Murcia

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Murcia (homónimos).

Murcia é un municipio e a capital da Rexión de Murcia (España). Está situada no sueste da Península Ibérica e atravesada polo río Segura, en plena Huerta de Murcia, comarca da que é capital. Murcia é a sétima cidade de España pola súa poboación. Segundo o INE en 2017 tiña 441 003 habitantes.

Murcia

Brasón
Localización
37°59′10″N 1°07′49″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Rexión de Murcia
Capital de	Q104178103 Taifa of Murcia (en)
Capital	Murcia
Contén a división administrativa	Algezares (en) Aljucer (en) Alquerías ../... 55+
Poboación
Poboación	469.177 (2023) (532,03 hab./km²)
Xeografía
Superficie	881.860.000 m²
Altitude	43 m
Comparte fronteira con	Alcantarilla Librilla Cartaxena Torre-Pacheco San Javier Mula Las Torres de Cotillas Orihuela Santomera Fuente Álamo de Murcia Alhama de Murcia Molina de Segura Beniel Fortuna Campos del Río Pilar de la Horadada
Organización política
• Alcalde	José Ballesta (en) (2015–)
Identificador descritivo
Código postal	30001–30012
Fuso horario	UTC+01:00
Prefixo telefónico	968
Código INE	30030
Outro
Irmandado con	Łódź Irapuato (pt) Santa Maria Capua Vetere (pt) Grasse Lecce Miami Yangzhou (2013–) Ternopil (pt) (2015–)
Páxina web	murcia.es

Xeografía

O termo municipal ten unha extensión aproximada de 882 km² e divídese de leste a oeste en dúas partes separadas por unha serie de serras que conforman a chamada Cordillera Sur Carrascoy, El Puerto, Villares, Columbares, Altaona e Escalona. Estas dúas grandes zonas denomínanse Campo de Cartagena e Huerta de Murcia.

A cidade está situada a 43 msnm, na Veiga Media do Segura. O río atravesa a cidade de oeste a leste. É un río de réxime pluvial mediterráneo, de escaso caudal pero con fortes crecidas, como as de 1946, 1948, 1973 ou 1989 que inundaron a capital murciana. A paisaxe máis coñecida e significativa do termo municipal é a súa horta, que domina gran parte do municipio. É un territorio chan pero con outeiros que rodean o amplo val do Segura, destacando as serras da mencionada Cordillera Sur e o abrupto cerro de Monteagudo en metade da chaira. Ademais da horta e as zonas urbanas, o termo municipal conta pola súa grande extensión con distintas paisaxes: bad-lands, piñeirais de piñeiro carrasco nas serras da cordilleira prelitoral e, pasadas estas cara ao sur, contornas semiesteparios. Tamén forma parte do municipio de Murcia unha parte do espazo natural de Carrascoy e El Valle, que ten a denominación de Parque Rexional.

Clima

Dada a súa proximidade ao mar Mediterráneo, goza dun clima mediterráneo, de tipo semiárido, cuns invernos suaves e uns veráns calorosos. Chega a ter máis de 300 días de sol ao ano, con poucas precipitacións, sendo a auga un ben moi estimado na rexión, dada ademais a gran riqueza huertana que caracteriza a zona. Sofre a pinga fría, xa que as precipitacións se concentran nuns poucos días ao ano. As temperaturas oscilan entre os 16 °C/4 °C de xaneiro e os 34 °C/20 °C de agosto, aínda que se superan os 40 °C moitos veráns. O récord de temperatura do século XX de España foron os 47,2 °C de Murcia o 4 de xullo de 1994.

Historia

Afonso X e a súa corte.

Murcia foi fundada co nome de Madina Mursiya no ano 825 polo emir da al-Andalus Abderramán II. Os árabes, aproveitando o curso do río Segura, que atravesa a cidade, crearon unha complexa rede hidrolóxica formada por regos (os principais son a Aljufía e Alquibla, chamada así porque segue a dirección da alquibla) que tomaban as súas augas do río Segura na Contraparada (un encoro do que parten as dúas cales maiores), que deu prosperidade á cidade e son os predecesores do actual sistema de regadíos da horta do Segura. Non foi ata a segunda metade do século XI cando Murcia converteuse en reino independente.

Castela sometera Murcia a vasalaxe (1243), pero os árabes murcianos subleváronse contra Castela co apoio do reino de Granada e Marrocos (1264). A raíña Violante de Aragón e Hungría (esposa de Afonso X O Sabio) pediu axuda urxente ao seu pai Xaime I o Conquistador, rei de Aragón. Entón, tropas aragonesas comandadas polo Infante Pedro (o futuro Pedro III o Grande) conquistan a Muhammad ibn Hûd Biha al-Dawla o reino árabe de Murcia (1265-1266). Toda a rexión foi repoboada por aragoneses. De acordo co Tratado de Almizra, Xaime I cedeu, xenerosamente, Murcia a Castela.

Conde de Floridablanca.

