Wikipedia

Gran Premio de San Marino de 1994

(Redirección desde «Gran Premio de San Mariño de 1994»)

O Gran Premio de San Marino de 1994 foi unha carreira de Fórmula Un celebrada o 1 de maio de 1994 no Autódromo Enzo e Dino Ferrari en Imola, Italia. Foi a terceira carreira do Campionato do Mundo de pilotos de 1994.

Gran Premio de San Marino de 1994
Detalles da carreira
Carreira 3 de 16 no Campionato Mundial de Fórmula 1 de 1994.
Trazado do circuíto de Imola.
Trazado do circuíto de Imola.
Data 1 de maio de 1994
Nome oficial XIV Gran Premio de San Marino
Localización Autódromo Enzo e Dino Ferrari
Imola, Emilia-Romaña, Italia
Percorrido Circuíto permanente
4´933 km
Distancia 58 voltas, 286´114 km
ClimaAsollado
Pole position
Piloto Ayrton Senna Williams-Renault
Tempo 1:21.548
Volta rápida
Piloto Damon Hill Williams-Renault
Tempo 1:24.335 na volta 10
Podio
Primeiro Alemaña Michael Schumacher Benetton-Ford
Segundo Italia Nicola Larini Ferrari
Terceiro Finlandia Mika Häkkinen McLaren-Peugeot

Os sucesos ocorridos nesta carreira significaron un importante punto de inflexión tanto na tempada de 1994, como no desenvolvemento da Fórmula Un, sobre todo no que respecta á seguridade.

A fin de semana viuse empañada pola morte do piloto austríaco Roland Ratzenberger e a do triplo campión do mundo Ayrton Senna en distintos accidentes. Noutros incidentes resultaron feridos o piloto Rubens Barrichello e varios mecánicos e espectadores.

Michael Schumacher gañou a carreira despois do seu reinicio. Na conferencia de prensa logo da carreira, Schumacher dixo que el "non podía sentirse satisfeito, non podía sentirse feliz" coa súa vitoria logo dos acontecementos que ocorreran durante a fin de semana. Nicola Larini anotou os primeiros puntos da súa carreira, cando logrou a segunda posición do podio. Mika Häkkinen terminou en terceiro lugar.

A carreira deu lugar a unha maior énfase na seguridade no deporte, así como a reforma da Grand Prix Drivers' Association logo dun baleiro de 12 anos, e o cambio nos deseños dos circuítos e de moitos deseños de automóbiles. Tamén fixéronse numerosos cambios nas regulacións para limitar a velocidade dos coches de Fórmula Un e os novos circuítos, como Circuíto Internacional de Bahrain, incorporaron grandes áreas de escape para frear os coches antes de que choquen cos muros.

A Senna déuselle un funeral de Estado no seu país de orixe, Brasil, onde ao redor de 500.000 persoas saíron ás rúas para ver pasar o cadaleito. Os fiscais italianos acusaron de homicidio a seis persoas en relación coa morte de Ayrton Senna, todos os cales foron absoltos. O caso tardou máis de 11 anos en concluír debido a unha apelación e un novo xuízo tras o veredicto orixinal de non culpable.

Informe editar

Cualificación editar

Cualificación do venres editar

O venres, 29 de abril, durante a primeira sesión de cualificación para determinar a orde de saída para a carreira,[1] Rubens Barrichello, un dos pilotos de Jordan, chocou contra o bordo da curva Variante Bassa a 225 km/h, lanzándoo polo aire.[2] Golpeouse coa parte superior da barreira de pneumáticos , e perdeu o coñecemento. O seu coche deu varias voltas despois da aterraxe antes de deterse ao revés. Os equipos médicos tratárono no lugar do accidente, e foi levado ao centro médico. Volveu á concentración ao día seguinte, a pesar do seu nariz roto e un xeso no seu brazo polo que perdeu o resto da fin de semana.

