Franconia
Franconia[1] (en alemán: Franken) é unha rexión do sur de Alemaña, situada na parte setentrional do Estado de Baviera. Linda cos estados de Baden-Württemberg, Turinxia e Saxonia así como coa rexión de Karlovy Vary na República Checa. Abarca a zona oriental do antigo Ducado de Franconia. As dúas cidades máis grandes deste territorio son Würzburg e Núremberg. Hoxe está divida nas Regierungsbezirk de Alta Franconia, Franconia Media e Baixa Franconia.
| |||||
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Estado | Alemaña | ||||
| Estado federado | Baviera  | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | |||||
| Santo padrón | Kilian (pt)  e Martiño de Tours | ||||
Historia editar
Franconia era un dos cinco ducados da Francia Oriental. A rexión actual correspóndese á parte oriental deste antigo reino. Até o século X tamén eran coñecidas como Franconia algunhas áreas do Rin: Baden, Palatinado, Renania e o actual estado de Hessen, así como algunhas zonas de Turinxia.
En época altomedieval, até o século VI desenvólvese a Franconia oriental entre a presión dos turinxios e dos suabos, no século VII quedará descolgada do resto do reino, formando o seu territorio como marca fronteiriza do leste do Reino Franco. A mediados do século IX xorde o Ducado de Franconia, a partir da elección do Duque Henrique I de Saxonia como Rei do oriente carolinxio. Franconia converterase no centro de poder e espiña dorsal do reino, na vila de Forchheim serán celebradas as eleccións reais do ano 900.
No ano 1500, baixo o goberno do emperador Maximiliano I o Imperio foi dividido en varias rexións como consecuencia da Reforma, neste contexto créase en 1512 o territorio imperial de Franconia derivado da unión de diferentes estados contiguos co obxectivo de defender os seus intereses comúns, este territorio recentemente unido tivo a capacidade de mobilizar tropas, elixir representante na Cámara Imperial e emitir moeda nas súas cecas até os anos finais do Sacro Imperio en 1806, o cal segundo moitos francóns confire a esta rexión a autoridade suficiente para conformar un estado propio (Bundesländer) na administración alemá.
Unha das particularidades políticas da rexión eran os diferentes status administrativos que tiñan as súas cidades, desde cidades imperiais libres como Núremberg e Schweinfurt a importantes arcebispados (Bamberg) pasando por marquesados, señoríos e pequenos condados dependentes do imperio, o que levou a denominar Franconia ao longo de moito tempo como Territorium non clausum. Isto foi así até a ocupación militar prusiana de Ansbach e Bayreuth en 1791.
Non foi en Franconia a administrativa a única particularidade. O territorio sempre estivo dividido entre zonas católicas e zonas protestantes. A parte oeste de Franconia é fundamentalmente católica, en parte debido á grande influencia que exerceu o arcebispado de Bamberg, mentres que a parte leste, antigo ducado de Brandeburgo-Bayreuth é evanxélica. Até a chegada ao poder do Partido Nacional-socialista tamén houbo gran presenza de xudeus nalgunhas cidades, sobre todo en Fürth e en Erlangen.
Nas orixes do nazismo o Partido recibiu un claro apoio dos territorios francóns, fundamentalmente das zonas de maioría protestante. Na rexión de Rothenburg o NSDAP conseguiu o apoio do 83% da poboación nas eleccións de 1929, en Coburg tamén conseguiron a maioría absoluta, converténdose pouco despois o seu alcalde, Franz Schwede, en gobernador de Pomerania. Núremberg recibiu en 1927 o título de Stadt der Reichsparteitag, cidade para os congresos do Partido converténdose nunha das cidades con máis valor simbólico e político do réxime. Tras a guerra foi nesta cidade onde tiveron lugar os Xuízos para procesar a gran parte dos líderes do NSDAP. Nos anos 80, algúns habitantes da Franconia desenvolveron unha plataforma política para tentar conseguir o autogoberno desta zona fronte a Baviera, a Fränkischen Bund e. V.. A pretensión desta organización é conseguir un Bundesland Franken ou Estado da Franconia, dentro de Alemaña.
Formación editar
A rexión de Franconia comprende as provincias bávaras de Alta Franconia, Baixa Franconia e Franconia Central, este territorio conforma practicamente a metade norte do estado libre de Baviera. Ademais hai outras dúas rexións de cultura francona fose deste estado: A provincia de Südthüringen e a rexión de Tauberfranken en Baden-Württemberg.
Na época do Sacro Imperio, particularmente desde o ano 1500 Franconia estaba conformada como un dos distritos imperiais e gobernada baixo a denominación de Señorío do Reich, pero isto non impedía que cada pequena rexión que integraba o señorío tivese os seus intereses persoais de tipo territorial ou confesional. No ano 1791 Prusia fíxose cos señoríos de Ansbach e Bayreuth, conseguindo un gran poder e decisiva influencia sobre a zona. De calquera xeito ambas as zonas deixaron de pertencer formalmente ao Reich en 1806. A evolución administrativa de Alemaña relegou ás rexións desta zona á categoría de provincias de forma que nunca chegaron a desenvolverse co status de estado alemán, o que provocou unha certa controversia política, pois aínda que se trata dunha área con características culturais ben conformadas a súa definición administrativa non está definida de maneira clara.
Os nexos de unión cultural máis evidente entre os francóns son:
- Desenvolvemento cultural e histórico común. Son por exemplo comúns a toda Franconia os tellados puntiagudos dos campanarios, que contrastan coas zwibelntürme (torres de tellado imperial) do resto de Baviera.
- A autodenominación dos francóns como tales.
- O dialecto da zona, francón, pertencente á familia de dialectos xermanos.
- O uso común en todas as comunidades franconas dos símbolos francóns, entre outros o escudo de anciños branquivermellos.
Até 1972 amplas zonas da demarcación de Eichstätt, xa na provincia de Alta Baviera foron incluídas na área cultural francona.
Franconia en Baviera editar
A maior parte de Franconia forma parte de Baviera. Tras a incorporación, esta foi dividida en tres grandes provincias:
| Rexión | Capital | Tamaño | Habitantes (Sep 2005) |
H/km² |
| Alta Franconia | Bayreuth | 7.231,00 km² | 1 103 239 | 153 |
| Franconia Media | Ansbach | 7.244,85 km² | 1 708 841 | 236 |
| Baixa Franconia | Würzburg | 8.530,99 km² | 1 342 308 | 157 |
| Franconia en Baviera | 23.006,84 km² | 4 154 388 | 181 |
Poboación editar
Este artigo (ou sección) está desactualizado(a). A información fornecida mudou ou é insuficiente. |
| Cidade | Habitantes a 31 de decembro de 2000 |
Habitantes a 30 de xuño de 2005 |
|---|---|---|
| 1. Núremberg | 488.400 | 497.254 |
| 2. Würzburg | 127.966 | 133.188 |
| 3. Fürth | 110.477 | 113.076 |
| 4. Erlangen | 100.778 | 102.745 |
| 5. Bayreuth | 74.153 | 74.137 |
| 6. Bamberg | 69.036 | 69.934 |
| 7. Aschaffenburg | 67.592 | 68.798 |
| 8. Schweinfurt | 54.325 | 54.351 |
| 9. Hof | 50.741 | 48.982 |
| 10. Coburg | 42.427 | 42.015 |
Franconia en Baden-Württemberg editar
En Baden-Württemberg existe desde 2003 unha Region Franken, tras a renovación das leis territoriais do 20 de maio de 2003 esta rexión foi bautizada co nome de Region Heilbronn-Franken
Símbolos editar
Desde o 2 de xullo de 2005 celébrase o día do francón, Tag der Franken, conmemorando a formación deste territorio no ano 1500. Esta festa debe ser celebrada cada ano nunha localidade diferente. Existe tamén un himno de Franconia (Dás Frankenlied) escrito por Viktor von Scheffel en 1859.
Turismo editar
Do turismo destaca o carácter romántico da rexión. Hai multitude de monumentos ben conservados, desde castelos e igrexas a casas sinxelas do século XIV ao XIX. Hai cidades turísticas, como Núremberg que acolle turistas todo o ano por motivos que van desde o famoso mercado de Nadal (o máis grande do mundo) ao armazón medieval das súas rúas pasando polo fútbol; a Suíza Francona, Fränkische Schweiz tamén é un centro turístico de importancia en Alemaña, debido á impresionante conservación do medio natural e ao Biertourismus ou turismo cervexeiro, xa que esta zona posúe o maior número de cervecerías de todo o país. Tamén é un incentivo a gastronomía da zona, sendo típicas as carnes asadas, os Klöße (bólas de pan e pataca) e peixes de río.
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
- Mapa: Franconia en 1500
- Historia de Franconia
- ?Tag der Franken?: Celebración do día de FranconiaArquivado 02 de xaneiro de 2008 en Wayback Machine.
- Portal de Alemaña: Franconia[Ligazón morta]
- Franconia WikiArquivado 30 de maio de 2020 en Wayback Machine.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para francón.