Mario Benedetti (Mario Benedetti.ogg pronunciación ), nado o 14 de setembro de 1920 en Paso de los Toros e finado o 17 de maio de 2009 en Montevideo, foi un escritor uruguaio.

Infotaula de personaMario Benedetti

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(es) Mario Orlando Hardy Hamlet Brenno Benedetti Farrugia Editar o valor em Wikidata
14 de setembro de 1920 Editar o valor em Wikidata
Paso de los Toros, Uruguai (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Morte17 de maio de 2009 Editar o valor em Wikidata (88 anos)
Montevideo, Uruguai Editar o valor em Wikidata
Causa da morteAsma Editar o valor em Wikidata
Lugar de sepulturaCentral Cemetery of Montevideo (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeUruguai Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónescritor , dramaturgo , político , poeta , xornalista , novelista Editar o valor em Wikidata
Período de actividade1943 Editar o valor em Wikidata - 2009 Editar o valor em Wikidata
Partido políticoFronte Ampla Editar o valor em Wikidata
Xénero artísticoNovela, conto, poesía, theatre (en) Traducir e ensaio Editar o valor em Wikidata
MovementoGeneración del 45 (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Pseudónimo literarioDamocles
Mario Benedetti Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Premios

IMDB: nm0070709 Bitraga: 1147 Dialnet: 180842 Discogs: 521298 Find a Grave: 37226921 Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Foi fillo de Brenno Benedetti e Matilde Farugia bautizado con cinco nomes. Residiu en Paso de los Toros xunto á súa familia durante os seus primeiros dous anos de idade, para logo se trasladar a Tacuarembó por asuntos de negocios. Logo dunha infrutuosa estadía nese lugar (onde foron vítimas dunha estafa, a familia trasladouse a Montevideo, cando Mario Benedetti tiña catro anos de idade. En 1928 inicia os seus estudos primarios no Colexio Alemán de Montevideo, de onde é retirado en 1933. En consecuencia, ingresa no Liceo Miranda por un ano.Os seus estudos secundarios realizounos de maneira incompleta en 1935, no Liceo Miranda, para continuar de maneira libre, por problemas económicos. Dende os catorce anos traballou na empresa Will L. Smith, S.A. de repostos para automóbiles.

Entre 1938 a 1941 residiu case continuamente en Buenos Aires, Arxentina. En 1945 integrouse ó equipo de redacción do semanario Marcha, onde permaneceu ata 1974, ano en que foi clausurado polo goberno de Xoán María Bordaberry. En 1954 é nomeado director literario de dito semanario. O 23 de marzo de 1946 contrae nupcias con Luz López Ledo, o seu grande amor e compañeira de vida. En 1948 dirixe a revista literaria Marginalia. Publica o volume de ensaios Peripecia e novela.

En 1949 é membro do consello de redacción de Número, unha das revistas literarias máis destacadas da época. Participa activamente no movemento contra o Tratado Militar cos Estados Unidos. É a súa primeira acción como militante. Ese mesmo ano obtivo o Premio do Ministerio de Instrución Pública pola súa primeira compilación de contos, Esta mañá. Mario Benedetti foi gañador do galardón en repetidas ocasións ata 1958, cando renunciou sistematicamente a el por discrepancias coa súa regulamentación.

En 1964 traballa como crítico de teatro e codirector a páxina literaria semanal «Ó pé das letras» do diario A mañá. Colabora como humorista na revista Peloduro. Escribe crítica de cine en A Tribuna Popular. Volta a Cuba para participar no xurado do concurso Casa das Américas. Participa no encontro con Rubén Darío. Viaxa a México para participar no II Congreso Latinoamericano de Escritores.

Participa no Congreso Cultural da Habana coa relatorio "Sobre as relacións entre o home de acción e o intelectual" e é Membro do Consello de Dirección de Casa das Américas. En 1968 funda e dirixe o Centro de Investigacións literarias de Casa das Américas, cargo no cal se mantería ata 1971.

Xunto a membros do Movemento de Liberación Nacional - Tupamaros, fundou en 1971 o Movemento de Independentes 26 de Marzo, unha agrupación que pasou a formar parte da coalición de esquerdas Fronte Ampla dende as súas orixes. Benedetti foi representante do movemento de liberación nacional na Mesa Executiva de Fronte Ampla dende 1971 a 1973.

