Jawaharlal Nehru (Hindi: जवाहरलाल नेहरू), nado o 14 de novembro de 1889 en Allahabad (Uttar Pradesh) e finado o 27 de maio de 1964 en Nova Delhi, foi un político indio e o primeiro (e o máis duradeiro) Primeiro Ministro da India, de 1947 a 1964.

Infotaula de personapandit Editar o valor em Wikidata
Jawaharlal Nehru

Editar o valor em Wikidata
Nome orixinal(hi) जवाहरलाल नेहरू Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento14 de novembro de 1889 Editar o valor em Wikidata
Prayagraj (Raj Británico) Editar o valor em Wikidata
Morte27 de maio de 1964 Editar o valor em Wikidata (74 anos)
Nova Deli (India) Editar o valor em Wikidata
Causa da morteMorte natural Editar o valor em Wikidata (Infarto agudo de miocardio Editar o valor em Wikidata)
Lugar de sepulturaRaj Ghat Editar o valor em Wikidata
Minister of Defence (India) (en) Traducir
31 de outubro de 1962 – 14 de novembro de 1962
← Vengalil Krishnan Krishna Menon (en) TraducirYashwantrao Chavan (en) Traducir →
Minister of Finance (en) Traducir
24 de xullo de 1956 – 30 de agosto de 1956
← Chintaman Dwarkanath Deshmukh (pt) TraducirT. T. Krishnamachari (en) Traducir →
Minister of External Affairs (en) Traducir
15 de agosto de 1947 – 27 de maio de 1964
← sen valor – Gulzarilal Nanda (pt) Traducir →
Primeiro ministro da India
15 de agosto de 1947 – 27 de maio de 1964
← sen valor – Gulzarilal Nanda (pt) Traducir →
Member of the Committee on Subjects Assigned to the Union Centre (en) Traducir
25 de xaneiro de 1947 –
Member of the Negotiating Committee of the Constituent Assembly of India (en) Traducir
21 de decembro de 1946 –
Member of the Constituent Assembly of India (en) Traducir
6 de xullo de 1946 – 24 de xaneiro de 1950
Member of the Lok Sabha (en) Traducir
Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
ResidenciaPrayagraj
Nova Deli Editar o valor em Wikidata
País de nacionalidadeIndia (1950–)
Dominio da India (1947–1950)
Raj Británico (–1947) Editar o valor em Wikidata
Grupo étnicoKashmiri Pandit (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
RelixiónHinduísmo Editar o valor em Wikidata
EducaciónTrinity College - ciencias naturais (–1910)
Harrow School (pt) Traducir (1905–)
City Law School (en) Traducir - dereito Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoCiencias naturais Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónescritor , Barrister , sindicalista , autobiógrafo , político , loitador pola liberdade Editar o valor em Wikidata
Partido políticoPartido do Congresso Nacional Indiano (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Membro de
Influencias
LinguaLingua inglesa e lingua hindi Editar o valor em Wikidata
Participou en
18 de abril de 1955Conferencia de Bandung
1952Third International Conference on Planned Parenthood (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
FamiliaFamília Nehru-Gandhi (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
CónxuxeKamala Nehru (–1936)
FillosIndira Gandhi Editar o valor em Wikidata
PaisMotilal Nehru (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata  e Swarup Rani Nehru Editar o valor em Wikidata
IrmánsKrishna Hutheesing (en) Traducir e Vijaya Lakshmi Pandit (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Premios
Sinatura
Editar o valor em Wikidata

IMDB: nm0624587 Musicbrainz: de6267ca-4612-447d-b5b4-9f1e73cac66b Discogs: 1958949 WikiTree: Nehru-4 Find a Grave: 5971574 Editar o valor em Wikidata

Foi unha das principais figuras do movemento de independencia indio, Nehru foi elixido polo Partido do Congreso para ser o primeiro Primeiro Ministro da India e reelixido cando o Partido do Congreso gañou as primeiras eleccións xerais da India en 1952. Como un dos fundadores do Movemento de Países Non Aliñados, foi tamén unha figura importante na política internacional posterior á segunda guerra mundial. Chámaselle frecuentemente Pandit Nehru (sendo "pandit" un título honorífico sánscrito que signifca "profesor" ou "mestre") e, especificamente na India, Panditji (sendo "-ji" un sufixo honorífico).

