Marie-Galante
Marie-Galante é unha illa do arquipélago de Guadalupe, localizada a unha distancia de 30 km. A súa superficie é de 158,01 km² e tiña 10 867 habitantes en 2016.
| Marie-Galante | |
|---|---|
| Aichi | |
 | |
 Guadalupe, con Marie-Galante | |
| Situación | |
| País |  Francia |
| Departamento de ultramar | Guadalupe |
| Arquipélago | Antillas Menores |
| Mar | Mar Caribe |
| Coordenadas | 15°55′N 61°15′O / 15.917, -61.250Coordenadas: 15°55′N 61°15′O / 15.917, -61.250 |
| Xeografía | |
| Xeoloxía | Atol emerxido |
| Superficie | 158´01 km² |
| Longura máxima | 15´6 km |
| Largura máxima | 15´1 km. |
| Perímetro | 84 |
| Punto máis alto | 204 m. Outeiro Constant |
| Demografía | |
| Capital | Grand-Bourg |
| Poboación | 10 867 hab. (2016) |
| Densidade | 68´7 hab./km² |
Esta illa foi bautizada como María Galanda por Cristovo Colón o 3 de novembro de 1493, durante a súa segunda viaxe as Indias Occidentais. Ese era o nome da súa carabela.
Foi primeiramente colonizada a mediados do século XVII polos franceses, que levaran alí ós seus escravos. A economía colonial estaba baseada na cana de azucre e en (2007) o turismo está a gañar terreo, aínda que non se recuperou da crise.
Administración editar
Marie-Galante divídese en tres comunas (poboación a 1 de xaneiro de 2013):
- Grand-Bourg (5 564 habitantes),
- Capesterre-de-Marie-Galante (3 389) e
- Saint-Louis (2 575).
Historia editar
Os Huecoides foron a civilización máis antiga que se sabe ocupou Marie-Galante, seguidos da tribo Arauaque no século III que a chamaron Touloukaéra. Os caribes ocupárona no século IX e déronlle o nome de Aichi ou Aulinagan, o algodón da terra. As poboacións indíxenas cultivaron a iuca e aprenderan o uso de plantas medicinais. Tamén viviron da pesca. En varias covas atopáronse restos de cerámica, petróglifos e obxectos relixiosos.
Soberanía española editar
Foi chamada Marí-Galante polo almirante Cristovo Colón pola axuda de Nicolas Galof Galante na conquista da mesma. O 3 de novembro de 1493 ancorou no illote que agora se chama Anse Ballet en Grand-Bourg. Durante a súa segunda viaxe ás Indias Occidentais, a primeira illa que atopou chamouna La Deseada e á segunda co nome da nave almiranta, Marigalante. Ambas illas se protocolizaron de soberanía española en respectivos actos.
Segundo escribiu L. Martínez de Isasti, un século despois do descubrimento, o nome débese ao capitán Vasco Martín Cotillos[1] que escolleu o nome da súa muller para a illa.
Francia, Inglaterra, Holanda editar
Posteriormente foi colonizada polos franceses no século XVII, que trouxeron consigo a escravos e desenvolveron unha economía sobre a base da explotación da cana de azucre.
O 8 de novembro de 1648, o gobernador Charles Houël organizou o primeiro asentamento de colonos franceses: uns cincuenta homes vivían preto do lugar chamado Vieux Fort ("Forte Vello"). Jacques de Boisseret comprou a illa á Compañía francesa das illas de América o 4 de setembro de 1649. En 1653, construíuse un segundo forte en Grand-Bourg.
A cana de azucre, probablemente orixinaria da India, fora importada a América por Cristovo Colón. Dado que o azucre se converteu nunha importante mercancía, cultivouse en Guadalupe desde 1654 por colonos xudeus neerlandeses exiliados do Brasil que crearon as primeiras plantacións de azucre equipados con pequenos muíños accionados por bois para esmagar a cana.
A poboación sufriu de privacións e dos ataques dos caribes ata 1660, cando se asinou un tratado de paz en Basseterre entre nativos e colonos, no que os caribes autorizaron a franceses e británicos a asentarse nas illas de Dominica e San Vicente. Coa illa agora en paz, e a dispoñibilidade da tecnoloxía dos muíños convertérona nunha economía baseada nas plantacións mediante o uso de escravos africanos importados. En 1671, a poboación estaba constituída nun 57% por negros traídos de África.
