Narmer
Narmer ou Menes foi o primeiro faraón do Antigo Exipto e fundador da Dinastía I c. 3050 a. C.
| Narmer | |
|---|---|
| Faraón | |
 | |
| Primeiro plano do faraón Narmer, dun facsímile a tamaño completo da orixinal paleta de Narmer no Cairo, esta versión está na á do antigo Exipto do Museo Real de Ontario. | |
| Reinado | c. -3150 a -3125 |
| Nacemento | c. -3185 |
| Falecemento | c. -3125 |
| Sepultura | Tumba B17-18, da necrópole de Umm el-Qaab, Abidos, Exipto |
| Predecesor | Posiblemente Horus Ka ou Horus Escorpión II |
| Sucesor | Aha |
| Consorte | Posiblemente Neithotep |
| Descendencia | Posiblemente Aha Posiblemente Neithotep |
| Na rede | |
  | |
Denominado Meni na Lista Real de Abidos e o Canon de Turín, Men ou Min por Herodoto e Menes de Tis por Manetón nos seus epítomes, escritos por Xulio Africano, Eusebio de Cesarea e o monxe Sincelo.
Menes reinou 62 anos segundo Xulio Africano, ou 60 anos segundo Herodoto e Sincelo. Aínda que a versión armenia de Eusebio de Cesarea asígnalle 30 anos.
Menes era rei do Alto Exipto, posible sucesor de Hr skr, Horus Escorpión. Conquistou o Baixo Exipto (delta do Nilo) e instaurou a súa capital en Ineb Hedy "Muralla branca", a futura Menfis. Avanzou co seu exército máis aló das fronteiras do seu reino (Eusebio de Cesarea). Pereceu arroiado por un hipopótamo (Xulio Africano).
O triunfo da primeira unificación do Antigo Exipto quedou rexistrado alegoricamente na denominada Paleta de Narmer (Gardiner).
Biografía editar
Narmer era orixinario de Tinis, a capital do Alto Exipto, e estaba casado con Neithotep, orixinaria de Naqada, o que parece indicar que este matrimonio selou a alianza entre ambas as cidades.
Foi o primeiro gran faraón e unificou os territorios exipcios, baixo o seu mando, segundo reflicten os relevos da súa Paleta e recoñeceron os seus sucesores. A fundación de Menfis, por centos de quilómetros ao norte de Tinis, foi unha demostración de poder sobre o Baixo Exipto, ao que, segundo se desprénde da Paleta, vía como pobo conquistado. Menfis tiña unha situación ideal para controlar todo o delta así como as importantes rutas comerciais ao Sinaí e Canaán.
Ao escritor grego Herodoto —a quen se considera fundador da historia como disciplina científica—, os sacerdotes exipcios contáronlle que para construír a cidade, Menes ordenou desviar a canle do río Nilo, e levantar un dique de contención:
Os sacerdotes explican de Menes, o primeiro rei dos exipcios, que protexera a Menfis mediante un dique. Por aquel entón, o río discorría ao longo de grandes dunas cara a Libia. Menes logrou a desviación do caudaloso río cara á o sur, a uns 100 estadios augas arriba de Menfis, grazas aos diques; sacou ao río da vella canle e conseguiu que a corrente fluíse por unha canle, entre as dunas. Aínda hoxe os persas observan receosos esta desviación e nova canle do río, e vixíana durante todo o ano. Saben que se o río conseguise romper o dique, Menfis correría un gran perigo de asolagarse. Cando Menes, o primeiro rei, houbo desecado a vella canle, fundou inmediatamente nesa chaira esta cidade, que hoxe se chama Menfis. A cidade atópase na parte estreita de Exipto. Ao redor da cidade, precisamente ao norte e oeste, xa que ao leste corre o Nilo, o primeiro faraón fixo cavar un lago para que se alimentase do río.Herodoto
O nome de Narmer aparece en fragmentos de cerámica na rexión do delta, e ata en Palestina, sendo proba evidente do comercio entre estas zonas. A riqueza agrícola do Delta, en minerais do Alto Exipto e a confluencia de diversas rutas comerciais axudaron a levantar un grande imperio.
A tradición de dividir a historia exipcia en trinta dinastías iníciase con Manetón, historiador exipcio do século III a. C., que durante o reinado de Tolomeo II compuxo en grego a Aegyptiaka, obra desgraciadamente perdida pero transmitida e comentada parcialmente por Flavio Josefo, Xulio Africano, Eusebio de Cesarea e o monxe Sincelo.
Construcións da súa época editar
Ademais de ordenar construír un dique, para desecar as zonas pantanosas de Menfis e desviar a canle de Nilo cara a un lago, e da construción da cidade, erixiu un grandioso templo a Vulcano "Ptah" (Herodoto).
Atribúese a Narmer a tumba B17-18, na necrópole de Umm o-Qaab, en Abidos, escavada por Flinders Petrie, situada á beira da tumba de Aha. Tamén é posible que fose enterrado en Saqqara, ou na necrópole de Tarjan, aínda que podería tratarse de cenotafios (tumbas simbólicas).
Datos arqueolóxicos editar
Atopouse o nome de Narmer inscrito en xeroglíficos en:
- A maza cerimonial de Narmer, en Nejen (Hieracómpolis).
- A chamada Paleta de Narmer, do templo de Horus en Nejen.
- A estatua do mandril, custodiada no Altes Museum de Berlín.
- Serej de Narmer nun fragmento de cerámica dunha vasilla de viño, en Tell Ibrahim Auad.
- Selos cilíndricos, en Naqada, delta oriental do Nilo e no sur de Palestina.
Tamén o seu nome se atopou en moitos lugares do Alto e Baixo Exipto:
- no val de Nilo, no Delta, nos desertos occidentais e orientais,
- e no sur de Palestina (Rafiah, En Besor, Arade, Tell Erani).
Sucesores de Narmer editar
Varios eruditos consideraban que Narmer era o último rei do Período Protodinástico de Exipto, diferente do faraón Menes, e outros o asociaban con Aha, pero despois do descubrimento de Dreyer (1985-95) de varias marcas de selos atopadas nas tumbas de Dean e Qaa en Umm o-Qaab, Abidos, pódese determinar con seguridade que é exacta a sucesión dinástica: Narmer, Aha, Dyer, Dyet, Merneith, Dean, Adjib, Semerhet, Qaa.
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
- The Narmer Catalog (en inglés)
| Antigo Exipto | ||
|---|---|---|
Segue a: Horus Escorpión |
Narmer | Precede a: Aha |
| I Dinastía | ||