Ademais é nomeado director do Departamento de Literatura Hispanoamericana na Facultade de Humanidades e Ciencias da Universidade da República de Montevideo.

Publica Crónica do 71, composto de editoriais políticos publicados no semanario Marcha na súa maioría, un poema inédito e tres discursos pronunciados durante a campaña de Fronte Ampla. Tamén publica Os poemas comunicantes, con entrevistas a diversos poetas latinoamericanos.

Tras o Golpe de Estado do 27 de xuño de 1973 renuncia ó seu cargo na universidade, pese a ser elixido para integra-lo claustro. Ademais, á luz do seu activo apoio á subversión marxista debe abandonar o Uruguai, partindo ó exilio en Buenos Aires, na Arxentina. Posteriormente se exiliaría no Perú, onde foi detido, deportado e amnistiado, para logo se instalar en Cuba, no ano 1976. Ó ano seguinte, Benedetti recalaría en Madrid, España. Foron dez longos anos os que viviu afastado da súa patria e a súa esposa, quen tivo que permanecer no Uruguai coidando das nais de ambos.

A versión cinematográfica de A tregua, dirixida por Sergio Renán, foi nomeada á cuadraxésima sétima versión dos Premios Óscar en 1974, á mellor película estranxeira. Finalmente o premio, entregado na cerimonia do 8 de abril de 1975, adxudicoullo a película italiana Amarcord.

En 1976 volta a Cuba, esta vez como exiliado, e reincorpórase ó Consello de Dirección de Casa das Américas. O ano 1980 trasládase a Palma. Dous anos máis tarde inicia a súa colaboración semanal nas páxinas de Opinión do diario El País. O mesmo ano o Consello de Estado de Cuba concédelle a Orde Félix Varela. En 1983 traslada a súa residencia a Madrid.

Volve ao Uruguai en marzo de 1983, iniciando o autodenominado período de desexilio, motivo de moitas das súas obras. É nomeado Membro do Consello Editor da nova revista Brecha, que vai dar continuidade ó proxecto de Marcha, interrompido en 1974.

En 1986 recibe o Premio Jristo Botev de Bulgaria, pola súa obra poética e ensaística. En 1987 é galardoado en Bruxelas co Premio Llama de Oro de Amnistía Internacional pola súa novela Primavera con una esquina rota. En 1989 é condecorado coa Medalla Haydeé Santamaría polo Consello de Estado de Cuba.

Benedetti recibiu, o 30 de novembro de 1996, o Premio Morosoli de Plata de Literatura, entregado pola Fundación Lolita Rubial, de Minas, Uruguai. Na ocasión, Benedetti foi destacado pola súa obra narrativa. O mesmo ano, xunto a outros cincuenta escritores, foi distinguido polo Estado de Chile coa Orde ó Mérito Docente e Cultural Gabriela Mistral.

En maio de 1997 foi investido co título Doutor honoris causa pola Universidade de Alacant. O 30 de setembro do mesmo ano foi galardoado co Premio León Felipe, en mención ós valores cívicos do escritor. Ademais foi investido en decembro como Doutor honoris causa en Ciencias Filolóxicas da Universidade da Habana.

O 31 de maio de 1999 foi galardoado co VIII Premio Reina Sofía de Poesía Iberoamericana, dotado de 6 000 000 ?. A Fundación Cultural e Científica Iberoamericana José Martí concedeulle o 29 de marzo de 2001 o I Premio Iberoamericano José Martí.

O 19 de novembro de 2002 foi nomeado Cidadán ilustre pola Intendencia de Montevideo, nunha cerimonia encabezada polo intendente Mariano Arana.

En 2004 concedéuselle o Premio Etnosur. En 2004 presentouse por primeira vez en Roma, Italia, un documental sobre a vida e a poesía de Mario Benedetti, titulado Mario Benedetti y otras sorpresas. O documental, que foi escrito e dirixido por Alessandra Mosca, e protagonizado por Benedetti, foi patrocinado pola Embaixada do Uruguai en Italia. O documental participou no Festival Internacional do Novo Cinema Latinoamericano da Habana, no XIX Festival do Cinema Latinoamericano dei Trieste e no Festival Internacional de Cine de Santo Domingo.

