Fútbol: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Liña 34:
A humanidade, desde a [[Idade Antiga|antigüidade]], practicou ao longo da súa historia diversos xogos de pelota. Os xogos de pelota con patadas xurdiron de forma independente en múltiples culturas. O xogo competitivo chinés [[cuju]] (蹴鞠, literalmente "bola de patada") aseméllase ao fútbol asociativo moderno.<ref>{{Cita web|title=Sports|url=https://www.britannica.com/sports/sports|data-acceso=27 de setembro do 2022|website=Encyclopedia Britannica|language=en|archive-date=17 de abril de 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417001059/https://www.britannica.com/sports/sports }}</ref> Os xogadores de cuju podían usar calquera parte do corpo ademais das mans e a intención era lanzar un balón a través dunha abertura nunha rede. Durante a [[dinastía Han]] (206 a. C. – 220 d. C.), os xogos de cuju foron estandarizados e establecéronse regras.<ref name="abd">{{cite book|last=Murray|first=Scott|title=Football For Dummies|url=https://books.google.com/books?id=7DPCNO4qIz4C&pg=PT33|year=2010|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-0-470-66440-7|pages=33–|data-acceso=27 de setembro do 2022|archive-date=20 de abril de 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210420121408/https://books.google.com/books?id=7DPCNO4qIz4C&pg=PT33 }}</ref>
 
Coñécese que este entretemento existía tanto na cultura do [[mar Mediterráneo]] como en [[América]].<ref>{{cita libro|apelido=Craig|nome=Steve|título=Sports and games of the ancients|url=https://books.google.com/books?id=KKlSSRq-P2QC&pg=PA101&dq=Episkyros#v=onepage&q=Episkyros&f=false|ano=2002|isbn=0-313-36120-7|páxina=101}}</ref> O achado máis antigo e revelador remóntase a un relevo da [[Grecia antiga|Antiga Grecia]] ([[-400|400 a. C.]]), onde un home domina unha pelota sobre a súa [[coxa|perna]]. Este deporte era o [[episkyros]],<ref>{{Cita web|url=https://www.labrujulaverde.com/2015/09/episkyros-el-futbol-griego-de-hace-4-mil-anos |título=Episkyros, el fútbol griego de hace 4 mil años |autor=Guillermo Carvajal |data=11 de setembro de 2015 |data-acceso=27 de setembro do 2022}}</ref> que se xogaba cunha pelota de coiro pintada con cores brillantes e dous equipos de 12 a 14 xogadores. A [[FIFA]] recoñeceuno como unha das formas máis antigas do actual fútbol.<ref name=":0">{{Cita novas|título=Το ποδόσφαιρο επινοήθηκε στην αρχαία Ελλάδα και ονομαζόταν Επίσκυρος|url=https://prevezaposto.gr/%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1/|autor=Evadne Sofia|data=19 de marzo de 2018|data-acceso=27 de setembro do 2022|xornal=prevezaposto|idioma=el-GR|cita=O fútbol foi inventado na antiga Grecia e chamábase Episkyros|data-arquivo=07 de decembro de 2021|url-arquivo=https://web.archive.org/web/20211207144700/https://prevezaposto.gr/%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1/|url-morta=yes}}</ref> Máis tarde, en Roma, o mesmo recibiu o nome de [[harpastum]].<ref>{{cita libro|apelido=Harris|nome=Harold Arthur|título=Sport in Greece and Rome|url=https://books.google.com/books?id=IJytuwyqKgcC&pg=PA86&dq=episkuros&lr=&cd=1#v=onepage&q=episkuros&f=false|editorial=Cornell University Press}}</ref>
 
En Europa, xa a finais da [[Idade Media]] e séculos posteriores, desenvolvéronse nas [[illas británicas]] e zonas contiguas distintos xogos de equipo, aos cales coñecianse como [[Fútbol (homonimia)|códigos de fútbol]]. Estes códigos fóronse unificando co paso do tempo, pero foi na segunda metade do século XVII cando se deron as primeiras grandes unificacións do fútbol, que máis tarde deron orixe ao fútbol de [[rugby]], ao [[fútbol americano]], ao [[fútbol australiano]] e ao deporte que hoxe se coñece en gran parte do mundo como fútbol a secas.{{cr}}