Traxectoria editar

Fillo do avogado e político Motilal Nehru, brahman da rexión de Caxemira, avogado, notario e destacado dirixente do Congreso. Jawaharlal era o máis vello de catro irmáns; unha das súas irmáns, Vijaya Lakshmi Pandit, tamén líder na loita pola independencia, dedicada á política, o goberno e a diplomacia, foi a primeira muller que formou parte do gabinete da India.[1]

A súa formación académica foi no Reino Unido, onde estudo na Harrow School e no Trinity College de Cambridge, para posteriormente estudar leis no Inner Temple.[2] En 1912 regresou á India, e traballou por algúns anos como avogado, profesión pola que non sentía un grande interese.[3] Ao cabo duns anos de estar no país reúnese con Mahatma Gandhi, comezando unha duradeira relación política.

Nehru converteuse no líder da esquerda do Partido do Congreso sendo aínda moi novo, chegando a converterse no seu Presidente baixo a guía de Mahatma Gandhi en 1929. Nehru foi un líder carismático e radical que reclamou a independencia total do Imperio Británico. Na longa loita pola independencia da India, na que xogou un rol principal. O 8 de agosto de 1942 foi encarcerado xunto con outros dirixentes durante trinta e dous meses tralo inicio da campaña de desobediencia civil impulsada por Gandhi.[4][5]

Nehru foi finalmente recoñecido como o herdeiro político de Gandhi. Nehru formou o primeiro goberno indio en xullo de 1946 coa oposición da Liga Musulmá que aspiraba a crear un estado separado e que finalmente se fixo realidade en 1947 (Paquistán).[4]

Ao longo da súa vida, Nehru tamén defendeu o socialismo fabiano e o sector público como medios polos que as nacións máis pobres poderían conseguir os retos do desenvolvemento económico a longo prazo.

Actividade política editar

Política económica editar

Presidiu a introdución da planificación e o control da economía do estado, coa creación da Comisión de Planificación da India en 1948, aínda que este organismo comezou a funcionar o 28 de marzo de 1950, que tiña como funcións principais a xeración de proxectos de desenvolvemento e a asignación de recursos (man de obra, materia prima e divisas) para levalos a cabo.[6]

Elaborou ou primeiro plan quinquenal en 1951, que trazou os investimentos do goberno na industria e a agricultura. Aumentou os impostos sobre a renda empresarial e anticipouse a unha economía mixta en que o goberno se encargase das industrias estratéxicas que serven ao interese público: minería, electricidade e pesados, mentres que o resto sería competencia das empresas privadas. A través dese plan, buscou a redistribución da terra e puxo en marcha programas para construír canais de rego, presas e difundir o uso de fertilizantes para aumentar a produción agrícola. Tamén foi pioneiro nunha serie de programas de desenvolvemento comunitario dirixidos a difundir diversas industrias artesanais e o aumento da eficiencia na India rural.[6]

Ademais, alentou a construción de grandes encoros, que el mesmo chamou os "novos templos da India", obras de rego e a xeración de enerxía hidroeléctrica[7] e puxo en marcha o programa da India para aproveitar a enerxía nuclear a partir da Lei de Enerxía Atómica de 1948.[8] Durante a maior parte do seu mandato como primeiro ministro, a India continuou a enfrontarse á grave escaseza de alimentos a pesar do progreso e do aumento da produción agrícola.[6]

Construíu relacións amistosas coa Unión Soviética. Durante a súa visita ao país en 1955, dixo que estaba "fondamente impresionado polos grandes logros da Unión Soviética. Vin este inmenso país transformarse grazas ao traballo duro da súa xente". A URSS proporcionou asistencia económica á India. Así, en 1955, construíu a fábrica de aceiro de Bhilai, a maior da India, que produce aproximadamente a mesma cantidade de aceiro que todas as demais fábricas de aceiro existentes entón no país. Moitas outras fábricas e empresas continuaron o exemplo con préstamos con xuros baixos. Segundo Felix Yurlov, especialista na India do Instituto de Estudos Orientais de Rusia: "Desde 1955 ata finais dos anos sesenta, a URSS axudou á India cun total de 1500 millóns de dólares en préstamos e contribuíu á construción de ducias de grandes empresas en áreas clave da súa economía: metalurxia, enerxía, enxeñaría, petroquímica".[9]