En 2005, Mario Benedetti presentou o poemario Adioses y bienvenidas. Na ocasión tamén se exhibiu o documental Palabras verdaderas.

O 7 de xuño de 2005 adxudicouse o XIX Premio Internacional Menéndez Pelayo, consistente en 48.000 e a Medalla de Honra da Universidade Internacional Menéndez Pelayo. O premio, outorgado pola Universidade Internacional Menéndez Pelayo, é un recoñecemento ó labor de personalidades destacadas no ámbito da creación literaria ou científica, tanto en idioma español como portugués.

Mario Benedetti repartía o seu tempo entre as súas residencias do Uruguai e España, atendendo as súas múltiplas obrigas e compromisos. Despois do falecemento da súa esposa Luz López, o 13 de abril de 2006 vítima da enfermidade de Alzheimer, Benedetti trasladouse definitivamente á súa residencia no barrio Centro de Montevideo, Uruguai. Con motivo do seu traslado, Benedetti doou parte da súa biblioteca persoal en Madrid, ó Centro de Estudos Iberoamericanos Mario Benedetti da Universidade de Alacant.

A Fundación Lolita Rubial volveu a condecorar a Benedetti o 25 de novembro de 2006, co Premio Morosoli de Ouro.

Obra editar

A obra de Mario Benedetti atópase compilada nas seguintes publicacións:

Conto editar

  • Esta mañana y otros cuentos, 1949.
  • Montevideanos, 1959.
  • Datos para el viudo, 1967.
  • La muerte y otras sorpresas, 1968.
  • Con y sin nostalgia, 1977.
  • Geografías, 1984.
  • Recuerdos olvidados, 1988.
  • Despistes y franquezas, 1989.
  • Buzón de tiempo, 1999.
  • El porvenir de mi pasado, 2003.

Drama editar

  • El reportaje, 1958.
  • Ida y vuelta, 1963.
  • Pedro y el Capitán, 1979.

Novela editar

  • Quién de nosotros, 1953.
  • La tregua, 1960.
  • Gracias por el fuego, 1965.
  • El cumpleaños de Juan Ángel, 1971.
  • Primavera con una esquina rota, 1982.
  • La borra del café, 1992.
  • Andamios, 1996.

Poesía editar

  • La víspera indeleble, 1945.
  • Sólo mientras tanto, 1950.
  • Poemas de la oficina, 1956.
  • Poemas del hoyporhoy, 1961.
  • Inventario uno, 1963.
  • Noción de patria, 1963.
  • Próximo prójimo, 1965.
  • Contra los puentes levadizos, 1966.
  • A ras de sueño, 1967.
  • Quemar las naves, 1969.
  • Letras de emergencia, 1973.
  • La casa y el ladrillo, 1977.
  • Cotidianas, 1979.
  • Viento del exilio, 1981.
  • Preguntas al azar, 1986.
  • Yesterday y mañana, 1987.
  • Canciones del más acá, 1988.
  • Las soledades de Babel, 1991.
  • Inventario dos, 1994.
  • El amor, las mujeres y la vida, 1995.
  • El olvido está lleno de memoria, 1995.
  • La vida ese paréntesis, 1998.
  • Rincón de Haikus, 1999.
  • El mundo que respiro, 2001.
  • Insomnios y duermevelas, 2002.
  • Inventario tres, 2003.
  • Existir todavía, 2003.
  • Defensa propia. 2004.
  • Memoria y esperanza, 2004.
  • Adioses y bienvenidas, 2005.
  • Canciones del que no canta, 2006.

Ensaio editar

  • Peripecia y novela, 1946.
  • Marcel Proust y otros ensayos, 1951.
  • El país de la cola de paja, 1960.
  • Literatura uruguaya del siglo XX. 1963.
  • Letras del continente mestizo, 1967.
  • El escritor latinoamericano y la revolución posible, 1974.
  • Notas sobre algunas formas subsidiarias de la penetración cultural, 1979.
  • El desexilio y otras conjeturas, 1984.
  • Cultura entre dos fuegos, 1986.
  • Subdesarrollo y letras de osadía, 1987.
  • La cultura, ese blanco móvil, 1989.
  • La realidad y la palabra, 1991.
  • Perplejidades de fin de siglo, 1993.
  • El ejercicio del criterio, 1995.

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar