de máster ou posgrao, se aínda que é unha carreira universitaria como tal. Así mesmo, o Ministerio de Traballo non a recoñece a día de hoxe como profesión.

Pode ser un tipo de terapia en si mesma, aínda que o seu carácter interdisciplinario favorece a súa integración con outras modalidades terapéuticas.

A musicoterapia contempla aconteceres musicais e estéticos que promoven o desenvolvemento e recoñecemento de distintos aspectos da comunicación emocional das persoas. O musicoterapeuta debe comprender e non xulgar como de maior ou menor calidade as producións dos seus pacientes en tanto calidades técnicas dos mesmos

Entre as diversas técnicas usadas pódese distinguir primeiramente entre técnicas pasivas e activas segundo a música sexa escoitada ou executada en vivo. A musicoterapia aplícase tanto na práctica clínica como na social ou a educativa.

Inicios da musicoterapia

Na Biblia, no primeiro libro de Samuel atopamos un exemplo de musicoterapia. Neste caso, o paciente é o rei Xaúl e o terapeuta o futuro rei David, polo contexto, podeos entender que se trata dalgunha enfermidade psicolóxica:

¹⁴ O Espírito do Señor retirouse de Xaúl, e o atormentaba un mal espírito, enviado polo Señor. ¹⁵ Os seus servidores dixéronlle: «Un mal espírito de Deus non deixa de atormentarte. ¹⁶ Baste que o noso señor o diga, e os servidores que te asisten buscarán un home que sepa tocar a cítola. Así, cando te asalte o mal espírito de Deus, el tocará a cítola, e ti haste de sentir aliviado».

¹⁷ Xaúl respondeu aos seus servidores: «Buscádeme un home que toque ben e traédemo».

¹⁸ Entón interviu un dos seus servidores, dicindo: «Xusto coñezo a un filla de Iesé, o de Belén, que sabe tocar. Ademais, é valente e habilidoso guerreiro; fala moi ben, é de boa presenza e o Señor está con el».

¹⁹ Entón Xaúl enviou mensaxeiros a Iesé para dicirlle: «Envíame a teu fillo David, que está co rabaño». ²⁰ Iesé tomó un asno, pan, un odre de viño e un cabrito, e llos enviou a Xaúl co seu fillo David. ²¹ David presentouse a Xaúl e se puxo ao seu servizo. Xaúl colleulle cariño e o fixo o seu escudeiro. ²² Despois mandou dicir a Xesé: «Que David se quede ao meu servizo porque ben me acae a súa presenza».

²³ E cando un espírito de Deus asaltaba a Xaúl, David tomaba a cítola e tocaba. Xaúl calmaba e sentíase aliviado, e o mal espírito retirábase del.

Moitas civilizacións, ao longo da historia, recoñeceron a influencia que ten a música nas persoas e utilizaron os sons do tambor para efectuar terapias de grupo. O uso terapéutico dos sons, na actualidade segue unhas pautas definidas que, segundo os expertos, permiten atopar ritmos vitais e realizar interaccións creativas en grupo (para moitos terapeutas, a ferramenta sonora máis poderosa é o canto humano).

Neste sentido, os sentimentos humanos poden reflectirse na escala musical. Por exemplo: O bemol é o signo musical que expresa a dor e o sostido representa a alegría. Tendo en conta algunhas teorías, a escala de dó maior é nobre e franca, a de re maior, brillante; a de sol, guerreira; a de do menor, patética, e máis tristes aínda, as de fa e sol menor. Dise que a marcha fúnebre de Beethoven diminúe as pulsaciones do corazón, e os clásicos máis curativos son Mozart, Bach, Vivaldi, os clásicos da India, e a música Taoísta.

Véxase tamén

Bibliografía

• Léon Bence e Max Méreaux, Guía muy práctica de musicoterapia, Editorial Gedisa, Barcelona, 1988.
• Rolando Benenzon, Manual de musicoterapia, Paidós Ibérica, Barcelona, 1985.
• Betes del Toro, M, Fundamentos de musicoterapia, Morata, Madrid, 2000.