Cualificación do sábado editar

 
Roland Ratzenberger resultou mortalmente ferido durante a cualificación ao estrelarse despois dun fallo no alerón dianteiro.

Na última sesión de clasificación, Roland Ratzenberger non puido negociar a curva Villeneuve no seu Simtek, chocou case de fronte contra o muro de formigon oposto da barreira e resultou ferido de gravidade. A pesar de que a célula de supervivencia permaneceu intacta, a forza do impacto infrixiulle unha fractura na base do cranio. Ratzenberger, na súa primeira tempada como piloto de Fórmula Un, pasara por encima dun bordo na chicane Acque Minerali na súa volta anterior, se cre que o impacto danou o seu alerón dianteiro. En lugar de regresar á boxes, continuou noutra volta rápida. A 306 km/h o seu coche sufriu un fallo no alerón dianteiro, deixándoo incapaz de controlalo.[3]

A sesión suspendeuse mentres que os médicos asistian a Ratzenberger. A sesión renovouse aproximadamente 25 minutos máis tarde, pero os equipos, incluídos Williams e Benetton, non participaron.[4] Máis tarde no hospital anunciouse que Ratzenberger morrera como resultado das súas múltiples lesións. A súa morte marcou o primeiro morto nun fin de semana na Fórmula Un desde que no Gran Premio do Canadá de 1982 morrera Ricardo Paletti e oito anos desde a morte de Elio de Angelis probando un Brabham no Circuíto Paul Ricard. O profesor Sid Watkins, o entón xefe do equipo médico de pista da Fórmula Un, recordou nas súas memorias a reacción de Ayrton Senna cando recibiu a noticia, afirmando que "Ayrton derrubouse e chorou no meu ombreiro".[5] Watkins tratou de persuadir a Senna de non correr o día seguinte, preguntando "Que máis necesitas facer? Es tres veces campión mundial, e obviamente, o piloto máis rápido. Abandona e imos pescar", pero Ayrton insistiu, dicindo: "Sid, hai certas cousas sobre as cales non temos control. Non podo abandonar, teño que seguir adiante".[5]

Senna logrou a pole position, por diante do líder do campionato Michael Schumacher. Gerhard Berger cualificou 3º, e o compañeiro de equipo de Senna Damon Hill comezou desde a cuarta posición. O tempo realizado por Ratzenberger antes do seu fatal accidente sería suficiente para entrar na carreira partindo do posto 26 e último da grella.

Carreira editar

Primeira saída editar

 
A morte do tres veces campión do mundo Ayrton Senna durante a carreira cambiou permanentemente o deporte

No inicio da carreira, J.J. Lehto quedou parado co seu Benetton na grella. Pedro Lamy, que partia desde máis atrás na grella, non puido esquivalo e golpeou a parte traseira do coche de Lehto, e saíu voando polo aire. Varias partes do coche bateron contra o valo de seguridade deseñado para protexer aos espectadores na liña de saída, causando feridas leves a nove persoas.[6] O incidente causou a saída do coche de seguridade, que foi utilizado por todos os demais competidores para manter a posición detrás del mentres viaxaba a unha velocidade reducida.[7] Durante este período, e como resultado de circular a baixas velocidades, as temperaturas dos pneumáticos reduciuse. Ao informar aos pilotos, Senna, xunto con Gerhard Berger, expresaron a súa preocupación porque o coche de seguridade (reintroducido na F1 en 1993) non ía o suficientemente rápido como para manter as altas temperaturas dos pneumáticos. Unha vez que a pista quedou libre de cascallos, o coche de seguridade retirouse e a carreira reiniciouse cunha saída lanzada. Na segunda volta logo da continuación, con Ayrton Senna diante de Michael Schumacher, o coche de Senna saíuse da pista na curva Tamburello, e logo dunha desaceleración de 306 km/h a 211 km/h, golpeou o muro de formigón.[8]

 
Curva de Tamburello, Lugar do Accidente de Senna

Ás 2:17 pm hora local, foi mostrada a bandeira vermella para indicar que a carreira detíase e Sid Watkins chegou ao lugar para tratar de Senna. Cando unha carreira detense por unha bandeira vermella os coches deben diminuír a velocidade e facer o seu camiño de regreso á boxes ou a grella de saída ata novo aviso. Isto protexe aos comisarios de carreira e ao persoal médico na escena do accidente, e permite un acceso máis fácil para os coches médicos ao incidente. Aproximadamente 10 minutos despois do accidente de Senna, un erro do equipo Larrousse[9] permitiu a un dos seus pilotos, Érik Comas, saír dos pits, a pesar de que o circuíto estaba pechado baixo bandeiras vermellas. Os comisarios déronlle avisos freneticamente mentres se achegaba ao lugar do accidente circulando a "velocidade máis ou menos completa".[10] O comentarista de Eurosport John Watson describiu o incidente como "a cousa máis ridícula que vin en calquera momento a miña vida". Comas evitou atropelar as persoas ou vehículos que se atopaban no circuíto, pero logo de pasar preto da escena do accidente de Senna, sentiuse tan deprimido polo que viu que se retirou da carreira . As imaxes que se mostran de Senna sendo tratado no chan (fornecidas polo radiodifusor anfitrión a RAI) eran moi gráficas, e a BBC cambiou á súa propia cámara e centrouse no pit lane.[11] O comentarista da BBC Murray Walker con frecuencia falou do molesto que era ter que falar cos espectadores, evitando toda mención ás estremecedoras imaxes, que podía ver na emisión mundial. Senna foi sacado do destruído Williams e levado en helicóptero ao Hospital Maggiore nas proximidades de Boloña. Os equipos médicos seguiron tratandoo durante o voo. Trinta e sete minutos despois do accidente, ás 2:55 pm hora local, a carreira reiniciouse.

Segunda saída editar

O resultado da carreira veu determinado pola suma dos tempos da primeira carreira suspendida e a segunda carreira. Desde o reinicio, Gerhard Berger tomou a dianteira na pista, pero Schumacher lideraba a carreira, debido á ventaxe que tiña antes da suspensións da carreira. Schumacher tomou a dianteira na pista na volta 12, e catro voltas máis tarde, Berger retirouse da carreira con problemas na dirección. Larini tomou brevemente o liderado cando Schumacher fixo o seu Pit Stop pero a orde foi restablecido cando Larini tivo que facer a súa propia parada en boxes. A dez voltas do final a roda traseira dereita desprendeuse do Minardi de Michele Alboreto, cando saía da rúa de boxes, golpeando a dous mecánicos de Ferrari e a dous de Lotus, que necesitaron tratamento no hospital.[12] Michael Schumacher gañou a carreira por diante de Nicola Larini e Mika Häkkinen, dándolle un máximo de 30 puntos logo de 3 carreiras na tempada de Fórmula Un de 1994. Foi o único podio da carreira de Larini, e a primeira das dúas ocasións nas que anotou puntos no campionato do mundo. A cerimonia do podio, por respecto a Roland Ratzenberger e Ayrton Senna, non se celebrou derramando champaña.

Logo da carreira editar

 
O trazado do circuíto modificouse despois dos dous accidentes mortais da carreira de 1994.

Dúas horas e 20 minutos despois de que Schumacher cruzara a meta, ás 6:40 pm hora local, a Dra. María Teresa Fiandri anunciou que Ayrton Senna morrera. A hora oficial da morte foi as 2:17 pm local, o que significa que Senna morreu instantaneamente.[13] A causa da morte establecida pola autopsia foi que unha peza da suspensión do coche atravesoulle o casco e o cranio.[14]