Desde a segunda metade do século XIII, Murcia concentra tres núcleos de poboación (cristiáns, xudeus e musulmáns). Foi o rei Afonso X, que visitaba con frecuencia a cidade, o que estableceu as bases socioeconómicas do municipio. Ademais concedeu unha serie de privilexios á cidade, que permitiron impulsar o comercio e a convivencia das diferentes culturas e relixións. Como proba do seu amor a Murcia e en premio á fidelidade que a cidade demostroulle, Afonso X dispuxo na súa testamento que o seu corazón e as súas entrañas depositásense no altar maior da Catedral de Murcia.

Baixo o reinado de Filipe II, tropas murcianas baixo mando do Marqués dos Vélez, axudaron a sufocar a rebelión mourisca no Reino de Granada. Este feito fará que se lle conceda a Murcia o título de Moi nobre e moi leal. En 1651 a cidade foi arrasada por unha crecida do río Segura que causou máis de 1.000 mortos.

A finais do século XVIII, o murciano José Moñino Redondo, conde de Floridablanca foi nomeado primeiro ministro. Floridablanca favoreceu notablemente á terra que lle viu nacer, sobre todo en infraestruturas.

Desde a creación das provincias no século XIX, Murcia é capital da provincia de Murcia e desde 1982 da Rexión do mesmo nome. Durante a guerra civil, a cidade permaneceu fiel á República ata o 29 de marzo de 1939 (dous días antes do final da contenda), cando foi ocupada polas tropas franquistas. Nos últimos anos experimentou un forte crecemento demográfico que a situou como sétimo municipio máis poboado de España.

Administración

Lista de alcaldes dende as eleccións democráticas de 1979

Mandato	Nome	Partido
1979-1983	José María Aroca Ruiz-Funes	PSRM-PSOE
1983-1987	Antonio Bódalo Santoyo	PSRM-PSOE
1987-1991	José Méndez Espino	PSRM-PSOE
1991-1995	José Méndez Espino	PSRM-PSOE
1995-1999	Miguel Ángel Cámara Botía	PP
1999-2003	Miguel Ángel Cámara Botía	PP
2003-2007	Miguel Ángel Cámara Botía	PP
2007-	Miguel Ángel Cámara Botía	PP

Nas eleccións municipais de 2007, dos 29 concelleiro a escoller, o Partido Popular obtivo 19 (co 61.28 % dos votos), o Partido Socialista 9 (29.71 % dos votos) e Esquerda Unida, en coalición cos Verdes, conseguiu un concelleiro (5.78% dos votos) volvendo así ao consistorio murciano onde non obtivera representación nas eleccións de 2003.

Organización territorial

Véxase tamén: Pedanías de Murcia e Barrios de Murcia.

Termo municipal de Murcia coas súas pedanías. O núcleo urbano aparece en cor granate

O territorio do municipio de Murcia organízase administrativamente en 54 pedanías ademais do núcleo urbano de Murcia capital.

O casco urbano ocupa 12,86 km² do total do termo municipal e divídese en barrios agrupados, á súa vez, en 8 distritos. O casco antigo da cidade ten aproximadamente 1,5 km de diámetro.

Durante o Trienio liberal (1820-1823), varias pedanías do municipio convertéronse en municipios independentes. Mais, volveron a integrarse no municipio de Murcia a partir dos anos 1830.

En 1960 e debido á forte expansión demográfica da capital da Rexión, a maioría da pedanía de Espinardo incorporouse ao casco urbano como barrio. O que non se anexionou á cidade forma actualmente a pedanía de El Puntal.

Cultura

Festas populares

El Lavatorio, de Los Coloraos. Mércores Santo.

• Semana Santa: as súas procesións son famosas polas imaxes de Salzillo e polo seu tipismo único, do que son expoñente as procesións de Los Moraos e Los Coloraos. Nas procesións de estilo tradicional os nazarenos levan unha vestimenta de horta e regalan caramelos, monas e fabas á xente que acode ás procesións, as cales están declaradas Festa de interese turístico internacional.
• Festas de Primavera: celébranse a semana seguinte ao domingo de Resurrección. Durante toda a semana sucédense concertos e desfiles e as peñas huertanas instalan nos xardíns da cidade as chamadas «barracas» nas que se pode degustar a gastronomía local. Entre os múltiples actos destacan, o martes, o Bando de la Huerta e o sábado o Enterro da Sardiña, ambos os dous declarados de interese turístico internacional.

• Feira de setembro: desenvólvese durante a primeira quincena de setembro. Inclúe numerosos actos festivos e culmina coa romaría da Virxe da Fuensanta.

Cidades irmandadas

• Grasse (Francia); 7 de setembro de 1990 .
• Miami (Florida, EUA); 18 de xullo de 1994.
• Łódź (Polonia); tratado de cooperación 14 de outubro de 1999.
• Lecce (Italia); 28 de xuño de 2002.
• Murcia (Filipinas); 6 de novembro de 2002.
• Irapuato (México); 31 de outubro de 2005.