Cortes Valencianas
Este artigo (ou sección) está desactualizado(a). A información fornecida mudou ou é insuficiente. |
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde marzo de 2020.) |
As Cortes Valencianas (en valenciano: Corts Valencianes ou Les Corts) son o órgano lexislativo principal da Generalitat Valenciana e, por tanto, do País Valenciano. Ten como sede o Pazo de Benicarló (ou Palau dels Borja), na cidade de Valencia, pero pódese reunir en calquera punto do territorio valenciano.
Organización, normativa e composición editar
Segundo o Estatuto de Autonomía do País Valenciano, as Cortes son a institución da Generalitat Valenciana que representa o pobo valenciano, a través dos seus parlamentarios, elixidos pola vía de sufraxio universal directo, libre e secreto.
A denominación de Les Corts (antes Corts Valencianes) orixínase na vontade da recuperación da denominación histórica, pero o sistema de representación, competencias e funcionamento non son semellantes ás das Cortes históricas, que representaban os tres brazos -eclesiástico, militar (nobreza) e real- (Véxase máis abaixo a historia das cortes).
O Estatuto de Autonomía fala fundamentalmente das Cortes ao capítulo II, título II, aínda que en tamén hai referencias a outros artigos. O Estatuto simplemente indica a composición das Cortes, as súas funcións, os principios básicos do sistema electoral, e fai un bosquexo xeral do Estatuto dos Deputados. Das leis que desenvolven o Estatuto, o "Regulamento das Cortes Valencianas" regula a organización e o funcionamento das Cortes. O primeiro Regulamento das Cortes aprobouse na etapa transitoria. Dende ese momento o regulamento da Cámara modificouse en varias ocasións, sendo a redacción actual aprobada o día 30 de xuño de 1996.
O Estatuto de Autonomía establece que as Cortes se compoñen dun número mínimo de 99 deputados, sinto a provincia a circunscrición electoral; os escanos distribúense en 35 deputados pola circunscrición de Alacant, 24 deputados pola de Castelló e 40 deputados pola de Valencia. Por outra banda, a Lei Electoral Valenciana establece que para poder obter un escano, os candidatos deben formar parte dunha lista que supere, en número de votos, o 5% dos total de emitidos en toda a comunidade autónoma. Isto deixou fóra da Cámara valenciana a algunhas representacións políticas que quedaron fregando este límite. Para as listas que superan o 5%, o sistema de que se utiliza é a regra D'Hondt.
Historia editar
Trala conquista e durante o reinado de Xaime I, as necesidades económicas e militares da Coroa motivaron algunhas reunións do rei con representantes dos tres grupos estamentais: a nobreza, o clero e os grupos urbanos das vilas reais (controlado pola burguesía), por tal de obter prestacións militares ou económicas. As necesidades económicas motivaban estas reunións, e a principio do século XIV xa se pode falar dunha constitución estable e definitiva das Cortes do Reino de Valencia.
Con todo, dende o reinado de Xaime I, a máis importante destas reunións foi a do ano 1261 en Valencia, na cal o rei xurou e promulgou os Furs. Como mostra da importancia económica para a coroa das Cortes, o rei xurou os foros a cambio de 48.000 soldos, que lle fixeron a cidade de Valencia, os lugares e vilas da Horta de Valencia que pertencían a clérigos e nobres, e as vilas de Castelló de la Plana, Vilafamés, Ondula, Llíria, Corbera, Cullera e Gandia.
Nestas Cortes, o rei Xaime I instaurou aos seus sucesores a obrigación de celebrar Corte Xeral en Valencia a primeiros de cada reinado. Esta norma reiterouse noutras Cortes no 1271, celebradas tamén por Jaume I, e, máis tarde, polo seu fillo, Pere el Gran, que vai acoutar a convocatoria das cortes ao primeiro mes de cada reinado. Estas eran as únicas reunións preceptivas, pero o rei reunía as Cortes noutras ocasións, cando tiña necesidade.
No 1302, Jaume II estabeleceu a obrigatoriedade da súa celebración cada tres anos. Máis tarde, Pere el Cerimoniós, nas Cortes de Valencia de 1336, confirmou esta celebración trienal, precisando que se debía facer por Tots Sants (1 de novembro). É durante o século XIII e a principios do XIV cando se foron engadido o resto de vilas e lugares do Reino de Valencia, até as cortes de 1329, onde se conseguiu unha representatividade territorial completa, sendo xa as cortes de todo o reino.
A partir deste momento, non sempre se xuntaban nas cidades e vilas máis importantes, senón que se reunían nunhas ou outras segundo os temas tratados. Non obstante a representación era xeralmente grande. Por exemplo no ano 1510: Ademuz, Alacant, Alcoi, Alpont, Alzira, Biar, Bocairent, Borriana, Caudete, Castelló de la Plana, Castielfabib, Cullera, Llíria, Morella, Ontinyent, Orihuela, Penàguila, Peníscola, Valencia, La Vila Joiosa, Vila-real, Xàtiva, Xèrica e Xixona.
As Cortes de Valencia do ano 1418 crean a Generalitat, cunha duración dos cargos de tres anos. É a metades do século XV onde as institucións valencianas estaban plenamente consolidadas.
Coa unificación das coroas de Castela e de Aragón, as Cortes do reino de Valencia van perdendo lixeiramente poder e convócanse menos frecuentemente durante o século XVI, cousa se fai máis patente no século XVII. De feito, a decadencia é clara e os derradeiros foron celebradas en Valencia no ano 1645. Finalmente, trala Guerra de Sucesión Española no 1707 e os Decretos de Nueva Planta, abólese o dereito valenciano e con el o Reino.
As Cortes xa non foron convocadas nin celebradas até a súa nova implantación polo Estatuto de Autonomía de 1982. Dende a entrada en vigor do Estatuto de Autonomía, as Cortes teñen un funcionamento moderno como cámara lexislativa representativa con sufraxio universal. A Cámara reuniuse varias veces fóra da cidade de Valencia, feito que se impulsou nas últimas lexislaturas.
Grupos parlamentarios editar
Grupos parlamentarios nas Corts Valencianes durante a IX Legislatura | |||
| Grupo | Partido/membros | Voceiro | Escanos |
| Grup Popular | Partido Popular (PP): 31 | Isabel Bonig Trigueros | 31 |
| Grup Socialista | Partit Socialista del País Valencià (PSPV-PSOE): 23 | Manuel Mata Gómez | 23 |
| Grup Compromís | Bloc Nacionalista Valencià (BLOC): 9 Iniciativa del Poble Valencià (IdPV): 5 Verds Equo del País Valencià (Verds): 2 Gent de Compromís (GdC): 3 |
Francesc Xavier Ferri Fayos | 19 |
| Grup Ciutadans | Cidadáns - Partido da Cidadanía (C's): 13 | Carolina Punset Bannel | 13 |
| Grup Podem | Podem (Podem): 13 | Antonio Montiel Márquez | 13 |