O deseño do circuíto de Imola de 1994, vixente desde 1981,[15] nunca volveu ser utilizado de novo para unha carreira de Fórmula Un. O circuíto foi modificado en gran medida logo da carreira, incluíndo un cambio na curva de Tamburello, tamén escenario dos graves accidentes de Gerhard Berger en (1989) e Nelson Piquet en (1987), convertendo a curva de alta velocidade nunha chicane moito máis lenta. A FIA tamén cambiou a normativa da Fórmula Un que regulaba os deseños dos coches, ao punto de que os Regulamentos de 1995 esixían que todos os equipos crearan deseños totalmente novos, xa que os seus coches de 1994 non podía ser adaptados a eles.[16] A preocupación exposta na conferencia de pilotos na mañá da carreira, por Senna e Berger, levaría á reforma da Grand Prix Drivers' Association na seguinte carreira, o Gran Premio de Mónaco de 1994. A GPDA, que fora fundada en 1961, disolverase en 1982. O propósito principal da reforma foi permitir aos pilotos discutir temas de seguridade co fin de mellorar o nivel a raíz dos incidentes en Imola. Os dous primeiros postos da grella no Gran Premio de Mónaco dese ano, foron pintados con bandeiras do Brasil e Austria, e deixaronse baleiras en memoria dos dous pilotos que perderan as súas vidas, mentres que Williams e Simtek competiron con só un coche cada un. Ademais, foi gardado un minuto de silencio antes da carreira.

A Senna déuselle un funeral de Estado, en São Paulo, Brasil o 5 de maio de 1994. Aproximadamente 500.000 persoas saíron ás rúas para ver pasar o cadaleito.[17] O eterno rival de Senna Alain Prost foi un dos portadores do féretro.[18] A maioría da comunidade da Fórmula Un asistiu ao funeral de Senna, pero o presidente do organismo reitor do deporte, a FIA, Max Mosley asistiu ao funeral de Ratzenberger que tivo lugar o 7 de maio de 1994 en Salzburgo, Austria.[19] Mosley dixo nunha conferencia de prensa dez anos máis tarde, "fun ao seu funeral porque todos fóron ao de Senna. Pensei que era importante que alguén fose ao seu." [20]

En outubro de 1996 a FIA dedicouse á investigar un sistema de retención da cabeza dos pilotos nos impactos, en colaboración con McLaren e Mercedes-Benz. Mercedes contactou cos responsables do dispositivo de HANS (soporte para cabeza e pescozo), con miras á súa adaptación para a Fórmula Un. O dispositivo HANS foi presentado por primeira vez en 1991 e foi deseñado para suxeitar a cabeza e o pescozo no caso dun accidente e evitar a fractura da base do cranio, a lesión que causou a morte Ratzenberger. As probas iniciais resultaron un éxito e no Gran Premio de San Marino de 2000, publicouse o informe final que chegou á conclusión de que o uso do HANS era recomendable. O seu uso fíxose obrigatorio desde o inicio da tempada 2003.[21]

Senna segue sendo o último piloto en morrer nun accidente na Fórmula Un, aínda que dous comisarios de pista morreron como resultado directo de accidentes deste tipo: Paolo Ghislimberti no Gran Premio de Italia de 2000, e Graham Beveridge no Gran Premio de Australia de 2001.[22]

Xuízo editar

Os fiscais italianos presentaron unha demanda xudicial contra seis persoas en relación coa morte de Ayrton Senna. Eran Frank Williams, Patrick Head e Adrian Newey de Williams; Fedrico Bendinelli que representaba aos propietarios do Autódromo Enzo e Dino Ferrari ; Giorgio Poggi como director do circuíto e Roland Bruynseraede, que era o director da carreira e aprobou o circuíto.[23] O veredicto do xuízo foi emitido o 16 de decembro de 1997, declarando a inocencia dos seis acusados dos cargos de homicidio.[24] O tribunal estableceu que a causa do accidente de Senna foi a ruptura da columna de dirección.[25] A columna fora cortada e soldada de novo, a petición de Senna, co fin de que estar máis cómodo no coche.