En 1676, chegou unha frota holandesa que secuestrou á poboación e saqueou as súas instalacións. Logo da repoboación da illa, os novos habitantes foron atacados tres veces polos holandeses e polos británicos en 1690 e 1691. Estes ataques resultaron na destrución dos muíños, as refinerías e a despoboación da illa. O gobernador xeral de Martinica prohibiu a repoboación da illa ata 1696. Desde 1692 ata 1816, ingleses e franceses enfrontáronse pola illa en cinco ocasiones. Durante este período, Marie-Galante foi independente desde novembro de 1792 ata 1794. En 1790, de ao redor de 11 500 habitantes, 9 400 eran escravos.
Os muíños de vento foron construídos por primeira vez en 1780. En 1830, funcionaban 105 muíños, a metade dos cales aínda eran movidos por bois. Hoxe en día, 72 torres de muíños mantéñense aínda en pé.
Os británicos capturaron Guadalupe, e con ela, Marie-Galante, La Désirade, e todas as dependencias de Guadalupe, en abril de 1794, e aboliron a escravitude por primeira vez.[2] O Tratado de Amiens en 1802 devolveunas a Francia. Coa restauración, a escravitude tamén se restableceu en 1802.
En marzo de 1808, a Royal Navy tomou posesión de Marie-Galante para deter aos corsarios franceses que usaban o seu porto[3] En agosto, unha pequena forza francesa intentou recapturar a illa, pero a guarnición británica, formada por Royal Marines, complementados con algúns efectivos do 1º West India Regiment, derrotaron e capturaron aos franceses.[4] Os británicos devolveron a illa a Francia en 1815.
En 1838 un incendio destruíu Grand-Bourg, e en 1843 a illa foi asolada por un terremoto.
A escravitude, finalmente chegou ao seu fin en 1848, grazas aos esforzos combinados dos abolicionistas, tales como Victor Schoelcher e as repetidas revoltas de escravos, a abolición definitiva da escravitude celebrouse durante tres días e tres noites. Pero estes acontecementos non marcaron o fin da violencia colonial. Nas eleccións lexislativas do 24 de xuño e 25 de xuño de 1849, onde os antigos escravos votaron por primeira vez, a policía reprimiu aos libertos que se opuxeron á fraude organizada polos grandes terratenentes brancos. Moitos negros morreron durante estas revoltas que levaron á vertedura de ron e do azucre da plantación "Piragua" nun estanque próximo. Hoxe en día este estanque coñécese como la mare au punch (o estanque de ponche) en memoria destes tráxicos sucesos. Non foi senón ata 1920 que os descendentes dos escravos convértense en propietarios de plantancións de cana de azucre en Marie-Galante.
En 1865, un ciclón e o cólera azoutaron a illa e a súa xente. En 1902, un segundo incendio devastou Grand-Bourg. Outros ciclóns afectaron á illa en 1928 e 1995.
Guadalupe (Grande-Terre e Basse-Terre), xunto coas súas dependencias (Marie-Galante, San Martín, San Bartolomeu, Les Saintes e La Désirade), son un departamento de ultramar francés desde 1946 e un só departamento da rexión desde 1982. Dentro de Marie-Galante existen tres comunas, son Capesterre, Grand-Bourg e Saint-Louis. Xuntas, foron designadas como entidade intercomunal o 8 de xaneiro de 1994, a primeira creada nun Departamento de ultramar francés. (En 2007 San Martín e San Bartolomeu convertéronse nunha colectividade de ultramar, facéndose politicamente independentes de Guadalupe.)
O 24 de xaneiro de 2010 ás 6 horas 43 minutos hora local, un terremoto cunha magnitude de 5,1 produciuse en Martinica. O seu epicentro atopouse a uns 60 quilómetros de Marie-Galante, e 52 km de Saint-François no norte de Guadalupe, a unha profundidade de 67 km.
Xeografía editar
Marie-Galante comprende tres comunas (Grand-Bourg, Capesterre-de-Marie-Galante e Saint-Louis), cunha poboación combinada de censo de 2013 de 11 528 habitantes. A illa é comunmente coñecida como A Grande galette ('gran galleta') debido á súa forma redonda e unha superficie case plana; o seu pico máis alto, o Morne Constant, elévase a 204 m. A illa ten un sustrato calcáreo montañoso, refrescado polos ventos alisios.
A costa norte caracterízase por un alto cantil. Unha falla chamada o "bar" separa o cuadrante norte do resto da illa. Ao oeste, praias e mangleiros esténdense ao longo do mar Caribe. Os ríos Saint-Louis e Vieux-Fort corren a través da meseta que se atopa no centro de Marie-Galante. No leste e o sur, a meseta descende bruscamente a unha chaira costeira que bordea o océano Atlántico da que está protexida por unha barreira de arrecife de coral.
Economía editar
A economía colonial baseouse no cultivo de tabaco, anil, café e algodón. Pero desde o século XVII, a cana de azucre converteuse nunha importante fonte de ingresos. Isto continuou nos séculos XIX e XX, adaptándose á abolición da escravitude e a gran crise do azucre.
Durante o dominio da industria da cana de azucre, Marie-Galante adquiriu o alcumo de "a illa dos cen muíños". En 1818 había máis dun centenar de muíños para procesar a cana de azucre. O mollo da cana transfórmase en azucre ou ron. Os muíños accionados orixinalmente por bois, substituíronse por muíños de vento en 1780, á súa vez substituídos polos muíños alimentados a vapor a partir de 1883.
O século XIX trouxo a desaparición do modelo económico anterior. Aos poucos o refinado de azucre en pequena escala procesouse nas fábricas máis grandes: antes de 1885 cinco fábricas controlaban a industria. En 1931, dezaoito destilerías de azucre e catro fábricas estaban en produción. No século XX, as grandes plantacións deron lugar ás pequenas explotacións, organizadas en cooperativas. Pero a agricultura nas Indias Occidentais Francesas está suxeita á competencia global e a principios do século XXI, só unha refinaría de azucre (usine de Grande-Anse) e tres destilarías (Bellevue, Bielle, e Poisson) permanecen en Marie-Galante. O ron branco que producen está suxeito a unha Denominación de Orixe. A produción de azucre orgánico podería ser un desenvolvemento innovador, pero a situación política actual terminou coas subvencións europeas poñendo as prácticas agrícolas actuais en perigo e polo tanto poñendo en perigo o futuro económico de Marie-Galante e os seus habitantes.
Aínda existen restos da vella economía e rica historia de Marie-Galante que son unha atracción turística: un carreiro natural con 70 puntos de interese, incluíndo dous muíños restaurados (o muíño Bézard e o Bellevue Distillery), vivendas coloniais e vellas refinerías de azucre (a casa de Murat e Mill) produce unha rede de camiños para excursionistas para descubrir a illa e a súa xente.
Do mesmo xeito que as outras illas da rexión, Marie-Galante experimentou a transformación económica que acompaña o turismo. Con todo, o desenvolvemento do turismo baséase nunha política de conservación da natureza e o patrimonio, xa sexa precolombiano, colonial ou contemporáneo. O Aeroporto de Marie-Galante atópase na Pointe des Basses, a medio camiño entre Grand-Bourg e Capesterre facendo difícil o acceso ao aeroporto.
Demografía editar
Marie-Galante tiña 30.000 habitantes no ano 1946. Houbo un éxodo de persoas a Guadalupe e Francia e a illa tiña menos de 12.009 habitantes no censo de 2006. Esta diminución da poboación está relacionada coa diminución da economía da cana de azucre. A densidade de poboación en 2006 era de 76 persoas por km².
Notas editar
- ↑ "Cotillos, Martín - Auñamendi Eusko Entziklopedia". aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (en éuscaro). Consultado o 2022-04-19.
- ↑ "No. 13659". The London Gazette. 21 May 1794.
- ↑ "No. 16141". The London Gazette. 30 de abril de 1808.
- ↑ "No. 16201". The London Gazette. 15 November 1808.
Ligazóns externas editar
| Commons ten máis contidos multimedia sobre: Marie-Galante |
- Oficina de Turismo (en inglés) (en francés)