As políticas industriais, que se resumen na Resolución de Política Industrial de 1956, alentaron o crecemento de fábricas e da industria pesada, mais a planificación estatal, os controis e as regulamentacións comezaron a deteriorar a produtividade, a calidade e a rendibilidade.[10]

Aínda que a economía da India gozou dunha taxe constante de crecemento do 2,5 % anual, o desemprego crónico, xunto coa pobreza xeneralizada continuou a afectar a poboación. D.D. Kosambi, recoñecido historiador marxista, criticou a explotación que a clase burguesa fixo da ideoloxía socialista de Nehru. Nehru foi acusado de promover o capitalismo disfrazado de socialismo democrático, entre outras cosas.[11]

Política nacional editar

O Imperio británico na India, que incluía a actual India, Paquistán e Bangladesh, divídese en dous tipos de territorios: as Provincias da India británica, que se rexen directamente por funcionarios británicos, baixo a responsabilidade do Gobernador Xeneral da India e os estados principescos, baixo o dominio dos gobernantes hereditarios locais que recoñeceron a soberanía británica en troques da autonomía local, na maioría dos casos estabelecidos por tratado.[12]

Entre 1947 e 1950 aproximadamente, os territorios dos estados principescos foron integrados politicamente na Unión India baixo o mandato de Nehru e Sardar Patel. A maioría fusionáronse en provincias existentes, mentres que outros se organizaron en novas.[13]

Segundo a Lei de 1935, mantívose o dereito constitucional da India, en espera da adopción dunha nova constitución e coa nova constitución de 1950, que entrou en vigor o 26 de xaneiro de 1950, a India converteuse nunha república democrática soberana. Nehru declarou que a nova república sería unha "Unión de Estados". Nela distinguíanse tres tipos dos Estados Unidos:

  1. A Parte A, que eran provincias da India británica, gobernadas por un gobernador electo e a lexislatura estatal.
  2. A Parte B eran antigos estados principescos rexidos por un rajpramukh, que adoitaba ser o gobernante dun estado constituínte e un poder lexislativo elixido. O rajpramukh foi nomeado polo presidente da India.
  3. A Parte C tiña estados incluídos ambas as provincias, os antigos comisarios principais e algúns estados principescos, e cada un réxese por un comisario xefe nomeado polo presidente da India.
  4. El único Estado Parte D eran as illas Andaman e Nicobar, que se administraban por un tenente gobernador nomeado polo goberno central.[14]

En decembro de 1953, nomeou a Comisión de Reorganización dos Estados Unidos para a creación de estados nas liñas lingüísticas foi encabezada polo xuíz Fazal Ali e tamén a comisión, coñecida como a Comisión Fazal Ali. Os esforzos desta comisión foron supervisados por Govind Pant Ballabh, que foi ministro do Interior de Nehru en decembro de 1954. A comisión creou un informe en 1955 que recomenda a reorganización dos estados da India: na Sétima Emenda, a distinción de tres tipos de estados existentes A, B e C, quedou modificada debido a que se aboliu a Parte A. A distinción entre estados da parte A e a parte B retirouse e recibiu o nome "estados". Un novo tipo de entidade, os territorios da Unión, substituíron a clasificación como Parte C e D.[15]

Política exterior editar

 
Nehru con Gamal Abdel Nasser e Josip Broz Tito en Belgrado, Iugoslavia, 1961

Durante o seu longo mandato como primeiro ministro, Nehru tamén ocupou a carteira de Asuntos Exteriores. Como tal, foi acreditado como o único arquitecto da política exterior india por algúns, incluído Rajendra Prasad Dubey.[16] O seu enfoque idealista centrouse en dar á India unha posición de liderado entre os países non aliñados. Tratou de apoiar os novos estados independentes de Asia e África en oposición ás dúas superpotencias hostís que disputaban a guerra fría. A guerra coa China en 1962 provocou un cambio radical e despois diso, volveuse máis defensivo.[17]

Despois da independencia, Nehru quixo manter boas relacións co Reino Unido e outros países da Commonwealth e asinou a Declaración de Londres, segundo a cal a India acordaba que cando se convertese en república en xaneiro de 1950, se uniría á Commonwealth de Nacións e aceptaría a monarca británica como un "símbolo da libre asociación dos seus estados membros independentes e como tal a Xefae da Commonwealth".[18][19] As outras nacións da Commonwealth recoñeceron a continuidade da India como membro.[20]

En canto á relación cos seus veciños tivo varios conflitos territoriais, primeiro reclamou Caxemira pese a oposición de Paquistán, desatando a primeira guerra entre os dous países entre 1947 e 1949. Tamén se anexionou Hyderabad en setembro de 1948 e a colonia portuguesa de Goa en decembro de 1961. O último destes conflitos foi a contenda militar contra a República Popular da China en outubro de 1962, da que saíu claramente derrotado e raíz do cal desenvolveu unha política de boa veciñanza.

Nehru opúñase á acción militar e ás alianzas militares. Foi un firme defensor das Nacións Unidas, agás cando intentou resolver a cuestión de Caxemira. Foi pioneiro na política de non aliñamento e cofundou o Movemento de Países Non Aliñados entre os países que que profesaban neutralidade entre os bloques rivais liderados polos Estados Unidos e a Unión Soviética. Recoñecendo a República Popular da China pouco despois da súa fundación (mentres a maior parte do bloque occidental mantiña relacións con Taiwán), Nehru defendeu a súa inclusión nas Nacións Unidas e negouse a cualificar os chineses como os agresores no seu conflito con Corea.[21] Tratou de establecer relacións cálidas e amigables coa China en 1950 e esperaba actuar como intermediario para salvar o abismo e as tensións entre os estados comunistas e o bloque occidental.[22]

Nehru foi un organizador clave da Conferencia de Bandung de abril de 1955, que reuniu 29 nacións recentemente independentes de Asia e África deseñada para galvanizar o movemento de non aliñados baixo o liderado de Nehru. Imaxinouno como a súa oportunidade clave de liderado no escenario mundial, onde reuniría as nacións emerxentes.[23] En lugar diso, o representante chinés, Zhou Enlai, restou importancia ao comunismo revolucionario e recoñeceu o dereito de todas as nacións a elixir os seus propios sistemas económicos e políticos, incluído incluso o capitalismo. Nehru e o seu máximo axudante de política exterior, V.K. Krishna Menon, pola contra, gañou unha reputación internacional de rudo e pouco diplomático. Zhou dixo en privado: "Nunca coñecín un home máis arrogante que o señor Nehru". Un alto funcionario da oficina estranxeira india caracterizou a Menon como "un destacado estadista mundial mais o peor diplomático do mundo", engadindo que era a miúdo "prepotente, descarado e reivindicativo".[24]

Reforma agraria editar

Baixo o goberno de Nehru o goberno tentou desenvolver o país o máis rápido posíbel comezando a reforma agraria e a industrialización do país. A reforma agraria foi exitosa no seu comezo, abolindo os grandes latifundios, porén non tanto na redistribución desta terra, a pesar de que se estableceron límites para a propiedade da terra. Os esforzos para introducir a agricultura cooperativa a grande escala foron frustados polas elites terratenentes rurais, núcleo da dereita do Congreso da India.

Pese a tódolos problemas a produción agrícola creceu ata comezos de 1960 grazas ao aumento da superficie agrícola e algúns proxectos de rego. A isto sumóuselle a creación de Universidades Agrícolas, onde entre outras cousas se traballou con variedades de alto rendimento de trigo e arroz, procedentes de México e Filipinas.

Vida persoal editar

Nehru casou en 1916 con Kamala Kaul, unha moza de dezasete anos que tamén proviña da rexión de Caxemira. En naceu a súa filla, Indira Gandhi, que continuou os pasos do seu pai ata converterse en primeira ministra da India. Kamala deu a luz un neno en novembro de 1924, mais viviu só unha semana. Nehru conviviu varios anos con Padmaja Naidu, relación que nunca se formalizou[25][26] e crese que mantivo relacións con Edwina Mountbatten; a filla desta última recoñeceu que houbo unha aventura platónica.[27]

Notas editar

  1. "Vijaya Lakshmi Pandit | Indian politician and diplomat". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 8 de febreiro de 2019. 
  2. "BBC - History - Historic Figures: Jawaharlal Nehru (1889-1964)". www.bbc.co.uk (en inglés). Consultado o 8 de febreiro de 2019. 
  3. "Jawaharlal Nehru | Biography, Significance, & Facts". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 8 de febreiro de 2019. 
  4. 4,0 4,1 Universal, +Historia. "La Independencia de la India". Historia Universal (en castelán). Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  5. "Shri Jawaharlal Nehru | Prime Minister of India". www.pmindia.gov.in. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  6. 6,0 6,1 6,2 "Planning Commission in India: History, Functions and Procedure". Political Science Notes (en inglés). 21 de xullo de 2016. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  7. "Hydro Energy Sector in India: The Past, Present and Future Challenges". ResearchGate (en inglés). Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  8. "El programa de energía atómica de la India - Pasado y futuro" (PDF). 
  9. Egorov, Oleg (15 de outubro de 2019). "Quatre preuves que l'Inde était le meilleur ami de l'URSS en Asie" (en francés). Consultado o 23 de novembro de 2019. 
  10. García, José Miguel Andreu; Rahman, Rita Dulci (17 de xullo de 2009). China, India y el Futuro: En un contexto democrático global (en castelán). Editorial Universitaria Ramon Areces. ISBN 9788480049030. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  11. "Exasperating Essays". www.marxists.org. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  12. "India - Historia". www.guiadelmundo.org.uy. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  13. "Who are all the Rajpramukhs mentioned in the Constitution of India? - Quora". www.quora.com. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  14. "La Constitución India" (PDF). Dialnet. Consultado o 26/3/19. 
  15. "Reorganisation of States. The Approach and Arrangements" (PDF). THE ECONOMIC WEEKLY. 15 de outubro de 1955. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 31 de xaneiro de 2021. Consultado o 26 de xaneiro de 2021. 
  16. Rajendra Prasad Dube (1988). Jawaharlal Nehru: A Study in Ideology and Social Change. Mittal Publications. p. preface. ISBN 978-81-7099-071-0. 
  17. Sumit Ganguly and Manjeet S. Pardesi. "Explaining sixty years of India's foreign policy." India Review 8.1 (2009): 4–19, especially pp 5–8.
  18. Sorensen, Clark W.; Baker, Donald (10 de decembro de 2013). The Journal of Korean Studies, Volume 18, número 2 (outono de 2013). Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-3336-2. 
  19. K. Srinivasan (7 de novembro de 2005). The Rise, Decline and Future of the British Commonwealth. Palgrave Macmillan UK. p. 11. ISBN 978-0-230-24843-4. 
  20. "London Declaration". 16 de maio de 2019. Arquivado dende o orixinal o 04 de xullo de 2021. Consultado o 11 de setembro de 2021. 
  21. Robert Sherrod (19 de xaneiro de 1963). "Nehru:The Great Awakening". The Saturday Evening Post 236 (2): 60–67. 
  22. Ruling Dynasties of Independent India - Volume 1. Notion Press. 16 de xaneiro de 2021. ISBN 978-1-63714-799-3. 
  23. Gopal, 2:232-35.
  24. H. W. Brands, India and the United States (1990) pp 78, 85
  25. Bose, Mihir (2004). Raj, Secrets, Revolution: A Life of Subhas Chandra Bose (en inglés). Grice Chapman Publishing. ISBN 9780954572648. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  26. Jayakar, Pupul (27 de novembro de 1992). Indira Gandhi: A Biography (en inglés). Penguin Books India. ISBN 9780140114621. Consultado o 26 de marzo de 2019. 
  27. "The Tribune - Magazine section - Saturday Extra". www.tribuneindia.com. Consultado o 26 de marzo de 2019. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar

Predecesor:
creación do cargo
Primeiro ministro da India
 

1947 a 1964
Sucesor:
Gulzarilal Nanda