Tras a decisión do tribunal, foi presentado un recurso de apelación polo fiscal do estado contra Patrick Head e Adrian Newey. O 22 de novembro de 1999, a corte de apelación absolveu a Head e Newey de todos os cargos, afirmando que non había novas probas (faltaban datos da gravadora da caixa negra do coche de Senna, debido aos danos e 1´6 segundos de vídeo da cámara de a bordo do coche de Senna non estaban dispoñibles debido a que a emisora cambiou a outra cámara do coche xusto antes do accidente), polo que en virtude do artigo 530 do Código Penal italiano, a acusación tivo que ser declarada como "non existe ou o feito non subsiste".[26] Este resultado da apelación foi anulado en xaneiro de 2003, xa que o Tribunal de Casación cre que o artigo 530 fora mal interpretado,[27] e foi ordenado un novo xuízo. O 27 de maio de 2005, Newey foi absolto de todos os cargos, mentres que o caso de Head "prescribiu" en virtude dun estatuto de limitacións.[28] O Tribunal de Apelación italiano, o 13 de abril de 2007, declarou o seguinte na senténcia número 15050: "Determinouse que o accidente foi causado por un fallo da columna de dirección. Este fallo foi causado por modificacións mal deseñadas e mal executadas, a responsabilidade disto recae na cabeza de Patrick, culpable de omitir o control". O responsable do accidente de Senna, Patrick Head, non foi detido porque en Italia, o prazo de prescrición por homicidio é de 7 anos e 6 meses, e o veredicto final foi pronunciado 13 anos despois do accidente.[29]

Clasificación editar

Cualificación editar

Pos Nº Piloto Equipo Tempo Q1 Tempo Q2 Diferenza
1 2   Ayrton Senna Williams-Renault 1:21.548 sen tempo —
2 5   Michael Schumacher Benetton-Ford 1:22.015 1:21.885 +0.337
3 28   Gerhard Berger Ferrari 1:22.113 1:22.226 +0.565
4 0   Damon Hill Williams-Renault 1:23.199 1:22.168 +0.620
5 6   JJ Lehto Benetton-Ford 1:22.717 1:24.029 +1.169
6 27   Nicola Larini Ferrari 1:22.841 1:23.006 +1.293
7 30   Heinz-Harald Frentzen Sauber-Mercedes 1:23.119 sen tempo +1.571
8 7   Mika Häkkinen McLaren-Peugeot 1:23.611 1:23.140 +1.592
9 3   Ukyo Katayama Tyrrell-Yamaha 1:24.000 1:23.322 +1.774
10 29   Karl Wendlinger Sauber-Mercedes 1:23.788 1:23.347 +1.799
11 10   Gianni Morbidelli Footwork-Ford 1:23.663 1:24.682 +2.115
12 4   Mark Blundell Tyrrell-Yamaha 1:23.703 1:23.831 +2.155
13 8   Martin Brundle McLaren-Peugeot 1:24.443 1:23.858 +2.310
14 23   Pierluigi Martini Minardi-Ford 1:24.078 1:24.423 +2.530
15 24   Michele Alboreto Minardi-Ford 1:24.276 1:24.780 +2.728
16 9   Christian Fittipaldi Footwork-Ford 1:24.655 1:24.472 +2.924
17 25   Éric Bernard Ligier-Renault 1:24.678 1:40.411 +3.130
18 20   Érik Comas Larrousse-Ford 1:26.295 1:24.852 +3.304
19 26   Olivier Panis Ligier-Renault 1:24.996 1:25.160 +3.448
20 12   Johnny Herbert Lotus-Mugen-Honda 1:25.114 1:25.141 +3.566
21 15   Andrea de Cesaris Jordan-Hart 1:25.234 1:25.872 +3.686
22 11   Pedro Lamy Lotus-Mugen-Honda 1:26.453 1:25.295 +3.747
23 19   Olivier Beretta Larrousse-Ford 1:27.179 1:25.991 +4.443
24 31   David Brabham Simtek-Ford 1:27.607 1:26.817 +5.269
25 34   Bertrand Gachot Pacific-Ilmor 1:27.732 1:27.143 +5.595
26 32   Roland Ratzenberger Simtek-Ford 1:27.657 1:27.584 +6.036
27 33   Paul Belmondo Pacific-Ilmor 1:28.361 1:27.881 +6.333
28 14   Rubens Barrichello Jordan-Hart 14:57.323 Sen tempo +13:35.775
Fonte:[30]

