Forno de cal

forno que permite crear óxido de calcio mediante a calcinación da pedra calcaria

Un forno de cal, tamén chamado caleira ou caleiro,[1] é un forno que permite crear óxido de calcio, é dicir cal, mediante a calcinación da pedra calcaria.[2] O humanista Antonio de Nebrija definiu a «caleira» no século XVI como lugar ou enxeño «do se haze cal».[3]

Forno de cal de Cobres, Vilaboa.
Restos dun forno de cal da Serra de Tramontana (Mallorca, España).

Proceso editar

A reacción ten lugar a 900 °C (temperatura á cal a presión parcial de CO2 é de 1 atmosfera), pero xeralmente úsase unha temperatura duns 1000°*C (temperatura á cal a presión parcial do CO2 é de 3,8 atmosferas[4]) para facer que a reacción se produza con maior rapidez.

Caleiras andaluzas e mallorquinas editar

A súa abundancia e tradición chegaron a constituír un elemento típico da paisaxe andaluza[5] e balear.[6]

Caleiras da Comunidade de Madrid editar

 
Restos dunha caleira feita de cachotería, en Almocita (Almería, España).

Documentáronse máis de cen caleiras na Comunidade madrileña xa a comezos da Idade Media, sendo un fenómeno común observado en case toda a Península Ibérica. Como a demanda de xeso era local os fornos atópanse nas proximidades das poboacións. Estes fornos estiveron en produción até mediados do século XX.[7]

Notas editar

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para caleira.
  2. Ramón López García. "Cal viva". ArqHys. Consultado o 7 de outubro de 2010. 
  3. Caro Bellido, Antonio (2008). Diccionario de términos cerámicos y de alfarería. Cádiz: Agrija Ediciones. p. 61. ISBN 84-96191-07-9. 
  4. CRC Handbook of Chemistry and Physics, 54th Ed, p F-76
  5. "Ruta Construyendo y blanqueando, caminos de cal, en Andalucía y Marruecos. Ruta elaborada por el Instituto Andaluz del Patrimonio Histórico". Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2015. Consultado o 27 de outubro de 2015. 
  6. Parque etnológico de Caimari
  7. Puche Riart, Octavio and Mazadiego Martínez, Luis Felipe and Jordá Bordehore, Luis and Carvajal García, D. (2005) Los últimos hornos morunos para yeso de Ciempozuelos, Madrid. In: 2º Simposio sobre la Minería y metalurgía históricas en el sudoeste europeo , 23-27 junio 2004, Madrid.

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar