Cesária Évora
Cesária Évora, nada en Mindelo o 27 de agosto e 1941 e finada na mesma vila o 17 de decembro de 2011, foi unha cantante caboverdiana, coñecida como a raíña da morna[1]. e tamén como a diva dos pés descalzos, e a intérprete máis coñecida do seu país en todo o mundo.
.jpg) (2008)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 27 de agosto de 1941 Mindelo (Cabo Verde) |
| Morte | 17 de decembro de 2011 (70 anos) Mindelo (Cabo Verde) |
| Causa da morte | Morte natural (Insuficiencia respiratoria ) |
| Lugar de sepultura | Mindelo |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Cabo Verde |
| Actividade | |
| Ocupación | cantante |
| Período de actividade | 1957 - 2011 |
| Xénero artístico | Fado, Morna (pt)  e modinha (pt) |
| Lingua | Crioulo caboverdiano |
| Instrumento | Voz |
| Selo discográfico | Lusafrica (pt) |
| Participou en | |
| valor descoñecido | Étonnants voyageurs |
| Familia | |
| Cónxuxe | sen valor |
Premios
| |
| Páxina web | cesaria-evora.com |
            | |
Traxectoria editar
Cesária Évora naceu na illa de San Vicente, cando esta aínda pertencía a Portugal. Filla dun intérprete de cavaquiño, violín e guitarra, e mais dunha cociñeira, tivo catro irmáns e foi educada primeiro coa súa avoa e logo nun orfanato católico. Dende moi nova comezou a cantar de forma afeccionada, tanto na igrexa coma co seu irmán Lela ao saxofón na praza de Mindelo, e a partir de finais da década dos cincuenta, de forma semiprofesional en bares, hoteis e pequenos cabarés, coma o Café Royal. A partir de 1961 foi contratada como cantante pola empresa pesqueira Congelo, de capital mixto colonial-metropolitano.
A mediados dos anos setenta, coincidindo coa independencia de cabo Verde, Cesária Évora abandona a música e dedícase á súa familia. Tamén son os anos onde comeza a sufrir problemas de alcolismo. Eses anos escuros duran por espazo dunha década, ata que a finais dos oitenta Bana, un cantante e empresario caboverdiano radicado en Portugal) a anima a regresar aos escenarios. En 1988 trasládase a París para gravar o seu primeiro disco de carácter internacional, La diva aux pied nus, a diva dos pés descalzos, titulado así pois Cesária Évora cantaba cos pés descalzos. O promotor deste disco é un emigrante portugués en Francia, chamado José da Silva, que sería o seu produtor polo resto da súa carreira profesional. O éxito deste primeiro disco da súa segunda etapa é tan grande que o leva a conceder diversas actuacións por toda Europa e a gravar o seu segundo álbum, catro anos máis tarde: Miss Perfumado, 1992.
A partir dese ano convértese nun referente internacional da música de Cabo Verde, fundamentalmente en dous xéneros: a morna, un xénero vogal propio das illas e semellante ao fado, e a coladera. Cesára Évora cantaba maioritariamente en crioulo caboverdiano, pero tamén en francés, portugués ou italiano. En 1992 instálase en París. En 2004 conquistou un premio Grammy ao mellor álbum de world music contemporánea.
A partir do ano 2000 ten diversos problemas de saúde, fundamentalmente de corazón, que a levan a diversas operacións, mais non a deixar o tabaquismo. En setembro de 2011, logo de cancelar un conxunto de concertos por estar moi débil, a súa editora Lusafrica anunciou que a cantante puña o punto e final á súa carreira musical.[2]. Faleceu no Hospital Baptista de Sousa como consecuencia dunha insuficiencia cardiorrespiratoria aguda e hipertensión.
Discografía editar
- 1965 - Mornas de Cabo-Verde & Oriondino (disco sinxelo, 45 RPM]], C. Évora & Conjunto)
- 1987 - Cesária
- 1988 - Cesária Évora, La Diva aux pieds nus
- 1990 - Distino di Belita
- 1991 - Mar Azul
- 1992 - Miss Perfumado
- 1994 - Sodade - Les plus belles mornas de Cesaria (Best of)
- 1995 - Cesária
- 1995 - Cesária Évora à L'Olympia
- 1997 - Cabo Verde
- 1998 - Best of Cesária Évora
- 1998 - Nova Sintra
- 1999 - Le monde de Cesária Évora
- 1999 - Café Atlântico
- 2001 - Cesária Évora : L'essentiel
- 2001 - São Vicente di Longe
- 2002 - Anthology
- 2002 - Anthologie: Mornas & Coladeras (LP dobre)
- 2002 - The Very Best of Cesária Évora
- 2003 - Voz d'Amor
- 2004 - Les essentiels
- 2006 - Rogamar
- 2008 - Rádio Mindelo
- 2009 - Nha sentimento
- DVD
- 2002 - Live in Paris
- Dúos
- 1999 - É doce morrer no mar (por Dorival Caymmi) cantado con Marisa Monte.
- 2009 - Capo Verde terra d'amore, vol. 1 (LP, cantado con Teofilo Chantre en italiano)
- Outras colaboracións
Actuacións en Galicia editar
Cesária Évora actuou en diversas ocasións en Galicia ao longo da década dos noventa e dos 2000, entre elas en Santiago de Compostela o 10 de novembro de 2005[3]. A súa última actuación foi o 15 de novembro de 2007 na Coruña.
Galardóns editar
- Medalla da Lexión de Honra de Francia, en 2009, outorgada polo presidente da República Francesa, Nicolas Sarkozy, e entregada pola ministra de Cultura Christine Albanel.[4]
Notas editar
- ↑ "Morreu cantora Cesária Évora". Arquivado dende o orixinal o 07 de xaneiro de 2012. Consultado o 17 de decembro de 2011.
- ↑ Cesária Évora termina a carreira aos 70 anos Arquivado 24 de setembro de 2011 en Wayback Machine., Público.
- ↑ Web do festival Sons da Diversidade Arquivado 16 de marzo de 2012 en Wayback Machine..
- ↑ «Légion d'honneur pour Césaria Evora, "diva aux pieds nus et à la voix d'or"», La Dépêche, 9/2/2009.
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Cesária Évora  |