Carreira editar

Pos Nº Piloto Construtor Voltas Tempo/Retirada Grella Puntos
1 5   Michael Schumacher Benetton-Ford 58 1:28:28.642 2 10
2 27   Nicola Larini Ferrari 58 +54.942 segs 6 6
3 7   Mika Häkkinen McLaren-Peugeot 58 +70.679 segs 8 4
4 29   Karl Wendlinger Sauber-Mercedes 58 +73.658 segs 10 3
5 3   Ukyo Katayama Tyrrell-Yamaha 57 +1 volta 9 2
6 0   Damon Hill Williams-Renault 57 +1 volta 4 1
7 30   Heinz-Harald Frentzen Sauber-Mercedes 57 +1 volta 7
8 8   Martin Brundle McLaren-Peugeot 57 +1 volta 13
9 4   Mark Blundell Tyrrell-Yamaha 56 +2 voltas 12
10 12   Johnny Herbert Lotus-Mugen-Honda 56 +2 voltas 20
11 26   Olivier Panis Ligier-Renault 56 +2 voltas 19
12 25   Éric Bernard Ligier-Renault 55 +3 voltas 17
13 9   Christian Fittipaldi Footwork-Ford 54 Trompo 16
Ret 15   Andrea de Cesaris Jordan-Hart 49 Trompo 21
Ret 24   Michele Alboreto Minardi-Ford 44 Roda 15
Ret 10   Gianni Morbidelli Footwork-Ford 40 Motor 11
Ret 23   Pierluigi Martini Minardi-Ford 37 Trompo 14
Ret 31   David Brabham Simtek-Ford 27 Trompo 24
Ret 34   Bertrand Gachot Pacific-Ilmor 23 Motor 25
Ret 19   Olivier Beretta Larrousse-Ford 17 Motor 23
Ret 28   Gerhard Berger Ferrari 16 Suspensión 3
Ret 2   Ayrton Senna Williams-Renault 5 Accidente mortal 1
Ret 20   Érik Comas Larrousse-Ford 5 Retirado 18
Ret 6   JJ Lehto Benetton-Ford 0 Colisión 5
Ret 11   Pedro Lamy Lotus-Mugen-Honda 0 Colisión 22
NTS 32   Austria Roland Ratzenberger Simtek-Ford Accidente mortal na cualificación
NSC 33   Paul Belmondo Pacific-Ilmor –
NSC 14   Rubens Barrichello Jordan-Hart Lesionado –
Fonte:[31]

Posicións logo da carreira editar

  • Notas: Só están incluídos os cinco primeiros postos da clasificación.


Carreira anterior:
Gran Premio do Pacífico de 1994 		Campionato Mundial de Fórmula 1 da FIA
Temporada 1994 		Carreira seguinte:
Gran Premio de Mónaco de 1994
Carreira anterior:
Gran Premio de San Marino de 1993 		Gran Premio de San Marino Carreira seguinte:
Gran Premio de San Marino de 1995

Notas editar

  1. ↑ Longmore, Andrew (31 de outubro de 1994). "Ayrton Senna: The Last Hours". The Times (UK: News International). Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2009. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  2. ↑ Hamilton, Maurice (1998). Frank Williams. Macmillan. p. 232. ISBN 0-333-71716-3. 
  3. ↑ Spurgeon, Brad (30 de abril de 1999). "5 Years After Senna's Crash, Racing Is Safer – Some Say Too Safe: Imola Still Haunts Formula One". International Herald Tribune. Arquivado dende o orixinal o 12 de setembro de 2007. Consultado o 1 de maio de 2007. 
  4. ↑ Kalff, Allard; Watson, John (commentators) (30 de abril de 1994). Eurosport (Television production). Paris: Eurosport. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Hamilton, Maurice (1998). Frank Williams. Macmillan. p. 234. ISBN 0-333-71716-3. 
  6. ↑ "A tragic weekend". The Times (London: News International). 19 de abril de 2004. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  7. ↑ "Grand Prix Results: San Marino GP, 1994". GP Encyclopedia. grandprix.com. Arquivado dende o orixinal o 30 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  8. ↑ "FORMULA ONE FAMOUS RACES". sportinglife.com. [Ligazón morta]
  9. ↑ "TITLE REQUIRED". Autosport. 5 de maio de 1994. 
  10. ↑ Watson, John (Commentator) (1994). Eurosport Live Grand Prix (Television). Eurosport. 
  11. ↑ Horton, Roger (2000). "There's Something about Murray". Autosport. Arquivado dende o orixinal o 04 de novembro de 2015. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  12. ↑ Rider, Steve (Presenter) (1994). San Marino Grand Prix (Television). London, United Kingdom: BBC. 
  13. ↑ "Secrets of Senna's black box". Senna Files. ayrton-senna.com. 18 de marzo de 1997. Arquivado dende o orixinal o 02 de novembro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  14. ↑ Thomsen, Ian (11 de febreiro de 1995). "Williams Says Italy May Cite Steering In Senna's Death". International Herald Tribune. Arquivado dende o orixinal o 23 de novembro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  15. ↑ "Autodromo Enzo e Dino Ferrari – Imola". gpracing.net192.com. Arquivado dende o orixinal o 26 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  16. ↑ Wright, Peter (1995). "Preview of 1995 Formula1 Cars". grandprix.com. Arquivado dende o orixinal o 30 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  17. ↑ "Race ace Senna killed in car crash". BBC News. 1 de maio de 1994. Arquivado dende o orixinal o 23 de setembro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  18. ↑ "Open Warfare". gpracing.net192.com. Arquivado dende o orixinal o 26 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  19. ↑ David Tremayne, Mark Skewis, Stuart Williams, Paul Fearnley (5 de abril de 1994). "Track Topics". Motoring News (News Publications Ltd.). 
  20. ↑ "Max went to Roland's funeral". GPUpdate.net. 23 de abril de 2004. Consultado o 1 de febreiro de 2011. 
  21. ↑ "HANS". Formula1.com. Consultado o 24 de maio de 2012. 
  22. ↑ "Archive: Graham Beveridge". Consultado o 20 de xullo de 2009. 
  23. ↑ Hamilton, Maurice (1998). Frank Williams. Macmillan. p. 276. ISBN 0-333-71716-3. 
  24. ↑ "All six cleared in Senna trial". Senna Files. ayrton-senna.com. 16 de decembro de 1997. Arquivado dende o orixinal o 10 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  25. ↑ "Faulty Steering Caused Crash!". Senna Files. ayrton-senna.com. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  26. ↑ "Appeal absolves Head and Newey". Senna Files. ayrton-senna.com. Arquivado dende o orixinal o 02 de novembro de 2006. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  27. ↑ "Senna death case back in court". BBC Sport. 28 de xaneiro de 2003. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  28. ↑ "Top designers acquitted on Senna". BBC Sport. 27 de maio de 2005. Consultado o 28 de outubro de 2006. 
  29. ↑ "Senna, Head "responsabile" – Gazzetta dello Sport". Gazzetta.it. Consultado o 4 de xuño de 2011. 
  30. ↑ Henry, Alan (ed.) (1994). AUTOCOURSE 1994–95. Hazleton Publishing Ltd. pp. 128–129. ISBN 1-874557-95-0. 
  31. ↑ "Race Results". Formula1.com. Formula One Administration. Arquivado dende o orixinal o 06 de xuño de 2011. Consultado o 22 de xuño de 2011. 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gran_Premio_de_San_Marino_de_1994&oldid=6698059»